گروه اقتصادی: روز گذشته آشفته‌بازار آزاد ارز با تثبیت نرخ 4150 تومانی نشان داد که نه‌تنها تمایلی به کاهش نرخ ندارد بلکه برای افزایش نرخ ارز لحظه‌شماری می‌کند. به گزارش «وطن‌امروز»، صرافان و دلالان ارز روز گذشته بعد از تثبیت نرخ دلار در کانال 4150 شروع به بازارگرمی کردند و دلار را با نرخ‌های مختلف به فروش رساندند. ارز هم‌اکنون با پدیده چندین نرخی مواجه شده و دوران 2 نرخی بدون را نیز رد کرده است. روز گذشته دلار بانکی 3224 تومان، دلار بازار آزاد 4150 تومان، دلار حواله‌ای 4200 تومان، دلار در صرافی‌های وابسته به بانک‌ها 4123 تومان و دلار با اسکناس خرد (اسکناس یک  دلاری تا 50 دلاری) به قیمت 4400 تومان فروخته شد! برخی از صرافی‌ها به این بهانه که اسکناس خرد کمیاب است نرخ آنها را به طرز عجیبی افزایش داده‌اند. جالب‌تر اینکه صرافی‌های وابسته به بانک‌ها نیز از فروش دلار خودداری می‌کنند. متصدی صرافی بانک شهر در میدان فردوسی به خبرنگار «وطن‌امروز» گفت: ما خرید و فروش نداریم چون بانک مرکزی به ما دلار نمی‌دهد. اگر دلار به ما تزریق شود حتما می‌فروشیم! مساله اساسی همین موضوع است که چرا در آشفته‌بازار ارز بانک مرکزی و دولت دلار به بازار تزریق نمی‌کنند؟ چرا بانک مرکزی سکوت التهاب‌‌آفرین دارد و بازار آزاد را رها کرده است؟ عدم اقدام عملی دولت موجب شده این شائبه به وجود‌ آید که دولت با نرخ دلار 4100 تومانی موافق است. از 40 روز پیش مسؤولان عنوان می‌کردند مردم نگران گرانی ارز نباشند و معاون اول رئیس‌جمهور نیز دیروز این ادعا را تکرار کرد. جهانگیری با تاکید بر اینکه امید و اعتماد مردم بزرگ‌ترین سرمایه نظام است و اگر مردم ناامید شوند هر اتفاق احساسی ممکن است رخ دهد، گفت: مردم وقتی به دولتمردان اعتماد دارند می‌دانند که نباید نسبت به قیمت ارز، کالا و تورم به وجود آمده نگران باشند زیرا مدیران کشور خواهند توانست این مسائل را مدیریت کنند و آنها (منتقدان) همین نقطه را نشانه رفته‌اند. اظهارات جهانگیری در حالی است که در فضای عدم نگرانی دولتمردان، دلار بیش از 700 تومان در 2 ماه اخیر گران شده و 17 درصد از ارزش پول ملی در یک ماه اخیر کاسته شده است.
 نشست ویژه وزارت اقتصاد و بانک مرکزی
نوسان شدید بازار ارز در ماه اخیر باعث شد مسؤولان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی نشست ویژه‌ای برای رصد و کنترل بازار برگزار کنند. در پی التهاب و نوسان شدید بازار ارز در ماه اخیر دیروز جلسه‌ ویژه‌ای در وزارت امور اقتصادی و دارایی با حضور مسؤولان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی برگزار شد. این جلسه با حضور رحمت‌الله اکرمی، معاون خزانه‌داری کل کشور و اکبر کمیجانی، قائم‌مقام بانک مرکزی و دیگر مسؤولان صبح دیروز برگزار شد و تحولات بازار ارز مورد بررسی قرار گرفت.
به نظر می‌رسد رصد اوضاع بازار و چگونگی برخورد با شرایط و وضعیت بازار ارز و دلایل نوسانات از اهم این جلسه بوده است.  البته کمیجانی در این باره از هرگونه پاسخ به خبرنگار «وطن امروز» خودداری می‌کند اما پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد بانک مرکزی در روزهای آینده اقداماتی در این راستا خواهد داشت.  در حال حاضر نرخ دلار در بازار 4130 تومان بوده که طی یک هفته اخیر 150 تومان افزایش نشان می‌دهد.  اقتصاددانان علت چنین رشد و نوساناتی را منطقی نمی‌دانند. در عین حال مسؤولان این نوسانات را روانی قلمداد می‌کنند.  پیش‌تر احمد وفادار، عضو هیات امنای اتحادیه طلا و جواهر گفته بود دولت برای تأمین عیدی کارکنان ارز را کنترل نمی‌کند.
کاهش تاریخی ارزش پول ایران
آسوشیتدپرس اعلام کرد: ارزش پول ایران به کمترین میزان در تاریخ این کشور رسیده و قدرت خرید مردم 20 درصد کاهش یافته است. به گزارش فارس به نقل از آسوشیتدپرس، این هفته پول ملی ایران به 41600 تومان در برابر یک دلار سقوط کرد که کمترین میزان در تاریخ این کشور است.  براساس این گزارش در حالی که کاهش ارزش پول ایران می‌تواند تا حدودی صادرات این کشور را در بازارهای جهانی جذاب‌تر کند اما از سوی دیگر مفهوم این افت ارزش این است که پس‌انداز مردم هم کم‌ارزش می‌شود. در این راستا نگرانی‌ها درباره اینکه رئیس‌جمهور جدید آمریکا دونالد ترامپ با مساله هسته‌ای ایران چگونه برخورد خواهد کرد نیز نگرانی‌هایی را برای پول ملی این کشور ایجاد کرده است.  گزارش آسوشیتدپرس حاکی است طی 10 سال ارزش پول ایران از 920 تومان در برابر یک دلار به 4160 تومان کاهش یافته که این حدود 450 درصد افت ارزش است. بخش زیاد این کاهش ارزش در سال 2012 اتفاق افتاد، زمانی که آمریکا به خاطر مسائل هسته‌ای بانک‌های جهانی را از همکاری با ایران ممنوع کرد و اتحادیه اروپایی تحریم‌های نفتی را علیه این کشور اعمال کردند. احمد حیدری، شهروند ایرانی در این زمینه می‌گوید: «این یک تراژدی است، من 20 درصد قدرت خرید خود را از دست داده‌ام، چرا که نرخ مبادله ریال در برابر دلار کاهش یافته و همه قیمت‌ها بالا رفته است». دلایل زیادی برای کاهش ارزش ریال وجود دارد. از زمانی که ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا اعلام شد دلار در این کشور تقویت شده است، ‌از سوی دیگر ترامپ در کمپین‌های تبلیغاتی خود بارها اعلام کرده توافق هسته‌ای با ایران را قبول ندارد و مذاکرات جدیدی را آغاز خواهد کرد و این مساله به ابهام در آینده این توافق دامن زده است. همچنین دولت ایران طی سال‌های گذشته بازار ارز را دستکاری می‌کرد تا کسری بودجه خود را پوشش دهد. دولت این کار را انجام می‌دهد که از تفاوت بین نرخ دولتی و نرخ بازار ریال بیشتری از فروش نفت به دست آورد. اقدامی که در بازارهای جهانی معروف به آربی‌تراژ است.
