گروه سیاسی: انتقاد از مفاد توافق ژنو در صدا و سیما تاکنون جایی نداشته است. آنچه طی ماه‌های پس از توافق تاکنون در صدا و سیما صورت گرفته، حمایت‌های صریح و مستقیم از توافق ژنو و تیم مذاکره‌کننده بوده است. با این حال تاکنون یک نقد فنی و محتوایی ویژه درباره مفاد توافق ژنو و هزینه‌ها و آسیب‌هایی که این توافق برای کشور به‌وجود می‌آورد؛ در رسانه ملی مطرح نشده است. در مقابل، انبوهی از اظهارنظرهای مقامات دولتی و تیم مذاکره‌کننده در دفاع تمام‌قد از آنچه در ژنو کردند وجود دارد. به عبارتی افکار عمومی در ایران تنها شاهد یک منولوگ هسته‌ای در رسانه ملی در موضوع توافقنامه ژنو بوده‌ است. با توجه به ایرادات فراوان و خطرناکی که در توافق ژنو وجود داشته و نیز با توجه به نگرانی‌ها از تکرار این هزینه‌ها در ادامه مذاکرات، این رفتار صدا و سیما چندان با منافع ملی و مصالح مملکت همخوانی ندارد چراکه حمایت از دولت و مذاکرات نباید در تقابل با منافع ملی و حقوق ملت قرار گیرد. برای مقابله با چنین رویه‌ای یک بار تعدادی از نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای از عزت‌الله ضرغامی خواستند همانگونه که برای مقامات دولتی و تیم مذاکره‌کننده زمان‌های متعددی را برای دفاع از کارنامه خود در توافق ژنو اختصاص داده است؛ زمانی را نیز برای منتقدان در نظر بگیرد تا مردم از تبعات و هزینه‌های خطرناک مفاد توافق ژنو نیز باخبر شوند. به‌رغم این درخواست نمایندگان مجلس و با وجود اینکه این درخواست آنها خالی از هرگونه ایراد بود اما رئیس سازمان صدا و سیما با آن مخالفت کرد و وقتی برای نقد مفاد توافق ژنو اختصاص داده نشد. ضرغامی در توضیح مخالفت خود گفت رسانه ملی رویکرد خود را حمایت از مذاکرات دانسته و زمانی برای نقد توافق ژنو در نظر نگرفته است.
با این حال و به مرور که ابعاد تازه‌ای از مفاد توافق ژنو منتشر شد و برخی هزینه‌های فاجعه‌بار آن برای کشور و حقوق ملت نمایان شده؛ این بار نیز نمایندگان دست به کار شده‌اند تا هرطور شده زمانی را برای اطلاع‌رسانی درباره هزینه‌های بی‌شمار برخی مفاد توافق ژنو به‌دست آورند. این درخواست از سوی 110 نماینده مجلس شورای اسلامی مطرح شده و نمایندگان در آن از ضرغامی خواستند در راستای ایفای حقوق ملت و نیز آگاهی آنها از واقعیات مفاد توافقنامه ژنو در تصمیم خود برای عدم نقد توافق ژنو در رسانه ملی تجدید نظر کند. در روزهای انتهایی هفته گذشته خبر این درخواست نمایندگان منتشر شد اما دیروز خبرگزاری مجلس شورای اسلامی متن این نامه را که به امضای 110 نماینده مجلس رسیده روی خروجی خود قرار داد تا روند رسیدگی به آن هرچه زودتر آغاز شود.
به گزارش خانه ملت، متن درخواست 110 نماینده مجلس از ضرغامی بدین شرح است:
ریاست محترم سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای مهندس ضرغامی
با سلام و احترام
در نامه قبلی، تعدادی از نمایندگان، درخواست برگزاری جلسات نقد توافق ژنو در رسانه ملی را تقدیم آن‌جناب نمودند ولی حضرتعالی در پاسخ به درخواست ایشان پاسخ فرمودید که حمایت از توافقنامه ژنو در دستور کار  رسانه ملی است و فعلا رویکرد انتقادی به مصلحت نمی‌باشد. بماند که بسیاری از نمایندگان ملت نیز مصالح کشور را در این حوزه حتما در نظر گرفته‌اند که این درخواست را داشته‌اند ولی جا دارد که جنابعالی مجددا درخواست را بررسی و دنبال نمایید؛ موضوع دفاع از حقوق یک ملت که آیندگان درباره آن قضاوت خواهند کرد. صحبت از دستاوردهای یک ملت است و کیان و حیثیت یک کشور و جا دارد ذکر شود رویکرد انتقادی نیز عین حمایت است ولی حمایتی مشروط به تحقق منافع ملی کشور عزیزمان. در رسانه ملی مسؤولین مذاکرات صدها ساعت حاضر شدند و به صورت یکطرفه و منولوگ کار خود را در بسته زیبا ارائه نمودند و کمتر منتقدی اجازه حضور در رسانه ملی را داشت تا داخل این بسته به ظاهر زیبا را برای مردم پرافتخار ایران مشخص کند. هر چند گستاخی‌های طرف‌های مذاکره‌کننده در عدم پذیرش سفیر ایران در سازمان ملل، دیدار با براندازان، تحریم‌های جدید علیه ملت ایران، صدور قطعنامه‌های توهین‌آمیز، زیر سؤال بردن انتخاب مردم در خرداد 92، فشار برای آزادی ازدواج همجنس‌بازان، توهین کلامی مستمر و فشار حقوق بشری برملت پرافتخار در خدمت به بشریت از طرف بی‌آبروترین کشورها در حوزه حقوق بشر، همه و همه زیبایی ظاهری این بسته را از بین برده است. به نظر جا دارد جنابعالی در این رویه تجدید نظر کنید که اگر بگذرد و منافع ملت ایران از میان رود آن وقت دیر خواهد بود.
مصلحت چیست؟
رئیس رسانه ملی پیش‌تر در مخالفت با نقد مفاد توافق ژنو در تلویزیون گفته بود نقد این توافق در شرایط فعلی به مصلحت نیست. اما نمایندگان مجلس در این نامه تصریح کرده‌اند مصلحت واقعی، آگاهی مردم است. به نظر می‌رسد افکار عمومی در شرایط فعلی مصلحتی تحت عنوان حمایت از توافق ژنو را درک نمی‌کند. آیا این مصلحت می‌گوید مردم واقعیات توافق ژنو را ندانند؟ آیا مصلحت بر ندانستن است؟ کارشناسان سیاسی این موضوع را قابل قبول نمی‌دانند دکتر ناصر نوبری، از دیپلمات‌های باسابقه کشورمان که در ابتدا از حامیان مذاکرات هسته‌ای بود اما به مرور به یکی از منتقدان اصلی مفاد توافق ژنو تبدیل شد؛ این رفتار رسانه ملی را قابل قبول نمی‌داند. نوبری در این‌باره به «وطن امروز» گفت: مصلحت واقعی آن است که صدا و سیما راه را برای نقد حداکثری توافق ژنو باز کند. سفیر ایران در شوروی سابق تصریح کرد: ایجاد یک فضای نقد فراگیر و قدرتمند داخلی نسبت به روند مذاکرات بهترین اهرم فشار تیم مذاکره‌کننده در مذاکرات خواهد بود و رسانه ملی می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری این اهرم ایفا کند. نوبری افزود: اتفاقا مصلحت تیم مذاکره‌کننده این است که یک جریان قدرتمند منتقد داخلی ایجاد شود تا آنها بتوانند مقاومت و ایستادگی بیشتری بر حقوق ملت نشان دهند.   موضوع دیگر نیز حقوق ملت است. آیا حقوق ملت چنین مصلحت‌هایی را برمی‌تابد؟ قطعا اولویت اصلی حقوق ملت و منافع کشور است. هرگونه اقدام و مصلحتی که حقوق ملت و منافع کشور را مخدوش کند؛ قابل مذمت است. بنابراین رسانه ملی باید حقوق ملت را در صدر اولویت‌های خود قرار دهد و در مواردی نظیر اتخاذ رویکردها بویژه در موضوع مذاکرات هسته‌ای، ایفای حقوق ملت را در صدر اولویت‌های خود قرار دهد.
حضور بی‌سابقه دولتی‌ها در رسانه ملت
البته برخی کارشناسان و صاحبنظران نیز معتقدند رسانه ملی طی ماه‌های اخیر دچار محذوریت‌هایی در قبال دولت شده است. بحران مالی صدا و سیما و عدم همراهی دولت در تامین منابع قانونی رسانه ملی سبب شده این رسانه در برخی موارد تابع سفارشات و فشارها قرار بگیرد. حضور پررنگ دولتی‌ها در رسانه ملی طی ماه‌های اخیر بسیار چشمگیر بوده است. چندی پیش «وطن امروز» در گزارشی به برخی زوایای این موضوع اشاره کرد. «وطن امروز» همچنین گزارشی از برنامه‌های ویژه دولت در رسانه ملی و مدت زمان اختصاص یافته به آنها در 100 روز ابتدایی آغاز به کار دولت یازدهم منتشر کرد. در این گزارش عنوان شد که مسؤولان و دست‌اندرکاران قوه مجریه در طول 100 روز فعالیت دولت یازدهم به بیش از 365 برنامه تلویزیونی دعوت شدند. بر این اساس دولتی‌ها در 100 روز اول آغاز به کار خود حدود 300 ساعت آنتن رسانه ملی را در اختیار داشتند! که از 300 ساعت برنامه‌های مختلفی که در اختیار دولتمردان قرار گرفته بیش از 88 درصد از برنامه‌های یادشده به صورت زنده روی آنتن شبکه‌ها رفته است. هنوز آمار دیگری درباره میزان حضور دولتی‌ها در ماه‌های اخیر منتشر نشده اما آنچه مشخص است اینکه رسانه ملی در تنظیم مناسبات با دولت در محذوریت قرار گرفته است. این موضوع در ماجراهای گفت‌وگوهای مستقیم روحانی با مردم نیز کاملا آشکار شد. آنجا که دفتر رئیس‌جمهور بدون هماهنگی با رسانه ملی اقدام به ارتباط‌گیری با مجریان صدا و سیما کرده و آنها را برای برگزاری مصاحبه رئیس‌جمهور انتخاب می‌کرد. البته با ورود شورای نظارت بر صدا و سیما و رای این شورا علیه اقدام دفتر رئیس‌جمهور، مقرر شد دولت به استقلال رسانه ملی احترام بگذارد.

 

