گروه سیاسی: ادبیات یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس درباره گزارش نهایی او از موضوع پی‌ام‌دی یا همان ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران، این نگرانی را ایجاد کرده که طرف مقابل به دنبال بر هم زدن توافق برجام است. به گزارش «وطن امروز»، براساس اذعان آمانو، ایران بی‌سابقه‌ترین دسترسی‌های هسته‌ای و نظامی را به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داده است تا آژانس در نهایت پرونده بهانه‌جویی پی‌ام‌دی را ببندد. این موضوع یعنی مختومه شدن پی‌ام‌دی هم در توافق هسته‌ای ایران و 1+5 و هم در نامه رهبر حکیم انقلاب به روحانی برای اجرای مشروط برجام آمده است! با این حال اما درحالی که ایران بیشترین و بی‌سابقه‌ترین دسترسی‌های هسته‌ای و نظامی را به آژانس داد و در مراکز هسته‌ای و نظامی خود را بر روی آمانو و همکارانش گشود اما مدیرکل آژانس روز چهارشنبه گفت گزارش او درباره پی‌ام‌دی نه سیاه است و نه سفید. او همچنین گفت در گزارش خود درباره پی‌ام‌دی نظر قطعی نخواهد داد! مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره گزارشش درباره ابعاد ادعایی نظامی برنامه هسته‌ای ایران که قرار است هفته بعد منتشر شود گفت این گزارش نه سیاه است و نه سفید. به گزارش فارس به نقل از رویترز، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جمع خبرنگاران در وین و در اولین اظهارنظر رسمی درباره نتیجه مساله پی‌ام‌دی گفت: «گزارش آژانس درباره ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران نه سیاه است و نه سفید». وی تاکید کرد این گزارش(که قرار است این هفته منتشر شود) به نتیجه قطعی درباره موضوع فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران نخواهد رسید. یوکیا آمانو اضافه کرد: «آنچه من الان می‌توانم بگویم این است که این موضوعی نیست که بتوان آن را با بله یا خیر پاسخ داد». مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم تصریح کرد نمی‌تواند تضمین کند تمام آنچه ایران انجام می‌دهد، صلح‌آمیز باشد. وی افزود: «در جایگاهی نیستم که بتوانم اطمینان موثقی درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران بدهم بنابراین نمی‌توانم نتیجه‌‌گیری کنم تمامی اقدامات هسته‌ای ایران، فعالیت‌های صلح‌آمیز است». آمانو ادامه داد: تهران بزودی توافقی را به تصویب درمی‌‌آورد که به آژانس قدرت بازرسی بیشتری از تأسیسات و برنامه هسته‌ای ایران را می‌دهد. اظهارات مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره پی‌ام‌دی در حالی منتشر شده است که عباس عراقچی مذاکره‌کننده ارشد کشورمان درباره مساله پی‌ام‌دی گفت: آمانو در موضعی نیست که شخصا پی‌ام‌دی را ببندد چراکه تصمیم‌گیری برعهده شورای حکام است و وی تنها باید یافته‌ها و ارزیابی خود را ارائه دهد. عراقچی افزود: اگر گزارش به‌گونه‌ای باشد که پرونده بسته نشود به این معنی است که فعالیت‌های ما دنبال نخواهد شد. فروش اورانیوم و ادامه برجام به این موضوع وابسته است و اگر پی‌ام‌دی بسته نشود برجام متوقف می‌شود. وی با بیان اینکه ما همیشه با بدبینی پیش رفته و بدترین سناریوها را در نظر گرفته‌ایم، افزود: به ترتیبی پیش رفته‌ایم که همه فعالیت‌های ما بعد از بسته شدن پی‌ام‌دی باشد و فکر می‌کنم مجموعه تدابیر ما منجر به بسته شدن پی‌ام‌دی می‌شود. معاون وزیر امور خارجه گفت: در مذاکراتی که با آمانو و طرف آمریکایی داشتم فکر می‌کنم پی‌ام‌دی بسته شود. وی همچنین درباره اینکه اگر پرونده بسته نشود واکنش ایران چیست، گفت: گزینه‌هایی که بازگشت آن بیشتر طول می‌کشد همه بعد از پی‌ام‌دی است و تعهداتی که بازگشت سریع‌تری دارند پیش از پی‌ام‌دی خواهند بود که به سرعت به کار اولیه باز می‌گردند و این برنامه‌ریزی ماست. رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز پنجشنبه در نشست شورای حکام گفت: ما منتظر اجرای این تعهد و بسته شدن موضوع هستیم زیرا بدون آن، اجرای برجام اتفاق نخواهد افتاد. مایلیم این موضوع را روشن کنیم که این تعهد یکی از تعهدات حیاتی مندرج در برجام است. نجفی با بیان اینکه تغییر جهت بنیادین در رهیافت شورای امنیت (نسبت به برنامه هسته‌ای ایران) به شکل مطروحه در مقدمه قطعنامه 2231 باید در اینجا یعنی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز پی گرفته شود، یادآور شد: بنا بر این همه قطعنامه‌های قبلی شورای حکام که به نظر ایران اقداماتی غیرقابل توجیه و مبتنی بر انگیزه‌های سیاسی هستند باید خاتمه یابند. در شرایطی که برجام که توسط قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید شده‌ است، همکاری هسته‌ای با ایران و مواردی مانند تداوم برنامه غنی‌سازی آن شامل انتقال مواد هسته‌ای و کمک برای نوسازی رآکتور آب سنگین را مقرر می‌دارد، مفاد قطعنامه‌های گذشته شورا حاوی تصویب تعلیق، به هیچ وجه از اعتبار برخوردار نیست.    به گزارش «وطن امروز»، پرونده پی‌ام‌دی در واقع بهانه افزایش فشار بر ایران بوده است. پی‌ام‌دی با تایید آژانس، برنامه هسته‌ای ایران را خطرناک جلوه داد و همین موضوع مسیر آمریکا برای تشدید فشار علیه ایران را باز کرد. در مذاکرات هسته‌ای و بویژه در برجام، این موضوع یعنی پایان بهانه‌جویی علیه برنامه هسته‌ای ایران در نظر گرفته و قرار شد در ازای اجرای تعهدات ایران مبنی بر عقب راندن برنامه هسته‌ای و چشم‌پوشی از بخش عمده‌ای از حقوق هسته‌ای، مسیر بهانه‌جویی هسته‌ای علیه ایران مسدود و پرونده پی‌ام‌دی مختومه شود. اکنون اما با اظهارات آمانو این نگرانی تشدید شده است که طرف مقابل به‌رغم برجام و عقب‌نشینی هسته‌ای ایران، اما همچنان به دنبال آن است تا مسیر بهانه جویی علیه برنامه هسته‌ای ایران را باز نگه‌دارد! این رفتار آژانس قطعا به معنای عدم حسن‌نیت طرف مقابل برای پایان مخاصمه هسته‌ای است و البته به معنای مرده به دنیا آمدن برجام نیز خواهد بود!
