اجلاس گروه 20 در حالی دیروز به طور رسمی در هامبورگ آلمان گشایش یافت که مهم‌ترین اتفاق آن پیش از آغاز رسمی نشست با نخستین دیدار و دست دادن رئیس‌جمهور جدید آمریکا با همتای روسش رخ داد. دونالد ترامپ پس از آنکه دیروز جمعه با استقبال سرد میزبانش آنگلا مرکل وارد هامبورگ شد بلافاصله توئیت کرد: «منتظر نخستین دیدار و گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین هستم و مسائل زیادی وجود دارد که درباره آن مذاکره کنیم». انتظار نخستین رویارویی مستقیم او و ولادیمیر پوتین چندان طول نکشید و به گفته سخنگوی کاخ کرملین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در نشست رهبران گروه 20 برای نخستین بار با یکدیگر دست داده‌اند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین همچنین دیروز از انتظار متقابل پوتین برای مطرح کردن مهم‌ترین مسائل میان 2 کشور در دیدار با ترامپ خبر داد. سرانجام 2 طرف عصر دیروز (18:30 به وقت تهران) در حالی با یکدیگر ملاقات کردند که انبوهی از مشکلات و اختلافات میان واشنگتن و مسکو سطح روابط‌شان را به پایین‌ترین سطح پس از جنگ سرد در دوره شوروی تنزل داده است. در تمام 5 ماه پس از رفتن اوباما حل بحران روابط کرملین و کاخ سفید به نخستین دیدار ترامپ با پوتین محول شده بود تا درباره مسائل متعددی از بحران‌های سوریه، اوکراین و کره‌شمالی گرفته تا تحریم‌های
ضد روسی و ادعای دخالت روس‌ها در انتخابات آمریکا رو در رو با یکدیگر صحبت کنند، بلکه قول‌هایی برای بهبود وضعیت خصومت‌آمیز فعلی به یکدیگر بدهند. به نوشته نیویورک‌تایمز، انباشت مسائل حل نشده بین دوطرف در این دیدار چنان بود که مشاوران ترامپ را دچار استرس شدید کرده بود. تا لحظه آخر آنها حتی نمی‌دانستند رئیس غیرقابل پیش‌بینی‌شان در دیدار با پوتین چه خواهد گفت. به گزارش شبکه آرتی، ترامپ سرانجام در دیدار اصلی که عکاسان و خبرنگاران برای ثبت لحظاتی از آن هجوم می‌آوردند در حالی که به زبان روسی از پوتین تشکر می‌کرد، گفت: «ما در انتظار وقوع اتفاقات مثبت برای روسیه و آمریکا هستیم. بودن در کنار شما برای من افتخار است». پوتین هم در مقابل تعارف کرد که تماس‌های تلفنی با ترامپ کافی نبوده و منتظر دیدار حضوری بوده است. او سپس ابراز امیدواری کرد در گفت‌وگوی رو در رو با ترامپ، مسائل دوجانبه و بین‌المللی مورد بحث قرار گیرد و نتایج عملی حاصل شود. بعد از این دیدار ترامپ که شادمان به‌نظر می‌رسید به خبرنگاران گفت: «ما بحث خیلی خوب داشتیم و همه چیز خوب پیش می‌رود».
جنگ خیابانی در هامبورگ
اما اجلاس 2 روزه گروه 20 که سران 20 اقتصاد برتر جهان به همراه مقامات دولتی، رؤسای بانک‌های مرکزی کشورها و بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ جهان در آن شرکت کرده‌اند، جز نخستین رویارویی پوتین و ترامپ به شکل دیگری نیز افکار عمومی جهانی را متوجه بندر هامبورگ در شمال آلمان کرد. از روزهای پیش از آغاز این نشست، طغیان هزاران مخالف جهانی‌سازی در هامبورگ با بنر «به جهنم خوش آمدید» به چشم می‌آمد که با شعارهایی صریح، حرص و طمع ابرشرکت‌ها و قصور رهبران کشورهای حاضر در حل معضل تغییرات اقلیمی و تهدید صلح جهانی را زیر سوال می‌بردند. به گزارش یورونیوز، چهارشنبه گذشته گروهی از معترضان در یک اجرای هنری خود را به شکل زامبی (مرده‌های متحرک) در آورده و اعتراض‌شان را به برگزاری اجلاس گروه ۲۰ در هامبورگ ابراز کرد. به گفته پلیس آلمان حدود 100 هزار مخالف سرمایه‌داری برای نشان دادن اعتراض خود در حاشیه اجلاس جی 20 به هامبورگ آمده‌اند که تنها حدود هزار نفرشان چپگرایان افراطی هستند. سرانجام پنجشنبه عصر پیش از آغاز رسمی نشست جی ۲۰، راهپیمایی مسالمت‌آمیز 14 هزار آلمانی ضد کاپیتالیسم به یک جنگ خیابانی تمام عیار مبدل شد.
پس از آنکه معترضان که پیراهن سیاه بر تن و نقاب بر چهره داشتند اشیایی را به سمت پلیس پرتاب کردند کار به خشونت کشید. در حالی که 20 هزار نیروی امنیتی عملا شهر را قرق کرده بودند، برای متفرق کردن معترضان از هیچ اقدامی فرو گذار نکردند و به گاز اشک‌آور، پمپ‌های آب فشار قوی و حتی کوکتل مولوتف و پرتاب سنگ  متوسل شدند که این باعث به خشونت کشیده شدن تظاهرات شد و در درگیری‌های متعاقب آن 130 پلیس آلمانی زخمی شدند. به نوشته روزنامه دی‌ولت ده‌ها معترض بازداشت و مجروح شدند.  همچنین به گزارش اشپیگل، ارتش آلمان مجهز به بالگرد و تجهیزات زرهی از بیم معترضان از پهپادهای غیرمسلح و برای شناسایی هرگونه تجاوز هوایی احتمالی از یک رادار استفاده می‌کند. البته به نوشته روزنامه تاگس‌اشپیگل، اوضاع هامبورگ از صبح جمعه مجددا ناآرام شد. پلیس فدرال آلمان در یک پیام توئیتری اعلام کرد یک ایستگاه پلیس در منطقه آلتونا مورد حمله معترضان نشست جی 20 قرار گرفت. در ایستگاه راه‌آهن این منطقه نیز معترضان با مواد آتش‌زا آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای را به راه انداخته و چندین ماشین پلیس را به آتش کشیدند. سپس صدها تن از معترضان تلاش کردند به منطقه امنیتی اطراف محل اجلاس نفوذ کرده و در روند برگزاری این اجلاس اختلال ایجاد کنند. شورش به روز اول نشست جی 20  خلاصه نمی‌شود و قرار است امروز شنبه در روز دوم، اجتماع وسیع‌تری به دعوت چپگرایان افراطی بار دیگر در خیابان‌های هامبورگ شکل بگیرد.