تیری میسان*: با شکست نشست صلح ژنو 2 فرستاده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب، اخضر ابراهیمی برای ملاقات مجدد تاریخی تعیین نکرده است. او اتهامات را کاملا متوجه سوریه دانسته و چنین تبلیغ می‌کند که گویی قربانی جنگ در عین حال متهم ردیف اول نیز بوده است. آقای اخضر ابراهیمی نه‌تنها قاضی بی‌طرفی نیست بلکه گزینش او برای مأموریتی که برعهده گرفته، وادار کردن سوریه به پذیرش همان سرنوشتی است که او به کشور خودش تحمیل کرد: جنگ!
اخضر ابراهیمی که خود را به عنوان مدافع قدیمی جهان سوم معرفی می‌کند، هرگز از مردم جهان سوم دفاع نکرده و نه حتی از مردم خودش. او آخرین شخصی است که پس از ربودن اسرارآمیز مهدی بن برکا و سپس قتل او، برای مقام دبیری جنبش غیرمتعهد‌ها برگزیده شد. از زمان استقلال الجزایر، او به شکل پی‌درپی دبیر وزارت خارجه، سفیر الجزایر در مصر و سپس نماینده عالیمقام اتحادیه عرب و سازمان ملل متحد در سراسر جهان بوده است. او به الجزایر بازفراخوانده شد و از1991تا 1992 وزیر خارجه بود. پس از آن نیز ابراهیمی هرگز مناسباتش را با قدرت‌های بزرگ قطع نکرده و بی‌گمان شایسته احترامی نیست که برای او قائل هستیم.
گردهمایی ژنو 2 شکست خورد، زیرا ایالات متحده تصمیم گرفت به جای رعایت احترام به توافقات ژنو 1 از موضع‌گیری سعودی‌ها پشتیبانی کند. از سوی دیگر، به این علت که ریاست آن برعهده اخضر ابراهیمی بود، با آگاهی به این امر که او فرد بی‌طرفی نیست و به‌جای جست‌وجوی صلح مشخصا در رکاب واشنگتن گام برمی‌دارد با مشاورت روسیه، سوریه پذیرفت که فرستاده ویژه بان‌کی‌مون، ریاست نشست‌های گردهمایی را برعهده بگیرد. در آن دوران مسکو امیدوار بود که واشنگتن به قول و قرارهایش پایبند باشد. دمشق 25 سال پیش را درباره معاهده طائف به یاد داشت، در آن دوران اخضر ابراهیمی دشمن سوریه نبود. با این وجود، رأی کنگره ایالات متحده در یک نشست سری برای تأمین مالی القاعده، نبود اعتبار نمایندگی و اقتدار هیات نمایندگی مخالفان سوریه، حذف دعوت ایران در روز پیش از آغاز گردهمایی و سپس سخنرانی مقدماتی وزیر خارجه، جان کری که تمام مسؤولیت‌ها را متوجه سوریه دانسته بود، بی‌آنکه موانعی را یادآور شویم که اتحادیه اروپا برای جلوگیری از ورود هیات نمایندگی سوریه در سوییس به عمل آورد، تماما نشان داد که مسکو دچار اشتباه شده بوده یا به اشتباه انداخته شده است. نشست مونترو مشخصا برای متهم کردن سوریه راه‌اندازی شده بود و سوریه نیز در این دام افتاد. در واقع، خود ایالات متحده مداخله مخالفان را طرح‌ریزی کرده بود و دو روز پیش از گزارش به‌اصطلاح مستقل که در اصل دروغی بیش نبود و توسط قطر تأمین ملی شده بود، زندان‌های سوریه را با اردوگاه آشویتز مقایسه کردند. اگر ولید معلم افکار عمومی مردم سوریه را مخاطب خود قرار داد، ولی جان کری و همپیمانانش با بقیه جهان و برای تحمیل تبلیغاتشان سخن‌سرایی کردند. گفت‌وگوهای ژنو برای اخضر ابراهیمی فرصتی بود تا سوریه‌ای انعطاف‌ناپذیر را روی صحنه بیاورد که مسؤول جنگ و در عین حال قربانی آن است. در نتیجه در انظار عمومی جهان قربانیان به دژخیم تبدیل شدند. او پذیرفته بود که درباره تروریسم گفت‌وگو کنند ولی در عین حال درخواست کرد موضوع دولت موقت نیز مطرح شود، سپس سوریه را متهم کرد که قانون بازی را رعایت نمی‌کند در حالی که بحث و جدل درباره تروریسم حتی به پشتیبانی آشکار از نمایندگی به‌اصطلاح «مخالفان» و جنایات جهادطلبان رسید. از وقتی ایالات متحده سیاست خود را تغییر داده، اخضر ابراهیمی نیز تغییر روش داد و به اتهام‌زنی دائمی علیه سوریه پرداخت. روز 14 مارس، مقابل نشست عمومی سازمان ملل متحد، او سوریه را متهم کرد که کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی را نپذیرفته و مردم خودش را به گرسنگی محکوم کرده است. او وضعیت اردوگاه یارموک را نتیجه خواست سوریه برای تحمیل گرسنگی به فلسطینی‌ها دانست ولی سپاسگزاری مقامات فلسطینی از سوریه را به‌خاطر پشتیبانی‌هایش و آنچه برای اردوگاه یارموک انجام داده بود به سکوت برگزار کرد. بویژه پیوسته اصرار داشت بگوید که جنگ حاضر دولت را در مقابل بخشی از شهروندانش قرارداده و برای این منازعه راه‌حل نظامی وجود ندارد. و بر این اساس روی 10 سال آماده‌سازی جنگ توسط غربی‌ها، شیوه راه‌اندازی عینی آن، گسیل مخفیانه تیراندازان ماهر به درعا و انتشار دروغ‌پردازی درباره شکنجه کودکان، پرده استتار کشید، علاوه بر این حضور مبارزان خارجی را ندیده گرفت، در حالی که همین آقای ابراهیمی پیش از این حضور 40 هزار نفر از آنها را به رسمیت شناخته بود. حتی اگر این رقم سه‌برابر کمتر از شمار واقعی باشد، باید دانست که این جنگ یک جنگ تجاوزکارانه است و کاملا با آنچه طی سال‌های 1980 در نیکاراگوئه روی داد قابل مقایسه است. اگر به شکل مابعدی رویدادها را در نظر بگیریم، می‌بینیم که سوریه در پیروی از مشاورت‌های روسیه و در اعتمادی که به اخضر ابراهیمی داشته در اشتباه بوده است. انتخاب اخضر ابراهیمی به تنهایی نشان شکست آینده بود: کوفی عنان که در گذشته همین مأموریت را برعهده داشت، از مقام خود استعفا داد زیرا انجام مأموریت را به دلیل اختلاف در شورای امنیت ناممکن می‌دانست، در حالی که ابراهیمی با لبخند این مأموریت را پذیرفت،  سپس نقش فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد را با نقش فرستاده ویژه اتحادیه عرب جمع کرد. ناگفته نگذاریم و یادآوری کنیم که سوریه را به شکل ناعادلانه از اتحادیه عرب حذف کردند. در نتیجه او هم قاضی و هم طرف دعوا بود. هنگام گزینش اخضر ابراهیمی در اوت 2013، من طی مقاله‌ای در یکی از روزنامه‌های مهم سوریه- وقتی که هنوز امتیاز نگارش مقاله در الوطن را نداشتم- درباره گذشته اخضر ابراهیمی نوشتم. در آن مقاله از مأموریت او به سال 1992 بین 10 عضو شورای امنیت عالی‌مقام الجزایر توضیحاتی نوشتم. این مدعی دفاع از دموکراسی، نتیجه انتخابات دموکراتیک را باطل اعلام کرد و رئیس‌جمهور شاذلی بن جدید را به استعفا واداشت و به‌جای او ژنرال‌های ژانویه را به قدرت رساند و موجب ده سال جنگ داخلی شد که مردم الجزایر از پیامدهای آن هنوز رنج می‌برند ولی این روند منافع ایالات متحده را تأمین کرد. در آن دوران، رئیس اسلامگرایان الجزایری، عباس مدنی، لائیک قلابی سوریه‌ای به نام برهان غلیون را به عنوان مشاور سیاسی انتخاب کرد (رئیس آینده شورای ملی سوریه). شعبه اسلامگرای مسلح (که مجددا در سال 2007 القاعده در مغرب اسلامی نامیده شد) با گروه مبارزان اسلامگرای مسلح لیبی(که سال 1977 القاعده لیبی نامیده می‌شد) آموزش نظامی دید، اغلب مبارزان این دو گروه، امروز در یگان‌های نظامی در سوریه به سر می‌برند. با نگرانی از نتایج چنین افشاگری‌هایی، مقامات سوری با انتشار آن مخالفت کردند. به باور آنها، انتشار چنین مقاله‌ای، حتی از جانب روسیه می‌توانست به معنای متارکه از سوی سوریه تلقی شود. در نتیجه من آن مقاله را در الجزایر، در کشور خود اخضر ابراهیمی، در الاخبار، دومین روزنامه الجزایری منتشر کردم که موجب برانگیختن توفان عظیمی علیه او شد. امروز نگاهی به میراث اخضر ابراهیمی بیندازیم: «پیش از آنکه در برپا کردن جنگ داخلی در الجزایر شرکت کند، او معاهده طائف (1989) را برای اتحادیه عرب به امضا رساند که موجب تجزیه لبنان به فرقه‌های مذهبی شد، حتی امروز دست به هر کاری می‌زنند جز تلاش برای ایجاد دولتی مستقل. اخضر ابراهیمی همان فردی است که توافقات بن (2002) را به پیش برد- به نام ناتو- و موجب استقرار گروه کرزی و به قدرت رسیدن کرزی در کابل شد. سرانجام، وقتی پرونده مشهور هیات نمایندگی سازمان ملل متحد را که نظارت بر عملیات حفاظت از صلح است برعهده داشت و آن را به نام خودش نامگذاری کرد، «مداخله بشردوستانه» که نام دیگری برای استعمار بود و هست را متداول کرد. او بویژه انحراف سازمان را قانونیت بخشید که از این پس یگان‌های مداخله قدرت‌های بزرگ جایگزین نیروهایی شد که ‌باید روی نتایج توافقات صلح بین طرفین دعوا مأموریت دیده‌بانی‌شان را انجام می‌دادند. او پیشنهاد می‌کرد که نظارت جهانی براساس نظریه مداخله و خدمات اطلاعاتی فراملی صورت بگیرد و آن را «پشتیبانی از تصمیم» نامید که بان‌کی‌مون آن را به ناتو واگذار کرد. از سوی دیگر، ابراهیمی هرگز در منازعات نه «گفت‌وگوکننده» بوده و نه «میانجی». مأموریت او نیز با امضای بان‌کی‌مون چنین است که با بهره‌گیری از «هوشمندی‌ها و تجربیات فوق‌العاده‌اش» سوریه را به «انتقال سیاسی مبنی بر خواست‌های مردم سوریه» هدایت کند. «انتقال» در اینجا به معنای انتقال وضعیت جنگی به صلح نیست بلکه انتقال به معنای تبدیل سوریه از کشوری مستقل به کشوری فرمانبردار بدون بشار اسد است.
* روزنامه‌نگار و محقق سرشناس فرانسوی ساکن دمشق