برآورد غربی‌ها از اظهارات آمانو
اگرچه عباس عراقچی ضمن هشدار به طرف مقابل اما امیدوار به مختومه شدن پرونده پی‌ام‌دی است اما اظهارات صریح آمانو این گمانه را تقویت کرده است که مدیرکل آژانس قصد ندارد در گزارش خود مهر تایید بر برنامه هسته‌ای ایران بزند و پرونده مطالعات ادعایی را مختومه اعلام کند. برآورد رسانه‌های غربی از اظهارات آمانو نیز همین‌گونه است. شبکه خبری بلومبرگ با اشاره به اظهارات آمانو گزارش داد: گزارش هفته آینده آمانو پرونده مربوط به «جنبه‌های نظامی ادعایی» در برنامه هسته‌ای ایران را در ابهام نگاه می‌دارد. بلومبرگ در گزارشی نوشت: «گذشته برنامه هسته‌ای ایران، ممکن است حتی با پایان یافتن تحقیقات آژانس، مبهم باقی بماند». بلومبرگ در ادامه تصریح کرد برخی از سوالات احتمالا بعد از آنکه آژانس در هفته آینده ارزیابی‌اش از برنامه هسته‌ای ایران را تکمیل می‌کند بدون پاسخ خواهند ماند. همزمان روزنامه وال‌استریت ژورنال نیز یک عملیات روانی علیه ایران به راه انداخت و مدعی شد ایران همه اطلاعات مورد نیاز آژانس را در اختیار آنها قرار نداده است. روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» به نقل از دیپلمات‌های مطلع از موضوع پرونده هسته‌ای ایران به عدم ارائه اطلاعات مناسب از سوی جمهوری اسلامی پیرامون فعالیت‌های گذشته هسته‌ای اشاره کرد. وال‌استریت ژورنال نوشت: دیپلمات‌های دخیل در موضوع بازرسی‌ها  گفته‌اند با وجود این‌که ایران به طور رسمی تعهدات خود را اجرا کرده  با این وجود این کشور اطلاعات مناسب کمی را درباره فعالیت‌های گذشته هسته‌ای ارائه کرده است. دیپلمات‌های فوق افزودند ایران دسترسی‌های محدود به افراد مهم، اسناد و مکان‌هایی که آژانس خواهان مشاهده آنها بوده را میسر ساخته است. روزنامه یادشده نوشت: این موارد بر دامنه نگرانی قانونگذاران آمریکایی و دیگر منتقدان توافق جولای که بر این باورند تحقیق از برنامه هسته‌ای ایران فعالیت‌های سابق هسته‌ای این کشور را لاپوشانی خواهد کرد، می‌افزاید. این افراد تاکید دارند تحقیقات براساس توافق ماه جولای در مسیری است که ایران می‌تواند از پاسخ به سوال‌های سخت طفره رود. این اقدام روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال نشان می‌دهد آنها نیز در حال آماده‌سازی مقدمات برای ارائه گزارش مبهم آمانو درباره پی‌ام‌دی هستند. اکنون برجام بر لبه پرتگاه است و اگر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره پی‌ام‌دی با قطعیت نظر ندهد و پرونده پی‌ام‌دی را مختومه نکند، بدون شک در پایان همه شاهد سقوط برجام خواهند بود!

دکتر جواد حق‌گو: رهبر حکیم انقلاب در بیانات خود پیاپی درباره جنگی که سال‌هاست علیه جمهوری اسلامی در جریان است، سخن گفته‌اند. عنوانی که ایشان برای توصیف این شکل از مقابله نظام سرمایه‌داری علیه ایران اسلامی و دیگر ملل دنیا برگزیده‌اند، «جنگ نرم» است: «امروز خوشبختانه جنگ نظامی نداریم... امروز جنگ نرم مطرح است؛ نه امروز، 30 سال است مطرح است... در جنگ نرم و جنگ روانی.... هدف دشمن این است که محاسبات طرف مقابل را عوض کند. جنگ نرم مثل جنگ نظامی نیست. در جنگ نظامی هدف دشمن این است که مثلاً بیاید پایگاه طرف مقابل یا کشور مورد حمله را نابود کند و از بین ببرد یا سرزمین را تصرف کند... در جنگ نرم، هدف آن چیزی است که در دل شماست، در ذهن شماست، در مغز شماست یعنی اراده شما. دشمن می‌خواهد اراده شما را عوض کند».
ایشان ضمن تاکید بر لزوم توجه به حربه‌های دشمن در این زمینه، بارها دانشجویان کشور را خطاب قرار داده‌اند و از آنان با عنوان «افسران جنگ نرم» یاد کرده‌اند. نکته آنکه، رهبر معظم انقلاب جنگ نرم را حتی در قیاس با 8 سال جنگ تحمیلی، جنگ «ظریف‌تر» و «خطرناک‌تر» می‌دانند.
در گام مقدماتی جنگ نرم، دشمن برای آنکه بتواند اراده‌ها را زمینگیر کند، باید باورها را تغییر دهد. یعنی دشمن در اولین قدم تلاش می‌کند معرفت مردم و به طور ویژه جوانان کشور را نسبت به جامعه‌پذیری که از سوی رسانه‌های نظام سیاسی مستقر، در حال بازتولید و بازتوزیع است، متحول کند. به طور طبیعی جنگ نرم نیز همچون جنگ نظامی که دارای وجوه مختلف و متعددی است، به اشکال گوناگونی ظهور و بروز می‌یابد. نظام سرمایه‌داری تلاش می‌کند باورهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هر جامعه را با محوریت منافع و باورهای خود تغییر دهد. اگر این امر تحقق پیدا کند، زیربناهای فکری نظام سیاسی مستقر از بین رفته است. در این صورت دولت‌ها و رجال سیاسی کشور‌های مخالف استکبار یا باید در چارچوب منافع و خواسته‌های کشورهای مرکز نظام سرمایه‌داری حرکت کنند یا آماده سقوط باشند.
اما سوال اصلی این است: در جنگ نرم دقیقاً چه حوزه‌ها و محورهایی مورد هدف قرار می‌گیرد؟ همه می‌دانیم مهم‌ترین باور سیاسی جامعه ما که دشمنان نظام در جنگ نرم به دنبال مقابله با آنند، اصل «ولایت فقیه» است. در عرصه فرهنگی آنان به دنبال تخفیف و کم‌عمق کردن باورهای دینی ما هستند. در عرصه اقتصادی نیز آنان در قالب جنگ نرم، به مبارزه با رویکردهای اسلامی به اقتصاد و آنچه طی سال‌های اخیر با عناوین «اقتصاد مقاومتی»، «پیشرفت درون‌زا» و... شهره شده برمی‌خیزند به طوری که این باورها به سخره گرفته شود.
 اما آیا می‌دانیم تحریف تاریخ انقلاب اسلامی نیز پازلی مهم در جنگ نرم است؟ آیا اندیشیده‌ایم رسانه‌های دشمن تلاش می‌کنند با تحریف تاریخ معاصر ایران، به خصوص پیش از انقلاب، زیربنای نظام سیاسی جمهوری اسلامی را نشانه روند؟ آیا فکر کرده‌ایم چرا طی سال‌های اخیر تعداد مصاحبه‌ها و مستندهایی که به دوره اول و دوم حکومت پهلوی و اولین دهه حاکمیت جمهوری اسلامی می‌پردازد، بیشتر شده است؟
مساله‌ای که متاسفانه میان فیلمسازان، عوامل رسانه‌ای و پژوهشگران ما بشدت مورد غفلت قرار گرفته این است که معاندان نظام جمهوری اسلامی در تلاشند چرایی وقوع انقلاب اسلامی را به شکلی ظریف و ماهرانه تحریف کنند. اگر محتوای تاریخی رسانه‌های دشمن را به مثابه یک کل هدفمند مدنظر قرار دهیم، آنها 3 گام را برای القای این گزاره محوری که «انقلاب اسلامی یک مسیر اشتباه بود» دنبال می‌کنند. 1- خاندان پهلوی و در راس آنان رضاشاه و محمدرضاشاه به دنبال مدرنیزاسیون و جبران عقب‌ماندگی ایران بودند. 2- برخی جریان‌ها و گروه‌های مرتجع و در راس آنها روحانیون که از فرآیند مدرنیزاسیون متضرر می‌شدند، برای دستیابی به منافعشان به مقابله با شاه پرداختند؛ همان گروه‌هایی که محمدرضاشاه از آنان تحت عنوان «ارتجاع سیاه» نام می‌برد. 3- انقلاب اسلامی را باید نتیجه مقابله این جریان‌های سنتی و مرتجع با شاه در زمانه‌ای دانست که رژیم دچار یک بحران اقتصادی مقطعی شده بود؛ بحرانی که در هر کشوری که در فرآیند سریع توسعه است، ممکن است پیش بیاید. اینگونه بود که انقلاب اسلامی پیروز شد و گروه‌های سنتی توانستند کشوری را که به سرعت در حال رسیدن به «دروازه‌های تمدن» بود، دهه‌ها یا حتی قرن‌ها به عقب بازگردانند.