طلا هم گران شد؛ سکه ۱،۲۲۰،۰۰۰ تومان
همزمان با افزایش قیمت طلا در بازارهای جهانی و گرانی دلار، قیمت‌ها در بازار طلا و سکه هم صعودی و تا حدی «حبابی» شده است. محمد کشتی‌آرای در گفت‌وگو با تسنیم درباره میزان  حباب موجود در قیمت‌های طلا و سکه، اظهار داشت: تا دیروز میزان حباب در بازار سکه بالا بود ولی امروز به دلیل افزایش قیمت جهانی طلا از حباب کاسته شده است. وی با بیان اینکه امکان محاسبه حباب موجود در قیمت انواع سکه تا زمانی که قیمت‌ها به ثبات نرسد، وجود ندارد، افزود: به دلیل افزایش قیمت ارز و البته افزایش قیمت جهانی طلا، امروز شاهد رشد قیمت در بازار سکه و طلا بوده‌ایم. رئیس اتحادیه طلا و جواهر نزدیک بودن به ژانویه را از جمله دلایل اصلی افزایش قیمت طلا دانست و گفت: حاشیه ریسک خریدار و فروشنده باعث ایجاد حباب در قیمت سکه شده است.

محمد زعیم‌زاده: 1- سیدمحمدعلی جمالزاده، نویسنده چیره‌دست معاصر در کتاب «یکی بود یکی نبود» داستانی دارد به نام «بیله دیگ بیله چغندر». در آنجا روایتی دارد از عهد زیستن جناب جمالزاده در لندن و روزی که هوس رفتن حمام به سبک ایرانی به کله‌اش می‌زند و جناب‌شان را رهنمون مکانی می‌کنند که یک فرد انگلیسی حمام ایرانی دایر کرده است و از این طریق نان و استیکی سق می‌زند. در کشاکش گفت‌وگو با جناب دلاک کاشف به عمل می‌آید که جناب‌شان تا چندی پیش مستشاری پرنفوذ در یکی از وزارتخانه‌های ایران بوده است و به واسطه افتضاحی که به بار آورده با فشار مردم و با گرفتن غرامتی چشمگیر از دولت ایران اخراج شده و حالا هم مانند دوران پیشامستشاری چون هیچ هنری نداشته به دلاکی -که سوغات ایران بوده است- در لندن مشغول است. جمالزاده در این داستان رندانه بی‌خاصیتی و بی‌هنری مستشاران عهد قجر را ترسیم می‌کند که چگونه از ناآگاهی و بی‌خردی حاکمان قجر و قجرصفت نهایت بهره را برده‌اند و خاک ایران را به توبره کشیده‌اند و جیب خود و کشورشان را پرپول کرده‌اند، بی‌استعدادهای‌شان با خیانتی خارج شده‌اند و مستعدهای‌شان میخ خود را اساسی کوبیده‌اند، سر آخر هم نتیجه گرفته که نتیجه چنین وزیر و وکیلی که با دیدن یک موبور بی‌خاصیت آب از لب‌ولوچه‌اش آویزان می‌شود چنین مملکتی می‌شود و خلاصه بیله دیگ بیله چغندر.
2- تحویل  نگرفتن و تحقیر کردن ظرفیت‌های خودی و سینه‌چاک کردن برای چشم‌آبی‌ها و موبور‌ها و اهل فرنگ یکی از خلق‌وخو‌های طایفه قجر‌ بود که بعدا بخوبی به پهلوی‌ها هم انتقال یافت. رویه دادن کارها و امکانات به دست غیرایرانی‌ها آن هم نیروهای ناکارآمد و درجه چندم با حضور پهلوی‌ها به اوج خود رسید؛ رویه‌ای که با 3 ضلع وادادگی برابر زورگو‌های دنیا، استبداد در داخل و تنبلی در مدیریت، سبکی در حکومتداری را تصویر کرده که آثارش ممکن است کم‌وبیش در اعضا و جوارح بدنه مدیریتی و روحیه برخی مدیران رسوخ کرده و ته‌نشین شده باشد.
«ملت ایران توانایی ساختن لولهنگ هم ندارد»، «مزیت نسبی اقتصاد ما تولید آبگوشت بزباش و قرمه‌سبزی است»، «باید مدیر اقتصادی از خارج وارد کنیم»؛ اینها جملات قصاری است که از افراد مختلف و در دوره‌های مختلفی صادر شده است ولی همه آنها یک منشأ دارد، منشا و مبدأ همه آنها همان تفکر قجری است؛ همان قیچی دولبه‌ای است که یک لبه‌اش تحقیر توان ملی است و لبه دیگرش اعتماد و اطمینان واهی به اهل فرنگ.
3- اخیرا جناب آقای مهندس نعمت‌زاده صاحب یکی از همان جملات قصار، خواهان عفو و طلب بخشش برای یکی از شرکت‌های متخلف خارجی از سوی نهادهای نظارتی شده است. مساله از این قرار است: کارخانه‌ای معظم که با صدور اجناسش به خاک ایران تقریبا همه رقبای داخلی را به خاک سیاه نشانده و هزاران نفر را بیکار کرده، در تخلفی آشکار در بحث گمرک از سوی نهاد‌های نظارتی به 3 هزار میلیارد تومان جریمه محکوم شده است در واقع به‌استناد گمرک، این برند کره‌ای با دور زدن قاعده دو- الف اقدام به واردات قطعات از گمرکات کرده است که با بررسی‌های به‌عمل آمده در گمرک ایران و دایر شدن کارگروه حسابرسی پس از ترخیص، تخلف شرکت شناسایی شده و باید برای جبران حقوق پایمال شده دولتی حدود 3 هزار میلیارد تومان جریمه پرداخت کند، حالا جناب نعمت‌زاده که باید حامی تولید داخل باشد و طرفدار تعرفه‌های سنگین وارداتی برای محصولات غیرایرانی، تمام‌قد به میدان آمده که از این تخلف آشکار چشم‌پوشی شود.
4- امروز مساله جناب نعمت‌زاده، وزیر کهنسال دولت جناب روحانی وسط خیمه سنگین رکود بر پیکر اقتصاد کشور و رکوردشکنی آمار بیکاری و کاهش سرمایه‌گذاری در بخش صنعت، نه افزایش واردات کالاهای مصرفی، نه ایجاد اشتغال و راه انداختن کارخانه‌ها، نه غصه تعطیلی کارخانه ارج و کفش ملی و امثال آنهاست و نه ارتقای کیفیت خودرو‌های سایپا و ایران‌خودرو، بلکه مساله اصلی فردی که قرار بود پدر صنعت باشد اما به تعبیر نمایندگان مجلس «پدر صنعت را درآورده است»، دلجویی از چشم‌بادامی‌ها و تلاش برای سفت کردن پای آنها در اقتصاد کشور و بالا رفتن بیلبورد تبلیغات محصولات جدید این کارخانه‌ها در اتوبان‌های کشور است.
آقای نعمت‌زاده قبلا گفته بود باید از خارج مدیر وارد کنیم اما در حقیقت با حضور امثال ایشان نیاز به مستشار و مدیر خارجی نیست، چون با ادامه مدیریت به این سبک تمام نیاز‌های غرب از اقتصاد ایران برآورده می‌شود. به نظرم برای اینکه کشور و ملک و مملکت هم نفعی ببرند راه بهتر آن است که مدیرانی امثال ایشان را صادر کنیم. حقا و انصافا باید گفت «بیله دیگ بیله چغندر».