سیده‌آزاده امامی: هنوز یک سال از روزهای پرهیاهوی تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری نگذشته و هنوز از یادمان نرفته تکاپوی کاندیداها را که به هر ترفند و شیوه‌ای توسل می‌جستند تا نظر ملت را به خود جلب کنند و رأی آنان را به نام خود سند بزنند، انصافاً آن روزها غافلگیرکننده‌ترین تکنیک تبلیغاتی «کلید»ی بود که آقای روحانی در پایان یکی از برنامه‌های انتخاباتی‌اش به ملت نشان داد و اینگونه القا کرد که گویی راه‌حل همه مشکلات حال حاضر کشور تنها و تنها در دستان اوست و به مدد این «کلید» خواهد توانست گره از کار فروبسته ملت بگشاید!
آن روزها هنوز اپراتورهای تلفن همراه به خدمت آقای روحانی درنیامده بود تا واسطه انتقال «پیامک» او به ملت باشد و رسالت انتقال این «پیام» بر دوش همان «کلید» معروفی بود که بعدها بر سر ماهیت اصلی آن حرف و حدیث‌های بسیار رفت! «کلید»ی که تنها یک کارکرد- یا به عبارتی تنها یک ادعا- داشت؛ رفع موانع و تحریم‌ها، در سایه برقراری تعامل سازنده با دنیا.
نوک پیکان حمله آنان طی این سال‌ها همواره متوجه سیاست‌ خارجی بود و قویّاً بر این باور بودند که باید راه و روشی دیگرگونه در ارتباط با دنیا در پیش گرفت تا این موانع و معضلات از سر راه برداشته شوند، لبّ کلام آنها این بود: «باید به روی دنیا خندید، تا دنیا هم به روی ما بخندد!» این بود که آقای روحانی هنوز از راه نرسیده به سراغ قفل کهنه و سنگین تابوی رابطه با آمریکا رفت تا به خیال خود اعجاز «شاه‌کلید»ش را به رخ دیگران بکشد!
چه؛ اعتقاد ایشان و دوستان‌شان این بود که برخی رویکردهای افراطی! و سخت‌گیری‌های بی‌مورد! طی این سال‌ها مانع از آن شده که یخ این رابطه آب شود و دیوار بلند بی‌اعتمادی فرو بریزد، اگرنه آمریکا هم یکی مثل بقیه، پس نباید در رابطه با او به سازوکاری متمایز از شیوه‌ای که با دیگران ارتباط داریم قائل باشیم مگر نه اینکه هر رابطه‌ای در دنیای دیپلماسی بر مبنای تأمین حداکثری منافع ملی تعریف می‌شود، در رابطه با آمریکا هم باید همین نگاه لحاظ می‌شده و اساساً از ابتدا نباید با حساسیت‌های بی‌مورد رابطه با آمریکا را بدل به تابویی می‌کردیم که اینک شکستن آن تبعات و هزینه‌هایی برای ما به همراه داشته باشد!
اینان البته هرگز به این سوال پاسخ نمی‌دادند که آیا رفتار آمریکا با ما حقیقتاً مانند رفتار دیگر کشورها بوده که بر این اساس ما هم به شیوه‌ای مشابه دیگران با آنها تعامل داشته باشیم، یا خیر؟ و آیا از نظر ایشان مشارکت مستقیم در کودتای 28 مرداد، حمایت بی‌شائبه از خاندان فاسد و ظالم پهلوی در برابر ملت بپاخاسته و انقلابی ایران، طراحی و هدایت چندین کودتای نظامی، تجهیز و حمایت تمام‌عیار رژیم بعثی عراق در جنگ تحمیلی 8 ساله، وضع تحریم‌های ظالمانه‌ داماتو و تمدید درازمدت آنها و گسترش و تداوم آنها تا تحریم‌های ناجوانمردانه‌ کنونی، حمایت و پناه دادن به گروهک مزدور و تروریست منافقین، ایفای نقش مستقیم و غیرمستقیم در ترور مسؤولان، دانشمندان، مردم عادی، انهدام هواپیمای مسافری و ده‌ها مورد دیگر، آیا مصداق جنایت و دشمنی محسوب می‌شود یا اینکه همه‌ اینها ساخته و پرداخته‌ ذهنیت‌های افراطی و جنگ‌طلب است؟!
بماند!
به هر حال روحانی در این قفل کلید انداخت، به تصور آنکه اگر ما گامی در جهت دوستی و عادی‌سازی روابط برداریم- بخوانید گامی در مواضع خویش به عقب برداریم- طرف مقابل هم گامی به پیش خواهد گذاشت؛ که البته این‌گونه هم شد و طرف مقابل گامی به پیش نهاد، منتها نه در راستای دوستی و اعتمادسازی که در باج‌خواهی و افزون‌طلبی! خداوند بر درجات عالی پیر سفرکرده‌ جماران بیفزاید که فرمودند اگر شما قدمی هم از مواضع‌تان عقب بروید، آنها 10 قدم به پیش می‌آیند! رئیس‌جمهور حقوقدان ما اما به قدرت کلید جادویی خود باور داشت و بر آن شد به اقتضائات راهی که آغاز کرده وفادار بماند، بنا را بر اعتماد گذاشت و پیش رفت...
در این‌سو اما دلسوزان فریاد می‌زدند: «فریب این لبخندها را نخورید»، ماهیت این شیطان عوض نشده است، فریبایی «دستکش مخملین» دستی که به سوی شما دراز شده دلتان را نبرد که «دستی چدنی» زیر آن پنهان داشته‌اند، «حواستان نباشد انگشتان‌تان را خرد می‌کند» اما کسی انگار گوشش بدهکار نبود!
بارها گفته شد مذاکره درِ باغ سبزی است که نشانتان داده‌اند، نتیجه‌ای در کار نخواهد بود، اگر هم باشد از آن ما نخواهد بود، «مذاکره، تنها برای مذاکره» است، می‌خواهند شما را پای میز بکشانند بعد هم این قضیه را چماق کنند بکوبند توی سر ملت‌های به پاخاسته دنیای اسلام و بگویند اینکه بزرگ‌تان بود دوام نیاورد و عاقبت با پای خودش تسلیم شد، شما که دیگر حساب کارتان معلوم است. پس بیش از این نه عِرض خود ببرید و نه زحمت ما بدارید، اما آقایان همچنان به راه خود می‌رفتند!
دولت بی‌توجه به هشدارها و مغرور و سرمست از اکسیری که گمان می‌کرد به کف آورده این‌بار به مصاف 1+5 رفت تا به خیال خود هنوز 100 روز تمام نشده همه حساب‌ها را تسویه کرده باشد. «توافق ژنو» شاهکار دولت بود که سردست گرفتند و زدند توی سر منتقدان که این‌هم کاری داشت، دیدید پرونده‌ای را که بیخود و بی‌جهت این‌همه طول دادید ما صد روزه سر و ته‌اش را هم آوردیم، شما راه و چاه تعامل با دنیا را نمی‌دانستید و با لجاجت‌های بی‌مورد و حرف‌های بی‌منطق دنیا را از خود ترسانده بودید و اصلاً چاره‌ای برای دوستان باهوش و مؤدب(!)... ما نگذاشته بودید جز اینکه قطعنامه پشت قطعنامه و تحریم پشت تحریم وضع کنند تا این ملت بیچاره را «فلج» کنند! اصلا باید بیایید سر کلاس ما دو واحد دیپلماسی پاس کنید تا یاد بگیرید چگونه می‌شود هم دَم کدخدا را دید، هم چرخ زندگی مردم را چرخانید و هم سانتریفیوژها را!
دولت تا ته تعهدات خودش به کدخدا پیش می‌رفت، تا آنجا که وزیر امور خارجه «ظریف»ش را با ویلچر جلوی چشم دوربین‌ها فرستاد تا عاقبت درافتادن با آمریکا و پنجه در پنجه شدن با شیطان را همه ملتفت شوند!
دولت تا ته تعهدات خودش به کدخدا پیش می‌رفت....
توافق ژنو را صدروزه سر هم بندی کرد که بشود «قاتق نان‌مان» شد «قاتل جان‌مان!»
عدم توازن امتیازات نقدی که داده شده و وعده‌های نسیه‌ای که دریافت هم نشده آنقدر توی ذوق می‌زند که حتی یک لبوفروش معمولی و یک راننده تاکسی ساده هم زیر بار امضای آن نمی‌رود، اصلاً به تعبیر قاضی‌القضات مملکت «هیچ آدم عاقلی پای چنین سندی را امضا نمی‌کند»، حالا چه شد که دیپلمات‌های کارکشته و باتجربه آن را امضا کردند و با ذوق‌زدگی به عنوان توافق قرن عرضه داشتند، بماند!
در این مجال مقصود ما پرداختن به مضمون این توافق نیست، که سخن در آن بسیار رفته و همین که هنوز از خیل باسوادان همسو با دولت کسی حاضر نشده رو در روی منتقدان «کم‌سواد» بنشیند و از حیثیت این شاهکار دفاع کند، خودش کلی حرف است، اگر بدانند! دفاعی هم اگر بوده یا در میدان خالی از رقیب بوده، که ترکتازی در آن بر کسی دشوار نیست، یا در خفا و در پس‌پرده بوده است، لابد این ‌هم چونان متن طلایی توافق باید محرمانه بماند و نامی از جماعت حامی منتشر نشود تا مگر این‌گونه از گزند چشم‌زخم «حسودان» در امان بماند!
سخن ما در چند و چون سنخیت «آنچه مرقوم داشته‌اند» با «آنچه رقم زده‌اند» نیست، که در این باره سخن بسیار رفته و خواهد رفت، اگر بگذارند!
سخن در موجودیت «در»ی است که قرار بود «کلید» آقای روحانی بگشاید؛ «درِ» تعامل سازنده با دنیا منهای تحریم و تهدید و فشار، «درِ» تعامل دو‌سویه با دنیا به‌علاوه احترام و اعتماد متقابل،
«درِ» تعامل مؤثر با دنیا از موضع برابر....
اما...
هنوز گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور روحانی با پرزیدنت اوباما تمام نشده بود که خط و نشان کشیدن‌ها نه تمام و نه حتی به سیاق گذشته که با شدّت و حدّتی افزون‌تر از سر گرفته شد؛ نه رئیس روسیاه کاخ سفید گزینه پوسیده و مسخره نظامی‌اش را از روی میز برداشت، نه دیگر مقامات دخیل در تحریم‌ها پیام حسن‌نیت ایران را گرفتند و شیوه‌شان را عوض کردند، تازه! این قضیه آنان را به این توهم خام انداخت که تن دادن ایران به گفت‌وگو با آمریکا پس از سی و چند سال، محصول تأثیر تحریم‌ها بوده و آنان را به این نتیجه رساند که از این پس نیز خواهند توانست با تشدید تحریم‌ها نظام اسلامی را گام به گام از مواضع بحقش عقب برانند!
دولت واکنشی که نشان نمی‌داد، هیچ، به خیال خود با سامان دادن توافق ژنو می‌خواست همه پرونده‌های قطور این سه دهه را ظرف سه ماه تعیین تکلیف و مختومه کند!
هنوز اما مرکب توافق ژنو هم خشک نشده بود که طرف محمدجواد ظریف پشت تریبون رفت و با کمال وقاحت همان حرف‌های قدیمی را تکرار کرد و باز نه به سیاق گذشته، که با شدّت و حدّتی افزون‌تر! ظریف می‌گفت برای نخستین بار حق هسته‌ای ایران به رسمیت شناخته شد، کری می‌گفت از این خبرها نیست. روحانی می‌گفت: «می‌دانید توافق ژنو یعنی چه؟ یعنی تسلیم قدرت‌های بزرگ در مقابل ملت ایران، یعنی شکستن سد تحریم ظالمان»، سخنگوی کاخ سفید می‌گفت: «آنچه روحانی می‌گوید اهمیتی ندارد، آنچه انجام می‌دهد مهم است»!
و حالا هنوز چند ماه از این توافق کذایی نگذشته که با وضع چند دور تحریم جدید، چند بار رسماً روح و جسم شاهکار ژنو را به سخره گرفته‌اند!
هنوز چند ماه از این توافق کذایی نگذشته که چند بار تفسیرهای زیاده‌خواهانه از این متن محرمانه ارائه داده‌اند!
هنوز چند ماه از این توافق کذایی نگذشته که لغو تحریم‌ها به موضوعات دیگری منوط شده است!
هنوز چند ماه از این توافق کذایی نگذشته که «توهین» و «تحقیر» هم به کمک «تهدید» و «تحریم» آمده‌ است!
هنوز چند ماه از این توافق کذایی نگذشته که....
گفته بودیم ساده‌لوحانه است تصور اینکه حتی اگر هسته‌ای را هم بفروشیم بسته‌ای، دست از سرمان برمی‌دارند، روح خدا گفته بود: «آرام‌شان نگذارید، که اگر آرامشان گذارید، لحظه‌ای آرامتان نخواهند گذاشت».
گفته بودیم هسته‌ای را که بگیرند، می‌روند سراغ بقیه چیزها، راهش را یاد گرفته‌اند، دوباره همین تهدیدها و دوباره همین تحریم‌ها، چه می‌خواهید بکنید؟ از موضوع جدید هم پا پس می‌کشید که بهانه به دست‌شان ندهید و باز موضوع تازه‌ای و باز روز از نو و روزی از نو، یا یک‌بار برای همیشه مردانه می‌ایستید و از حقتان دفاع می‌کنید و حالی‌شان می‌کنید با چه ملتی طرف هستند؟
می‌بینید آقایان «حقوقدان»! هنوز لقمه هسته‌ای از گلوی‌شان پایین نرفته- که ان‌شاءالله پایین هم نخواهد رفت- چشمان هیزشان به دنبال موشک‌های بالستیک «سرهنگ‌ها» دودو می‌زند! تازه! بحث حقوق‌بشر و حمایت از حزب‌الله هم که خود یک پروژه جداگانه است!
به همه اینها اضافه کنید خرده‌فرمایشات گستاخانه و اقدامات موهن چند ماهه اخیر را. مثلاً همین قطعنامه حقیر پارلمان اروپا یا کارشکنی اخیر آمریکا در نپذیرفتن سفیر جدید ایران در سازمان ملل یا بی‌احترامی هیأت پارلمانی اروپا نسبت به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام یا اهانت آشکار اشتون به حاکمیت ملی ما و ملاقات با محکومان فتنه یا حرف‌های زیادی احمد شهید درباره وضع حقوق بشر در ایران یا اظهارات مسخره اروپایی‌ها درباره انتخابات سال گذشته یا اهانت‌های بان‌کی‌مون به منتخب ملت یا... .
همین مانده که به خاطر اعدام قاچاقچیان تحریم‌مان هم بکنند، یا به دلیل آزاد نبودن ازدواج همجنس‌بازها!
وقاحت هم حدی دارد!
البته آنها که تقصیری ندارند، دشمنند و اقتضای دشمنی، کینه‌ورزی و عداوت است، شما باید آنها را از دشمنی پشیمان کنید! طبیعت دشمن است که اگر مقاومت نبیند پیش‌تر و پیش‌تر می‌آید و اگر واکنش قاطعی نبیند به دشمنی‌های دیرینه و عداوت‌های پرکینه‌اش تحقیر ملت و دهن‌کجی به دولت هم اضافه می‌شود...
هر کدام از این اتفاق‌ها که می‌افتاد به خود وعده می‌دادیم، دولت این‌بار دیگر حساب آنها را کف دستشان می‌گذارد اما آقایان انگار نه انگار اتفاقی افتاده، چشم‌شان را می‌بستند و می‌گفتند، ان‌شاءالله گربه است! سوزن وزارت امور خارجه گیر کرده است روی این عبارات: «این اظهارات غیرسازنده است»، «این مطالب مصرف داخلی دارد»، «این اقدامات به تلاش‌های صورت گرفته در راستای بهبود روابط لطمه می‌زند»، «این سخنان اعتماد ملت ایران را خدشه‌دار می‌کند»... چقدر هم که رفقا حساب برده‌اند و ترتیب اثر داده‌اند! این‌همه قاطعیت(!) یک وقت کار دست «دیپلماسی لبخند» ندهد؟!
نتیجه شاهکار همین دیپلماسی لبخند است که گروه‌های چندنفره تروریستی هم برای ما شاخ و شانه می‌کشند! تازه! بعد از یک ماه و اندی تأخیر چقدر هم برای خودشان هندوانه قاچ می‌کنند! کسی نیست بگوید 48 پاسدار را از سوریه برگرداندند بدون اینکه خون از بینی یکی آمده باشد، آنوقت این شاهکار شما پیام تبریک دارد!
حالا این ادبیات «شیخ حسن» (روحانی) را با نتایج درخشانش، مقایسه کنید با ادبیات حماسی «سیدحسن» (نصرالله)، انصافاً کدام تکبیر دارد؟!
نمی‌دانم این بود «در»ی که می‌خواستند به روی ملت بگشایند؟!
جای «فامیل دور» خالی که بگوید: «با این «در» اگر در بند درمانند، درمانند...»
گذشته از این شاه‌کلید شکسته اما قیاس‌های مع‌الفارق هم خودش حکایتی دارد؛ در تمام این مدت و در پی تمام این رفتارهای مؤدبانه! و دوستانه! و محترمانه! رفقای جدید دولت، برخی حقوقدانان به عوض آنکه مدعی حقوق ملت باشند، شده‌اند وکیل‌مدافع...! بعد از این‌همه نرمش و چشم‌پوشی از حقوق ملت و راه آمدن با آنها، قطعنامه صادر کرده‌اند و همه عقده‌های سرکوب شده این سی و چند ساله را لیست کرده‌اند، به جای آنکه بزنند دهان‌شان را بابت این یاوه‌گویی‌ها خردکنند، تازه می‌گویند «بروید خدا را شکر کنید که تحریم نکرده‌اند»! یا می‌گویند «در 4 سال گذشته قطعنامه‌های به مراتب شدیدتری صادر شده»!
چشم ما روشن یا شما؟
آقای محترم در 4 سال گذشته اگر هم قطعنامه‌ای بوده، بهای استقلال و ایستادن رودرروی کدخدا بوده است که پرداخته‌ایم، شما که هم حواستان حسابی جمع است مبادا حرفی بزنید که به تریج قبای حضرت کدخدا بربخورد، هم «ترمز» قطار هسته‌ای را کشیدید، هم «دنده‌عقب» گرفتید، پس دیگر قطعنامه صادر کردن‌شان چه صیغه‌ای است؟
در 4 سال گذشته اگر هم قطعنامه‌ای بوده، به قول و ادعای شما هزینه انکار هولوکاست بوده، شما که یک کلام گفتید «من تاریخدان نیستم» و خیال خودتان و آنها را راحت کردید، پس دیگر قطعنامه صادر کردن‌شان چه صیغه‌ای است؟ شما که به قول خودتان می‌دانستید چگونه آنها را وادار کنید نه با ادبیات «تحریم» که با ادبیات «تکریم» با این ملت سخن بگویند، ملاحظه می‌فرمایید به لطف «تدبیر» شما، «تحقیر» هم به ترفند‌های آنان اضافه شد!
حالا رسیدید به حرف این مرد خدا که فرمود: «مکرر گفتیم که مساله هسته‌ای بهانه است براى دشمنى؛ مساله هسته‌اى هم اگر یک روزى- حتى به فرض محال- بر طبق نظر آمریکا حل بشود، باز یک مساله دیگرى دنبال آن می‌آید؛ الان ملاحظه کنید سخنگویان دولت آمریکا بحث حقوق بشر، بحث موشکى، بحث سلاح و مانند اینها را به میان آوردند».
آقای رئیس‌جمهور! این کلید که بدجوری شکسته است، برای دور بعد اگر تشریف می‌آورید به فکر کلید بهتری باشید!
 