در چارچوب این تحلیل‌ها، رسانه‌های غربی میان جمهوری اسلامی و حکومت 1000 ساله کلیسا در قرون وسطی هیچ تفاوتی نمی‌گذارند.
مستندهایی که در شبکه‌های مطرح ماهواره‌ای ساخته می‌شود و پژوهش‌ها و تحلیل‌هایی که درباره دوره پهلوی یا انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد، عمدتاً گوشه‌ای از این پازل را به‌عنوان محتوا، جان کلام و رسالت تبلیغاتی خود در نظر گرفته‌اند.
حال سؤال این است: برای مقابله با این هجمه بی‌رحمانه تحریف تاریخ ما چه کرده‌ایم؟ در روزنامه‌ها و سایت‌هایی که با دغدغه پاسخ به شبهات علیه انقلاب اسلامی به فعالیت می‌پردازند و رسالت خود را تبیین گفتمان انقلاب انتخاب کرده‌اند، چند صفحه به تاریخ انقلاب اسلامی و تبیین واقعیت‌های عصر پهلوی اختصاص یافته است؟ اگر بپذیریم آمارهایی که در مورد تعداد ماهواره‌های موجود در کشور ارائه می‌شود، درست باشد و به واقع 60 درصد مردم ایران به تماشای برنامه‌های رسانه‌های بیگانه می‌پردازند، باید همین سوال را درباره صدا و سیما نیز پرسید. چه مقدار از برنامه‌های شبکه‌های مختلف صدا و سیما به بررسی و تحلیل تاریخ عصر پهلوی و انقلاب اسلامی اختصاص یافته است؟ مستندها، فیلم‌ها و پژوهش‌هایی که در دفاع از حقانیت انقلاب اسلامی تولید می‌شود تا چه حد ظرافت‌ها، جذابیت‌های تصویری و نوشتاری و محتوای لازم را برای انعکاس واقعیت‌ها داراست؟
به نظر می‌رسد حوزه تاریخ یکی از آسیب‌پذیرترین نقاطی باشد که به همان اندازه که مورد سرمایه‌گذاری دشمنان ما قرار گرفته، جریان‌های حامی انقلاب از آن غفلت کرده‌اند. متاسفانه تاریخ را با تفنن و سرگرمی یکسان می‌انگاریم. حتی تعداد صفحات تاریخی روزنامه‌های اپوزیسیون داخلی جمهوری اسلامی نیز از میزان صفحاتی که جریان‌های طرفدار انقلاب به این حوزه اختصاص داده‌اند، به مراتب بیشتر است. یادمان باشد تحریف تاریخ آرام و تدریجی اما به شکلی پیوسته رقم می‌خورد و می‌تواند پشتوانه‌های فکری ما را فروریزد. روزی که باور مردم نسبت به واقعیت‌های رژیم پهلوی تغییر کند و در اذهان مردم، آن رژیم فاسد، به مثابه یک نظام سیاسی مترقی تصور شود، انقلاب «یک مسیر اشتباه» به نظر می‌رسد و پایه‌های فکری مردم متزلزل می‌شود. باید چاره‌ای اندیشید.

علی‌اکبر عباسی: امام حسین علیه‌السلام در وصیتنامه‌ای که به برادر خود «محمد حنفیه» نوشته است، قبل از اینکه به بیان هدف نهضتش بپردازد، می‌فرماید: «وانی‌لم اخرج اشرا ولابطرا ولامفسدا ولاظالما» و بدین‌گونه قیام خود را از اقدامات خودسرانه و قدرت‌طلبانه مبرا کرده و تفکری را که برای قدرت‌طلبی و هوا و هوس، علیه حکومت خروج ‌کند، محکوم می‌کند.
امام حسین(ع) علیه حکومتی که خود را حکومت اسلامی می‌نامید، قیام کرد اما قیامش مبتنی بر اصول مبنایی و استوار بود و نه برای قدرت‌طلبی و نه برای اینکه مثلا چرا قدرت دست ایشان نیست. اباعبدالله(ع) در این بخش از وصیتنامه خود، اعلام می‌کند قیامی قابل قبول است که مبتنی بر اصول و مبانی مشخصی باشد و عواملی مانند اینکه عده‌ای از حاکم اسلامی خوششان نمی‌آید یا اینکه قدرت در دست آنها نیست، دلیلی برای خروج و قیام نمی‌شود و نمی‌توان هر نوع اعتراض و هر نوع قیامی علیه حکومت را قابل قبول دانست و مثلا آن را با نهضت تاریخی عاشورا مقایسه کرد که چنین قیاسی ظلم عظیم به امام حسین(ع) و نهضت عاشوراست.
لذا سیدالشهدا(ع) آن جملات را در ابتدای وصیتنامه خود به محمد حنفیه بیان کرد تا قبل هر از چیز، قیام خود را از اقدامات و شورش‌های خودخواهانه و جاه‌طلبانه مبرا کند و بدین‌گونه صف خویش را از کسانی که وقتی خودشان در قدرت نیستند، علیه حکومت اسلامی طغیان می‌کنند، جدا و به همگان اعلام کرد نهضت مقدس عاشورا با شورش‌ها و فتنه‌های قدرت‌طلبان مسیری متفاوت دارد.
شورش‌هایی که علیه حکومت حضرت علی علیه‌السلام صورت گرفت و طی آن جنگ‌های مختلفی را در طول 5 سال حکومت حضرت به ایشان تحمیل کردند، نمونه‌ای از اقدامات جاه‌طلبانه‌ای است که نه تنها نسبتی با قیام امام حسین(ع) ندارد که مصداق بغی است و حضرت علی(ع) نیز قاطعانه مقابل آن ایستاد و آن را مصداق فتنه نامید: «اى مردم! من بودم که چشم فتنه را کور کردم و کسى جز من بر آن جرأت نداشت، بعد از آنکه تاریکى فتنه‏ها همه جا را گرفته و سختى هارى آن رو به فزونى نهاده بود».
شورش‌های سازمان منافقین در سال‌های اول انقلاب که علیه نظام اسلامی صورت گرفت و به شهادت تعداد زیادی از هموطنان و ناامنی جامعه اسلامی انجامید نیز، مصداقی دیگر از اقدامات قدرت‌طلبانه‌ای بود که به معنای خروج علیه حکومت اسلامی بود اما هیچ تناسبی با قیام اصلاحی حضرت اباعبدالله(ع) نداشت.
فتنه سال 88 نیز از جمله اقدامات جاه‌طلبانه‌ای بود که در جریان آن عده‌ای چون نتوانستند به قدرت برسند، علیه نظام اسلامی شوریدند و در راه قدرت‌طلبی‌های خود، هزینه‌های فراوانی بر مردم و نظام اسلامی تحمیل کردند. آنچه سال
88 توسط عوامل فتنه رخ داد نیز، مصداق همان ظلم و فسادی است که حضرت سیدالشهدا(ع) قیام خود را از آن مبرا دانسته‌اند.
آری! امام حسین علیه‌السلام در وصیتنامه خود به محمد حنفیه، ماهیت نهضت عاشورا را تبیین کرده و فرمودند: «وانی لم‌اخرج اشرا ولابطرا ولامفسدا ولاظالما».