استقبال سرد میزبان از آمریکا
نشست سالانه رهبران ۲۰ قدرت اقتصادی جهان درباره رشد اقتصادی جهانی، تجارت بین‌المللی و تنظیم بازارهای مالی از سال 2008 به طور پیوسته برگزار می‌شود. اجلاس گروه 20 امسال متشکل  از ۱۹ کشور به‌علاوه اتحادیه اروپاست که کمیسیون اروپا و ریاست دوره‌ای شورای اروپا و بانک مرکزی اروپا نماینده آن هستند. ۱۹ کشور عبارتند از آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان‌سعودی، آفریقای جنوبی، کره‌جنوبی، ترکیه، بریتانیا و آمریکا. اما برخلاف تصور رایج اینها ثروتمندترین کشورهای حال حاضر جهان نیستند. اگرچه 19 کشور عضو گروه 20، مجموع ۸۵ درصد از اقتصاد جهان را در اختیار دارند اما نماینده ۱۹ اقتصاد برتر جهان در سال 2017 نیستند. این اجلاس در واقع متشکل از ۸ کشور صنعتی (گروه 7 به‌علاوه روسیه) و ۱۱ اقتصاد نوظهور و در حال توسعه است. همچنین کشوری که ریاست اجلاس را عهده‌دار است، می‌تواند موسسات بین‌المللی را به نشست دعوت کند. برای مثال، اسپانیا بدون عضویت و به‌عنوان میهمان دائمی در این نشست حضور دارد. آلمان نیز به نوبه خود به‌عنوان رئیس اجلاس امسال کشورهای نروژ، هلند و سنگاپور را به عنوان کشورهای شریک در گروه ۲۰ به این نشست دعوت کرده است. البته تحولات اخیر در رهبری آمریکا و اختلافات آن با اتحادیه اروپا باعث شده آلمان به عنوان میزبان فعلی گروه 20 استقبال گرمی از آمریکایی‌ها نداشته باشد و در نشست هامبورگ به دنبال تضعیف موضع آمریکا به عنوان اقتصاد اول تحمیلی بر جهان باشد. زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان دیروز همزمان با آغاز نشست با انتقاد از سیاست‌های واشنگتن گفت: «آمریکا جهان را میدان یکه‌تازی خود می‌داند و دولتمردان واشنگتن با تخیلات پیچیده خود به جهان نگاه می‌کنند. معتقدم طرز نگاه دولتمردان آمریکا به جهان اشتباه است». در این اجلاس مبارزه با تروریسم و تغییرات اقلیمی و حفظ محیط‌زیست مهم‌ترین موارد مورد مباحثه رهبران کشورهای حاضر و رؤسای بانک‌ها خواهد بود.

رئیس دستگاه قضا می‌گوید این دستگاه در پیشگیری‌ها و رسیدگی‌ها خطوط قرمز توهمی را قبول ندارد. آیت‌الله آملی‌لاریجانی از جفا و فشارها به دستگاه گفت و با این حال تاکید کرد که هیچگاه در برابر این فشارهای سیاسی کوتاه نیامده است. رئیس دستگاه قضا علت هجمه‌ها به قوه‌قضائیه را ایستادگی این قوه در مقابل نفوذ دانست. رئیس دستگاه قضا همچنین اشاره‌ای به تخلفات انتخاباتی داشت و گفت که در دستگاه قضا پرونده‌های متعددی از تخلفات دهیاران تا استانداران در این باره تشکیل شده است. به گزارش میزان، آیت‌الله آملی‌لاریجانی رئیس قوه‌قضائیه در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم درباره تخلفات انتخاباتی گفت: پرونده‌هایی در ارتباط با انتخابات  به دست ما رسیده که این پرونده‌ها تقریباً عدد قابل‌توجهی هم هست و در میان آنها همه‌جور اشخاص، از دهیاران گرفته تا استانداران هستند. وی با اشاره به مجموعه گزارش‌هایی که از شورای نگهبان به قوه‌قضائیه ارسال شده، گفت: این در حالی است که دادستان هم از هر منبعی که به آن اطلاع برسد می‌تواند رسیدگی کند. بنابراین باید گفت این موارد را جمع‌آوری و دسته‌بندی کرده‌اند و برخی از این متهمان باید به دادسرای کارکنان دولت احضار شوند و برخی هم در استان‌ها مورد رسیدگی قرار گیرد.
خط قرمزی نداریم
رئیس دستگاه قضا در ادامه به سوالی درباره فشارها به دستگاه قضا پاسخ داد. وی در پاسخ به اینکه آیا تحت تاثیر فشارهایی که به شما و دستگاه قضا وارد می‌شود، قرار گرفته‌‌اید یا خیر؟ گفت: این سوال 2 وجه دارد: اول اینکه آیا ما تسلیم این فشارها می‌شویم؟ که حتما جواب منفی است. می‌توانید رفتار ما را در این چند سال در دستگاه قضایی و برخورد با پرونده‌های کلان برخی از مسؤولان سیاسی کشور ببینید که به پرونده‌هایی رسیدگی کرده‌ایم که شاید در توهم برخی هم نمی‌گنجید قوه‌قضائیه بتواند این کار را انجام دهد. رئیس قوه‌قضائیه افزود: نکته دیگر آن است که آیا فشارهایی در این باره وجود دارد؟ آیا دیگران می‌خواهند ملاحظاتی را تحمیل کنند که پاسخ مثبت است. چه در امور اقتصادی و چه در امور سیاسی، حتما کسانی که مدخلیت دارند، می‌خواهند موضع خود را برای عدم رسیدگی تحمیل کنند. وی بیان کرد: لذا گاهی شما فشارها را می‌بینید که علنی است. گاهی فضاسازی رسانه‌ای می‌کنند، گاهی شخصیت‌های قوه قضائیه را تخریب می‌کنند البته الحمدلله ما گوش‌مان بدهکار نیست و مسؤولان عالی قضایی بی‌توجه به این مسائل کار خودشان را انجام می‌دهند. آیت‌الله آملی‌لاریجانی بیان کرد: من فراموش نمی‌کنم یکی از رؤسای‌جمهور گذشته یک وقت گفته بود مثلا رسیدگی به پرونده فلان شخص خط قرمز ماست. در همان وقت ما اعلام کردیم که این خط قرمزهای توهمی را قبول نداریم؛ الان هم همین است؛ ما خط قرمز توهمی را قبول نداریم. رئیس قوه‌قضائیه اظهار کرد: دستگاه قضایی برای پیشگیری عادلانه و رسیدگی استقلالی هیچ خط قرمزی ندارد و قانون و شرع خط قرمز ماست. یکی از وظایف ما همین است که رسیدگی‌های‌مان باید در چارچوب قانون و شرع باشد و اینها خطوط قرمزی است که باید رعایت شود.
علت هجمه‌ها به قوه قضائیه
رئیس دستگاه قضا در ادامه به سوالی درباره علت هجمه به قوه‌قضائیه پاسخ داد. آیت‌الله آملی‌لاریجانی گفت: مقوله هجمه و حملات مقوله متفاوتی از گلایه است به‌طوری که امروز ما می‌بینیم این هجمات بسیار وسیع است و بنده فکر می‌کنم این کار را دولت‌های سلطه‌گر در کشورهای مختلف بویژه آمریکایی‌ها انجام می‌دهند و شما می‌بینید ضدانقلاب‌هایی که از نظام جمهوری اسلامی ایران ضربه خورده‌اند، در فضای رسانه‌ای بیرون از کشور، اعم از رسانه‌های دیجیتال، ماهواره‌ها و... چه می‌کنند.
رئیس قوه‌قضائیه اظهار کرد: ضدانقلاب خارج کشور بسیج شده است و کشورهای سلطه امکانات مالی و فنی در اختیار آنها می‌گذارند و برای مقابله با تمام نهادهای جمهوری اسلامی ایران که به نحوی در اسلامیت و جمهوریت این نظام دخیل بوده‌اند، بسیج شده‌اند و از آنجایی که قوه‌قضائیه به‌عنوان رکن اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران مقابل نفوذ و ورود آنها به صحنه کشور از طریق جاسوسی‌ها و روابط ناصحیح آنها ایستاده و برخورد می‌کند، طبیعی است که علیه قوه‌قضائیه اقدام کنند، بنابراین دستگاه قضا از این نظر مورد هجمه است.
 

دکتر میثم مطیعی برای نخستین و آخرین بار به هجمه‌هایی که توسط برخی جریانات سیاسی در فضای مجازی رخ داده بود واکنش نشان داد. وی با اشاره به اینکه سال گذشته نیز در نماز عید فطر شعر «ای دوستان که در صف اول نشسته‌اید/ مردم هنوز چشم به راه عدالتند» خوانده شد،‌ گفت مخاطب همه‌ مسؤولان بوده‌اند. حال آنکه بسیاری تلاش داشتند این بیت را به یکی از مسؤولان نسبت دهند که نه سال قبل و نه امسال موقع شعرخوانی حاضر نبود.  