علیرضا پورصباغ: فیلم «لکه» در جشنواره فیلم عمار موفق شد تندیس بهترین فیلم داستانی را دریافت کند و پس از اولین نمایش در جشنواره عمار با استقبال از سوی حاضران در جشنواره مواجه شد اما پس از جشنواره عمار با وجود درخواست انجمن‌های دانشجویی در دانشگاه‌های متعدد و برگزاری چند اکران دانشگاهی به صورت نامحسوسی بایکوت شد و دنباله اکران‌های دانشگاهی فیلم به صورت غیررسمی ممنوع شد. به این بهانه با سازندگان فیلم غیرمتعارف لکه، محمدرضا شفاه (تهیه‌کننده و مدیر خانه فیلم داستانی انقلاب اسلامی) و محمدباقر مفیدی‌کیا، نویسنده و کارگردان اثر به گفت‌وگو نشستیم.
***
  تولید فیلم لکه را بعد از انتخابات شروع کردید، درست است؟
شفاه: بله! همه مراحل تولید مربوط به بعد از انتخابات بوده است.
 نگارش قصه فیلم در چند مرحله انجام شد؟
شفاه: بعد از قطعی شدن سوژه، آقای مفیدی‌کیا مسؤولیت نوشتن را برعهده داشتند ولی مرحله رسیدن به این نگاه و ایده تا زمانی که توانستیم به آن تکیه کنیم و کار نوشتن را شروع کنیم تقریبا یک هفته طول کشید. یعنی ما در ابتدا یک ایده کلی داشتیم و بعد فکر کردیم مقدمه و موخره نیز می‌توان برای آن در نظر گرفت. این ایده اولیه ما شد که در این زمینه با آقای مفیدی‌کیا و یکی، دو نفر دیگر از دوستان گپ‌وگفتی انجام شد. نسخه‌هایی قبل از آقای مفیدی‌کیا به صورت جسته و گریخته نوشته شد که هیچکدام قابل قبول نبود و در انتها جناب مفیدی‌کیا بعد از شنیدن ایده عنوان کردند می‌توانند مسؤولیت نوشتن داستان را برعهده بگیرند. دو یا سه هفته بعد از شکل گرفتن ایده‌های اولیه، آقای مفیدی‌کیا شروع به نوشتن کردند.
 قبل از نگارش و ساخت فیلم فکر نمی‌کردید چنین ایده و فکری برای‌تان دردسرساز باشد آن هم با توجه به تغییر فضای سیاسی؟
مفیدی‌کیا: من هیچوقت اینطور فکر نمی‌کنم. بنده‌ روحیه منتقدانه‌ای از جنس خود شما دارم. وقتی می‌بینم مسؤولی اشتباهی مرتکب می‌شود اگر نتوانم با روش میانه‌ای نظرم را بگویم، در صورت لزوم بدون توجه به تبعاتش تهاجمی هم می‌شوم چون معتقدم وقتی حقی در حال پایمال شدن است حتی به قیمت له شدن خودم باید جلوی این کار را بگیرم. شاید به این دلیل بوده که وابستگی‌های زیادی ندارم یعنی فکر نمی‌کنم اگر این فیلم را بسازم فردا چه اتفاقی می‌افتد. البته به آقای شفاه گفتم به لحاظ استراتژیک شاید بعدا به این نتیجه برسیم که تولید این فیلم کار اشتباهی بوده است. اگر هوش به خرج دهیم نباید در ابتدای ورود به فضای حرفه ای سینما، خودمان را بیش از حد در معرض توجه قرار دهیم.
 اتفاقا خیلی‌ها همین نگاه را دارند که بهتر است ورودشان به عرصه سینما محافظه‌کارانه باشد، زیرا با توجه به شرایط سیاسی کنونی ممکن است کسی که فیلم جسورانه می‌سازد خط قرمزی دورش بکشند و نگذارند اثرش دیده شود یا حتی ادامه حیات هنری داشته باشد. بدترین اتفاقی که ممکن است برای هنرمند بیفتد همین است که نه تنها نمی‌گذارند دیده بشود بلکه نمی‌گذارند ادامه حیات هنری داشته باشد.
مفیدی‌کیا: بله! ما هم در اوایل، این دغدغه را داشتیم و اتفاقا یکی دوبار هم که با آقای شفاه گپ می‌زدیم، اشاره کردم ممکن است بعدا از منظر استرات‍ژیک به این نتیجه برسیم که جوانی کردیم و باید آهسته‌تر وارد این عرصه می‌شدیم و دقت بیشتری می‌کردیم ولی این دغدغه‌ها خیلی گذرا از ذهن من عبور می‌کرد. نکته بعدی اینکه وقتی می‌خواهم وارد یک سوژه شوم از آن منظر وارد نمی‌شوم که حواشی آن چه خواهد بود. اگر به نظرم رسید که یک سوژه از قابلیت‌های لازم برخوردار است و من را درگیر خودش کرد دیگر به چنین مسائلی فکر نمی‌کنم. پیش می‌آمد حین نگارش فیلمنامه برخی موقعیت‌ها یا دیالوگ‌ها مرا به وجد می‌آورد، مثل دیالوگ خیابان جمهوری و خیابان امام(ره)، لحظاتی راه می‌رفتم و تکرارش می‌کردم. سابقه این دیالوگ را از فیلم «آژانس‌شیشه‌ای» و یادداشت‌های حاتمی‌کیا داشتم. در سکانسی که البته از فیلم حذف شده است حاج‌کاظم در حال مسافرکشی است که یکی از مسافران می‌گوید: «آزادی؟» حاج کاظم می‌گوید: «نه! تا انقلاب بیشتر نمی‌روم.» این دیالوگ برای من خیلی جذاب بود. چون یک دیالوگ عادی بود که یک معنای سیاسی بسیار بزرگ در آن نهفته بود بنابراین وقتی دیالوگ مربوط به خیابان امام(ره) و خیابان جمهوری را نوشتم احساس می‌کردم که من بعد از این همه مدت بالاخره توانستم به آن سبکی نزدیک شوم که از نظر خودم یک زمانی در دیالوگ‌نویسی قابل ستایش بود. این اتفاق آنقدر برای من قابل توجه بود که دیگر به این مسائل فکر نمی‌کردم که آیا تولید این فیلم برای ما بد است یا خوب و...! احساس می‌کردم درحال تلاش برای به دست آوردن آن مدلی هستم که مورد علاقه من است و در عین حال هنری و نیز انقلابی است. هر چقدر هم که جلوتر می‌رفتم علاقه‌مند‌تر می‌شدم. حتی دیالوگ‌های رادیو مجلس را در بازنویسی‌های آخر نوشتم. مثلا گیر‌دادن‌های مهندس رحمانی به تئوری توسعه یا اشتباه- تپق- نماینده مجلس که سوق‌الجیشی را شوق‌الجیسی تلفظ می‌کند آنقدر جذاب بود که تنها فکری که داشتم این بود که در حال تجربه و لذت بردن از یک کار هنری سینمایی هستم و به مسائل حاشیه‌ای فکر نمی‌کردم.
 جسارت و فعالیت در سینمای جسورانه برای شما لذتبخش است؟
مفیدی‌کیا: بله! هم جسارت لذتبخش بود و هم اینکه شما در عین حالی که دغدغه‌های خود را حفظ می‌کنید به ماهیت سینما نزدیک شوید چون این کار سختی است بویژه اینکه وقتی شما ایدئولوژیک فکر می‌کنید نزدیک شدن به ماهیت سینما خیلی سخت است. در دانشکده مدام گفته می‌شد که داشتن ایدئولوژی اثر شما را خراب می‌کند. مثلا آقای افخمی همیشه در کلاس‌ها به ما این توصیه را می‌کردند و هر وقت کسی ایده ایدئولوژیک در کلاس مطرح می‌کرد می‌گفت تو خراب می‌کنی. البته درست هم می‌گفتند اما این بدان معنا نبود که نمی‌شود ولی کار بسیار سختی است و استاد هم می‌گفتند چون کار مشکلی است بهتر است دوری کنیم ولی اگر شخصی قصد انجام این کار را دارد باید تحمل سختی‌ها و آبروریزی‌ها و متهم شدن‌ها را داشته باشد. بحث بعدی دغدغه‌های شخصی است. من کار سینما را از دانشگاه شروع نکرده‌ام بلکه از حدود 9 سالگی تئاتر بازی می‌کردم و کلا هنرهای نمایشی جزو علایق شخصی من بوده و جسارتش را داشته‌ام اما با تمام انرژی که دارم یکسری دغدغه‌های شخصی مثل انقلاب یا موضوعات ایدئولوژیک دیگر جزو اولویت‌های بزرگ زندگی است و سینما ناخودآگاه در خدمت این مسائل قرار می‌گیرد. من سینما را قبل از اینکه نوع تفکرم را به دست بیاورم داشته‌ام یعنی قبل از رسیدن به سنی که سیاست یا مسائل اعتقادی را بشناسم، درگیر تجربه‌های خام هنری بوده‌ام ولی وقتی که مسائل اعتقادی برای من روشن شد ناخودآگاه سینما برای من در خدمت این مسائل قرار گرفت. یعنی من سینما را برای این دوست دارم که می‌توانم از آن چنین استفاده‌ای کنم و حرف‌هایی را بزنم که شاید دیگران نمی‌زنند و این مساله دغدغه مشترک ما با سایر دوستان مثل آقای شفاه بود. وقتی ما به مسائل مجلس نگاه می‌کردیم، مثل صحبت‌های وزرای پیشنهادی و نمایندگان مجلس در جلسات رأی اعتماد که عده‌ای به راحتی گذشته خود را انکار می‌کردند؛ این دغدغه ما بود ولی در آن زمان من مشغول کار دیگری بودم- پیش‌تولید کلیپی برای حامد زمانی- . آقای شفاه با یکی دیگر از دوستان دیگر در این زمینه مشغول کار بودند. چند طرح هم نوشته شده بود که از نظر ایشان اصلا قابل قبول نبود تا اینکه در یکی از جلساتی که با آقای شفاه بودیم ایشان این ایده را که تا آن زمان من به طور کامل از آن خبر نداشتم برایم توضیح دادند که یک مسؤول دولتی است که قرار است منصبی را بگیرد، در طول راه با مادر یکی از کشته‌های فتنه سال 88 برخورد می‌کند و مادر به او می‌گوید تو لیاقت نداری این مسؤولیت را قبول کنی، تو فرزند مرا کشته‌ای. البته مشخصا مادر از ابتدای طرح رویکردی انقلابی داشت. مهندس که قصد دارد از دست این مادر فرار کند، تمام تلاشش را می‌کند که او به مراسم معارفه راه نیابد ولی به هرترتیب او وارد مراسم می‌شود. من به آقای شفاه گفتم این فیلمنامه تقریبا اول و آخرش مشخص است. اولش مواجهه است و آخرش هم جلسه معارفه.
 ولی به جزئیاتی نیاز داشت.
مفیدی‌کیا: بله! تنه نداشت ولی سر و ته داستان مشخص بود. همیشه دغدغه فیلمنامه‌نویس‌ها مثل خود من، شروع و پایان داستان است؛ نقاط عطف و نقاط اوج و فرود را می‌شود کار کرد. یعنی اینکه انتهای داستان به چه پایان و معنایی خواهم رسید مهم است. البته انتهای داستان در ایده مطرح شده کاملا مشخص نبود. اینکه در مراسم معارفه چه اتفاقی خواهد افتاد آیا مادر صرفا سر و صدا خواهد کرد یا... که من گفتم اصلا نیازی به سر و صدای آن زن نیست بلکه همین حضور ایشان در مراسم کافی است. به هرحال من نوشتن فیلمنامه را پذیرفتم. از همان ابتدا هم فینال روایت را می‌نوشتم یعنی شاید روزی 5-4 خط و حداکثر یک صفحه می‌شد. به مرور یک چیزهایی کشف می‌کردم. مثلا اینکه این خانم از همان ابتدا خودش را لو نمی‌دهد که مذهبی است حتی به نظر می‌آید که دیدگاه‌های افراطی ضدنظام مطرح می‌کند و به نظر می‌رسد مهندس رحمانی آدم معقول‌تری است. این جابه‌جایی شخصیت در اواسط کار به ذهنم رسید که ما خانم را در ابتدای فیلم تندرو و حتی با دیالوگ‌های ضدنظام و مهندس را معقول، احساساتی و مؤدب جلوه دهیم. در نیمه دوم که مهندس خودش را لو می‌دهد این جابه‌جایی اتفاق می‌افتد. یا مثلا راننده از ابتدا هویتش برای من معلوم نبود. به اواخر داستان که می‌رسیدم کم‌کم متوجه شدم او هم جایگاه مهمی در روند داستان خواهد داشت که جای مشخصی از ماجرا بروز خواهد کرد. وقتی شروع به نوشتن کردم آن لکه کلاغ به نظرم رسید که برای سکانس اول، افتتاحیه خوبی بود و در داستان قرار دادم. گویی طبیعت هم قصد دارد سرنشین این اتومبیل را رسوا کند. این سکانس افتتاحیه را که نوشتم احساس کردم این لکه باید یک بازی کند. به مرور ایده لکه روی لباس به ذهنم رسید و ادامه دادیم تا جایی که نام اولیه ایده را که «مکافات» بود به لکه تغییر دادم. همیشه به این فکر می‌کردم که در فینال داستان، چه اتفاقی بیفتد بهتر است. آیا آن خانم کاری انجام ندهد ولی مهندس رسوا شود یا... به این نتیجه رسیدم که شاید بتوانیم با نماد و سمبل این کار را انجام دهیم. یعنی مهندس رسوا شود اما کسی متوجه آن نشود فقط مخاطب با دیدن لکه سبز بر لباس او متوجه قضیه شود.
 آوردن سه نفر از بازیگرانی که هر سه در عرصه سینما و تلویزیون سرشناس هستند و حضور خانم فریبا کوثری برای خیلی‌ها جالب بود.
شفاه: پروسه یک ماهه‌ای که برای انتخاب بازیگران طی شد به این صورت بود که در ابتدای مسیر یعنی 12-10 روز اول، به این نتیجه رسیدیم که هیچ بازیگر جدی را در این فیلم نخواهیم داشت. یعنی همه فیدبک‌ها منفی بود و هرکسی به دلیلی حضور در فیلم لکه را رد کرد. هرچند گزینه‌های ابتدایی، کسانی بودند که در 12-10 روز اول نتوانسته بودیم از آنها جواب بگیریم. این به معنای این نیست که همه 10 گزینه‌ ابتدایی ما جواب منفی داده باشند که ما به سراغ آقای نعمتی رفته باشیم، نه! آقای نعمتی اتفاقا جزو گزینه‌های اولیه ما هم بودند. به هرحال با وضعیتی که مثلا گزینه‌های اول و پنجم و دهم ما در همان روزهای اول جواب رد داده بودند ما داشتیم به این نتیجه می‌رسیدیم که بازیگر جدی نخواهیم داشت اما ناگهان از روز 12-10 به بعد، بدون هر علت مشخصی فضا تغییر کرد و دیدیم که گزینه‌هایی از لیست ما خواهان صحبت در مورد فیلم شده‌اند. افرادی که از هنرپیشه‌های تلویزیونی سرشناس یا تئاتر و سینمایی مشهور بودند. وقتی این اتفاق افتاد ما انرژی گرفتیم و امیدوار شدیم. واقعیت این است که من هیچ توضیحی برای این مساله ندارم که مثلا خانم فریبا کوثری چرا قبول کردند. البته یکسری اسباب و علل عمومی را می‌توانم عنوان کنم مثل اینکه وقتی خانم کوثری تشریف آوردند دفتر و درباره فیلم با مدیر تولید و جناب مفیدی‌کیا و من صحبت کردند و فضای کار را دیدند، به این نتیجه رسیدند که می‌توانند کار کنند.
 از فشارهای سیاسی نمی‌ترسیدند؟
شفاه: چیزی به من نگفتند و مهم‌تر از همه این بود که خیلی تلاش کردند تا با چشمان باز بفهمند چه کاری را قرار است انجام دهند. من هرگز احساس نکردم این افراد ندانند که چه کاری را قصد دارند انجام دهند و به نظرم کاملا متوجه این بودند که کار کردن در یک فیلم سیاسی تبعاتی خواهد داشت.
 آن هم در مقابل جبهه و حزبی که در حال حاضر، قدرت را در دست دارد.
شفاه: مهم‌ترین نکته‌ای که در اینجا وجود دارد و فکر می‌کنم از این پس می‌توان در کارهای مشابه، روی آن حساب کرد این بود. ما در لکه، گروهی را نقد می‌کردیم که الزام به نقد کردنشان به دلیل داشتن برچسب اصلاحات نبود بلکه آدم‌هایی را نقد کردیم که رفتارهای غیرمسؤولانه‌ای برای رسیدن به قدرت دارند. ما این مسائل را در انواع احزاب سیاسی و در همه اقشار و گروه‌ها می‌بینیم. من احساس می‌کنم یک بخشی از مخاطبان با این مساله در فیلمنامه، کاملا ارتباط برقرار کردند. یعنی ما در حال نقد پدیده‌ای هستیم که در فیلم لکه به صورت دراماتیکی به این شکل بروز کرده است. مگر ما در طول انقلاب کم داشتیم از این دست آدم‌هایی که لایی کشیدند و در هر دولتی از این جناح به آن جناح رفتند؟ یک تعدادی از آنها البته شناخته شدند ولی خصوصا در سطح مدیران میانی بسیار زیاد از این دست افراد وجود دارند. یعنی مدیران میانی را می‌بینید که در یک دوره با یک دولت کار می‌کنند و در دولت بعدی حرف‌های دولت جدید را می‌زنند و با او کار می‌کنند. البته نه فقط در سطح میانی بلکه تا سطوح عالی مدیریتی، من به تعداد زیاد چنین مدیرانی سراغ دارم. در سطوح عالی فرد باید خیلی اعتماد به نفس داشته باشد و در عین حال سیاستمدار بسیار خوبی باشد که یک روز یک حرفی بزند که مثلا این نظام مشروعیت ندارد و یک روز دیگر در صحن مجلس با کمال اعتماد به نفس بگوید من تبعیت محض از مقام معظم رهبری دارم! این اتفاق که این آدم سعی می‌کند خود را همرنگ شرایط موجود کند تا در سیستم جای بگیرد، این اتفاقی است که برای هیچ آدمی– چه مذهبی یا غیرمذهبی، چه معتقد به نظام یا غیر آن– قابل قبول نیست.
 پیامی که من از « لکه » برداشت کردم برای شخص خود من جذاب است. اصلاح‌طلبان با رفتارشان طی چند سال اخیر نشان دادند اگر ما بر سر قدرت نباشیم این نظام و انتخاباتش مشروعیت ندارد. این حرف را می‌توانیم به یک طیف گسترده‌ای از اصلاح‌طلبان تعمیم دهیم؟ چقدر این استنباط من به واقعیت لکه نزدیک است؟
شفاه: دقیقا صحیح است. از وقتی من عالم سیاست را شناختم همیشه همین ماجرا بوده است. یعنی همیشه طیف اصلاح‌طلب وقتی نظام را قبول دارد که بر سر قدرت باشد. از طرف دیگر مسؤولی که آزادی اندیشه را بیان می‌کند منظورش دقیقا چیست؟ آزادی چه کسی در قبال چه چیزی؟ آزادی ضدانقلاب در نقد انقلاب! هرگز و حتی برای یک بار منظورش این نیست که ده‌نمکی هم حرفش را بزند. ابدا! اگر ده‌نمکی تا این حد جایگاه خود را مستحکم نکرده بود مگر می‌گذاشتند فیلم بسازد؟ قطعا نمی‌گذاشتند. هفته نامه 9 دی چرا تعطیل می‌شود؟ اصلا چرا وقتی 9 دی تعطیل می‌شود افرادی که به آزادی معتقدند می‌گویند آفرین! اینکه با آزادی تناقض پیدا می‌کند. پس وقتی حرف از آزادی قلم و بیان می‌زنند منظورشان این است که وقتی ضد انقلاب، نظام را نقد می‌کند نباید اشکال داشته باشد ولی اگر مسؤولی را که در صدر منصبی قرار گرفته و علیه نظام اقدام می‌کند را نقد کنیم از نظر آنها اشکال دارد. در این حوزه هم به این شکل است. یعنی وقتی می‌گویم مشروعیت نظام یعنی مشروعیت من(منظور اصلاح‌طلبان است)! اصلا نظام یعنی من! احتمالا وقتی حرف از نظام می‌زند منظورش نظام جمهوری اسلامی نیست، نظامی است که او در آن حاکم است. واقعا نگاه اصلاح‌طلبی همین است. فقط با همین تحلیل می‌توان متوجه دلیل عملکردهایشان شد. خیلی از افرادی که در عرصه هنر کار می‌کنند، سعی می‌کنند مباحث را به صورت جامع ببینند و برایشان مهم است. ممکن است برخی از آنها قدرت تحلیلشان خوب باشد و مسائل را خوب ببینند و بعضی قدرت تحلیل خوبی ندارند و مدام می‌پرسند تا موضوع برایشان روشن شود. برایم جالب بود که یکی از خانم‌هایی که برای بازیگری در نظر داشتیم و به دفتر ما آمد، می‌گفت با خواندن فیلمنامه، دلم خنک شد. گفتم چرا؟ گفت این سیاستمدارها حقشان است. منظورش این بود که سیاستمداری که دودوزه‌بازی در می‌آورد حقش است.
 ساحت فیلم ایدئولوژیک ساختن به ساحت شعارورزی نزدیک است. برای فرار از شعاری شدن چه تمهیدی به کار بردید؟
مفیدی‌کیا: ویژگی فیلمنامه این بود که هرکسی آن را می‌خواند اعتراف می‌کرد فیلمنامه در شخصیت‌پردازی و البته مضمون، مسیر درستی را رفته چون کسی که شخصیت‌پردازی در فیلمنامه نویسی را می‌شناسد این را متوجه می‌شد که ما در حال واکاوی یک شخصیت هستیم، نه خواندن یک بیانیه، این حرف من جدا از مبحث دیالوگ‌نویسی است که در این فیلم به دلیل شرایط خاصش طور دیگری باید مورد بررسی قرار گیرد. یک آدم متشخص مؤدب باکلاس موقر که هرگز هم صدایش بالا نمی‌رود را می‌بینید که در یک موقعیت دشوار قرار می‌گیرد که در آن موقعیت که آبرویش هم در خطر است، سعی در مدیریت فضا دارد؛ سیاست‌ورزی می‌کند، عقلانیت به خرج می‌دهد، تند نمی‌شود و مثل یک استاد دانشگاه برخورد می‌کند. اکثر افرادی که فیلمنامه را می‌خواندند می‌گفتند فیلمنامه جدی است و موضوع مورد بحث آن پیچیده است. به بازیگر هم فرصت تجربه‌ای جدید می‌دهد. آدم صرفا بد و آدم صرفا خوب ندارد و جانب قضاوت عادلانه را رعایت کرده است. یعنی فیلمنامه سعی می‌کند قضاوت منطقی روی داستان داشته باشد. مثل برخی از فیلم‌های جبهه خودی نیست که برای بد نشان دادن مثلا سرباز صهیونیست سبیل آنچنانی یا ریش خاصی روی صورتش می‌کارند و در دهان او دیالوگ اگزجره قرار می‌دهند یا بازی اغراق شده خشن از او می‌گیرند. در واقعیت، شما در اخبار هم نگاه کنید هیچیک از سربازان اسرائیلی قیافه‌های اجق وجق ندارند، همه مرتب هستند اما فیلمسازی که این‌کار را می‌کند با خودش فکر کرده شخصیت‌پردازی یعنی اینکه با گریم و رفتارهای اگزجره، آنتاگونیستی بسازی که هر مخالفی را دید فوری مقابله کند و این یعنی آدم بد! در صورتی که ما باید بگوییم در زندگی واقعی همه فکر می‌کنند کارشان درست است. مثل همین مهندس رحمانی که از خودش دفاع می‌کرد. من هم که فیلمنامه می‌نویسم باید کاری کنم اگر جای مهندس رحمانی نشستم از خودم دفاع کنم و بگویم کارم درست است. من هنوز هم معتقدم مهندس رحمانی در فیلم «لکه» فکر می‌کند همه کارهایش درست است.
 شما با فیلم خودتان نشان دادید که ریشه اعتدال در اصلاحات است و ما این مساله را در این شرایط بعد از انتخابات که ساخته شده است کاملا حس می‌کنیم یعنی پیام فیلم شما در طول 4 سال که این دولت مستقر است همچنان تازه خواهد بود. خود شما چه فکری می‌کنید آیا معتقدید که آقایان اعتدال طلب همان اصلاح‌طلب‌های افراطی هستند؟
مفیدی‌کیا: اگر بخواهیم به لحاظ تاریخی و سیاسی بحث کنیم گزاره صحیح این است که یک طیفی وجود دارند (که عنوان حزب هم نمی‌شود بر آن نهاد) طیف نولیبرال که اولین بروز آن به صورت منسجم در حزب کارگزاران بود. این افراد کسانی هستند که جامعه را به سمت اسلام آمریکایی سوق می‌دهند یا نوعی حکومت اسلامی آمریکایی. یکی از طفیلی‌های آنها، اصلاحات بود و من معتقدم در حال حاضر اعتدال ملغمه‌ای از این دو است. یعنی اصلاحات و مادرش که کارگزاران است و مادر کارگزاران هم همان لیبرال‌های اوایل انقلاب و حال حاضر هستند که حتی یک زمان آنقدر آتشی بودند که برخی‌هایشان در مساله تسخیر لانه جاسوسی، گرایش ضد امپریالیستی هم داشتند. معتقدم کارگزاران باهوش‌ترین طیف نولیبرال‌ها بودند و هستند. هم خوب مدیریت کردند و هم یک زمانی اصلاحات را بازی دادند و فرستادند جلو و بعد کشاندند عقب. من مهندس رحمانی را یک آدم با ریشه و با سابقه می‌دانم. ببینید یک نفر مثل عبدالکریم سروش در اوایل انقلاب خیلی زود چپ کرد و رفت توی سقوط. در حالی که این فرد در اوایل انقلاب جزو شورای فرهنگی انقلاب بود و کتاب‌های دینی دبیرستان را ایشان می‌نوشت. اما امثال مهندس رحمانی شاید به دلیل تکنوکرات بودن، در فضای سیاسی نسبت به امثال سروش هم پیچیده‌تر و هم البته با فضای روز سازگارترند.