رهبر معظم انقلاب در رابطه با این بخش از وصیتنامه امام حسین(ع) در سخنرانی‌ای که 8تیرماه سال 1361 پیرامون اهداف قیام حضرت اباعبدالله(ع) ایراد کرده‌اند، می‌فرمایند: «می‌فرماید که «وانی لم‌اخرج اشرا ولابطرا ولامفسدا» من که از مدینه حالا خارج می‌شوم، خروج من از مدینه از روی غرور، از روی کبر، چون یزید را داخل آدم نمی‌دانم، خودم را بالاتر از آن می‌دانم، نیست. مساله، مساله شخصی نیست، مساله احساسات نیست. خروج من از مدینه به عنوان ظلم نیست، به عنوان ایجاد فساد نیست؛ که خیلی اوقات در حکومت‌ها، در طول تاریخ اتفاق افتاده که حکومتی بر سر کار هست، عده‌ای برای خاطر اینکه خودشان می‌خواهند این حکومت را به دست بگیرند، هیچ منطقی هم ندارند، هیچ ملاکی هم ندارند، یکهو سر بلند می‌کنند، عده‌ای را می‌کشند، ظلم به وجود می‌آورند؛ مثل همین کارهایی که امروز اینجا انجام می‌گیرد [اشاره به ترورهای سازمانی سال 1361] که ملاحظه می‌کنید؛ حکومتی بر سر کار است، کاری انجام می‌دهد، اینها هیچ ایراد اصولی به این حکومت ندارند، بنا می‌کنند مسائلی را مطرح کردن. بعد می‌آیند در خیابان مثلا بمب می‌گذارند، عده‌ای را با این بمبگذاری می‌کشند؛ خب! این ظلم است دیگر. می‌آیند در شهری، در دهی، مساله‌ای به وجود می‌آورند، فسادی به وجود می‌آورند؛ خب! این فساد است دیگر. حضرت می‌فرماید که کار من اشتباه نشود با این‌گونه کارها؛ من که خارج شدم از مدینه، به عنوان مسائل شخصی، احساسات شخصی نیست، به عنوان ظلم و فساد نیست».

محمدرضا کردلو : نقل است ملکه انگلیس روزی در مستعمرات هند در یکی از خیابان‌ها مشغول قدم زدن بود، مردم به گاوی تعظیم می‌کردند. ملکه نیز به رسم آنان تعظیم کرد، پرسیدند حضرت ملکه اینها گاو می‌پرستند، شما چرا تعظیم می‌کنید؟ ملکه گفت: اینها تا گاو می‌پرستند مثل خر به ما سواری می‌دهند، ما با این دین کاری نداریم. اتفاقا باید این طور ادیان را تقویت هم بکنیم.
 واقعیت این است که تا قبل از فتوای توتون و تنباکو هم استکبار فکر می‌کرد اسلام هم یعنی همین نمازخواندن و زیارت رفتن و قس علیهذا، برای همین کاری به اسلام نداشت. اسلام شکاک به لحاظ معرفت شناختی و راکد به لحاظ عملی که موی دماغ استکبار نیست اتفاقا ایده‌آل آنها بود اما بعد وضع فرق کرد.
یکی از مبارزان پیش از انقلاب را برده بودند برای گوشمالی و بعد از اینکه کلی کتکش زدند، تعهد گرفتند و به رسم همیشه ساواک، نصیحتش کردند. سرهنگ ساواک به آن مبارز گفت: تو اصلا می‌خواهی مبارزه کنی، مبارزه کن، ولی مثل حلبی (سردسته حجتیه) مبارزه کن. این حرف را برای آن زد که حلبی به حکومت کاری نداشت. به سیاست کاری نداشت. همان چیزی را می‌خواست که آمریکایی‌ها می‌خواستند. روی منبر همان حرفی را می‌زد که عامل بلندپایه سیا مدنظرش بود. مردم هم اگر خودشان دنباله‌رو عالمی دیگر نبودند، باورشان می‌شد. باورهای مردم جهت‌دهی و هر آینه به اهداف کلان آمریکا نزدیک‌تر می‌شد. آن روزهای قبل از انقلاب حجتیه یک جریان بود که اتفاقا در میان نخبگان هم طرفداران فراوانی داشت. شاید (نمی‌دانم، شاید) نمی‌خواستند اما مصداق اتم نفوذ جریانی بودند.
نمی‌خواهم همه چیز را به انتخابات 88 بازگردانم اما همه چیز به انتخابات 88 بازمی‌گردد. وقتی کاندیدای مدعی تقلب ساعت 10 شب جمعه انتخابات- لابد به استناد نظریه مترقی داماد لرستان و فرزند آذربایجان- اعلام می‌کند: «برنده قطعی با نسبت آرای بسیار زیاد من هستم»، یکی از فعالان مشهور رسانه‌ای ستاد قیطریه در توئیتر - که آن روزها به درخواست مستقیم هیلاری کلینتون آماده‌باش بود برای ضدانقلاب ایران- مطلبی منتشر می‌کند. او می‌نویسد: «هر چه به تمدن نزدیک‌تر می‌شویم آرای میرحسین هم بیشتر می‌شود. امیدوار باشید». شاید این مطلب به ترجمه نیاز داشته باشد. ترجمه می‌کنم. منظور این عضو فعال ستاد قیطریه دقیقا این بود که تنها «بی‌تمدن»‌ها هستند که به داماد لرستان رای نداده‌اند. اما چرا او اینطور برخلاف منطق فکر می‌کرد؟ برخلاف دموکراسی، برخلاف حقوق شهروندی، برخلاف همه تئوری‌های عقل تجربی و ساختار‌های سیاسی معقول!
پاسخ ساده‌ای دارد: او به عنوان عضوی از شبکه گسترده‌ای که هدف نفوذ جریانی دشمن قرار گرفته بود قرار نبود منطقی عمل کند. اصلا قرار نبود به دموکراسی پایبند باشد. از «تمدن» حرف می‌زد اما تمدنی که «رای اکثریت» را نمی‌پذیرد و «کیفیت رای» را جایگزین آن می‌کند. تعابیری که در سراسر ایام انتخابات سال 88 مورد استفاده مدعیان دروغ تقلب قرار می‌گرفت و توسط «شبکه تصمیم‌سازان» جریان دوم خرداد استفاده می‌شد، همه وارداتی بود. نه به این معنا که یک فرد مخوف و مرموز از دستگاه‌های اطلاعاتی غربی هر روز صبح به تصمیم‌گیران اصلاحات  تعابیر را انشا می‌کرد، بلکه به این معنا که این جریان به نحوی با رخدادهای سیاسی در کشور مواجهه می‌کرد که دقیقا در سیا درباره آن صحبت شده بود. این مساله در اذعان مقامات آمریکایی در ایام بعدی مشهود بود. تغییر در ذهنیت و باور گروهی از مردم تا آنجا که آنها دقیقا طوری فکر کنند که «آن مأمور عالیرتبه سیا تشخیص می‌دهد».
بعد از این مرحله چه اتفاقی خواهد افتاد؛ طبیعی است که «آرمان‌ها تغییر پیدا خواهد کرد، ارزش‌ها تغییر پیدا خواهد کرد، خواست‌ها تغییر پیدا خواهد کرد، باورها تغییر پیدا خواهد کرد».
به خاطر همین تغییر باورهاست که در اتفاقات پس از انتخابات سال 88 و به تعبیر دقیق‌تر در «فتنه»، شاهد رخدادهایی هستیم که تا پیش از اتفاقات آن سال اصلا شاهدش نبوده‌ایم. به همین دلیل است که اگر از واژه نفوذ در تفسیر برخی از این رفتارهای ساختارشکنانه استفاده کنیم، دقیقا آن را توضیح داده‌ایم. زمانی که سال 88 شعار «نه غزه، نه لبنان» توسط برخی از همین آقایان تشویق می‌شد یا در مقابل آن سکوت می‌شد، معلوم است «نفوذ» نتیجه داده است. «نفوذ» نتیجه داده است که شعار «نه غزه، نه لبنان» همانطور که  «آن مأمور عالیرتبه سیا تشخیص می‌دهد»، سرداده می‌شود. شعاری که حالا خیلی‌ها غلط بودنش را با تراژدی 5 ساله سوریه و «شام خونین پاریس» خیلی خوب فهمیده‌اند.