ای دوستان که در صف دوم نشسته‌اید!
ای دوستان که در صف سوم نشسته‌اید!
ای دوستان که در صف چارم به هر دلیل
یا اینکه جایی از صف پنجم نشسته‌اید!
ای دوستان... شما... نه... شما... پشت نرده‌ها
آری! شما که غرق تبسم نشسته‌اید
ای دوستان که در صف شش، هفت، هشت، نُه
فرقی نمی‌کند صف چندم نشسته‌اید
دیگر نصیحت صف اول صلاح نیست!
ای ناصحان که در دل مردم نشسته‌اید
گویند حرف عدل مگویید و مشنوید
دندان نهید روی جگر خاصه روز عید
وحدت شکن مباش و خیانت مکن دگر
دعوت به کار و خدمت و همت مکن دگر
از کارگر ز دست پر از پینه‌اش مگو
از دردهای سینه بی‌کینه‌اش مگو
آینه تظلّم پیر و جوان مباش
فریاد دادخواهی معدنچیان مباش
آخر چه وقت دم زدن از عدل حیدر است؟
نهج‌البلاغه بسته بماند وزین‌تر است!
وحدت شکسته هر که به دشمن زند نهیب!
حرمت شکسته هر که ز جرأت برد نصیب!
هر شکوه از خیانت دشمن خیانت است!
باید گذاشت تا به ابد دست روی دست
باید گذاشت تا به ابد دست روی دست
گر پشت پا زده ست به عهدی که بسته است
مداح را چکار به نقد و نصیحت است؟
مداح مدح ما کند و بس کفایت است!
***
کم نیست حرف‌های نگفته هنوز هم
کم نیست دردهای نهفته هنوز هم
ذاکر شوی نفس نفست وقف هیات است
وقف صدای مردم و نذر عدالت است
آموختیم امر به معروف با حسین
هرکس حسینی است و فدایی‌ست یا حسین
مدح حسین نقد کژی‌های امت است
مداح نور دشمن تزویر و ظلمت است
هر دم میان «هق‌هق» و «حَق‌حَق» زحق بگو
چون دعبل و کمیت و فرزدق ز حق بگو
مداح اهل‌بیت زبان نگفته‌هاست
فریاد او صدای هر آن کس که بی‌صداست
قند است نقد، تلخ شده کامشان چرا؟
عریان شده ست دشنه دشنامشان چرا؟
تحریم‌های تازه رسیده به خیر باد
تحریم دادخواهی و تحریم انتقاد
هرگز نمی‌رویم به ترس از میانه، ما
مرد شهادتیم چنین فاتحانه، ما
ای مردم همیشه مقاوم، به یادها
ای قوم استوار در این گردبادها
ای سروهای در دل تاریخ سربلند
ای مردم همیشه غریب و شکوهمند
تنها اگرچه در دل سنگر رها شویم
ما عهد بسته‌ایم زبان شما شویم
زخم زبان ز دوست و دشمن چشیده‌ایم
توهین نکرده‌ایم؛ که توهین شنیده‌ایم
حاشا در این مجاهده کوتاه آمدن
یا با فساد ثانیه‌ای راه آمدن
 

صادق امامی: دکتر پیروز مجتهدزاده، فوق دکترای جغرافیای سیاسی خود را از دانشگاه آکسفورد گرفته است و اکنون استاد ژئوپلیتیک در دانشگاه جورج واشنگتن، عضو کنفرانس بین‌المللی دائمی حقوق ‌بشردوستانه، عضو هیات مدیره انجمن مطالعات ایران معاصر در دانشگاه لندن و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. او یکی از منتقدان جدی تسامح و تساهل در سیاست خارجی است. اظهارات اخیر حسن روحانی درباره سیاست‌های ایران در منطقه بشدت مورد انتقاد این استاد برجسته جغرافیای سیاسی واقع شده است. او اظهارات اخیر روحانی در مخالفت با اولویت قرار گرفتن قدرت برتر منطقه‌ای شدن ایران را ناشی از عدم آشنایی روحانی با فلسفه سیاست خارجی دانست و گفت این اظهارنظر او تاکنون در هیچ دوره‌ای در تاریخ سیاست خارجی دنیا گفته نشده است!
***
  دولت یازدهم آخرین هفته‌های خود را سپری می‌کند؛ شما عملکرد دولت یازدهم در حوزه سیاست خارجی را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه توصیه‌ای برای دولت دوازدهم دارید؟
روابط خارجی ایران در تمام دوران مورد مطالعه من- که از دوران ریاست‌جمهوری آقای هاشمی‌رفسنجانی آغاز می‌شود و تا امروز ادامه دارد- به طور کلی ساکن، یکنواخت و بدون هیچگونه پیشرفتی بوده است. در انتهای دوران ریاست‌جمهوری آقای هاشمی سفر او به عربستان سعودی با هدف تلطیف روابط انجام شد که در نهایت منجر به گسترش روابط با این کشور شد. بعد از آقای هاشمی و در دولت اصلاحات، رئیس‌جمهور وقت با طرح 2 موضوع «گفت‌وگوی تمدن‌ها» و «تشنج‌زدایی در روابط خارجی»، خواست روی این گشایش و این بهبود بهتر و بیشتر بسازد اما افسوس دقت نکرد  که بهبود روابط خارجی آنچنان که تاثیرات اقتصادی مطلوب را بر زندگی مردم بگذارد، نیازمند داشتن دیپلمات‌های بسیار ورزیده و کارکشته بود. این خلأ باعث شد ابتکارات سیاست خارجی دولت به جایی نرسد، زیرا در همان زمان بود که آقای کمال خرازی، وزیر امور خارجه ابتکار تسامح و تساهل را مطرح کرد. این سیاست انصافا در خواباندن حرارت‌های شدید جناح‌ها علیه هم در داخل، موثر بود اما چیزی که آقایان به آن توجه نکردند این بود که در روابط خارجی نمی‌‌شود تسامح و تساهل داشت. کاربرد این سیاست در زمانی است که جناح‌های سیاسی یک کشور در اختلافات پیش آمده، نسبت به هم تسامح و تساهل داشته باشند و کوتاه بیایند. این به جایی برنمی‌خورد و به نفع پیشرفت و توسعه سیاسی است اما در روابط خارجی شما با هموطنان‌تان سر و کار ندارید، بلکه با دشمنان‌تان سر و کار دارید. در مقابل دشمن نمی‌توانید تسامح و تساهل داشته باشید و سهل‌انگاری کنید. این عین خیانت است. در روابط خارجی شما با دشمنان عملی و تئوری سر و کار دارید و آنان هر آن منتظرند یک امتیازی علیه شما به دست بیاورند و از آن برای نابودی شما استفاده کنند. ما پیش از جنگ تحمیلی 8 ساله دیدیم که دولت موقت، بر اساس این تئوری حیرت‌انگیز کشور برباددهنده که «کشور ما دشمن خارجی ندارد»، تقریبا همه نیروهای دفاعی ما را نابود کرد. یا خانه‌نشین کردند یا تسویه کردند و سلاح‌های پیشرفته را تخریب کردند و قراردادهای نظامی که ما پولش را نیز پرداخت کرده بودیم، کنسل کردند، در حالی که ما پول بسیاری از اقلام را داده بودیم. در مباحث ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک به این اقدام می‌گویند «ارسال دعوتنامه سرگشاده برای دشمن» و ما در حالی که آقای بازرگان اعلام کرده بود کشور ما دشمن خارجی ندارد، ناگهان متوجه شدیم دشمنی که سال‌ها منتظر بود به خاک کشور تجاوز کند، یعنی صدام با یال و کوپال آمد و خدا رحم کرد انقلاب اسلامی شده بود و آن حرارت‌های انقلابی سبب شد ملت ایران پایداری و مقاومت حیرت‌انگیز تاریخی از خود نشان دهند و الا سیاست خارجی اجرا شده، پدر ما را در آورده بود. منظور از این مثال این است که آقایان این حد درایت نداشتند که در روابط خارجی نمی‌شود تسامح و تساهل کرد. این سیاست اما همچنان ادامه دارد. 30 سال از این تسامح و تساهل می‌گذرد، آقایان به چه نتیجه‌ای رسیدند که باز هم آن را ادامه می‌دهند؟ کجا روابط‌مان با دیگران در این مدت بهبود پیدا کرد و دشمنان خارجی با شما کی دوست شدند که همچنان کوردلانه ادامه می‌دهید؟ این نقطه ضعف کلیدی سیاست خارجی دولت‌های ما بوده و همچنان ادامه دارد. مشکل قضیه این است که دستگاه روابط خارجی ما در طول حداقل 20 سال اخیر در عمل ثابت کرد که نه‌تنها از نظر شناخت و دانایی علمی روابط خارجی فعال و تجربه دیپلماتیک آمادگی و ورزیدگی لازم را ندارد، بلکه استعداد مشورت کردن را هم ندارد و حتی مشورت دادن تخصصی بعضی کارشناسان و متخصصان که به زور از طریق رسانه‌ها به دولت مشورت می‌دهیم هم مورد توجه قرار نمی‌گیرد و اغلب دچار بغض و دشمنی می‌شویم. مساله سر این است که اگر حاکمیت قانون در میان بود، باید از این حضرات پرسیده شود که شما چکار دارید می‌کنید؟ شما که آمدید در برجام هر آنچه آمریکا خواسته بود، تحویل دادید و کادویی اضافی هم به صورت تخریب صنایع آب سنگین روی بسته‌های اهدایی گذاشتید و تحویل دادید، چه به دست آوردید؟ کدام تحریم‌ها شکسته شد؟ توتال با شما قرارداد نفتی می‌بندد اما کجاست بانک‌هایی که سرمایه‌ها را منتقل کند؟ از چه طریقی باید این کار صورت گیرد؟ از طریق پول نقد در گونی‌های داخل هواپیما می‌شود این سرمایه را منتقل کرد؟ این واقعا کار اقتصادی است؟
در 4 سال اول ریاست‌جمهوری آقای روحانی ایشان ثابت کرد به هیچ‌وجه استعداد مشورت شنیدن و راهنمایی‌های مطالعه‌شده تخصصی را ندارد. چندی پیش در خلال چالش‌هایی که مطرح کرده بودم در زمینه تفکر سیاست خارجی و فلسفه و فرهنگ سیاست خارجی، مقاله‌ای را در فیسبوک منتشر کردم خطاب به روحانی که اقلا این را مطالعه کنید که سیاست خارجی کشور نمی‌تواند براساس تسامح و تساهل پایه‌ریزی شود. برای اینکه روابط خارجی هر کشوری باید براساس ایجاد موازنه با دوستان و دشمنان شکل بگیرد؛ موازنه‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی و دیپلماتیک. باید از این 4 طریق ما روابط‌مان را با دوستان و دشمنان‌مان طوری تنظیم کنیم که «بازدارندگی» پیش بیاید. بازدارندگی از تجاوز نظامی که مورد تهدید آن هستیم یا اجحاف سیاسی و اقتصادی آنگونه که عربستان سعودی الان علیه ما مشغول است. حتی این راهنمایی مستند علمی و این مشورت زورکی بنده را آقای روحانی مطالعه نکردند. چون چند روز پیش ایشان گفتند: «بهترین سیاست خارجی این است که ما دشمن خارجی را به انزوا بیندازیم!»چگونه عربستان را که همه کشورهای اسلامی را علیه ما شورانده است، در حدی که همه آنها در اجلاس سران کنفرانس اسلامی در استانبول رای به محکومیت ما دادند و در جشن بالماسکه 2 ماه پیش خود در ریاض دشمنی نسبت به ما را علنا ابراز کردند، می‌خواهیم منزوی کنیم؟ آقای روحانی! شما چند دوست در منطقه دارید که برای انزوای سعودی همکاری کنند؟
با استفاده از کدام ابزار و امکان می‌خواهید این کار را بکنید؟ همین جمله شما که «باید دشمنان خارجی خود را به انزوا بیندازیم» نشان از آن دارد که شما با فلسفه روابط خارجی آشنایی ندارید و ما با توجه به این عدم آشنایی شما با بنیادهای فلسفی و ژئوپلیتیک سیاست خارجی و با این عدم استطاعت دولت شما در زمینه مشورت علمی و کاربردی گرفتن از متخصصان دانشگاهی، چگونه می‌توانیم نسبت به آینده روابط خارجی کشور امیدوار باشیم؟
  شما به ایجاد موازنه با دوستان و دشمنان اشاره کردید که از این طریق بازدارندگی ایجاد شود. اخیرا آقای روحانی در اظهارنظری گفته است که به جای قدرتمند شدن کشور، منطقه قدرتمند شود. نظر شما در این‌باره چیست؟
من نمی‌دانم چگونه باید این حقیقت را تفهیم کنم که کدخدای یک روستا نمی‌تواند بگوید ما در این روستا می‌خواهیم سیاست‌هایی را اجرا کنیم که کل کشور قدرتمند شود. قدرت و توسعه را نمی‌توان از جزء به کل سرایت داد. شما اول خودت را قدرتمند کن تا بتوانی به دیگران کمک کنی. وقتی قدرت بالقوه ما اینگونه مورد چالش همه‌جانبه است، چگونه می‌خواهیم منطقه را قدرتمند کنیم؟ به آقای روحانی باید گفت سیاست‌های اجرایی داخلی و خارجی محدود به شعار دادن نیست. شما وقتی مطلبی را مطرح می‌کنید باید سازوکار و اسباب و وسایل اجرایی آن را هم ارائه بدهید و معرفی کنید. ما در حالی که در حوزه دیپلماتیک خودمان هر روز از نظر عملی کردن قدرت بالقوه کشورمان تحلیل می‌رویم، چگونه می‌توانیم منطقه را تقویت کنیم؟ درحالی که هدف ضربه زدن‌های سیاسی و حتی نظامی سعودی که تحت حمایت آمریکا هم هست، ایران است؛ آن وقت ما می‌خواهیم منطقه تحت نفوذ آن را هم قدرتمند کنیم؟ در این شرایط چگونه می‌توانیم عربستان سعودی و بقیه منطقه را به قدرت برسانیم؟ کجای این حرف قابل قبول است؟ این حرف دقیقا همان حرفی است که ایشان هفته قبل زدند که ما باید دشمنان را به انزوا بیندازیم.
آقای روحانی! اینجا کشوری است که وقتی 23 میلیون رای می‌آورید به این معناست که 23 میلیون تن فقط برای حرف‌های شما هورا می‌کشند. آیا فکر می‌کنید وقتی این حرف‌های عجیب و غریب را می‌زنید، این هوراکشان همه حرف‌های‌تان را دربست قبول دارند؟ یا از شما انتقاد می‌کنند؟ در این شرایط اگر متخصصان دانشگاهی هم انتقاد نکنند و راهنمایی‌های لازم را در اختیارتان نگذارند، تکلیف آینده این کشور چه خواهد شد؟ اما شما به‌جای بالا بردن حوصله انتقاد شنیدن، آنهایی را که به جای تمجید و تحسین چاپلوسانه، می‌کوشند راه اعتلای زندگی ملی را ارائه کنند به تمسخر می‌گیرید.