امیر استکی: در حالی به انتهای سال 95 نزدیک می‌شویم که از هم‌اکنون دغدغه مخارج سنتی انتهای سال برای بسیاری از افراد جامعه به یک کابوس تبدیل شده است. مساله‌ای که برای آن دسته از مردم که بیکارند یک واقعیت فرساینده و دغدغه‌ای جانکاه است. در این روزها اکثریت ملت بیش از آنکه به مسائل حاشیه‌ای مشغول باشند، سرگرم برنامه‌ریزی برای مدیریت منابع‌شان برای گذر از خان آخر سال هستند. ملت بیش از هر چیز در این روزها منتظر شنیدن اخباری درباره مسائل اقتصادی و حقوق و دستمزدها هستند. شاید بتوان گفت این یک ویژگی نسبتا منفی است و انسان می‌تواند به‌گونه‌ای زندگی کند که فقط درگیر معیشت و خورد و خوراکش نباشد اما در شرایطی که تامین معیشت با دشواری و عدم اطمینان چندماهه همراه باشد، انصاف نخواهد بود چنین انتظاری از مردم داشت. در شرایطی که تامین معاش قسمت عمده‌ای از وقت مفید مردم را به خود اختصاص داده است دیگر چه چیزی از روز و شب باقی می‌ماند که در آن انتظار پرداختن به مسائلی غیر از مسائل روزمره و معیشتی داشت؟ وقتی خط فقر درآمد 3 میلیون تومان در ماه برای یک خانواده 4 نفره است و حداقل حقوق قانونی در کشور با همه اضافات و فرعیاتش سر جمع در نهایت از ماهی یک میلیون و نیم تجاوز نمی‌کند، چه انتظاری می‌شود از درصد بزرگی از مردم داشت؟ اگرچه خط فقر مذکور قطعا فقط شامل هزینه‌های بنیادین خوراک و پوشاک و مسکن نیست و جزئیات اندکی از دیگر وجوه ممکن زندگی در آن لحاظ شده است ولی این حداقل‌ها هم نمی‌توانند کمکی به گشایش انگیزه‌ها و دغدغه‌های مدنی در مردم بکنند، چرا که رسیدن به همین سطح حداقلی هم برای بسیاری از مردم یعنی تقریبا روزی 16 ساعت کار مفید! و در این میان وظیفه اصلی زمامداران آیا جز این است که شرایط عمومی اقتصاد کشور را به گونه‌ای سامان دهند که هر کس بدون نیاز به توجهات حمایتی دولت‌ها بتواند گلیم خودش را از زیر خط فقر به بالای آن بکشد. ایجاد رونق و گشودگی اقتصاد بهترین کمکی است که یک دولت برای بالا بردن عزت و کرامت ملتش می‌تواند بکند و وقتی سطحی از رفاه پایدار به‌وجود آمد که در آن دغدغه‌های اساسی معیشتی به نحو مقتضی پاسخ داده شود، آنگاه خود به خود و بدون نیاز به برنامه‌ریزی از بالا، مسائل و دغدغه‌های مربوط به وجوه مدنی و تمدنی زندگی در بسیاری از مردم شکل خواهد گرفت. در شرایط سختی معاش و زندگی نحوه برخورد عمده مردم با اینگونه مسائل برخوردی منفعلانه است. به نوعی بدون داشتن فرصت و انگیزه درگیر شدن با مفاهیم آنها، در جریان آنها قرار می‌گیرند ولی در هنگامه گذر از خان تنگی معیشت این ارتباط تبدیل به ارتباطی فعال خواهد شد. آنچه گفتیم را به روشنی می‌توان در پس بسیاری از مثل‌های عامه مردم دید. آنجا که پرداختن عده‌ای به مسائل فرهنگی، فکری و هنری و... را از سر سیری می‌دانند و به نظر نگارنده هیچ کدام‌شان هم بدشان نمی‌آید که در شرایطی که سیری می‌دانندش قرار بگیرند و چنان کنند. در دوران دانشجویی و در وضعیتی که تامین بسیاری از هزینه‌های زندگی بر عهده خانواده و دولت قرار دارد، دانشجویان برای 3-2 سال این امکان را دارند که فعالانه به کنشگری در عرصه‌هایی جز معیشت بپردازند. فراوانی فعالیت‌های به اصطلاح فوق‌برنامه در میان دانشجویان حکایت از این رهایی موقت از تنگناهای زندگی دارد و شخصا بسیاری از همین دانشجویان فعال را دیده‌ام که پس از اتمام دوره دانشجویی و درگیر شدن با مسائل معیشتی زندگی‌شان، در وضعیتی منفعلانه، فرسنگ‌ها دورتر از آنچه در دوران خوش دانشجویی به آن می‌پرداختند قرار گرفته‌اند و از آن همه دغدغه و انگیزه فقط یک نوستالژی برای‌شان باقی مانده است. البته درصد کمی از انسان‌ها در هر شرایط مادی و معیشتی هم که باشند باز ارتباطی فعال با جنبه‌های غیرمعیشتی زندگی انسانی برقرار می‌کنند ولی صحبت ما در اینجا بر سر عامه مردم و آن درصد بسیار زیادی است که تا از تدبیر امن معاش‌شان آسوده نشوند نمی‌توانند به فکر چیز دیگری باشند.
همه اینها را گفتیم تا بتوانیم شرایط را برای پرداختن به بعضی مسائل موجود در کشور فراهم کنیم. همگان بر سر این موضوع که اوضاع اقتصادی کشور در شرایط مطلوبی نیست، توافق دارند. آنچه در ادامه می‌آید تحلیل یک اقتصاددان از نمایی از اقتصاد ایران در حدود 6-5 ماه پیش است: «آیا باید از اقتصاد ایران ناامید بود؟ تداوم بحران رکود و دومینوی ورشکستگی نظام اعتباری، باعث ناامیدی نسبی در میان بسیاری از دانش‌آموختگان مالی و اقتصاد در ایران شده. سوالی که پشت سر هم تکرار می‌شود این است: آیا اصلا امیدی به برون‌رفت از این اوضاع هست؟ بگذارید دوباره همه مواردی را که به عنوان گسل‌های بحران اقتصادی می‌دانیم بازبینی کنیم؛ نقدینگی بسیار زیاد  یک تریلیون تومانی اگر چه تلخ است اما به معنای آن است که در کشور معادل 300 میلیارد دلار، پول یا شبه‌پول وجود دارد، اگر چه راهی برای سرمایه‌گذاری آن نیافته‌ایم. بدهی حدودا 500 هزار میلیارد تومانی دولت اگرچه خیلی بزرگ است اما کمتر از یک‌سوم تولید ناخالص ملی یک‌سال ایران است. در واقع این بدهی بزرگ نیست، صرفا بلاتکلیف است. نظام بانکی اگر چه در معرض سقوط است اما نزدیک به 2 تریلیون تومان دارایی دارد. راه مورد نیاز برای تبدیل به اوراق کردن این دارایی‌ها هنوز پیموده نشده است، اگر نه 2 تریلیون تومان دارایی معادل 600 میلیارد دلار است. با فرض خطای بالا در ثبت دارایی‌های بانک‌ها باز هم حتی درصدی از این عدد، بسیار بسیار بزرگ و کارگشاست. اقتصاد ایران نه به خاطر تایید مکنزی بلکه به خاطر ویژگی‌های خودش بزرگ و به مراتب متنوع‌تر از اقتصاد کشورهای نفتی دیگر است. ایران سریع‌تر از هر کشور نفتی دیگری منابع درآمدی خود را به سمت مالیات برد و اگر چه به همه ما فشار اقتصادی بالایی آمد اما همه ما
ایرانی‌ها به طور میانگین بهتر از عربستان یا ونزوئلا در این آزمون عمل کردیم. راه‌حل مشکلات افسوس نیست، دیدن اولویت‌ها و اصلاح شجاعانه آنهاست».