زمانی که در فتنه88، «استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی» سر داده می‌شود و برخی از همین آقایان آن را تشویق می‌کنند یا در مقابل آن سکوت می‌کنند، معلوم است که «نفوذ» نتیجه داده است.  «نفوذ» نتیجه داده است که در یک شبکه‌سازی، یک جریان، آگاهانه ارزش‌هایی را که برای آنها انقلاب کرده است، خود در رادیکال‌ترین حالت ممکن زیر سوال می‌برد و همانطور عمل می‌کند که «آن مأمور عالیرتبه سیا تشخیص می‌دهد». در وقایع بعدی و روز تلخ عاشورای سال 88 هم همینطور. عالی‌ترین آرمان‌های مردم توسط همین «جریان نفوذ» مورد بی‌حرمتی قرار می‌گیرد.
واقعیت آن است که در همه این سال‌ها، همه نق‌زدن‌هایی که جریان تجدیدنظرطلب و نومحافظه‌کار فعلی از آنها برای تضعیف جمهوریت نظام استفاده کرده، نتیجه همین «نفوذ جریانی» است. نفوذی که باعث می‌شود «شما همان‌جوری تشخیص بدهی که آن مأمور عالیرتبه سیا تشخیص می‌دهد»!

گروه سیاسی: پیکر مرحوم رکن‌آبادی در تهران تشییع شد. پیکر سفیر سابق کشورمان در لبنان که صبح جمعه وارد ایران شده بود،  ظهر دیروز(جمعه) و پس از اقامه نماز جمعه تهران تشییع شد. به‌گزارش تسنیم، نمازگزاران تهرانی در پایان نمازجمعه تهران که در مصلای امام خمینی(ره) برگزار شد پیکر شهید غضنفر رکن‌آبادی، سفیر سابق کشورمان در لبنان را تشییع کردند. مرحوم رکن‌آبادی از دیپلمات‌های بسیجی وزارت امور خارجه بود که در فاجعه منا دعوت حق را لبیک گفت. براساس این گزارش، پیکر مرحوم رکن‌آبادی بعد از گذشت 2 ماه از فاجعه منا و پس از انجام آزمایش DNA شناسایی و پیکر وی بامداد دیروز (جمعه) به تهران منتقل شد و پس از تشییع در نماز جمعه تهران در امامزاده لویزان به خاک سپرده شد. حسین جابرانصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه در حاشیه استقبال از پیکر مرحوم رکن‌آبادی در فرودگاه مهرآباد گفت: به سبب طولانی شدن مراحل تشخیص هویت مرحوم رکن‌آبادی گمانه‌زنی‌های مختلفی در رسانه‌ها شکل گرفته است اما به طور حتم پس از آزمایش‌های ژنتیکی تمام موارد را به افکار عمومی اعلام خواهیم کرد. جابرانصاری افزود: درباره فوت مرحوم رکن‌آبادی نمی‌توان پیشگویی کرد و فرض اولیه بر این است که درگذشت وی عادی بوده اما اگر مساله‌ای باشد به طور حتم به استحضار ملت شریف ایران خواهیم رساند. سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: همانگونه که فرآیند تشخیص هویت مرحوم رکن‌آبادی با اعزام خانوادی وی به عربستان صورت گرفت برای بستگان باقیمانده مفقودان نیز اجرا خواهد شد. حاج محمد رکن‌آبادی پدر مرحوم غضنفر اصل رکن‌آبادی نیز در حاشیه مراسم استقبال رسمی از پیکر مرحوم غضنفر اصل رکن‌آبادی ‌گفت: دکتر رکن‌آبادی یک دیپلمات بسیجی و ممتاز بود که هدفش پیشبرد آرمان‌های انقلاب اسلامی و فرمایشات رهبر معظم انقلاب بود. به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه فرزندم برای خدا کار می‌کرد،‌ گفت: فرزند عزیز من، یوسف گمگشته من، فرزند انقلاب بود، برای انقلاب موثر بود و موقعی که ایشان به عنوان سفیر ایران در لبنان مشغول به فعالیت بودند دبیرکل حزب‌الله لبنان به ایشان لقب «بسیجی ممتاز» را داد و گفت شما شیر بیشه ایران هستید. پدر مرحوم رکن‌آبادی با بیان اینکه تمام تلاش پسرم خدمت صادقانه بود، افزود: من از عملکرد فرزندم خوشحال و سربلند هستم. البته حضور او برای جمهوری اسلامی ایران لازم بود و خیلی زود به شهادت رسید. وی در پاسخ به این سوال که پیامش به عربستان سعودی چیست، گفت: آنها به ما ستم کردند، آنها نامسلمان هستند، چرا عزیزان ما را اینطوری از بین بردند. آنها اشتباه کردند و ان‌شاءالله خداوند انتقام عزیزان ما را از آنها بگیرد. حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدعلی قاضی‌عسگر نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت نیز در جمع خبرنگاران ضمن تسلیت به مناسبت درگذشت رکن‌آبادی، گفت: او از چهره‌های فعال و ولایی بود و از گذشته دور با وی ارتباط داشتم و فعالیت‌هایش در لبنان را پیگیری می‌کردم. وی با بیان اینکه رکن‌آبادی فردی آگاه و مطیع رهبر معظم انقلاب بود، اظهار داشت: 464 نفر از عزیزان ما در این حادثه جان باختند و ما وظیفه داریم پیگیری کنیم. قاضی‌عسگر ادامه داد: کار اول ما مستندسازی است که مشاهدات نزدیک به هزار نفر را ثبت کرده‌ایم و همه مستندات می‌گوید اگر درست تدبیر می‌شد و این اتفاق نمی‌افتاد 7 هزار نفر جان نمی‌باختند. به گفته وی، این حادثه باید در تاریخ ثبت شود و عربستان باید پاسخگو باشد.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید سعید لواسانی*: دیدیم که عُجب بلایی است که هم ما را هلاک می‌کند و هم جامعه را به انحطاط می‌کشاند. بنابراین باید به فکر معالجه خودمان باشیم. از خود بپرسیم که ما در نظام آفرینش چه جایگاهی داریم؟ کمی درباره این گزاره اندیشه کنیم. در برابر عز ربوبی و عظمت و کبریایی حق ما چه هستیم؟ آیا جز ذلت و مسکنت و بیچارگی و فقر و عجز و نداری چیز دیگری داریم. «فَکَیْفَ لِی‏ وَ أَنَا عَبْدُکَ‏ الضَّعِیفُ‏ الذَّلِیلُ الْحَقِیرُ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِین‏» [مصباح المتهجد: ج2، ص847] «حال من چون است؟ در حالی که من بنده ضعیفِ ذلیل بی‌مقدار بی‌چاره زبون تو هستم». یا «الهِی انَا عَبْدُکَ‏ الضَّعِیفُ‏ الْمُذْنِبُ وَ مَمْلُوکُکَ الْمَعِیب‏» [الاقبال: ج3، ص298] «معبودا! من بنده ضعیف گناهکار و غلام معیوب تو هستم». اینها عبارات ائمه ما است که در اوج مقامات معنوی هستند. ببینیم امام سجاد علیه السلام که زینت عبادت‌کنندگان است، خود را در پیشگاه خدا چگونه معرفی می‌فرماید: «وَ‌ها أَنَا ذَا بَیْنَ یَدَیْکَ صَاغِراً ذَلِیلًا خَاضِعاً خَاشِعاً خَائِفاً، مُعْتَرِفاً بِعَظِیمٍ مِنَ الذُّنُوبِ تَحَمَّلْتُهُ... وَ سَأَلْتُکَ مَسْأَلَه.. الْحَقِیرِ الذَّلِیلِ الْبَائِسِ الْفَقِیرِ الْخَائِفِ الْمُسْتَجِیرِ...وَ أَنَا بَعْدُ أَقَلُّ الْأَقَلِّینَ، وَ أَذَلُّ الْأَذَلِّینَ، وَ مِثْلُ الذَّرَّهِ أَوْ دُونَهَا» [الصحیفه السجادیه: 222] «این منم که در برابر تو ایستاده‏ام، خوار ذلیل خاضع خاشع ترسان که به گناهان بزرگى که بر دوش مى‏کشم، اعتراف دارم...و نیاز فرد حقیر ذلیل بینواى فقیر ترسان را در پیشگاه تو آورده‌ام... من، کمترین کمتران و خوارترین خوارترانم، همانند ذره‏اى یا از آن کمتر».