سیدعابدین نورالدینی: تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که وقتی نمایندگان ایران و 1+5 دور میز مذاکره می‌نشینند؛ چگونه درباره مسائل اختلافی بحث و احیانا آنها را حل و فصل می‌کنند؟ این موضوع جالب و جذابی است البته در برخی موارد جذاب‌تر هم می‌شود. مثلا طرفین(ایران و آمریکا) در یک موضوع واحد 2 اظهارنظر و موضع کاملا متضاد و متقابل اتخاذ می‌کنند؛ وارد مذاکرات می‌شوند؛ مذاکرات را انجام می‌دهند؛ هر 2 از مذاکره اعلام رضایت می‌کنند و دوباره همان مواضع سابق را اتخاذ می‌کنند! چگونه می‌شود چنین شرایطی را پذیرفت؟ کاملا واضح است در این وضعیت 2 حالت بیشتر قابل تصور نیست. یا این مذاکرات بی‌فایده است اما طرفین به انجام مذاکره نیازمند و مصرند یا اینکه «روایت» یکی از طرفین مخدوش است. بیایید موضوع را از زاویه‌ای دیگر نگاه کنیم. بررسی دیپلماسی هسته‌ای دولت باید هم در محتوا صورت بگیرد و هم در شکل. این دو ملازمند. در کنار نقد عالمانه محتوای دیپلماسی هسته‌ای دولت خاصه در توافق ژنو، به بررسی شکلی متاسفانه آنطور که باید پرداخته نشده است. شکل رفتار دیپلماتیک دولت بسیار مهم  است و فهم آن می‌تواند محتوا و اهداف آن را قابل پیش‌بینی کند. لطفا به این چند مورد توجه کنید.
1ـ دور سوم مذاکرات ایران و 1+5 برای رسیدن به توافق جامع در موضوع هسته‌ای 19 و 20 فروردین (8 و 9 آوریل) در وین برگزار شد. این دور از مذاکرات هسته‌ای بسیار مهم و سرنوشت‌ساز است. آنچه 3 آذر 92 (24 نوامبر 2013) در ژنو انجام گرفت یک توافق «موقت» در موضوع هسته‌ای ایران است و تاریخ مصرف کوتاه‌مدت(6 ماهه) دارد. در واقع یک مفاهمه موقت برای رسیدن به یک توافق بزرگ و طولانی است. متاسفانه آنگونه که باید اهمیت این دور از مذاکرات در افکار عمومی نه تنها شرح داده نمی‌شود؛ بلکه مجموعه اتفاقاتی رخ می‌دهد تا توجه افکار عمومی از این موضوع منحرف شود. درحالی که مسائل و موضوعات بسیار مهم در این دور از مذاکرات مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. چرا؟چرا در روزهایی که افکار عمومی در ایران باید به دقت و با حساسیت در جریان محتوای مذاکرات هسته‌ای قرار گیرد؛ درگیر موضوع ثبت‌نام برای دریافت یارانه نقدی است؟! آیا آن اراده و اهتمام دولتی برای بزرگنمایی توافق ژنو اکنون در قبال مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع دیده می‌شود؟
2ـ جریان منتقد نسبت به مفاد توافقنامه ژنو، به‌رغم آنکه یک جامعه فراگیر است اما تحت فشار است. دولت تاکنون 2 نشریه منتقد سیاست‌های خود، بویژه در موضوع هسته‌ای را توقیف کرده است. تعداد دیگری از رسانه‌ها نیز با شکایت دولت دادگاهی شده‌اند. دولت حتی از برخی نمایندگان منتقد مفاد توافق ژنو نیز شکایت کرده است! هجمه به منتقدان نیز هم از سوی مقامات دولتی و هم از سوی انبوهی از رسانه‌های آنها بشدت دنبال می‌شود. اتهامات گرانی علیه منتقدان مطرح می‌شود. به نظر می‌رسد هدف این اقدامات به حاشیه بردن منتقدان مفاد توافق ژنو است. چرا؟ چرا تلاش می‌شود موضوع ملی حقوق هسته‌ای مردم به یک موضوع جناحی تنزل یابد؟ و چرا باید منتقدان نحوه مذاکره بر سر موضوع ملی هسته‌ای، تحدید شوند؟!
3ـ روایت دولتی از روند مذاکرات به یک دغدغه تبدیل شده است. در ایران کسی نمی‌خواهد بگوید روایت طرف مقابل دقیق‌تر از روایت مذاکره‌کنندگان ماست اما در روند بررسی مفاد مذاکرات هسته‌ای و توافق ژنو مواردی قابل تامل دیده شده است. بگذارید تنها به 2 مورد کلیدی اشاره کنیم.
الف) پس از توافق ژنو، تیم مذاکره‌کننده ایرانی به ریاست محمدجواد ظریف به میان خبرنگاران آمدند و وزیر امور خارجه اعلام کرد در این توافقنامه «حق غنی‌سازی» به رسمیت شناخته شده است. آقای روحانی، رئیس‌جمهور نیز هم در سخنرانی خود و هم در نامه‌ای که درباره این توافقنامه به رهبر انقلاب نوشتند؛ تصریح کردند حق غنی‌سازی ایران به رسمیت شناخته شده است. به رسمیت شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران در توافق ژنو به‌رغم اینکه یکی از مفاد مصرح در بند 4 ان‌پی‌تی است اما  یک پیروزی بزرگ به حساب می‌آمد. با این وجود طرف آمریکایی بلافاصله اعلام کرد به هیچ وجه در توافقنامه حقی برای غنی‌سازی ایران به رسمیت شناخته نشده است. مرور و بررسی متن منتشر‌شده از سوی وزارت امور خارجه کشورمان از توافق ژنو نیز چیزی تحت عنوان به‌رسمیت شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران را نشان نمی‌داد. به مرور، این موضوع یعنی به رسمیت شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران در توافق ژنو نیز در مواضع دولتی‌ها کمرنگ و اکنون کاملا محو شده است!
ب) مورد دوم درباره همین مذاکرات اخیر در وین است. منتقدان مفاد توافق ژنو بارها اعلام کرده‌اند «گام میانی» توافق ژنو و تعهد ایران به برداشتن گام‌های اضافی، صراحتا دست طرف غربی برای اعمال مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران (بویژه قطعنامه 1929) را باز گذاشته است. یکی از این موارد که به عنوان یکی از خطوط قرمز ایران در مذاکرات مطرح است؛ بررسی ابعاد نظامی بویژه موضوع موشک‌های بالستیک ایران است. تیم مذاکره‌کننده ایرانی اما در مقابل این انتقادات که ناشی از متن صریح و آشکار توافقنامه ژنو است، همواره اعلام کرده هیچگاه درباره ابعاد نظامی و موشک‌های بالستیک ایران گفت‌وگو و مذاکره نخواهد کرد. محمدجواد ظریف بارها این موضوع را اعلام کرده است. عباس عراقچی نیز 20 فروردین درباره این دور از مذاکرات، گفت: «ما بارها اعلام کردیم موضوع موشک در دستور کار ما نیست و بحث سیستم‌های دفاعی کشور را مورد مذاکره قرار نخواهیم داد. البته بخشی از موضوع موشک و کلاهک‌های هسته‌ای یکی از موضوعات مندرج در قطعنامه 1929 شورای امنیت است اما از نظر ما موضوع مذاکره نیست.»  با این وجود طرف آمریکایی نیز همواره تاکید کرده در مذاکراتی که برای توافق جامع صورت می‌گیرد، موضوع موشک‌های بالستیک حتما مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. مذاکرات انجام شد اما به‌رغم تاکید تیم مذاکره‌کننده ایرانی، طرف آمریکایی اعلام کرد موضوع موشک‌های بالستیک در مذاکرات مطرح و درباره آنها بحث و بررسی شد. 20 فروردین وندی شرمن جلسه‌ای با خبرنگاران ترتیب داد و گفت: «همه مسائلی که تصور کنید در این گفت‌وگوها مطرح شد.» خبرنگار رویترز از شرمن درباره موضوع موشک‌های بالستیک پرسید و اینکه وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده درباره آن گفت‌وگو نخواهد کرد. پاسخ شرمن به این سوال بسیار قابل تامل بود. او گفت: «درباره موشک‌های بالستیک ایران باید بگویم که طرح مشترک اقدام (توافق ژنو) به نحوی از انحا به همه مسائلی پرداخته است که باید در توافقنامه جامع باشد ازجمله حل و فصل مسائلی که در این زمینه مطرح است. درعین حال، طرح مشترک اقدام تصریح کرده است که باید به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به عنوان بخشی از توافقنامه رسیدگی شود و فکر می‌کنم همه می‌دانید یکی از مسائل مطرح در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، دغدغه‌هایی است که درباره موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای وجود دارد. بنابراین وقتی می‌گویم درباره همه نگرانی‌های موجود صحبت شده است، منظورم این است که درباره همه نگرانی‌ها بحث شده است.» او سپس توافق جامع را مشروط به اعمال نظرات آمریکا در همه موضوعات ازجمله موضوع موشک‌های بالستیک ایران دانست و گفت: «هیچ‌چیز مورد توافق نخواهد بود مگر اینکه همه موارد مورد توافق باشد و هیچ چیز مورد توافق نخواهد بود تا وقتی همه درباره آن اتفاق نظر داشته باشند».
رفتار تیم دولت در این 2 مورد، یعنی ماجرای حق غنی‌سازی و اعمال قطعنامه‌ها بویژه درباره توان نظامی ایران را کنار هم بگذارید. چه برآوردی می‌توان داشت؟ بررسی متن توافق ژنو می‌گوید ایران موظف شده در گام میانی آنگونه که مورد «رضایت» طرف مقابل قرار گیرد به قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران بپردازد. و این مجوز بررسی و بحث درباره توان نظامی ایران را در مذاکرات هسته‌ای صادر می‌کند. تیم مذاکره‌کننده ایرانی می‌گوید به هیچ عنوان درباره توان دفاعی بحث نمی‌کنیم. اما پس از مذاکرات طرف آمریکایی صراحتا اعلام می‌کند درباره این موضوع بحث شده است و تا رضایت آنها جلب نشود توافق جامع محقق نخواهد شد!
***
دولت در موضوع سیاست خارجی معتقد به جلب اعتماد دنیاست. سیاست اعتماد‌سازی با شدت از سوی دولت دنبال می‌شود اما یک سخن دوستانه و خیرخواهانه با دولت وجود دارد. دولت بهتر است موضوع اعتماد‌سازی را در درون کشور و نسبت به مردم نیز در دستور کار قرار دهد. خدای‌ناکرده تیم مذاکره‌کننده در مظان اتهام دروغگویی نیست اما روایت آنها از مذاکرات کمی مخدوش شده است. اعتماد عمومی به دولت و تیم مذاکره‌کننده یک امتیاز و سرمایه بزرگ است. دولت باید نسبت به تحکیم و تقویت این اعتماد بکوشد و مانع بی‌اعتمادی شود. قاعدتا مردم باید نسبت به کسانی‌ که می‌خواهند از حقوق هسته‌ای آنها دفاع کنند؛ اعتماد داشته باشند.