در این تحلیل آنچه در مرکز قرار گرفته است امکان برون‌رفت از وضعیت بحرانی اقتصاد کشور است و تاکید بر ضرورت تدبیر و عمل بموقع توسط دولت و یک هشدار از آنچه در آینده نزدیک در صورت اتخاذ تدابیر نامناسب اتفاق خواهد افتاد در درون خود دارد اما گویا دولت و تیم اقتصادی آن سرعت عمل مناسبی در جلوگیری از عمیق‌تر شدن بحران اقتصاد ایران نداشته‌اند به گونه‌ای که همین تحلیلگر اقتصادی چند ماه بعد و تقریبا 2 ماه پیش اینگونه می‌گوید: «2 ماه آینده از حساس‌ترین برهه‌های اقتصادی تاریخ ایران است. 5 عامل همزمان، در فاصله کوتاه در کنار هم قرار گرفته و وضعیتی ویژه را ایجاد کرده‌اند. از یک طرف عدد نقدینگی- که عمدتا در سپرده‌های بانکی جاگیر شده است- به نزدیک ١٣٠٠ هزار میلیارد تومان می‌رسد. از سوی دیگر 4 عامل همزمان با هم می‌تواند منجر به افزایش ناگهانی سرعت گردش پول و پیامدهای جدی شود؛ بالا رفتن ناگهانی نرخ ارز در نتیجه تحولات سیاسی، افزایش عمومی تقاضا در ماه‌های پایانی سال، وضعیت ویژه برج ١١ در سررسید شدن اوراق مشارکت و سپرده‌ها از سال ٩٠ به بعد و هر نوع تزریق فضای عدم اطمینان در نتیجه بحث‌های انتخاباتی. از دید تکنیکال تقریبا حیاتی است که دلار از کانال ٣٨٠٠ بالاتر نرود. به همان اندازه حیاتی است که جلوی تزریق هر نوع عدم اطمینان به فضای عمومی گرفته شود. به یاری خدا دولت با عرضه ارز و سیاست‌گذاری نرخ بهره از این مسیر به سلامت خواهد گذشت. دعای همه ما ارزشمند خواهد بود.
پی‌نوشت اول: چرا باید سیاست پولی دولت به جایی ختم شود که تحولات کاملا طبیعی، اقتصاد ما را به وضعیت هشدار ببرد؟
پی‌نوشت دوم: عقل حکم می‌کند دولت خودش هم با دوقطبی‌سازی سیاسی، به فضای عدم اطمینان دامن نزند.»
و امروز در حالی که قیمت دلار از 4 هزار تومان عبور کرده است و تقریبا به طور مستمر در حال افزایش قیمت است، تمام تمرکز دولت در بخش اقتصاد روی نجات بانک‌ها با بالا نگه داشتن نرخ بهره است و آن میزان اهتمامی که در انتشار منشور حقوق شهروندی با نیات انتخاباتی وجود دارد، در زمینه مدیریت بحرانی که در حال عمق پیدا کردن است وجود ندارد. در شرایط خاص انتهای سال در اقتصاد ایران و در شرایط نامناسب درآمدی ملت تمام برنامه‌های اصلی اقتصادی دولت در نهایت به اتخاذ سیاست‌های انقباضی مالی و بالا نگه داشتن نرخ بهره برای جلوگیری از ورشکستگی دامنه‌دار بانک‌ها خلاصه شده است و البته در بودجه سال 96 در یک چرخش خلاف رویه‌های 3 ساله دولت و آشکارا انتخاباتی، ردیف‌های سنگینی برای پرداخت به کشاورزان از محل برداشت یک و نیم میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده است. این سخاوتمندی دولت اگرچه از نظر سیاسی و انتخاباتی قابل درک(!) است ولی در شرایط کنونی به اذعان بسیاری اقتصاددانان خطایی بسیار بزرگ است. در این میان و در حالی که اصلاح قانون بانکداری با روند کندی توسط دولت پی گرفته شده است، تازه در روزهایی که بمب ساعتی نقدینگی در شرایط وخیم قیمت دلار در شرف انفجار است به مجلس فرستاده شده است. اگرچه آنچه عامل وضعیت کنونی بانک‌هاست در این قوانین جدید نیز بدرستی برطرف نشده و قانون مذکور دارای نقاط ضعف اساسی است اما همه توجه رسانه‌ها در آن به بند آشکارا انحرافی و تبلیغاتی تبدیل ریال به تومان منعطف شده است. شرایط عمومی اقتصادی مردم به روشنی مطلوب نیست و آنگونه که بیان شد شرایط کلی اقتصاد کشور و بویژه بخش پولی آن در وضعیت بحران است و در کنار همه اینها دولت محترم در حال گرفتن عکس یادگاری با منشور حقوق شهروندی و برنامه‌ریزی‌های انتخاباتی و سیاسی است. در حالی که وضعیت نان در معنای موسع خود برای بسیاری از ملت دغدغه اساسی و فوری است، دولت محترم با هندوانه‌هایی که خود با تبلیغاتش درباره وضعیت اقتصادی کشور زیر بغل خود گذاشته است، در حال پیشکش خربزه حقوق شهروندی به ملت است. ما در حالی که برای استمداد از خداوند برای جلوگیری از بحران دلاری شبیه سال 91 دست به دعا بلند می‌کنیم، ملتمسانه از دولتمردان محترم می‌خواهیم به فکر نان باشند که خربزه آب است.

 

بگومگوهای وزارت صنعت و بانک مرکزی درباره مقصر اصلی شکست در طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی به انتشار اطلاعیه توسط وزارت صنعت منجر شد. به گزارش «وطن‌امروز» بعد از اینکه نعمت‌زاده، وزیر صنعت اعلام کرد طرح خرید کالای ایرانی به علت بودجه ندادن بانک مرکزی شکست خورد، سیف هم وزارت صنعت را به علت انتخاب کردن نوع کالاهای در انبار مانده و عدم استقبال مردم از این نوع کالاها مقصر این شکست دانست. روز گذشته وزارت صنعت در اطلاعیه‌ای، توضیحاتی درباره این طرح ارائه کرد و تلویحا بانک مرکزی را به علت ایجاد نکردن زیرساخت‌های لازم مقصر این شکست دانست.
در بخشی از این اطلاعیه آمده است:
 «با توجه به نو بودن طرح کارت اعتباری در سطح کلان کشور، به‌رغم تلاش و همکاری این وزارت و دستگاه‌های همکار، به دلایل مشروحه ذیل این طرح با موفقیت مطلوب همراه نگردید:
 ـ ‌محدود بودن جامعه هدف و مخاطب طرح، به‌رغم تأکید وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر گسترش جامعه مخاطب به کلیه حقوق‌بگیران و بازنشستگان دولتی و لشکری
ـ زمان بسیار محدود اجرای طرح (از تاریخ 1/2/95 لغایت 31/4/95)
 ـ کافی نبودن زیرساخت‌ مناسب فنی و نرم‌افزاری بانکی و عدم آشنایی کامل تولیدکنندگان، فروشندگان و متقاضیان با عملکرد این طرح
ـ ناهماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی طرف قرارداد با بانک‌های عامل
ـ‌ ضعف همکاری شرکت‌های psp با واحدهای صنعتی در بروزرسانی دستگاه‌های پوز
 ـ توزیع نامناسب کارت‌های اعتباری (در برخی موارد کارت‌های منقضی شده به دست متقاضیان رسیده است)
 ـ مشکلات متعدد در سامانه اینترنتی بانک‌های عامل و بعضی از سازمان‌های ذی‌ربط جهت ثبت‌نام متقاضیان».
وزارت صنعت با این اطلاعیه، بانک مرکزی را مقصر شکست دانست و باید منتظر ماند و دید آیا سیف و بانک مرکزی پاسخی برای این ادعاها دارد یا با سکوت خود اعتراض صنعتی‌ها را می‌پذیرد.