ائمه ما نخواسته‌اند در پیشگاه خدا تعارف کنند، بلکه حقیقت وجودی خود را آشکار کرده‌اند.
از خود بپرسیم ما که هستیم؟ آیا پست‌تر  از ذره نیستیم؟ چه جای عُجب و کبر و خودبزرگ‌بینی؟ واقعیت وجودی ما ذلت و نداری است. وجود ما عجز محض است. اول چه بودیم و آخر کار چه می‌شویم؟ پاسخ را همه ما می‌دانیم. در این صورت چه جای فخر و افتخار به خود و کارهای‌مان؟ بزرگی برای خود نبینیم که بزرگ نیستیم، هرچه بزرگی است فقط از آن خداست. «واصل بن ‌عطا» می‌گوید: امام حسن مجتبی علیه‌السلام سیمای پیامبران و عظمت پادشاهان را داشت اما وقتی به ایشان گفته می‌شد در شما بزرگی و عظمت است می‌فرمودند: نه! چنین نیست. عظمت تنها برای خداست. [تسلیه المجالس: ج2، ص14]
فقط انسان‌های ناسپاس که روی حقیقت پرده انداخته‌اند، برای خود جایگاهی می‌شناسند. قرآن چه زیبا این افراد را منکوب می‌فرماید: «قُتِلَ الْإِنْسانُ ما أَکْفَرَهُ مِنْ أَیِّ شَیْ‏ءٍ خَلَقَهُ مِنْ نُطْفَه خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَه ثُمَّ أَماتَهُ فَأَقْبَرَهُ ثُمَّ إِذا شاءَ أَنْشَرَه» [عبس: 22- 17] «مرگ بر انسان که چه ناسپاس است و بر حقیقت پرده افکنده است. از چه چیزی آفریده شده است؟ او را از نطفه (آب بدبو) آفرید و به اندازه کرد. آنگاه راه را بر او هموار کرد. سپس او را میراند و در گور نهاده شد. سپس هرگاه بخواهد او را برمی‌انگیزد».
این آیات بیان نهایت نادانی انسان متکبر و خودبین است. چنین کسی چقدر نفهم است؟ در اول که هیچ است و هیچ اختیاری ندارد، نطفه‌ای بی‌مقدار؛ در نهایت هم هیچ است و هیچ از خود ندارد، نه مرگش دست اوست، نه برانگیختنش. در دنیا چه دارد؟ کافی است یک بیماری سراغش بیاید، حقارت خود را می‌بیند. او مقهور مشیت الهی است. اول هیچ است، الان هم هیچ است، در هنگامه مرگ هیچ است، در گور هیچ است، در برزخ هیچ است، در حشر و نشر هم هیچ است. هیچِ هیچِ هیچ؛ آیا نازیدن و بالیدن دارد؟
معلوم است اگر این حقیقت را درک کنیم، نه عُجب ما را می‌گیرد، نه تکبر؛ نه استکبار می‌ورزیم و نه گردن‌کشی می‌کنیم. و تنها برای خدا و در جهت اهداف الهی گام برمی‌داریم و هر خیر و خوبی را از جانب خدا می‌دانیم و خود را هیچ‌کاره می‌بینیم. به عبادات خود نمی‌نازیم که حقیقت عبادت نشان‌دادن ذلت و بیچارگی است؛ دیدیم که زینت عبادت‌کنندگان هرگز به عبادات خود ننازید، بلکه خود را از ذره هم کمتر دید. نه به علم و دانش خود می‌بالیم که هرچه هست، خدا داده و با اندک بیماری به فراموشی دچار می‌شویم و نه به حسب و نسب و مقام و منصب خود افتخار می‌کنیم که مقامی نیست، بلکه خدمتگزاری و نوکری است. پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرمایند: «أَنَا سَیِّدُ وُلْدِ آدَمَ‏ وَ لَا فَخْرَ» [تفسیر فرات الکوفی: 164] «من مهتر فرزندان آدم هستم و به‌خود نازیدنی ندارد».
مبادا در مقام مقایسه برآییم و خود را از دیگران بهتر بدانیم و از خود و حال خود خوش‌مان بیاید. اگر خیری  در ما باشد، همه وجودمان شکستگی و کوچکی است؛ نه فخر و نازیدن! و فخر به‌خود نشان می‌دهد به ما خیری نیست، بلکه همه وجودمان مشکل است. توهم بر ما چیره شده و فکر کرده‌ایم برای خدا تحفه‌ای آورده‌ایم! چه کسی به ما تضمین داده عبادات و کارهای ما مقبول درگاه خداست؟ اصلاً چه کسی گفته کارها و عبادات ما برای خداست؟ چه‌بسا نفس ماست که می‌خواهد فرعونی کند و ما را به عبادت و کارهای خوب وامی‌دارد تا در چشم مردم عزیز باشیم و او بتواند تفرعن کند!
خلاصه! کار دست ما نیست و معلوم هم نیست که عاقب ما به‌خیر باشد. پس جایی برای عُجب نیست. خوبان حتی یک لحظه هم به خود ننازیدند و نبالیدند، زیرا هرچه هست، توفیق عبادت، خدمت علم‌ورزی و ... همگی تنها از جانب خداست. و تنها باید به فضل و رحمت خدا پناه برد. و خود را هیچِ هیچِ هیچ دید. شهید دکتر شهریاری می‌گفت: من بی‌نهایت صفرم! و خدا او را همه‌چیز داد! کوچکی کرد، بزرگش کرد.
* امام جمعه شمیرانات

گروه بین‌الملل: در پی سرنگونی یک جنگنده روسیه توسط ارتش ترکیه و توصیف این اقدام به عنوان خنجر زدن از پشت، تنش میان 2 کشور در حال بالا گرفتن است و دو طرف اقداماتی را علیه یکدیگر آغاز کرده‌اند که به نظر می‌رسد روسیه در این زمینه دست بالا را دارد. برخی اقدامات روس‌ها در ارتباط با ترکیه بازتاب گسترده‌ای در محافل رسانه‌ای داشت. اولین اقدامی که از سوی روسیه صورت گرفت اعلام خبر استقرار سامانه دفاع موشکی پیشرفته
اس-400 در پایگاه روسیه در سوریه است. با توجه به قرائن موجود و هزینه‌های بالای سیاسی و اقتصادی مداخله نظامی، بعید است وضعیت 2 کشور به سوی جنگ پیش برود. همچنین عصر چهارشنبه، سفارت ترکیه در مسکو از سوی شهروندان خشمگین روسیه که به سرنگونی هواپیمای این کشور معترض بودند، مورد حمله قرار گرفت. متعاقب این اقدام، وزارت خارجه ترکیه سفیر روسیه در آنکارا را فرا خواند و اعتراض ترکیه به این اقدام روسیه را به وی ابلاغ کرد.
وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد به سفیر روسیه اعلام شده آنکارا به حمله به سفارت ترکیه در مسکو و نیز فشارهایی که علیه شرکت‌های اقتصادی و تجاری ترکیه در روسیه اعمال می‌شود، بسیار معترض است و آن را غیرقابل قبول می‌داند.  در گام بعدی، وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه از شهروندان خود خواست با توجه به ادامه تهدیدات تروریستی در ترکیه، از سفر به آن کشور بپرهیزند و درصورت حضور در آن کشور هرچه سریع‌تر به کشورشان بازگردند که این امر می‌تواند ضربه سنگینی به اقتصاد گردشگری این کشور وارد کند.  از سوی دیگر، منابع روسی، دیروز گزارش کردند اداره مهاجرت فدرالی روسیه 39 بازرگان ترکیه‌ای را در جریان حضور آنان در یک نمایشگاه کشاورزی در شهر کراسنودار جنوب روسیه به اتهام نقض قوانین مهاجرت بازداشت کرد.  به گفته منابع محلی شهر کراسنودار، این افراد به‌عنوان گردشگر و بدون ویزا به روسیه وارد شده‌اند و پرداختن آنان به امور تجاری جرم محسوب می‌شود. اتباع ترکیه برای ورود به‌عنوان گردشگر به خاک روسیه به ویزا نیاز ندارند ولی در صورتی که قصد انجام اعمال تجاری، بازرگانی یا فعالیت‌های شغلی داشته باشند، حتما باید قبلا نهادهای ذی‌ربط روس را در جریان قرار داده و ویزا دریافت کنند. افراد بازداشت شده به جرایم نقدی و اخراج از روسیه محکوم می‌شوند.  از سوی دیگر، دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه نیز به کابینه خود دستور داده اقداماتی را علیه آنکارا آغاز کنند که از جمله آنها تحریم واردات مواد غذایی از ترکیه و مشارکت در پروژه‌های اقتصادی مشترک است.  وزیر اقتصاد روسیه نیز اعلام کرد کشورش تحریم‌های اقتصادی گوناگونی را علیه ترکیه وضع کرده که از مهم‌ترین آنها محدودیت در صادرات گاز به ترکیه است. وی گفت تحریم‌ها همچنین خطوط هوایی، مناطق آزاد تجاری مشترک، بخش کشاورزی و بخش صنعت را نیز شامل می‌شود و همکاری در این زمینه‌ها متوقف یا با محدودیت‌های جدی مواجه خواهد شد.  همزمان، وزیر کشاورزی روس‌ها قطع واردات یک محصول کشاورزی پرمصرف یعنی «گوجه‌فرنگی» ترکیه‌ای را خواستار شده و پیشنهاد داده مصرف بازار داخلی کشورش از طریق واردات از ایران و مراکش تأمین شود. تحلیلگران سیاسی می‌گویند تنش‌های ایجاد شده در روابط 2 کشور علاوه بر به‌خطر انداختن میلیاردها دلار از مبادلات بازرگانی 2 کشور، درگیری‌های سوریه را وارد پیچیدگی‌های بیشتر خواهد کرد. ترکیه در حال حاضر بیشترین صادرات کالا را به روسیه انجام می‌دهد؛ به علاوه، 2 کشور برنامه‌هایی برای ایجاد یک خط لوله گاز جدید و انجام مبادلات اقتصادی در زمینه مواد غذایی و گردشگری دارند.  رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، 2 ماه پیش در دیدار با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود پیش‌بینی کرده بود حجم مبادلات بازرگانی آنکارا و مسکو در 8 سال آینده 3 برابر شده و به رقم 100 میلیارد دلار خواهد رسید؛ پیش‌بینی‌ای که در سایه تحولاتی که از روز سه‌شنبه در روابط 2 کشور آغاز شده‌، اکنون در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
تاوان تکفیری‌های پان‌ترکیست
در ارتفاعات شمال سوریه نزدیک به لاذقیه  تروریست‌های ترکمان تاوان قتل یکی از 2 خلبان سوخوی سرنگون شده روسی و همچنین بالگرد امدادرسان به آنها را می‌دهند. از روز چهارشنبه تلفات تکفیری‌ها در منطقه به سبب شدت و وسعت حملات روس‌ها بشدت در حال افزایش بوده است. گروه‌های تکفیری ترکمان از نخستین روزهای قدرت گرفتن داعش در سوریه متحد پنهان آن بوده و در عین حال به بهانه ادعاهای پان‌ترکیستی اردوغان مستقیما تحت حمایت ارتش ترکیه هستند. گزارش‌های متعددی وجود دارد که این تکفیری‌ها در قتل هم‌قوم‌های ترکمان شیعه و سنی‌شان در عراق و سوریه نقش داشته‌اند. تروریست معروف ترکیه‌ای معروف به ابو ترکی در نبردهای جبال ترکمان کشته شد.

پوتین منتظر عذرخواهی اردوغان
رئیس‌جمهور روسیه، پنجشنبه گفت روسیه هنوز هیچ‌گونه عذرخواهی یا پیشنهاد پرداخت غرامت از طرف ترکیه به خاطر ساقط کردن جنگنده روس دریافت نکرده است. پوتین تاکید کرد کوتاهی برخی کشورها و حمایت مستقیم آنها از تروریست‌ها منجر به ظهور داعشی شد که یک پدیده ترسناک است.  همزمان، رئیس‌جمهور ترکیه که گفته بود «ناتو باید پاسخ روسیه را بدهد» ولی حمایت چندانی از طرف غربی‌ها ندید در واکنش به گفته‌های رئیس‌جمهور روسیه که عذرخواهی ترکیه به دلیل شلیک به سمت سوخو 24 را خواستار شده بود، گفت: «این روس‌ها هستند که باید از ما عذرخواهی کنند». اردوغان در این باره گفت: «این ما نیستیم که باید عذرخواهی کنیم بلکه آنان که حریم هوایی ما را نقض کردند (باید عذرخواهی کنند). خلبانان ما فقط به وظیفه خود عمل کردند.»

گروه سیاسی: یکی از رسانه‌های وابسته به حکومت روسیه در گزارشی روند نجات خلبان جنگنده ساقط‌شده روس‌ها توسط ترکیه را تشریح کرد. به گزارش «وطن امروز»، پایگاه خبری اسپوتنیک در گزارشی نوشت عملیات نجات خلبان روس با مدیریت مستقیم ولادیمیر پوتین و سردار قاسم سلیمانی صورت گرفته است.