آقای روحانی! شنیدم که شما مدرک دکترا از دانشگاهی در گلاسکو گرفته‌اید. چطور این موضوع به فکرتان نرسید که وقتی شعاری مطرح می‌کنید اسباب و وسایل اجرایی‌اش را هم باید اعلام کنید؟ شما می‌خواهید دشمنان ما را به انزوا بیندازید؟ آمریکا و عربستان سعودی را چگونه منزوی خواهید کرد؟
آقای رئیس‌جمهور! چگونه می‌خواهید منطقه ما را که شامل اسرائیل، عربستان و نوکرانش در پاکستان و امارات نیز می‌شود قدرتمند کنید، در حالی که خودمان سخت نیازمند تجدید قوا هستیم تا به اقتدار منطقه‌ای برسیم؟ مشکل ما مشکل فرهنگ سیاسی در سیاست‌های داخلی و روابط خارجی است. ما درک درستی از زیربناهای استراتژیک و ژئوپلیتیک در روابط خارجی نداریم و عادت کرده‌ایم با شعار دادن زندگی کنیم و نسبت به رقیبان سیاسی پیشگیرانه عمل کنیم. این درددل‌های کارشناسانه من از ناحیه وطن‌دوستی و منافع ملی‌خواهی است. شما براساس کدام دستورالعمل علمی  و مستند به حصول نتایج مطلوب با منافع حیاتی مردم در داخل و روابط خارجی برخورد می‌کنید؟ من یک متخصص دانشگاهی هستم و برای انتقاد و سوال کردن تربیت شده‌ام. آقای روحانی! این شما هستید که نه سوال را جواب می‌دهید و نه به نظر متخصصان تربیت شده به خرج این آب و خاک اهمیتی می‌دهید. اگر هم قرار باشد مشورتی صورت گیرد، مشورت گرفتن را محدود به همایش‌ها و کنفرانس‌ها و کنگره‌های فرمایشی با دوستان هم‌حزبی و بستگان و نزدیکان می‌دانید یا مشورت با مشاوران حزبی و جناحی که نه در اداره امور داخلی تجربه‌ای دارند و نه در روابط خارجی، غیر از بالا و پایین کردن چند نظریه از صاحب‌نظران اروپایی و آمریکایی، تجربه عملی کسب کرده‌اند. آقای رئیس‌جمهور! برای من بس دشوار است که تکرار کنم «این ره که تو می‌روی ‌ای‌کاش که به ترکستان بود!» بعد از پایان دوره ریاست‌جمهوری شما، تکلیف این کشور چه خواهد بود؟
  شما سال‌ها مطالعات منطقه‌ای  و بین‌المللی داشته‌اید؛ اظهارنظر آقای روحانی درباره تقویت منطقه در شرایطی که برخی کشورهای منطقه دشمنان ما هستند، نمونه‌ای دیگر در دنیا داشته است؟
هیچ‌گونه مثالی در تاریخ منطقه و تاریخ جهان سیاسی وجود ندارد و چنین چیزی سابقه ندارد. چنین حرفی 2 دقیقه هم ارزش شنیدن ندارد. البته ابرقدرت‌ها یا قدرت‌های برتر جهانی در مواردی ابراز کرده‌اند که اعتلا دادن وضعیت اقتصادی ملل عقب افتاده در جهان یا منطقه می‌تواند در برقراری صلح و امنیت جهانی یا منطقه‌ای کمک کند ولی باید دقت داشت که منظور آنها از اعتلا دادن وضع اقتصادی ملل عقب‌افتاده، توسعه اقتصاد کاپیتالیستی بوده و بالا بردن قدرت خرید آن کشورها. اما  در اینگونه مباحث ژئوپلیتیک، فرمول عملی کار این است که اول شما خودت را تقویت کن تا بتوانی منطقه را- در درجه دوم بعد از خودت- قدرتمند کنی. شما ببین همین یک ماه پیش در ریاض علیه شما چه اتفاقی افتاد که فرض کردید ان‌شاءالله گربه است. شما خوب است چشمان‌تان را باز کنید و دریابید که آقای ترامپ به کمک اسرائیل در حال برنامه‌ریزی برای لطمه‌زدن نهایی به ایران است. در چنین شرایطی شما می‌خواهید دیگری را تقویت کنید؟ دیگر می‌خواهید دشمن بزرگ بین‌المللی و دشمنان منطقه‌ای به چه زبانی بگویند در حال طراحی و اجرای توأمان طرح‌هایی شوم علیه ما هستند. هر کسی می‌تواند شعار بدهد ولی وقتی رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر [رئیس اجرایی کشوری] مطلبی را مطرح می‌کند، باید نحوه اجرایش را هم معرفی کند. شما می‌خواهید منطقه را تقویت کنید؟ چگونه و کجای منطقه را می‌خواهید تقویت کنید؟
اگر شما می‌خواهید دانشگاهیان متخصص کشور به شما کمک کنند و طرح‌های شما را به ملت تفهیم کنند، منظورتان را به آنها تفهیم کنید و بگویید چگونه می‌خواهید آمریکا را منزوی کنید؟ چگونه می‌خواهید اسرائیل و عربستان سعودی، بزرگ‌ترین دشمنان ما در منطقه را که بر تمام منطقه نفوذ ایجاد کرده‌اند، منزوی کنید؟ با همکاری کدام کشور دوست و کدام همپیمانان منطقه‌ای این کار را می‌کنید؟
یک بار دیگر به صورت «شعاری» بگویم آقای رئیس‌جمهور! با شعار نمی‌شود زندگی کرد. با شعار دادن می‌توان دوستداران را برای مدتی کوتاه خوشحال کرد اما نمی‌شود امور اجرایی کشور در داخل را اداره کرد و روابط خارجی کشور را بهبود بخشید.
  یعنی می‌خواهید بفرمایید اظهارات ایشان مصرف داخلی دارد؟
صد در صد! خوشحالم از این کلمه استفاده کردید. این بحث‌ها مصرف داخلی دارد و نه‌تنها به زبان داخلی بیان می‌شود که زبان خارجی را بلد نیستند بیان کنند. وقتی شما فرهنگ این شعارها را نگاه می‌کنید می‌بینید در سطوح بسیار پایین برای قانع و خوشحال کردن عده‌ای در داخل است.
  بالاخره این اظهارات تأثیرات منطقه‌ای خواهد داشت.
چگونه؟
  اینکه ما به دنبال تقویت منطقه هستیم، حاوی پیام روشنی به کشورهای دیگر است. مثلا شاید برخی همسایه‌ها این اظهارات را تعبیر به عقب‌نشینی کنند.
ما باید یک روابط خارجی توسعه یافته خوب، مفید و مثبت داشته باشیم و باید شرایطی را به‌وجود آورد که برای حرف‌های ما خریداری پیدا شود. اما اینکه ما بخواهیم کسی را قانع کنیم که می‌خواهیم برای منافع آنها عقب‌نشینی کنیم، در بهترین شرایط همان تسامح و تساهل عقب‌افتاده فکری را تکرار کرده‌ایم.   
  در چنین شرایطی با توجه به واقعیت فعلی منطقه، چطور می‌شود مصالح ملی را تامین و تضمین کرد؟
از طریق تلاش برای ایجاد موازنه میان ما و دوستان و دشمنان برای بازدارندگی. اگر بازدارندگی صورت گرفت، قدرتمند هستیم و می‌توانیم به فکر بهبود شرایط آینده منطقه باشیم.