 

گروه سیاسی: حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی صبح دیروز (سه‌شنبه) در ابتدای جلسه درس خارج فقه و در آستانه سالروز حماسه ۹ دی ۸۸، با اشاره به دشمنی و کینه‌ورزی عملی مستکبران با حاکمیت اسلام و تلاش آنان برای سلب مؤلفه‌های قدرت نظام اسلامی، حادثه بی‌نظیر ۹ دی را از جمله نمونه‌های قدرت جمهوری اسلامی خواندند و خاطرنشان کردند: امروز هندسه تقابل قدرت‌های استکباری با جمهوری اسلامی در جهت سلب قدرت مادی و معنوی و عزم و اراده ملت ایران است و در مقابل، باید این قدرت را حفظ و روز به روز تقویت کرد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص)، دستیابی به خیر و سعادت در جوامع بشری را در سایه برخورداری از قدرت دانستند و افزودند: قدرت‌های مستکبر همچون آمریکا، سعادت جامعه و آنچه را که «ارزش‌های آمریکایی» می‌خوانند، در جمع‌آوری ثروت و تسلط بر عالم دنبال می‌کنند اما اسلام، سعادت بشر را در رسیدن به کمالات انسانی و جریان داشتن فکر و عمل قرآنی در تمام اجزای جامعه می‌داند. رهبر انقلاب اسلامی، وجود نظامی برآمده از اسلام و دارای قدرت و نفوذ در مسائل گوناگون منطقه را موجب برانگیخته شدن دشمنی و کینه قدرت‌های جهانی خواندند و افزودند: نظام سلطه با هر تفکر و جریان ضد ظلم و تبعیض در دنیا مخالف است اما زمانی در مقابل جریانی با تمام وجود به معارضه
برمی‌خیزد که آن جریان توانسته باشد اقیانوس یک ملت را به حرکت درآورد. ایشان ریشه توطئه‌ها و دشمنی‌های گوناگون با جمهوری اسلامی را تبلور مخالفت با نظام سلطه در ایران برخوردار از «منابع فراوان طبیعی و انسانی و اقتصادی، حرف و منطق و منبر سیاسی و ابزار و نیروی لایق نظامی» دانستند و خاطرنشان کردند: جمهوری اسلامی در مقابل این دشمنی‌ها باید بر قدرت خود بیفزاید و علت تأکید مکرر بر افزایش قدرت داخلی و استحکام ساخت داخل نیز همین مساله است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به لزوم مجهز شدن به انواع قدرت از جمله «قدرت فکری، اقتصادی، اجتماعی و بسیج مردمی» افزودند: به خیابان آمدن میلیون‌ها نفر در ۲۲ بهمن با گذشت حدود ۴۰ سال از انقلاب اسلامی، نشانه قدرت نظام اسلامی در بسیج مردمی است که این موضوع در دنیا بی‌نظیر است. رهبر انقلاب اسلامی، حادثه ۹ دی را نمونه دیگری از عناصر قدرت نظام برشمردند و افزودند: در آن حادثه بی‌نظیر، هیچ‌کس دست‌اندرکار نبود و قدرت فکری که شاکله اصلی نظام اسلامی است، مردم را به
خیابان‌ها کشاند و آن حادثه بی‌نظیر پدید آمد. ایشان با اشاره به ترفند و خدعه دشمنان در سلب مؤلفه‌های قدرت نظام اسلامی، گفتند: دشمن همچون دزدی است که قصد تصرف خانه را دارد اما این‌طور وانمود می‌کند که دلیل دشمنی، سلاحی است که صاحبخانه برای دفاع در دست دارد و اگر آن سلاح را زمین بگذارد، نزاع تمام می‌شود، بنابراین تلاش می‌کند با حیله‌گری و استفاده از انواع روش‌ها از جمله حرف زدن، شوخی کردن، لبخند زدن و تشر زدن، صاحبخانه را خلع سلاح کند و به خانه وارد شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین سعادت و شقاوت را در گرو چگونگی استفاده از قدرت دانستند و درباره قدرت ناشی از سلاح هسته‌ای افزودند: منع سلاح هسته‌ای مبانی بسیار مهم فقهی و عقلانی دارد اما امکان تلاش برای کسب انواع دیگر قدرت در اختیار دولت و ملت  قرار دارد.

گروه اجتماعی:  اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل در نامه‌ای به رئیس‌جمهور خواستار رسیدگی وی به اختلافات چند روز گذشته وزرا شد. «بتازگی در این وانفسای اقتصادی و فشار بر مردم از یک سو وزیر بهداشت به تخطئه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌پردازد و از طرفی وزیر رفاه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را خطاب قرار می‌دهد. هر چه سریع‌تر از سوی شما به عنوان رئیس هیات دولت جلوی آن گرفته شود».
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» در بخشی از این نامه آمده است:  شما می‌دانید که در وضعیت اقتصادی امروز، هنگامه‌ای که ملت شریف ایران با اخبار فیش‌های نجومی مواجه شدند چه حسی داشتند! و می‌دانید که فرهنگیان عزیز، این قشر زحمتکش و دلسوز جامعه وقتی با فساد چند هزار میلیاردی صندوق ذخیره فرهنگیان مواجه شدند چطور در اوج ناراحتی دندان بر جگر سوخته گذاشتند تا دولت محترم خود اقدام شایسته و بایسته را رقم زند!  حال اما در این میان مردم دیگر تحمل دعوا و بگومگوی هر روزه وزرا در سطح رسانه‌های کشور را ندارند. متن این نامه به شرح زیر است:
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای دکتر روحانی
نیک مستحضرید که وضعیت اقتصادی جامعه ایران خوب نیست و رکودی دهشتناک که ثمره آن بالاترین نرخ بیکاری در طول تاریخ جمهوری اسلامی است جامعه را فراگرفته است و مردم مظلوم و سر به زیر و عزتمند ایران نیز با این سختی‌ها می‌سوزند و می‌سازند، مردمی که طبعا حق‌شان این وضعیت موجود نیست! اما در این وضعیت آیا نباید جلوی فشارهای روانی مضاعف موجود بر ملت گرفته شود؟!
شما می‌دانید که در وضعیت اقتصادی امروز، هنگامه‌ای که ملت شریف ایران با اخبار فیش‌های نجومی مواجه شدند چه حسی داشتند! و می‌دانید که فرهنگیان عزیز، این قشر زحمتکش و دلسوز جامعه وقتی با فساد چند هزار میلیاردی صندوق ذخیره فرهنگیان مواجه شدند چطور در اوج ناراحتی دندان بر جگر سوخته گذاشتند تا دولت محترم خود اقدام شایسته و بایسته را رقم زند! حال اما در این میان مردم دیگر تحمل دعوا و بگومگوی هر روزه وزرا در سطح رسانه‌های کشور را ندارند.
جناب آقای روحانی! بتازگی در این وانفسای اقتصادی و فشار بر مردم از یک سو وزیر بهداشت به تخطئه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌پردازد و از طرفی وزیر رفاه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را خطاب قرار می‌دهد.