 

 گروه سیاسی: اقدام کنگره آمریکا در تصویب قانونی علیه ورود حمید ابوطالبی، نماینده دولت ایران در سازمان ملل به نیویورک، شوک جدیدی برای رسانه‌های آمریکایی رقم زده است. از نظر این رسانه‌ها تا چند روز پیش به یکباره مسیر دیپلماسی بین ایران و ایالات متحده از ریل چند ماهه خود خارج شده بود. گفت‌وگوی تلفنی روسای جمهوری ایران و آمریکا و همچنین توافق اولیه بر سر موضوع هسته‌ای ایران، این گمانه را برای رسانه‌های غربی ایجاد کرده بود که دیپلماسی بین 2 کشور شاید بتواند مسیر جدیدی را برای روابط نوین میان دو کشور رقم بزند اما انتخاب حمید ابوطالبی برای نمایندگی ایران در سازمان ملل و مخالفت کنگره و دولت آمریکا با صدور روادید وی برای ورود به نیویورک، چشم‌اندازهای آینده را در این باره با ابهام روبه‌رو ساخت. نمایندگان دولت آمریکا با این بهانه که ابوطالبی از کسانی است که در تسخیر سفارت آمریکا در سال 58 حضور داشته‌اند، بشدت به این مساله واکنش نشان داده و بیان کردند از روحانی بعید بود با توجه به آغاز ذوب شدن یخ روابط بین دو کشور، با چنین تصمیمی کنگره را بار دیگر رودرروی دولت اوباما قرار دهد. اما این مساله تنها باعث عصبانیت کنگره نشده و دولت اوباما نیز بلافاصله بعد از رای‌گیری کنگره و در شرایطی که انتظار می‌رفت شاید نخواهد امضای خود را پای این قانون بگذارد، با صراحت اعلام کرد اجازه نمی‌دهد نماینده معرفی شده از سوی دولت ایران به آمریکا برود. رسانه‌های غربی طی 3 روز گذشته با پوشش خبری ارتباطات و واکنش‌هایی که دو طرف به این ماجرا داشتند، شگفتی خود در مسیر تعامل بین دو کشور را بیان کرده‌اند. طی چند روز گذشته رسانه‌های غربی به نقل از مقام‌های آگاه در وزارت خارجه آمریکا بیان کردند رایزنی‌های پشت پرده و محرمانه زیادی برای راضی کردن ایران به تغییر شخص مورد نظر رئیس‌جمهور برای حضور در نیویورک صورت گرفته است اما با وجود تمام پیغام‌هایی که ارسال شده و حتی گفت‌و‌گوهایی که در حاشیه اجلاس هسته‌ای اخیر با مقامات وزارت امور خارجه صورت گرفته بود، معاون وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرد ایران از تصمیم خود برای معرفی ابوطالبی نگذشته و مراتب اعتراض خود به این اقدام آمریکا را به مسؤولان سازمان ملل منتقل خواهد کرد.  در حالی که برخی نشریات غربی، از تعجب خود از رویه جدید روحانی برای برخورد با دولت اوباما گفته‌اند، خبرگزاری راشا تودی با اشاره به قدرتمند بودن جناح راست محافظه‌کار در کنگره نمایندگان آمریکا، اعلام کرده است لجبازی اوباما با دولتی که می‌خواهد با آمریکا ارتباط بهتری داشته باشد، نشان می‌دهد سیاست خارجی این کشور همچنان در دست جناح راست است. این خبرگزاری با اشاره به اینکه دولت آمریکا بر اساس قانون موظف است به تمام نمایندگانی که برای حضور در سازمان ملل انتخاب می‌شوند، ویزا بدهد، تصریح کرده است: این کار اوباما غیر‌قانونی است و موجب می‌شود دولت او از کار خود پشیمان شود.  تا قبل از معرفی ابوطالبی به عنوان نماینده و سفیر ایران در سازمان ملل، گفت‌وگو‌کنندگان ایرانی و آمریکایی در مذاکرات هسته‌ای بارها اعلام کرده بودند فضای بهتری برای مذاکرات به وجود آمده و کار تا جایی پیش رفت که وندی شرمن، گفت‌و‌گو‌کننده ارشد آمریکایی بیان کرده بود در بسیاری موارد نمایندگان دو طرف با نام کوچک همدیگر را صدا می‌زنند و فضای بهتری برای مذاکرات وجود دارد با این حال مشکل جدید پیش آمده در روابط ایران و آمریکا به نظر می‌رسد قرار است تا حدی این روابط را با مشکل رو به رو سازد.  راشاتودی اعلام کرده است این اقدام آمریکا و شخص اوباما مطمئنا تاثیری منفی بر روابط دو کشور و همچنین حسن‌نیت طرفین در مذاکرات هسته‌ای خواهد گذاشت. با وجود اینکه رسانه‌های آمریکایی هنوز هم نتوانسته‌اند تحلیل درستی راجع به چشم‌انداز و آینده روابط ایران و آمریکا بعد از این اتفاقات داشته باشند، نشریه تایم در گزارشی بیان کرده است که این مساله را نمی‌توان در زیر مباحثی چون مبارزه با تروریسم یا امنیت ملی آمریکا تفسیر کرد. بر اساس قوانین ایالات متحده، در ورود نمایندگان کشورها به سازمان ملل، آمریکا باید تنها موارد کلی درباره افراد را بررسی کند و نمی‌تواند ویزای این افراد را به کل ابطال کرده یا برای آنها روادید صادر نکند با این حال اگر مساله مربوط به امنیت، تروریسم یا سیاست خارجه باشد، وزارت خارجه آمریکا می‌تواند به وظیفه خود در این باره عمل کند اما جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام نکرده است که پرونده ابوطالبی می‌تواند تحت چنین عناوینی بررسی شود.  وال‌استریت ژورنال با این وجود نوشته است که این اولین مرتبه نیست که آمریکا به ایرانیان برای ورود به سازمان ملل ویزا نمی‌دهد و در دهه 1980 نیز آمریکا با تهیه لیستی از کسانی که در ماجرای گروگانگیری شرکت داشتند، اعلام کرده بود به آنها اجازه حضور در خاک آمریکا را نمی‌دهد. این اقدامات با این حال تاکنون به صورت اقدامات پیشگیرانه استفاده می‌شده و تنها در یک مورد آن هم در سال 1974 بود که آمریکا به نماینده فلسطینیان(سازمان آزادی‌بخش فلسطین) برای ورود به آمریکا ویزا نداد. طی سال‌های گذشته نیز هرگاه قرار بوده روسای جمهور ایران برای شرکت در مجامع عمومی سازمان ملل به نیویورک بروند، معمولا از بین لیست اسامی کسانی که برای شرکت در این اجلاس دعوت می‌شدند، تعداد زیادی نمی‌توانستند ویزای ورود به نیویورک را دریافت کنند.