  با توجه به تحولات اخیر عربستان سعودی و به قدرت رسیدن محمدبن سلمان که آشکارا سیاست‌های ضد‌ایرانی خود را اعلام کرده است، باید چه سیاستی را پیاده کنیم؟
باید همان کاری را بکنیم که هم‌اکنون نمی‌کنیم. شما ماجرای قطر را ببینید. این کشور یکی از اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس است که نمی‌خواهد مستعمره سعودی‌ها شود؛ آنچنان که بحرین و امارات شدند. ما حتی نمی‌توانیم با رئیس امارات یک روابط شخصی، دیپلماتیک و رسمی داشته باشیم که به او بگوییم جلوی وزیر خارجه ماجراجویش را که برادر کوچک‌تر او هم هست بگیرد. ما حتی اینقدر نفوذ و مهارت دیپلماتیک نداریم که اعمال وزیر خارجه امارات را خنثی و بی‌اثر کنیم. تنها راهی که می‌شود در سیاست خارجی پیگیری کرد همانی است که گفتم؛ باید این سیاست خارجی تسامحی و تساهلی از بیخ و بن زیر و رو شود و فکر تسامح و تساهل باید از ریشه کنده شود، چون می‌بینیم هر روز وضع‌مان بدتر از روز قبل شده است. باید مثل بقیه کشورهای دنیا فلسفه سیاست خارجی ما متکی بر حفظ منافع ملی در روابط با دیگران از طریق ایجاد موازنه‌های سیاسی، اقتصادی و استراتژیک با دوستان و دشمنان باشد. با سعودی‌ها هم تنها از این طریق می‌توانیم ایجاد بازدارندگی کنیم و به صلح و امنیت برسیم.

رئیس دیوان عدالت اداری آخرین وضعیت رسیدگی به شکایت دانشجویان بورسیه را تشریح کرد. به گزارش فارس، حجت‌الاسلام بهرامی در ارتباط با آخرین وضعیت رسیدگی به شکایت دانشجویان بورسیه و اینکه سرانجام رسیدگی به این پرونده‌ها در دیوان عدالت اداری به کجا رسیده است، گفت: پرونده‌های بورسیه‌‌ها، یک سیر مراحلی داشته و برخی شکایات مربوط به وزارت علوم و وزارت بهداشت بوده که به آن ورود نمی‌کنم اما در رسیدگی به آنچه در صلاحیت دیوان عدالت اداری است، هیچ محدودیتی نداریم. وی افزود: این مساله را بارها اعلام کردیم که دیوان عدالت آماده رسیدگی است و هم‌اکنون نیز رسیدگی به شکایات در صلاحیت دیوان عدالت اداری در حال انجام است و هیچ گونه محدودیتی در این ارتباط وجود ندارد. وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد دیوان عدالت اداری در رسیدگی به این پرونده‌ها حکم به بازگشت مجدد دانشجویان به تحصیل بورسیه بدهد یا خیر؟ گفت: دیوان عدالت اگر تخلفی از قوانین و مقررات شده باشد رسیدگی می‌کند. رئیس دیوان عدالت اداری در پاسخ به این سوال که آیا تا الان حکمی صادر شده است؟ افزود: اطلاع ندارم. شاید رأی صادر شده باشد، زیرا پرونده‌ها مورد به مورد در شعب دیوان رسیدگی می‌شود و در صلاحیت هیات عمومی نیست.

گروه اقتصادی: در دوران پسابرجام  تاجران ما هنوز نمی‌توانند براحتی پول انتقال دهند  و مجبوریم تحریم‌های مثلا لغو شده را دور بزنیم. کشتی‌های اجاره شده توسط 2 تاجر نفتی که مسؤول بخش مهمی از صادرات نفت ایران هستند، سال گذشته نتوانستند مکان و منشأ محموله‌های خود را مخابره کنند. این نشان می‌دهد ایران حتی بعد از اجرایی شدن برجام برای صدور نفت خود ناگزیر از دور زدن تحریم‌ها بوده است. به گزارش تسنیم، نتیجه تحقیقی که وال‌استریت ژورنال انجام داده نشان می‌دهد سیستم‌های ردیابی سیگنال‌های رادیویی این کشتی‌ها اغلب مورد استفاده قرار نمی‌گرفت و گاهی نشان می‌داد این کشتی‌ها از کشورهایی غیر از ایران حرکت کرده‌اند.
یک مقام آمریکایی گفت، دولت آمریکا در حال آنالیز حرکت کشتی‌ها در خلیج فارس است تا هرگونه تلاش برای دور زدن تحریم‌ها در زمینه تامین مالی برنامه‌های تسلیحاتی ایران یا تسویه پول نفت ایران از طریق سیستم مالی آمریکا را ردیابی کند. این بررسی‌های موشکافانه در حالی صورت می‌گیرد که در آمریکا سرنوشت آینده توافق هسته‌ای ایران و تداوم لغو تحریم‌ها علیه تهران مشخص نیست. مقامات آمریکایی گفته‌اند کاخ سفید در حال تجدیدنظر در سیاست خود در قبال ایران است و در حال بررسی اقدامات سختگیرانه‌تر است. مدت کوتاهی پس از روی کار آمدن دولت ترامپ، واشنگتن تحریم‌های جدیدی را در ارتباط با برنامه دفاعی و موشکی ایران به اجرا گذاشت. هرچند توافق هسته‌ای بسیاری از موانع همکاری‌های تجاری با ایران را مرتفع کرده اما آمریکا همچنان تحریم‌هایی را علیه ایران پابرجا نگه داشته و این موجب دشوار شدن دادوستد نفت ایران می‌شود. ممنوعیت تسویه پول نفت از طریق سیستم مالی آمریکا مشکلاتی را در زمینه تجارت با ایران پدید آورده زیرا نفت عمدتا به دلار آمریکا خرید و فروش می‌شود. آمریکا همچنین همکاری تجاری با نهادهایی از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را که در لیست سیاه این کشور قرار دارند، ممنوع کرده است. براساس تحلیل حرکت محموله‌های نفتی 2 شرکت اماراتی فروشنده نفت ایران که به سفارش وال استریت ژورنال توسط موسسه ویندوارد انجام شده، در نیمه دوم سال گذشته، یعنی زمانی که تحریم‌های ایران در پی اجرایی شدن برجام لغو شده بود، 47 فروند از 55 کشتی حامل فرآورده‌های نفتی ایران که از سواحل این کشور عازم امارات بودند، هیچگونه سیگنال رادیویی‌ از سیستم‌های خود مخابره نمی‌کردند تا موقعیت و مسیر آنها مشخص نباشد.کشتی‌هایی که بدون سیستم ردیابی رادیویی حرکت کنند، همچنان می‌توانند توسط شرکت‌هایی نظیر شرکت صهیونیستی ویندوارد که از تصاویر ماهواره‌ای استفاده می‌کند ردیابی شوند. تجار نفتی گفتند، 47 محموله‌ای که توسط 2 شرکت تجارت سوخت اماراتی سیلک رود پترولیوم و پتروچمیکس جنرال تریدینگ حمل شده‌اند، 17 درصد از صادرات نفت کوره و نفت گاز ایران در این بازه 6 ماهه بوده‌اند.سو میلار، کارشناس موسسه حقوقی استفنسون هاروود گفت: «تنها مشکل بزرگی که مانع از تجارت گسترده‌تر بین ایران و بقیه جهان می‌شود، ادامه امتناع بانک‌های بین‌المللی از تسهیل مبادله پول با ایران است». به گفته کارشناسان موسسه حقوقی دبلیو لیگال لندن که در زمینه تحریم‌ها تخصص دارند، پنهان کردن منشأ ایرانی یک محموله به صادرکننده اجازه می‌دهد آسان‌تر پول نفت را به دلار تحویل بگیرد یا دخالت نهادهای همچنان تحت تحریم را در این معاملات پنهان کند. نایجل کوشنر، مدیر موسسه دبلیو لیگال گفت: «دولت آمریکا به دقت در حال رصد معاملات مرتبط با ایران است».