یکی می‌گوید: «سلامت مردم را دست یک بنگاه اقتصادی داده و آن را در وزارت رفاه قرار دادند، حیف اسم رفاه که برای این وزارتخانه انتخاب کردند.» دیگری می‌گوید: «در پاسخ به آنهایی که به صندوق‌های بازنشستگی برای شرکت‌داری انتقاد دارند باید گفت حُسن ما در این است که با تمام مشکلات جلوی افزایش قیمت را گرفته‌ایم تا قشر آسیب‌پذیر حتی از یک شیر ساده هم محروم نشود.» و این داستان در سطح معاونان هم ادامه پیدا می‌کند و مردم نیز نظاره‌گر این بگومگو هستند و چون فشاری مضاعف بر اعصاب و روان جامعه قرار دارد، آن هم دعوای 2 وزارتخانه‌ای که بیشترین ارتباط را با قشر محروم و مستضعف جامعه دارد و بسیاری از معادلات زندگی آنها معطوف به رفتار این وزارتخانه‌هاست.
ریاست محترم هیات دولت!
از آنجا که مهم‌ترین وظیفه شما اجرای قانون اساسی است و طبق آن «رئیس‌جمهور بر کار وزیران نظارت کرده و با اتخاذ تدابیر لازم به هماهنگ ساختن تصمیمات وزیران اقدام می‌کند» و «هر یک از وزیران مسؤول اقدامات و وظایف خویش است و رئیس‌جمهور مسؤول اقدامات وزرا در مقابل مجلس می‌باشد» از شما می‌خواهیم که هر چه سریع‌تر به این مساله ورود کرده و با تدبیر و مدیریت جلوی ادامه این مسیر را بگیرید. قطعا برای دولتی که شعار خود را «تدبیر و امید» قرار داده است این رفتار زیبنده نیست و باید هر چه سریع‌تر از سوی شما به عنوان رئیس هیات دولت جلوی آن گرفته شود.

جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی آمده تا کلیشه‌های رایج در فعالیت‌های سیاسی در کشور را بر هم زند. این جبهه تشکیل شد تا علاوه بر تغییر وضع موجود و مقابله با رانت و فساد، همچون اوایل انقلاب مردم را در انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌ها شریک کند. این را می‌توان هم در بیانیه و مراسم افتتاحیه و هم در مواضع و اظهارنظرهای هیات موسس این جبهه که مورد حمایت بسیاری از نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی و فرهنگی قرار گرفت، یافت.
سید علیرضا مرندی، یکی از اعضای هیات موسس جبهه جمهوری، فعالیت این جبهه را «یک کار مردمی» و با هدف افزایش کارآیی نظام جمهوری اسلامی می‌داند. او از برگزاری همایش‌‌های مردمی در سراسر کشور گفته و برای رسیدن به هدف جبهه، از ورود هر فرد، حزب و جریان به جبهه مردمی استقبال کرده است. علیرضا مرندی عضو هیات موسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی در گفت‌وگو با دانا، درباره برنامه این جبهه در آینده اظهار داشت: ما هنوز کار گسترده‌ای انجام نداده‌ایم و قرار است یک کار مردمی را آغاز کنیم و جلسات و مجامع بزرگی هم در سراسر کشور توسط خود مردم تشکیل خواهیم داد. وی افزود: ما در این جبهه فقط به دنبال اصولگرایی نیستیم، چرا که اگر اینطور بود با همان نام اصولگرایی فعالیت می‌کردیم، عده‌ای از مردم هم قرار است به ما بپیوندند و در انتخاب‌ها و تصمیمات شریک باشند. عضو هیات موسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی با بیان اینکه هدف این جبهه انتخاب کاندیدای ریاست‌جمهوری نیست، تصریح کرد: بالاخره یک فردی به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری انتخاب می‌شود، اما هدف اصلی ما افزایش کارآیی نظام جمهوری اسلامی است و رئیس‌جمهوری هم که انتخاب می‌شود باید بتواند وضع موجود را تغییر دهد و اگر غیر از این باشد فرقی نخواهد کرد که چه کسی رئیس‌جمهور باشد. مرندی گفت: الزاما قرار نیست در این جبهه فقط از اصولگرایان استفاده کنیم، ما به دنبال این هستیم که مردم در کارها دخیل باشند و تصمیم بگیرند، هدف ما تلاش برای کارآیی هرچه بیشتر نظام جمهوری اسلامی، از بین بردن رانت و فساد و ایجاد خلوص اوایل انقلاب در مردم و مسؤولان است تا بتوانیم انقلاب را به جایگاهی که مدنظر رهبر معظم انقلاب است، برسانیم. وی در پایان اظهار داشت: ما در راه رسیدن به این اهداف از هرکس که بخواهد ما را همراهی کند استقبال می‌کنیم، اگر اصولگرا باشد و بیاید قدمش روی چشم، اصلاح‌طلب متدین باشد همینطور و از دیگر گروه‌های مردمی هم باشد استقبال می‌کنیم.
دعوت برای مقابله با وضعیت کنونی
یکی از اصلی‌ترین دلایل تشکیل جبهه مردمی نیروهای انقلاب، تغییر وضع موجود کشور است. آنان تمرکز خود را بر مشکلات اقتصادی و فشار ناشی از آن بر سفره مردم گذاشته‌اند. در همین راستا یحیی آل‌اسحاق، عضو هیات مؤسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی از مدیران و اقتصاددانان برای رفع مشکلات اقتصادی دعوت کرد در این جبهه دور هم جمع شوند و به این مشکلات رسیدگی کنند. آل‌اسحاق با بیان اینکه جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی برآمده از تمام گروه‌ها و جریان‌های وفادار به انقلاب اسلامی است، گفت: این جبهه به هیچ عنوان مشمول یک جناح نبوده و نیست. وی با بیان اینکه جبهه مردمی انقلاب اسلامی خواهان وحدت حداکثری تمام نیروها و مدیران انقلاب اسلامی است، تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین ضرورت‌ها و اولویت‌ها که برای تشکیل جبهه مردمی انقلاب اسلامی احساس می‌شد مباحث معیشتی و اقتصادی مردم بود؛ این جبهه می‌خواهد تمام مدیران و اقتصاددانان کشور را برای رفع مشکلات اقتصادی و مشکلات تولید کشور دور هم جمع و متحد کند. این اقتصاددان تأکید کرد: پیش‌بینی ما این است که همه گروه‌ها و نیروهای انقلاب اسلامی برای دفاع از حقوق مردم و مقابله با وضعیت کنونی دعوت جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی را بپذیرند، چرا که ما منتقد وضع موجود بوده و هستیم.
تداوم موج حمایت
جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی روز یکشنبه با حضور 10 چهره نمادین متعلق به جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در مجموعه فرهنگی سرچشمه، محل دفتر مرکزی حزب جمهوری اعلام موجودیت کرد. ساعاتی از اعلام موجودیت این مجموعه مردمی نگذشته بود که 210 نفر از نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی و فرهنگی از این جبهه مردمی حمایت کردند. علاوه بر این در روزهای گذشته بسیاری از چهره‌های سیاسی در صفحات اجتماعی و مصاحبه‌های خود از این جبهه مردمی حمایت کردند. روز گذشته نیز جمعی از اعضای دولت‌های نهم و دهم با امضای بیانیه اعلام موجودیت «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» از این حرکت خودجوش مردمی حمایت کردند. به گزارش تسنیم، در این لیست اسامی 14 وزیر و مدیر دولت‌های نهم و دهم همچون اسدالله عباسی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ابراهیم عزیزی معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور، مجید نامجو وزیر نیرو، مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمود فرشیدی وزیر آموزش‌وپرورش، لطف‌الله فروزنده معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، عبدالرضا مصری وزیر رفاه و تامین اجتماعی، فرهاد رهبر رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، رستم قاسمی وزیر نفت، رضا تقی‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، مسعود زریبافان رئیس بنیاد شهید، مهرداد بذرپاش رئیس سازمان ملی جوانان و محمود بهمنی رئیس‌کل بانک مرکزی به چشم می‌خورد.