اسد‌الله خسروی: بازار سرمایه این روزها حال خوشی ندارد و شاخص‌ها برخلاف سال گذشته سیر نزولی را می‌پیماید. بانک‌ها اکنون سود بالا به سپرده‌گذاران می‌دهند و اخباری مبنی بر خروج بازار مسکن از رکود به گوش می‌رسد در کنار افزایش هزینه شرکت‌های بزرگ همچنین اجرای فازدوم هدفمندی یارانه‌ها، انگیزه خیلی از سرمایه‌گذاران بورسی برای ادامه فعالیت در این بازار را کور کرده تا آنها با خروج سرمایه‌های خود از بورس بازار بی‌دغدغه دیگری را برگزینند. در چنین شرایطی شاخص بورس تهران که افت بیش از 900 واحدی را در اولین روز هفته جاری تجربه کرده بود، دیروز نیز با ریزشی بی‌سابقه حدود 1500 واحد افت کرد و به کانال 74 هزار واحدی پرتاب شد. روند نزولی بورس که از ابتدای سال و با کسب بازدهی منفی 2 درصدی آغاز شده است، شنبه هفته جاری و با افت 900 واحدی شاخص شدت یافت و بازدهی بورس به بیش از سه درصد رسید. این در حالی است که روند نزولی بورس در همین جا متوقف نشد و فعالان تالار شیشه‌ای دیروز نیز شاهد افت بی‌سابقه شاخص بورس تهران بودند به طوری که روند نزولی شاخص از همان دقایق ابتدایی معاملات شروع شد و در نهایت با ریزش 1581 واحدی شاخص و رسیدن به کانال 74 هزار و 920 واحد پایان یافت.با این اتفاق اولین ریزش بیش از 2 درصدی شاخص در سال 93 رقم خورد و با افزایش جو ناامیدی در بورس تهران، بازدهی بورس به حدود 5 درصد رسید. در حالی که اکثر کارشناسان بازار افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی و اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را از عوامل افت بورس از سال گذشته تاکنون می‌دانند، مسؤولان و حتی کارشناسان بازار درباره علت ریزش بیش از 2 هزار واحدی شاخص در 2 روز گذشته اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.این در حالی است که با افت بیش از 1500 واحدی شاخص در معاملات دیروز صف‌های فروش متعدد و پرحجم در بازار تشکیل شد و بازار شاهد تحولات اندکی بود.بر این اساس در بازار سراسر منفی دیروز قیمت اکثر شرکت‌های بورسی افت کرد به طوری که شرکت‌های هلدینگ خلیج‌فارس، مخابرات، تاپیکو، نفت و گاز پارسیان، غدیر، بانک ملت، پاسارگاد، مپنا، ارتباطات سیار، بانک تجارت، پارسیان، سرمایه‌گذاری امید، پالایشگاه بندرعباس، ملی مس، توسعه معادن و فلزات، ایران‌خودرو، پتروشیمی شازند، سایپا، بانک صادرات و سرمایه‌گذاری توسعه ملی تاثیر 300 تا 15 واحدی بر شاخص بورس گذاشتند. در بازار دیروز شرکت‌های پاکشو، داروسازی زهراوری و روز دارو از بیشترین تقاضای خرید برخوردار شده و شرکت‌های مطرحی چون پالایشگاه بندرعباس، ایران‌خودرو، مپنا، نیروترانس، معادن بافق، سایپا و زامیاد بیشترین تقاضای فروش را به خود اختصاص دادند.همچنین در بازار منفی دیروز بیش از 700 میلیون سهم به ارزش 310 میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت و ارزش بازار سرمایه تا سطح 365 هزار میلیارد تومان نزول کرد.
جولان کارگزاران در بازار سرمایه
یک کارشناس بورس افق، بازار سرمایه را کم‌فروغ عنوان کرد و به «وطن امروز» گفت: ورود حجم فوق‌العاده بالای سرمایه‌ها به بورس از نیمه‌دوم سال گذشته برای ایجاد تحول در اقتصاد کشور با روابط دیپلماسی با دنیا و احتمال هجوم سرمایه‌گذاران به ایران باعث شد شاخص بورس حدود 90 هزار واحدی را تجربه کند اما پس از گذشت چند ماه از مذاکرات و تداوم آن که نتیجه غیرقابل انتظار را در بر داشت سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری در این بازار کم‌انگیزه شدند تا اقدام به خروج سرمایه‌های خود کنند. دکتر حسن اعتضادی به رونق بازار سرمایه در سال گذشته اشاره کرد و گفت: صعود شاخص‌ها و کسب رکوردهای پی در پی آن هیجانی و جنبه روحی- روانی داشت اما در این فرصت لازم خیلی از کارگزاران که نبض معاملات بازار را در دست داشتند در این موقعیت به سودهای آنچنانی دست یافتند.  وی ضمن انتقاد شدید از مدیران و مسوولان دولتی نسبت به ضعف درونی در اداره بازار سرمایه و نحوه معاملات، خاطرنشان کرد: متاسفانه وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس سازمان بورس با دید علمی به قضیه می‌نگرند و از بطن بازار کم‌خبرند چرا که بورس به عنوان یک بازار مهم اقتصادی اکنون در دست کارگزارانی قرار داد که فقط منافع خود را در نظر دارند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: یک کارگزار نباید در بورس معامله کند بلکه باید به دنبال بازاریابی باشد اما این در حالی است که جواز بورس 11 میلیارد خرید و فروش می‌شود. وی با بیان اینکه در بازار سرمایه نرم‌افزار قوی و درستی برای انجام معاملات وجود ندارد، گفت: کنترل بازار سرمایه باید به جد دنبال شود و باید خود مسوولان و مدیران دولتی برای اطلاع از نحوه فعالیت در سالن معاملات حضور یابند تا این بازار مهم اقتصادی با نوسان شدید همراه نشود. اعتضادی اضافه کرد: چنانچه نرم‌افزار قوی در بازار سرمایه وجود داشته باشد همزمان با عرضه اولیه سهام مشخص می‌شود که چه کسانی دستور خرید را داده‌اند و معاملات عادلانه چگونه انجام می‌شود. اعتضادی بازار بورس 90 هزار واحدی سال گذشته را حبابی عنوان کرد و افزود: از کل رشد بازار سرمایه در سال گذشته فقط 10 درصد رشد شاخص‌ها واقعی بود. او گفت: بی‌شک روند نزولی شاخص بورس تا مرز 70 هزار واحد دور از انتظار نیست چرا که بیشتر سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌گذار و سودآوری سایر بازارهای موازی چون دلار و... را در پیش می‌گیرند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: استمرار سیر نزولی شاخص بورس طی 2، 3 ماه غیرطبیعی است بنابراین باید مسوولان، سرمایه‌گذاران ورودی به بورس را از ابتدا از چگونگی معاملات آگاه می‌کردند تا اکنون با خروج سرمایه‌ها دچار مشکل و سقوط شاخص‌ها نمی‌شدند.
 

رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: نبود برنامه‌ای منسجم برای تولید و عرضه و همچنین صادرات بی‌رویه سیب‌زمینی سبب شده تا بهای این محصول در بازار افزایش چشمگیری داشته باشد. به گزارش اقتصادپرس، کمبود سیب‌زمینی باعث شد در میادین میوه و تربار صف‌هایی برای خرید این محصول تشکیل شود و خریداران با محدودیت عرضه، این محصول را کیلویی ۳ تا ۴۵۰۰ تومان خریداری کنند؛ البته ماجرا به اینجا ختم نشد، بلکه برخی از مغازه‌های سطح شهر نیز در اقدامی ناجوانمردانه سیب‌زمینی را حتی تا کیلویی ۵۰۰۰ تومان نیز به مشتریان عرضه کردند.عباس رجایی، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در این باره اظهار داشت: نبود برنامه‌ای منسجم برای تولید و عرضه و همچنین صادرات بی‌رویه سیب‌زمینی سبب شده تا بهای این محصول دربازار افزایش چشمگیری داشته باشد.
 

کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان اعلام کرد در نتایج شمارش 10 درصد از آرا، «عبدالله عبدالله» با 9/41 درصد بیشترین آرا را از آن خود کرده است. این در حالی است که «اشرف غنی احمدزی» نامزد مورد حمایت آمریکا مدعی شده بود بیش از 50 درصد مجموع آرای انتخابات روز 16 فروردین را کسب کرده است.به گزارش فارس از کابل، سرانجام پس از یک هفته انتظار، کمسیون مستقل انتخابات افغانستان، نتایج ابتدایی انتخابات ریاست‌جمهوری را اعلام کرد که براساس آن «عبدالله عبدالله» با 9/41 درصد در صدر قرار گرفته و «اشرف غنی احمدزی» با 6/37 درصد در جایگاه دوم قرار گرفته است. این نتایج 10 درصد آرای 26 ولایت افغانستان است که در نتیجه 500 هزار رای از 26 ولایت بررسی و شمارش شده. استنتایج ابتدایی 10 درصد انتخابات نهایی نیست و امکان تغییر در آن وجود دارد، زیرا این نتایج براساس شمارش آرا از 20 ولایت افغانستان است. بیش از 7 میلیون تن که 34 درصد آن ‎را زنان تشکیل می‎دادند در این انتخابات شرکت کردند. این انتخابات هرچند چالش‎ها و مشکلاتی را نیز به همراه داشت اما اظهارات ناظران روند رای‎دهی، حاکی از آن است که این چالش‎ها موارد محدودی را دربرمی‌گیرد و در حدی نیست که به اعتبار و مشروعیت انتخابات لطمه بزند. قرار است نتایج ابتدایی در چهارم اردیبهشت و نتایج نهایی 20 روز پس از آن اعلام شود.
 