به گزارش اسپوتنیک به نقل از یکی از افسران عالیرتبه سوریه، پس از سقوط هواپیمای روسی بلافاصله هلیکوپتر‌های روس جهت نجات خلبان دست به کار شدند اما با آتش شدید ارتش آزاد سوریه و ترکمان‌های وابسته به ترکیه و استفاده آنها از موشک‌ها و تسلیحات پیشرفته‌ای که اخیرا به دستشان رسیده مواجه شدند. در این ماجرا یک امدادگر روس هم کشته شد. اطلاعات موثقی مبنی بر اینکه تعدادی از یگان‌های ویژه ترکیه جهت اسارت خلبان روس و باج‌گیری از روسیه به مکان اعزام شده‌اند به دست آمده بود. در گیرودار برنامه‌ریزی برای عملیات مجدد جهت آزادی سریع خلبان روس، سردار قاسم سلیمانی با روس‌ها تماس می‌گیرد و به آنها اطلاع می‌دهد که یک یگان ویژه جهت نجات خلبان روس آماده کرده و پیشنهاد داد به دلیل اینکه این یگان ویژه متشکل از نیروهای ویژه حزب‌الله لبنان و کماندوهای سوری آموزش‌دیده توسط ایران است و آشنایی کامل با جغرافیای منطقه دارند، عهده‌دار عملیات زمینی شوند و نیروی هوایی روسیه پشتیبانی و آتشبار هوایی و اطلاعات ماهواره‌ای را برای آنها تامین کند. پس از ردیابی مکان خلبان روس توسط دستگاه ردیابی ماهواره‌ای که به وی متصل شده بود، مشخص شد خلبان در مکانی حدود 6 کیلومتر پشت خطوط مقدم درگیری ارتش سوریه و مخالفان قرار دارد. 6 رزمنده از یگان ویژه عملیاتی حزب‌الله و 18 کماندوی سوری برای انجام عملیات به خطوط مقدم نزدیک شدند و همزمان آنها توسط نیروی هوایی و هلیکوپتر‌های روس پشتیبانی شدند.  این افسر سوری افزود: پیشروی یگان‌های ویژه توسط ماهواره‌های روسیه پوشش داده شده بود و لحظه به لحظه گزارش عملیات به یک مقام عالیرتبه در کرملین که به نظرش شخص آقای پوتین بود منتقل می‌شد و مشخص بود که وی از همان جا بر کل عملیات نظارت دارد.  به گفته این افسر، همزمان روس‌ها یک جنگ الکترونیکی راه‌اندازی کردند که طی آن کل ماهواره‌ها و تجهیزات ارتباطاتی دشمن در شعاع چند کیلومتری منطقه و اطراف آن کور شده بود. در نهایت این یگان ویژه پس از نفوذ در این 6 کیلومتر و نابودی کل نیروهای باقی‌مانده با تجهیزات پیشرفته‌ای که در اختیارشان بود خلبان را نجات دادند. جالب اینکه در این عملیات فوق‌العاده خطرناک کل 24 نیرو به همراه خلبان کاملا سالم بدون حتی یک زخمی به پایگاه بازگشتند.  به گفته این افسر عالیرتبه سوری، عملیات نجات‌ که باید ظرف چند ساعت طلایی انجام می‌شد اجرا شد چون مخالفان به هیچ‌وجه پیش‌بینی طرح‌ریزی و پیاده‌سازی چنین عملیات پیچیده ضربتی با این سرعت را نمی‌کردند. افسر سوری اظهار داشت: ژنرال سلیمانی اصرار داشتند خود شخصا بر ریز عملیات نیروهای خود نظارت داشته باشند و تا اطمینان از موفقیت عملیات اتاق عملیات در کنار آنها بودند. گفته شده خلبان هواپیمای سرنگون شده سوخو24 گفته است می‌خواهد ماموریت خود در پایگاه هوایی روسیه در سوریه را ادامه دهد.

محمدصادق زمانی: ابتدای آبان‌ماه امسال، وزیر ارتباطات ایران در دیدار با همتای روس خود، اعلام کرد شبکه اجتماعی تلگرام روسی در ایران
14 میلیون مخاطب دارد!  براساس رتبه‌بندی ترافیکی الکسا، ایرانی‌ها پس از آمریکایی‌ها، در رتبه دوم جهان در استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام قرار دارند! نکته قابل توجه این است که عموم کاربران ایرانی در تلگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی، از قشر جوان جامعه هستند. عموم کاربران ایرانی تلگرام، در بیشتر مواقع، آنلاین هستند، پیام‌ها را می‌خوانند، پیام ارسال می‌کنند یا عکس‌ها و کلیپ‌های گوناگون به اشتراک می‌گذارند. کاربران ایرانی تلگرام در گروه یا گروه‌های متعدد عضو هستند و در یک یا چند گروه، به صورت فعال حاضر می‌شوند و برای فعالیت، زمان صرف می‌کنند.
اشتغالزایی تلگرام برای ایرانی‌ها!
برای آگاهی از اشتغالزایی تلگرام برای اعضای ایرانی خود، باید به لطیفه‌ای رجوع کنیم که در کنایه به اتلاف عمر و زمان در شبکه‌های مجازی، ساخته شده است: «از یکی پرسیدند شغلت چیست؟ پاسخ داد: مدیر هستم با مشغله‌های زیاد! پرسیدند: مدیر کجا هستی؟ جواب داد: مدیر چند گروه در تلگرام!»
این روزها مد شده که بسیاری از کاربران ایرانی، اقدام به راه‌اندازی گروه یا کانال در تلگرام کرده‌اند که در این حالت، می‌توان گفت عمر کاربرانی که گروه یا کانال دارند (ادمین یا مدیر هستند)، به صورت
24 ساعته در اختیار تلگرام قرار می‌گیرد!
اگر در حالتی خوش‌بینانه، فکر کنیم که از
14 میلیون کاربر ایرانی تلگرام، هر کاربر در شبانه‌روز، تنها 2 ساعت از عمرش را (پیوسته یا ناپیوسته) به پای این شبکه مجازی صرف می‌کند، در هر 24 ساعت، 000/000/680/1  دقیقه (28 میلیون ساعت) از عمر ایرانی‌ها به تلگرام تقدیم می‌شود!
انسان بالغ عاقل، در معامله کردن باید به دنبال سود باشد، بنابراین باید هر کدام از ما که کاربر تلگرام هستیم از خود بپرسیم: «بعد از خرج این همه طلای زمان به پای تلگرام، چه چیز ارزشمندی که از طلا قیمتی‌تر باشد به دست آورده‌ایم؟!»
بیایید با هم بی‌تعارف باشیم! از شبکه‌های مجازی، در نهایت، چیزی در نمی‌آید! هیچ تحول بزرگ علمی، ادبی و هنری قرار نیست در تلگرام، واتس‌اپ و لاین رخ دهد. در گروه‌های مجازی حتی زمانی که برای مثال یک بحث جدی و علمی شروع می‌شود، به کل‌کل و عرض‌اندام، جدل و تنش کشیده می‌شود که همین جدل‌ها و کل‌کل‌ها هم از مصادیق بارز « اتلاف عمر و زمان» به شمار می‌رود.
اعتیاد به «تلگرامادول!»
اعتیاد بسیاری از کاربران ایرانی به تلگرام و صرف عمر و زمان برای این شبکه مجازی تا جایی پیش رفته است که یادآور قرص مخدر ترامادول است و بیراه نیست اگر تلگرام را «تلگرامادول» برداشت کنیم!  یکی از شاخصه‌های نامگذاری برخی مواد و پدیده‌ها به عنوان «مخدر»، میزان تاثیری است که آن ماده یا پدیده در تباه‌سازی و تلف کردن عمر و زمان افراد، بر جای  خواهد گذاشت. بر این مبنا، هر پدیده مجازی هم که عمر و زمان انسان را تلف کند، «مخدر» به شمار می‌رود. خردادماه سال جاری، محمدرضا رستمی، مشاور وزیر ورزش و جوانان با بیان اینکه متاسفانه در ایران سنجش اعتیاد رسانه‌ای انجام نشده است، اظهار کرد: «در مقاطع تحصیلی دبستان و راهنمایی با میزان مصرف نابهنجار استفاده از شبکه‌های اجتماعی مواجهیم».
تلگرام؛ مزاحم کار در ادارات!
تلگرام به بخشی جدانشدنی از زندگی روزمره کاربران ایرانی خود تبدیل شده است. در خیابان، تلگرام!  در میهمانی، تلگرام! سر میز صبحانه و ناهار و شام، تلگرام! در مسافرت، تلگرام! در تاکسی و اتوبوس و مترو، تلگرام! در دانشگاه، تلگرام! در کنار اعضای خانواده، تلگرام! در شرکت و اداره هم تلگرام! صرف زمان برای حضور در تلگرام تا آنجا پیش رفته که طیف قابل توجهی از کارکنان ادارات در زمانی که باید برای کار کردن صرف کنند، در خدمت تلگرام هستند!
تلگرامیسم؛ محصول «ضدفرهنگ بطالت»
زمانی که فرهنگ کار و تلاش در یک جامعه نهادینه نشده باشد و آرمان یک ملت برای اعتلای کشورش، به صورت کامل شکل نگرفته باشد، ضدفرهنگ بطالت فرصت رشد می‌یابد. هنگامی که ضدفرهنگ بطالت، بر سبک زندگی افراد چنین جامعه‌ای سایه بیندازد، طلای عمر و زمان به پای پدیده‌های کم‌ارزش، بی‌ارزش یا ضدارزش تباه می‌شود.