چینی‌ها محصولات پتروشیمی ایران را نمی‌خرند
از طرفی هنوز به علت پابرجا بودن تحریم‌ها، چین که شریک شماره یک ایران محسوب می‌شود از خرید محصولات پتروشیمی کشورمان سر باز می‌زند.  با گذشت چند ماه از وقوع مشکل نقل و انتقال وجوه حاصل از فروش محصولات پتروشیمی اما هنوز این معضل برطرف نشده و حتی شرکت‌های چینی محصولات تولیدی پتروشیمی ایران را نمی‌خرند. اواخر فروردین ماه سال جاری یکی از انجمن‌های صنفی صنعت پتروشیمی ایران در نامه‌ای خطاب به معاون اول رئیس‌جمهور رسماً از ایجاد مشکلات عدیده برای شرکت‌های پتروشیمی داخلی درباره صادرات محصول و انتقال پول ناشی از آن ابراز نگرانی کرد. در این نامه با اشاره به صادرات 40 درصد از محصولات پتروشیمی ایران به کشور چین، تاکید شده بود در ماه‌های اخیر بنا به دلایل مختلف از جمله تغییر مقررات داخلی کشور چین ناشی از فشارهای عربستان و آمریکا، مشکلات  عدیده‌ای برای شرکت‌های پتروشیمی داخلی در باره صادرات محصولات و انتقال پول ناشی از آن ایجاد شده است که می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری را بر شرکت‌های داخلی و بازار ارز و اقتصاد ایران وارد کند. بر این اساس از ابتدای ماه مه ‌سال 2017 اقدامات محدودکننده جدی‌تری بر واردات محصولات پتروشیمی از ایران و مراودات مالی با شرکت‌های ایرانی در حوزه امور گمرکی و بازرگانی به اجرا گذاشته خواهد شد که می‌تواند این مشکلات را اضافه کند. پس از رسانه‌ای شدن این گزارش در فضای مجازی و همچنین برخی رسانه‌های منتقد و حامی دولت در اردیبهشت و خرداد ماه مسؤولان صنعت پتروشیمی نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند به طوری که فریبرز کریمایی همان روزها با اشاره به مشکلاتی که در مبادلات مالی شرکت‌های پتروشیمی ایران با کشور چین رخ داده است، گفت: این اتفاق زمانی افتاد که تغییری در مبادلات مالی بین گمرک و بخش بانکی چین رخ داد که ناشی از تغییر مقررات داخلی در چین است و این به هیچ عنوان به منزله تحریم محصولات پتروشیمی ایران توسط کشور چین نیست. به گزارش فارس، اکنون که اواسط تیرماه را سپری می‌کنیم ظاهرا هنوز این مشکل برطرف نشده است و بخشی از پول فروش محصولات پتروشیمی به دلیل تحریم و فشارهای آمریکا و اتحادیه اروپایی از طریق بانک‌ها قابل بازگشت به کشور نیست و صرافی‌ها نقش موثری را در انتقال این پول‌های بلوکه شده در این مدت ایفا می‌کنند. همچنین پیگیری خبرنگار فارس از یک مقام مسؤول در صنعت پتروشیمی حاکی از آن است که چینی‌ها برای واردات محصولات پتروشیمی از ایران نیز سختگیری‌های شدیدی را انجام می‌دهند و به دلیل آنکه نمی‌توانند پول محصولات خریداری شده را به ایران  بپردازند ساده‌ترین کار ممکن یعنی عدم خرید محصولات پتروشیمی از ایران را در پیش گرفته‌اند. اگرچه این موضوع به طور رسمی به تایید شرکت ملی صنایع پتروشیمی نرسیده است و در این باره سکوت کرده اما مدیران عامل برخی شرکت‌های خصوصی پتروشیمی که پیش‌تر محصولات خود را به چین صادر می‌کردند، به فارس گفته‌اند متاسفانه پس از اعمال فشارهای آمریکا و اتحادیه اروپایی به بانک‌های چینی به دلیل همکاری مالی با ایران، این بانک‌ها پول‌های محصولات فروخته شده پتروشیمی را بلوکه کرده‌اند و ما مجبور هستیم از طریق صرافی‌ها این پول‌ها را بازگردانیم. این مسؤولان شرکت‌های پتروشیمی ایرانی همچنین با اشاره به اینکه به دلیل عدم خرید محصولات پتروشیمی ایران توسط چینی‌ها به دنبال بازارهای جدید هستیم، تاکید کرده‌اند: هم‌اکنون بخشی از محصولات را که حجم قابل توجهی ندارد به اروپا صادر می‌کنیم و به دنبال رایزنی برای افزایش صادرات به این منطقه هستیم، هرچند نمی‌توان زیاد به اروپایی‌ها اعتماد کرد، زیرا اروپایی‌ها نشان داده‌اند با کوچک‌ترین تحریم رابطه خود را سریعا قطع خواهند کرد.
 

با گذشت یک ماه از تحریم‌های سیاسی و اقتصادی 4 کشور عربی علیه قطر و تشدید مواضع متقابل محور سعودی با دوحه، به نظر می‌رسد تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان تنش در حاشیه خلیج‌فارس در وضعیتی شبیه به بن‌بست قرار گرفته است. آخرین نمود این وضعیت در مواضع وزیران خارجه 4 کشور عربی در قاهره، پایتخت مصر انعکاس یافت؛ مقاماتی که شامگاه چهارشنبه در واکنش به پاسخ منفی دوحه به فهرست شروط آنها، گردهم آمدند تا سیاست و مواضعی مشترک را برابر قطر به نمایش بگذارند و تهدیدات خود علیه این کشور  را تکرار کنند. این 4 کشور همچنین پنجشنبه‌شب در بیانیه‌ای مشترک مدعی شده‌اند تمام اقدامات و تدابیر سیاسی، اقتصادی و قانونی لازم را در وقت مناسب جهت حفظ به اصطلاح حقوق و امنیت و ثبات و حمایت از منافع‌شان برابر سیاست خصمانه دولت قطر اتخاذ خواهند کرد. بیانیه مزبور با اشاره به اعلام مخالفت دوحه با خواسته‌های این ائتلاف چهارگانه مدعی شد این امر بیانگر ارتباط قطر با گروه‌های تروریستی و ادامه تلاش‌های خرابکارانه‌ جهت بر هم زدن امنیت و ثبات در خلیج‌فارس و نقض منشور شوراى همکارى خلیج‌فارس و آسیب رساندن به منافع ملت‌های منطقه است. این بیانیه همچنین قطر را به تلاش جهت به شکست کشاندن تلاش‌های دیپلماتیک برای حل و فصل بحران و تلاش میانجیگرانه کویت و برملا کردن فهرست خواسته‌های‌شان در رسانه‌های گروهی متهم کرد. این تهدیدها و هشدارهای محور سعودی علیه قطر در حالی مطرح می‌شود که برخی نهادهای بین‌المللی تاکنون خواسته‌های سیزده‌گانه از قطر را «غیرواقعی و غیرمنطقی» دانسته‌اند و به عنوان مثال سازمان ملل درخواست 4 کشور عربی درخصوص بسته شدن شبکه تلویزیونی الجزیره متعلق به قطر را مردود دانست. بر اساس این شروط، همچنین از قطر خواسته شده است روابط خود را با ایران بشدت محدود و پایگاه نظامی ترکیه را در خاک خود تعطیل کند، به علاوه ارتباط خود را با گروه‌های اسلامگرای منطقه نظیر اخوان‌المسلمین نیز قطع کند.
اتهام جدید عربستان علیه قطر
وزیر فرهنگ و اطلاع‌رسانی عربستان‌سعودی دوحه را به استفاده از شبکه‌های ارتباط جمعی جهت ایجاد آشوب در این کشور متهم کرده است. عواد صالح العواد پنجشنبه گفت دولت قطر هم‌اکنون بیش از 23 هزار حساب توئیتری ایجاد کرده است و قصد ایجاد فتنه در عربستان‌سعودی دارد. طبق ادعای وی، از بین این صفحات توئیتری، کاربری به نام«مجاهد» یا همان «مجتهد» معروف است که اقدام به افشای اسرار خاندان حاکم عربستان کرده و بیش از یک‌میلیون و 800 هزار دنبال‌کننده دارد.