گروه ورزشی: حتی گرفتن عکس یادگاری نیز
چاره ساز نشد تا جنگ میان بعضی از مربیان لیگ برتر با کارلوس کی‌روش ختم به خیر شود. فقط یک روز از پایان لیگ سیزدهم گذشته بود که خبری روی خروجی خبرگزاری‌ها همه را شگفت‌زده کرد؛ جنگ میان استقلالی‌ها و تیم ملی. داستان بازی‌های آسیایی پیش روی استقلال و اردوهای تیم ملی تبدیل به معضلی شده که معلوم نیست چگونه حل و فصل خواهد شد. امیر قلعه‌نویی که این فصل به دلیل کوچ کردن بازیکنانش به تیم‌های قطری دستش حسابی خالی مانده بود حاضر نیست در بازی‌های حساس آسیایی که کورسوی امیدی برای صعود باقی مانده ملی‌پوشان تیمش را به همراه نداشته باشد. این در حالی است که تا پیش از اعلام فهرست جدید تیم ملی برای شرکت در اردوی آفریقای‌جنوبی، گفته می‌شد فدراسیون فوتبال هیچ مخالفتی با حضور این نفرات در دیدار استقلال و الشباب عربستان ندارد اما با این وجود بعد از گذشت یک روز از بازی با تراکتورسازی حالا فدراسیون فوتبال مصرانه خواهان پیوستن آندرانیک تیموریان، امیرحسین صادقی، هاشم بیک‌زاده و خسرو حیدری از تیم استقلال و همچنین ملی‌پوشان باشگاه سپاهان، فولاد و تراکتورسازی است که البته این آخری موافقت خود را با حضور حامد لک و کریم انصاری‌فرد در آفریقای‌جنوبی اعلام کرده است. امیر در رابطه با این تداخل بازی‌ها و اردوی تیم ملی در گفت‌وگویی بیان می‌کند: واقعا ما چکار کنیم؟ من باید با آقای فتح‌الله‌زاده صحبت کنم، اما انصافا اگر من این 4 بازیکن را بدهم، آیا می‌توانم برای بازی با الشباب 11 بازیکن در اختیار داشته باشم؟! احمد جمشیدیان، سیاوش اکبرپور، محمدمهدی نظری و مجید غلام‌نژاد در تیم ما مصدوم هستند. در بازی استقلال و تراکتورسازی، نظری را با پای مصدوم به زمین فرستادیم و دوباره آسیب دید. وقتی من این 4 نفر را ندارم، چگونه می‌توانم تیمم را برای بازی با الشباب آماده کنم؟ ما اصلا 11 نفر نمی‌شویم. اگر نظر فدراسیون این است، آنها به کنفدراسیون فوتبال آسیا نامه بنویسند و بگویند که استقلال این شرایط را دارد و نمی‌تواند در بازی با الشباب حاضر شود، مسؤولیت این موضوع را هم قبول کنند، ما حرفی نداریم و دوست داریم با تیم ملی تعامل کنیم، ولی وقتی 11 نفر نمی‌شویم و 4، 5 بازیکن مصدوم هستند و اتفاقا ساموئل هم محروم است، چگونه باید بازی کنیم؟ اگر ما به عربستان نرویم، هزار دردسر و جریمه دارد و واقعا در این شرایط خودمان هم نمی‌دانیم چه کاری باید انجام دهیم. باید بنشینیم و فکری بکنیم؛ ولی انصافا هیچ تیمی چنین شرایطی را ندارد که نتواند 11 بازیکن را در اختیار داشته باشد. این حرف سرمربی استقلال منطقی به نظر می‌رسد چون اگر قرار باشد آبی‌های پایتخت برای بازی‌های لیگ قهرمانان به عربستان نروند آن زمان فوتبال ایران با محرومیت و جریمه سنگینی مواجه خواهد شد از سوی دیگر کی‌روش نیز می‌خواهد بازیکنان خود را در اختیار داشته باشد و تیم نصفه و نیمه به دردش نمی‌خورد. حتی منصور پورحیدری مدیر فنی استقلال نیز از کی‌روش می‌خواهد تا شرایط استقلال را درک کند،‌ پورحیدری اعتقاد دارد این‌بار آبروی نام فوتبال ایران در میان است و برای وحدت ملی کی‌روش نباید روی تصمیم خود پافشاری کند. پورحیدری درباره شرایط آبی‌ها می‌گوید: شما خط دفاعی استقلال را نگاه کنید ما 3 بازیکن داریم که در دفاع می‌توانند به میدان بروند. امیرحسین صادقی اگر حاضر نباشد، ساموئل و عمران‌زاده مدافعان ما هستند. حال این را هم در نظر بگیرید که ساموئل هم در بازی با الشباب محروم است، بنابراین ما باید چکار کنیم؟ من توجه شما را به این جلب می‌کنم که 2 بازی تیم ما برابر تیم‌های عربی است و نمی‌توانیم الکی به آنجا برویم و در نهایت نتایجی آنچنانی رقم بخورد. باید کی‌روش با ما همکاری کند تا در آسیا آبروریزی نشود. ایشان شرایط ما را درک کند و بداند که این بازی‌ها تا حدی حیثیتی شمرده می‌شوند. شرایط ما به گونه‌ای است که حتی احتمال می‌رود 11 نفر هم برای بازی با الشباب نداشته باشیم. تعداد مصدومان ما را اگر به ملی‌پوشان‌مان اضافه کنید به این نتیجه می‌رسید.» نکته قابل توجه این است که بعد از تمام گفت و شنود‌ها نوبت به علی فتح‌الله‌زاده می‌رسد مردی که نوع مدیریت ضعیفش سبب شد ستاره‌های استقلال از این تیم کوچ کنند و شاید اگر همان زمان حاجی فتح‌الله تصمیم می‌گرفت کنار بکشد یا اینکه تیمش را ترمیم می‌کرد حالا این شرایط حاکم نمی‌شد. مدیرعامل استقلال خیلی رک و بی‌پرده می‌گوید اگر مسؤولیت باخت را به گردن می‌گیرند ما بازیکنانمان را در اختیار تیم‌ملی قرار می‌دهیم! ولی باید این سؤال را مطرح کرد که آقای فتح‌الله‌زاده آیا فقط پذیرفتن مسؤولیت باخت کافی است؟ آیا شما نباید قبل از این فکری به حال شکست‌های قبلی می‌کردید؟ این روش درستی نیست البته با اینکه تیم ملی باید رعایت نماینده‌های ایران در آسیا را بکند. به هیچ عنوان نمی‌خواهیم از کی‌روش دفاع کنیم چون هنوز وضعیت پیوستن نکونام و دیگر لژیونرها به اردوی تیم ملی مشخص نشده پس نباید تا این اندازه استقلالی‌ها را تحت فشار گذاشت و تبعیض قائل شد ولی این مساله نیز سبب نمی‌شود تا مدیرعامل استقلال از مسؤولیت خود شانه خالی کند. فتح‌الله‌زاده در این فصل باید پاسخگوی سؤال‌های بی‌شمار هواداران باشد، ‌امیر قلعه‌نویی با تمام بضاعت و کمبود بازیکنانی که در اختیار داشت تیم را تا اینجای کار رساند ولی مقصر اصلی نتیجه نگرفتن این تیم بدون شک وزارت ورزش و مدیریت باشگاه است. وزارتخانه‌ای‌ها که با بی‌تفاوتی و عدم پشتیبانی مالی تیم‌های پایتخت را رنج دادند و مدیریت نیز با سهل‌انگاری‌های پیاپی سهم خود را ادا کردند. حالا باید منتظر نشست تا دید دعوای استقلال و تیم ملی به کجا می‌رسد!
 

یک کارشناس سیاستگذاری حوزه انرژی با اعلام اینکه کیفیت بنزین وارداتی از بنزین تولید پتروشیمی‌ها پایین‌تر است، گفت: تاکنون مدعیان سندی مبنی بر آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ها ارائه نکرده‌اند. پیام کهتری در گفت‌وگو با تسنیم، با بیان اینکه درباره آلاینده بودن بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها بیش از حد جنجال به وجود آمده، درحالی که این موضوع به راحتی با یک کار کارشناسی قابل بررسی است، گفت: در حالی دولت تاکید بر آلایندگی بالای بنزین تولیدی در واحدهای پتروشیمی دارد و برای رفع آلودگی کلانشهرها تصمیم به واردات بنزین گرفته که باید مشخص شود بنزین مورد نظر با کدام بنزین مقایسه می‌شود؟ با بنزین پالایشگاه‌های کنونی کشور یا با بنزین‌های یورو 5 اروپایی؟ وی با تاکید بر اینکه بنزین تولید پالایشگاه‌های کشور آنچنان کیفیت مناسبی نسبت به بنزین پتروشیمی‌ها ندارد، گفت: با تحریم واردات بنزین در سال 1389، وزارت نفت مجبور شد ریفرمت تولید در واحدهای پتروشیمی را که ویژگی‌های بنزین سوپر را دارد جایگزین بنزین وارداتی مورد نیاز خود کند. این در حالی است که ریفرمت مورد نظر دارای عدد اکتان بالای 95 است و در برخی واحدها- پتروشیمی نوری- این رقم حتی به 110 هم می‌رسد. وی افزود: در حالی وزیر نفت و رئیس سازمان محیط زیست بر آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ها مانور می‌دهند و اعلام می‌کنند با این شرایط با سونامی سرطان مواجه خواهیم شد و تنها راه نفس کشیدن، خلاص شدن از شر بنزین پتروشیمی‌هاست که یکی از پارامترهای مهم در بحث آلایندگی مربوط به بنزن است که حجم این ترکیب در بنزین تولید پتروشیمی‌ها بسیار کمتر از بنزین تولید پالایشگاه‌های کشور است؛ چرا که واحدهای پتروشیمی کشور دارای واحد «بنزن‌زدایی» هستند و بالاترین رقم بنزن موجود در بنزین تولیدی آنها 2 درصد است، این در حالی است که پالایشگاه‌های کشور فاقد واحد بنزن‌زدایی هستند. وی با اظهار اینکه در کشور استاندارد کاملاً مشخصی برای بنزین تولیدی تعیین نشده، توضیح داد: اگرچه از میان 9 پالایشگاه موجود کشور تنها 2 پالایشگاه اراک و تبریز مجهز به واحد بنزن‌زدایی هستند اما درصد بنزن در بنزین پالایشگاهی کشور بسیار بالاتر از حد استاندارد شرکت ملی پالایش و پخش است طوری که با تعیین وجود حداکثر 5 درصد بنزن در بنزین تولید کشور، این رقم برای بنزین پالایشگاه‌های کشور بالاتر از میزان مجاز تعیین شده است. او ادامه داد: بنابراین اگر بحث روی وجود بنزن موجود در بنزین است، بنزین تولیدی در پالایشگاه‌ها به طور قطع بنزن بیشتری نسبت به بنزین پتروشیمی‌ها دارد و به راحتی می‌توان کیفیت دو بنزین مورد نظر را با توجه به مستندات موجود مقایسه و صحت ادعای مطرح شده را ثابت کرد.  در واقع مشخص شود کدام شرکت‌ها قرار است امروز که شرایط تحریم هنوز پابرجاست به ما بنزین با کیفیت بدهند که در سال 89– سال آغاز تحریم‌ فروش بنزین به ایران– نمی‌دادند؟ او با طرح این سوال که چرا مدعیان سندی مبنی بر آلاینده بودن بنزین پتروشیمی‌ها ارائه نمی‌کنند؟ یادآور شد: در حال حاضر پالایشگاه‌های کشور حدود 85 درصد و پتروشیمی‌ها 10درصد از نیاز کشور به بنزین را تامین می‌کنند. اگر قرار باشد بنزین پتروشیمی مقصر آلایندگی باشد که قطعاً چنین نیست، آیا آنقدر آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ها بالاست که تمام 85 درصد را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟! ضمن اینکه بنزین تولید پتروشیمی در شهرهای حاشیه خلیج فارس- عسلویه و ماهشهر- تولید می‌شود و در همان استان‌های جنوبی هم مصرف می‌شود. وی افزود: همچنین به دلیل بالا بودن اکتان بنزین پتروشیمی‌ها و نیاز کشور به اکتان‌افزا، بنزین مورد نظر با بنزین پالایشگاهی ترکیب می‌شود و غیرمنطقی است که در شرایط نیاز شدید کشور به اکتان‌افزا، این بنزین بدون ترکیب شدن عرضه شود. کهتری درباره علت اصرار دولت بر واردات بنزین گفت: به طور قطع نمی‌توان گفت علت اصلی اصرار دولت برای واردات بنزین چیست اما استفاده از پول نفت بلوکه شده در خارج از کشور، حضور دوباره ذی‌نفعان واردات بنزین، زیر سوال بردن عملکرد دولت گذشته در شرایط تحریم یا معتقد نبودن وزیر نفت به ساخت پالایشگاه‌ می‌تواند ترکیبی از این عوامل باشد. این کارشناس سیاستگذاری حوزه انرژی با تاکید بر اینکه بهتر است مسائل حاشیه‌ای و سیاست‌بازی کنار گذاشته و در این زمینه به صورت منطقی و با نگاه ملی تصمیم گرفته شود، گفت: در شرایطی که دم از اقتصاد مقاومتی زده می‌شود باید با داشته‌های موجود بیشترین بهره‌وری را ایجاد کرد و واردات بنزین به قیمت حذف بنزین پتروشیمی‌ها با توجه به تحریم و شرایط فعلی کشور هیچ توجیهی ندارد. وی ادامه داد: همتی برای خودکفایی در تولید بنزین نیست چراکه فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌‌فارس، حدود 2 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که می‌توان به جای پرداخت هزینه واردات بنزین، این فاز از پالایشگاه را که بیشتر به دلیل مشکلات مالی متوقف شده تکمیل کرد تا نه‌تنها پاسخگوی مصرف بنزین کشور شود بلکه آغازی بر صادرات بنزین شود تا اینگونه بتوانیم به سمت کاهش خام‌فروشی حرکت کنیم.

   اعلام زمان واریز هزینه حج تمتع/4
   رایگان‌شدن هزینه زایمان طبیعی/4
   80 زخمی در رم در جریان سرکوب پلیس/11
   اوکراین درصدد اقدام نظامی علیه معترضان/11
   طرح‌های حمایتی دولت از ثروتمندان!/ 3

به‌جای سرکشی به حساب‌های مردم لیست دارایی‌ دولتی‌ها را اعلام کنند
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای  اسلامی گفت: دولت بهتر است به‌جای آنکه به حساب‌های بانکی مردم سرکشی کند، لیست اموال و دارایی‌های مسؤولان دولتی را اعلام کند. محمدصالح جوکار، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با تسنیم با بیان اینکه مجلس تذکرات لازم به دولت را در زمینه عدم بازرسی حساب‌های بانکی مردم داده، اظهار داشت: پسندیده نیست دولت بخواهد با مکانیزم‌هایی که در اختیار دارد به حریم‌‌خصوصی افراد ورود کند. وی افزود: بهتر است دولت به‌جای آنکه به حساب‌های بانکی مردم سرک بکشد، لیست اموال و دارایی‌های مسؤولان دولتی را رسماً اعلام کند. الان 6 ماه از عمر دولت یازدهم می‌گذرد اما هنوز لیست اموال اعضای کابینه روحانی مشخص نشده است. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: دولت ابزارهای بهتری برای تأمین اعتبارات خود دارد؛ در این زمینه می‌تواند جلوی ویژه‌خواری‌ها را بگیرد یا اینکه کنترل و نظارت قوی‌تری بر وزارتخانه‌های خود داشته باشد تا مبادا پولشویی در آنجاها صورت گیرد.

رئیس سازمان غذا و دارو:
داروی ماهواره‌ای لاغری  ۳ ایرانی را کشت
رئیس سازمان غذا و دارو از مرگ ۳ ایرانی بر اثر مصرف داروی ماهواره‌ای لاغری با عنوان  HERBAL SLIMMING در فروردین ماه سال ۹۳ خبر داد. به  گزارش تسنیم، رسول دیناروند در نخستین نشست خبری خود در سال 93 درباره فروش یک نوع از فرآورده‌های غیرمجاز ماهواره‌ای هشدار داد و اظهار داشت: متأسفانه در فروردین ماه سال 93، 3 نفر از هموطنان‌مان به‌دلیل مصرف فرآورده غیرمجاز HERBAL SLIMMING جان خود را از دست دادند.
وی افزود: بر همین اساس سازمان غذا و دارو نسبت به مصرف این فرآورده غیرمجاز که از ماهواره‌ها برای لاغری تبلیغ می‌شود به مردم هشدار می‌دهد. دیناروند خاطرنشان کرد: در این راستا کارشناسان سازمان غذا و دارو را به یکی از بیمارستان‌هایی که یکی از همین افراد مصرف‌کننده این فرآورده غیرمجاز لاغری بستری شده اعزام کرده‌ایم تا این فرآورده غیرمجاز به‌صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد. وی خاطرنشان کرد: این‌گونه فرآورده‌ها و داروهایی که در ماهواره‌ها تبلیغ می‌شود به هیچ‌وجه مجوز وزارت بهداشت ندارد و به‌ صورت قاچاق توزیع می‌شود.