تدوین اساسنامه در روزهای آتی
جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی اولین نشست خود را عصر روز گذشته با نمایندگان ملت برگزار کرد. محمدعلی پورمختار، نماینده مردم کبودرآهنگ در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا» از برگزاری نخستین جلسه مقدماتی «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» خبر داد و گفت: این نشست عصر سه‌شنبه برگزار شد.
وی با بیان اینکه جمعی از نمایندگان در این نشست حضور داشتند، ادامه داد: در جلساتی که در روزهای آینده برگزار می‌شود اساسنامه و مانیفست «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» تدوین و رونمایی می‌شود.
 

روایت طالب‌زاده و دستجردی از فتنه 88
نادر طالب‌زاده و مرضیه وحیددستجردی، 2 عضو هیات موسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی در گفت‌وگویی به بررسی نقش غربی‌ها در جریان فتنه ۸۸ پرداختند. نادر طالب‌زاده، مستندساز با بیان اینکه همه تمرکز «سی‌ان‌ان» در جریان فتنه ۸۸ سقوط نظام بود، افزود: در آن زمان «سی‌ان‌ان» برنامه‌ای به اسم بحران ایران درست کرد و تمام برنامه‌هایش را تعطیل کرد. وی با اشاره به اینکه در ایام فتنه هر روز برنامه‌سازی‌های «سی‌ان‌ان»  را رصد می‌کرده است، ادامه داد: هر روز «سی‌ان‌ان» را رصد می‌کردم تا اینکه از وقوع یک اتفاق دروغ در میدان بهارستان خبر داد و «پرس‌تی‌وی» آن را آشکار کرد. مرضیه وحیددستجردی، دیگر عضو هیات موسس «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» درباره نقش رسانه‌های غربی در جریان‌سازی فتنه  ۸۸ به «قدس آنلاین»، گفت: بروید و فیلم «فرانک آندروود» را ببینید تا بدانید نقش غربی‌ها چیست. سیاستی که در داخل خود کشورهای غربی است و سعی می‌کنند نظیر آن را در سایر کشورها هم پیاده کنند اما ما نباید خام شویم و باید آگاه باشیم. فرانک آندروود بازیگر نقش اول فیلم «خانه پوشالی» است که بتازگی از شبکه نمایش پخش شده است. وی در این سریال با استفاده از ترفندهای کثیف و شیوه‌های غیراخلاقی رئیس‌جمهور آمریکا می‌شود و همین روند را در ریاست‌جمهوری آمریکا ادامه می‌دهد.
 

دادستان تهران بر ضرورت اعلام شکایت از سوی بانک‌ها علیه بدهکاران کلان بانکی تأکید کرد و از طرح شکایت بانک سرمایه در پی اعتراض دادستانی تهران طی هفته گذشته خبر داد و افزود: در بانک سرمایه، 10 نفر قریب به 4هزار میلیارد تومان تسهیلات اخذ کردند و آقای «م.ج» که روز دوشنبه بازداشت شد و 1200 میلیارد تومان بدهی دارد، با فرزندان برخی مسوولان ارتباط برقرار کرده بود اما اینگونه اقدامات مانع از تعقیب قضایی وی نشده است.
جعفری‌دولت‌آبادی خطاب به بدهکاران کلان بانکی هشدار داد «هر جا بروید و به هر کس وصل شوید، چنانچه پول‌های مردم را مسترد نکنید، تحت تعقیب قرار خواهید گرفت» و در ادامه خطاب به بانک‌ها افزود: وام‌های غیرواقعی ندهید، شکایت کنید، در میدان مبارزه بمانید و پیگیری کنید.

احمد توکلی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به اسحاق جهانگیری، رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و معاون اول رئیس‌جمهور آورده است: گمرک ایران با استفاده از اختیارات و پس از طی مراحل قانونی، اقدام به صدور حکم جریمه حدود 3 هزار میلیارد تومانی برای شرکت کره‌ای «ال‌جی» کرده اما در برابر آن نعمت‌زاده در نامه‌ای به رئیس گمرک ایران شمول قاعده تخلف بر محموله‌های وارداتی این شرکت را نامرتبط خوانده و خواستار لغو فوری جریمه 3 هزار میلیاردی شده‌ است. توکلی اضافه کرد:‌ باید درباره این رویه معیوب و مشکوک و نسبت به تداوم مواضع فسادزای وزیر صنعت، معدن و تجارت هشدار دهد. گذشته از غیرقانونی بودن درخواست نعمت‌زاده و عدم تناسب آن توصیه با جایگاه حقوقی ایشان، بدعت نامبارک فوق به لحاظ ابعاد اقتصادی و تأثیر آن بر مناسبات رانت‌جویانه نیز حائز اهمیت است. این اقدام از جهت آثار رانت‌جویانه نیز سزاوار تقبیح است. از سوی دیگر ماده 143 قانون امور گمرکی در این‌باره لازم‌الاجراست. گفتنی است روز گذشته وزارت صنعت علت حمایت محمدرضا نعمت‌زاده از برند ال‌جی کره‌ و شرکت گلدیران را افزایش سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی عنوان کرد.
 

مهدی مهدوی‌گرگانی: تعداد حملات انتحاری و حملات تروریستی و قربانیان ناشی از این حملات  طی سال‌ها و ماه‌های اخیر در ترکیه بسیار زیاد بوده است. اگر بخواهیم مقطعی مقایسه کنیم در بعضی ماه‌ها تعداد این حملات در ترکیه نسبت به تعداد حملاتی که در کشورهای بحران‌زده عراق و سوریه رخ داده اگر بیشتر نبوده کمتر هم نبوده است!
فقط در ماه دسامبر وقوع 2 انفجار مهیب در میدان تقسیم استانبول در نزدیکی ورزشگاه بشیکتاش حداقل 29 کشته برجا گذاشت. چند روز بعد از آن حمله تروریستی در قیصریه باعث کشته شدن 68 نظامی و غیرنظامی شد و در نهایت ترور سفیر روسیه در پایتخت ترکیه آخرین مورد از این نوع حملات  بود. حمله‌ای که به سبب اینکه علیه یک مقام دیپلماتیک صورت گرفته شاید تبعاتی به مراتب بدتر از حملات تروریستی علیه شهروندان عادی داشته باشد.
  چرا ترکیه به این حال و روز افتاده؟
از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه در سال 2002، رجب طیب اردوغان که در آن زمان نخست‌وزیر این کشور بود رویای احیای نسخه‌ای مدرن و جدید از عثمانی‌گری را در سر داشت. در طول 2 دوره نخست‌وزیری، اردوغان با تقویت اقتصاد ترکیه و محکم کردن نقش خود در سیاست ترکیه به طور تدریجی به سمت پیاده کردن راهبرد سیاسی خود در منطقه پیش رفت. در دوره سوم نخست‌وزیری اردوغان، مجموعه رفتارها و اظهارات وی به گونه‌ای بود که نشان می‌داد حرکت وی به سمت سیاست‌های عثمانی‌گرایی آغاز شده است. به عنوان مثال، وی در دفتر یادبود آرامگاه آتاتورک نوشت: ترکیه با عزمی جزم در حال تبدیل شدن به قدرتی منطقه‌ای و جهانی است.
 احمد داووداغلو، وزیر خارجه وی نیز
25 آوریل 2011 در یک سخنرانی ادعا کرده بود سال 2023 مصادف با یکصدمین سالگرد تاسیس جمهوری ترکیه، این کشور به یک دولت جهانی تبدیل خواهد شد و در ادامه خواهان اتحاد مناطق جدا‌شده از امپراتوری عثمانی شد.

در واقع مجموعه عواملی از قبیل خلأ قدرت و بی‌ثباتی در خاورمیانه و رشد سالانه بیش از 7 درصدی اقتصاد ترکیه در دورانی که اروپا در بحران اقتصادی غوطه‌ور بود باعث شد دولت اردوغان با نادیده گرفتن واقعیت‌های منطقه‌ای و اجبارهای ژئوپلیتیک، بیش از توان و ظرفیت دستگاه دیپلماسی این کشور به ایفای نقش بپردازد و توهم عثمانی‌گرایی را در سر بپروراند؛ مساله‌ای که چند سال بعد آنکارا را به منجلاب یک سیاست خارجی مفتضحانه و پر دردسر سوق داد که اوج آن را می‌توان در تنش در روابط مسکو-آنکارا بعد از سرنگونی جنگنده روسی بر فراز سوریه جست‌وجو کرد. تنش با مصر به خاطر حمایت از اخوان، دشمنی با سوریه، تیرگی روابط با عراق و روابط سینوسی با کشورهایی مثل ایران در منطقه همگی ناشی از همین رویکرد دولت ترکیه بود.  
سوریه و عراق
رجب طیب اردوغان در اوج درگیری‌های سوریه گفته بود بدون اجازه ترکیه هیچ پرنده‌ای نمی‌تواند در خاورمیانه پر بزند!
این تفکر ناشی از اعتماد به نفس ترکیه در ساقط کردن بشار اسد و تسلط بر بخشی از شام به عنوان یکی از ستون‌های اصلی تفکر نوعثمانی‌گری اردوغان بود. در واقع ترکیه در کنار عربستان سعودی و با کمک قدرت‌های غربی بحران را به سوریه تحمیل کردند تا آمال خود را در منطقه پیش ببرند. ائتلاف ضد سوریه برای این هدف از هیچ تلاش و کوششی فروگذار نکرد. ترکیه علاوه بر حمایت مالی و تسلیحاتی از گروه‌های تندرو مانند جبهه النصره به آموزش شبه‌نظامیان نیز روی آورد. همچنین خاک خود را به گذرگاهی برای عبور تروریست‌ها و تکفیری‌های اروپایی به سوریه تبدیل کرد تا سقوط حکومت بشار اسد را تحقق بخشد. رویایی که به کابوس اردوغان تبدیل شد و نه تنها محقق نشد بلکه حیثیت سیاسی اردوغان را بر باد داد.
در عراق هم رویکرد اردوغان دقیقا همانند سیاست این کشور در سوریه بود. جایی که برای برکناری دولت نوری مالکی به شیوه‌های مختلف متوسل شد اما در نهایت مجبور شد از ابزار داعش استفاده کند تا با یک تیر دو هدف خود در سوریه و عراق را سرنگون کند. هدف غایی آنکارا در عراق ایجاد تفرقه و شکاف، سرکوب کردهای «پ‌ک‌ک» در شمال این کشور و در نهایت تشکیل یک حکومت سنی تحت نفوذ ترکیه در این کشور بود. عراق یکپارچه همانطور که احمد داووداوغلو، وزیر وقت خارجه ترکیه زمانی ترسیم کرده بود به منافع ترکیه خدمت نمی‌کند. اگرچه نوری مالکی از قدرت کنار رفت اما ترکیه به هیچ‌یک از خواسته‌هایش دست نیافت و از همین رو با ورود ارتش این کشور به شمال عراق و اصرار بر مشارکت در عملیات آزادسازی موصل نشان داد همچنان به دنبال همان سیاست‌های تفرقه‌افکنانه خود در عراق است.
یکی دیگر از اهداف ترکیه که در راستای همان سیاست کلان نوعثمانی‌گری بود کاهش نفوذ ایران در سوریه و عراق و در مجموع در کل منطقه و همچنین قطع ارتباط ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران با متحدان خود در منطقه از طریق سوریه و عراق بود.
چاه‌کن همیشه ته چاه است
اگر چه احمد داووداوغلو، وزیر وقت خارجه ترکیه با درک اشتباهات فاحش در سیاست خارجی این کشور، سیاست «تنش صفر با همسایگان» را در پیش گرفت اما خودخواهی و انحصارطلبی اردوغان باعث شد این سیاست خیلی زود به فراموشی سپرده شود و چند وقت بعد خودش (اوغلو) نیز از سیاست در ترکیه کنار گذاشته شود.
هزینه اشتباهات اردوغان در سیاست خارجی ترکیه روز به روز در حال افزایش است. اگر زمانی با یک عذرخواهی و اندکی حقارت می‌شد این هزینه را جبران کرد (عذرخواهی اردوغان از پوتین در موضوع جنگنده روسی و تنش‌زدایی با روسیه) اکنون دیگر شهروندان ترکیه در معرض جدی‌ترین حملات تروریستی و انتحاری قرار دارند و امنیت به سرابی برای آنها تبدیل شده است.
سیاست‌های غلط اردوغان در قبال سوریه و عراق اکنون در داخل خود ترکیه نمود پیدا کرده و برای این کشور هزینه‌های هنگفتی تراشیده است. سیاست بی‌ثبات‌سازی آنکارا در دمشق و بغداد ابتدا ترکیه را با موج گسترده مهاجران سوری و عراقی روبه‌رو کرد. ورود مهاجران به خاک ترکیه باعث شد بسیاری از تروریست‌ها و تکفیری‌هایی که از سیاست‌های ترکیه و همپیمانان‌شان ناامید شدند به این کشور یا به اروپا بازگشته و دست به حملات مرگباری علیه شهروندان ترک و اروپایی بزنند. این مساله خود به خود روی دیدگاه اتحادیه اروپایی در قبال پیوستن ترکیه به این سازمان تاثیر گذاشت تا جایی که بسیاری از کشورهای اروپایی خواستار متوقف شدن مذاکرات پیوستن آنکارا به اتحادیه اروپایی شدند.
بروز ناامنی ناشی از حملات تروریستی در ترکیه تاثیر بسیار عمیقی روی صنعت توریسم ترکیه نیز گذاشته است. فلج شدن صنعت توریسم یعنی کاهش رشد اقتصادی ترکیه؛ موضوعی که بیشتر محبوبیت سلطان اردوغان در ترکیه طی یک دهه اخیر روی آن بنا شده است. تحت تاثیر قرار گرفتن تجارت و اقتصاد ترکیه در وهله بعد باعث ایجاد نارضایتی عمومی در ترکیه شد تا جایی که شاید بتوان طراحی کودتای نافرجام تابستان گذشته علیه اردوغان را ناشی از همین نارضایتی در بدنه ارتش ترکیه دانست (هرچند دولت ترکیه برای انحراف افکار عمومی آن را به طرفداران فتح‌الله گولن نسبت داد).
کلام آخر؛ روزنامه «زمان» ترکیه، روز شنبه گزارش داد تحقیقات نشان می‌دهد قاتل «آندری کارلوف» سفیر روسیه در ترکیه با تروریست‌های جبهه‌النصره همکاری داشته و در جنگ حلب در کنار تروریست‌ها علیه بشار اسد جنگیده است. تروریست‌های جبهه النصره همان‌هایی هستند که بیشترین حمایت را از سوی ترکیه برای جنگ با بشار اسد دریافت می‌کنند.
همان دستاویزهایی که اردوغان برای ساقط کردن بشار اسد به خدمت گرفته بود اکنون به ابزاری علیه امنیت و حیثیت اردوغان تبدیل شده‌است.