 روزنامه نزاویسیمایا گازتا نوشت: قطر با رویکرد خود مبنی اینکه حاضر نیست بنا به خواسته و فشار برخی کشورهای عربی روابط با تهران را قطع کند، سعودی‌ها را تحقیر کرد. این روزنامه روسی نوشت: قطر وارد مذاکره مستقیم با ایران شد که به معنای تحقیر علنی عربستان‌سعودی بود، زیرا دوحه خط‌مشی مشترک برخی کشورهای عربی نسبت به ایران را نپذیرفت.
دیپلماسی آشفته ترامپ در قبال بحران قطر
محاصره قطر توسط محور سعودی باعث آشکار شدن شکاف و دودستگی موجود در سیاست خارجی عجیب و غریب دولت دونالد ترامپ شده است. ترامپ در حالی مشتاقانه از اولتیماتوم کشورهای عربی به رهبری ریاض علیه قطر حمایت می‌کند که وزارت دفاع و وزارت خارجه آمریکا علنا و حتی محرمانه، شدیدا به انتقاد از اقدامات کشورهای عربی می‌پردازند. این پیام‌های متضاد از سوی مقام‌های آمریکایی می‌تواند به بحران قطر دامن بزند و آن را وخیم‌تر کند و این آشفتگی در پیام آمریکایی‌ها به تعمیق بیشتر بحران قطر منجر شده است. بر این اساس، 6 روز بعد از آنکه ترامپ در محکوم کردن قطر به عنوان حامی مالی تروریسم در سطوح بالا، به ریاض ملحق شد، جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا از قرارداد تسلیحاتی 12 میلیارد دلاری آمریکا با قطر خبر داد. ماتیس همچنین 2 روز پیش طی تماسی تلفنی با همتای قطری خود، خالد العطیه، بر خویشتنداری کشورهای خلیج‌فارس در این بحران تاکید کرد. طبق بیانیه پنتاگون، 2 طرف بر «مشارکت استراتژیک امنیتی» 2 کشور تاکید کردند و ژنرال ماتیس اهمیت شرکت داشتن قطر در نبرد با داعش را یادآور شد. وزارت خارجه آمریکا نیز در بیانیه‌ای نسبت به عمیق‌تر شدن بحران دیپلماتیک میان قطر از یک سو و متحدان عربستان‌سعودی از سوی دیگر ابراز نگرانی کرده و گفته است از آنجا که در مقطع کنونی این مناقشه به بن‌بست رسیده، نگرانی ما بیشتر شده است». وزارت خارجه آمریکا همچنین اعلام کرد وزیر خارجه این کشور، دوشنبه به کویت می‌رود. کویت در این بحران نقش میانجی را بازی می‌کند.
 

مهدی چراغ‌زاده: رهبر حکیم انقلاب در دیدار رمضانی دانشجویان، آنها را به تلاش جدی و همه‌جانبه برای غلبه دادن گفتمان انقلاب در دانشگاه توصیه کردند و در ضمن این بحث فرمودند: «من به همه آن هسته‌های فکری و عملی جهادی، فکری و فرهنگی در سرتاسر کشور مرتبا می‌گویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به‌قول میدان جنگ، آتش ‌به ‌اختیار». همین سخن کافی بود تا در فضای رسانه‌ای و فرهنگی ولوله‌ای ایجاد شود که خطاب این سخنان کیست؟ و چه کسانی باید آتش به اختیار باشند؟ و کجا را هدف قرار دهند؟
برای ما که در حوزه فرهنگ و هنر و بویژه شعر فعالیت می‌کنیم نیز، این موضوع به دغدغه‌ای تبدیل شد تا ببینیم کجا باید آتش به اختیار باشیم؟ اما در فضای شعر تاکنون چند اقدام مهم و تاثیرگذار «آتش به اختیار» انجام شده که یکی از آنها جمعی از شاعران هستند که چند سالی است با مشاهده وضعیت شعر در وزارت ارشاد و همچنین با دغدغه ارتقای شعر کشور، بهانه‌ها و سستی‌ها را کنار زده‌اند و با انگیزه جهادی پا به عرصه فعالیت گذاشته‌اند. این موسسه که این روزها با نام «شهرستان ادب» به شهرت رسیده است با دغدغه‌های چند شاعر انقلابی و غالبا جوان به‌وجود آمده است و در 2 حوزه شعر و داستان فعالیت می‌کند.
مؤسسه فرهنگی- هنری «شهرستان ادب» سال 89 به همت گروهی از شاعران و داستان‌نویسان نخبه کشور تأسیس شد. این موسسه در مدت کوتاه فعالیت خود، توانسته است به عنوان پایگاهی برای تولید متن و تربیت استعدادهای جوان شعر کشور در حوزه ادبیات متعهد به جایگاه قابل توجهی دست‌ یابد، جایگاهی که دستگاه‌های دولتی و نیمه‌دولتی با صرف بودجه‌های آنچنانی، به خدمت گرفتن نیروهای بیشتر و قدمت زمانی نتوانسته‌اند به آن دست‌ یابند.
شهرستان ادب از سال 90 دوره «آفتابگردان‌ها» را با هدف پرورش نخبگان شعری آغاز کرده و در طول این سال‌ها که چند دوره از آن برگزار شده توانسته است شعرای ممتازی را بپرورد و به ادبیات کشور معرفی کند که بسیاری از آنها امروز صاحب کتاب و کرسی در ادبیات کشورند.
از آنجا که غالب همکاران مؤسسه خود شاعرند، دغدغه‌های مشترکی برای فعالیت در حوزه شعر انقلاب اسلامی وجود دارد که موجب تقویت کار در گروه شعر می‌شود. شیوه کار در این‌باره ابتکاری بوده است که برای نخستین‌بار از سوی این موسسه به کار گرفته شده و هرچند در مقیاسی کوچک‌تر امروز برخی نهادها از آن گرته‌برداری کرده‌اند. هر سال اواخر تابستان با اعلام فراخوان عمومی، موسسه از شاعران جوان 25-14  ساله دعوت می‌کند در صورتی که مایل به حضور در دوره هستند آثارشان را به موسسه ارسال کنند. کارشناسان دفتر شعر پس از بررسی آثار  و استعدادسنجی، هر سال از بین آثار رسیده حدود 160 شاعر را به دوره دعوت می‌کنند.
دفتر شعر شهرستان ادب اکنون در ششمین سال فعالیت، کانون گرمی برای تربیت و حمایت از شاعران جوان و بسترساز ارتباط آنها با شاعران پیشکسوت برای استفاده از راهنمایی‌های ایشان شده است. این دفتر و گروه شاعران آن علاوه بر برگزاری مستمر برنامه‌های آموزشی، به رصد فضای ادبی کشور، برگزاری نشست‌های تخصصی شعر، برگزاری دوره‌های آموزشی [شامل اردوها، نقد مکتوب و تلفنی و ارائه بسته‌های آموزشی]، جلسات هفتگی نقد و خوانش شعر و نقد کتاب و دیدار با بزرگان شعر انقلاب و نشر کتاب‌های شعر یا در حوزه شعر می‌پردازد.
 شهرستان ادب همچنین نخستین مدرسه رمان‏نویسی را در کشور با هدف تربیت رمان‌نویسان جوان کشور تاسیس کرده است. مدرسه رمان شهرستان ادب با بهره‌گیری از تجارب ارزشمند استادان مختلف و در قالب طرحی جدید، سال 93 افتتاح شد. گفتنی است سابقه کاری، استعداد نویسندگی، مقبولیت داستانی طرح ارائه شده و داشتن ایده‌های نو از جمله شاخص‌های مهم در پذیرش هنرجویان هر دوره است. برنامه‌های طراحی شده برای هنرجویان مدرسه رمان عبارت است از: جلسات مشاوره به صورت هفتگی، کلاس‌های مجازی، نقد و بررسی بخش‌های نگارش یافته، کارگاه‌های آموزشی، سفرهای تحقیقاتی (از جمله بازدید از مناطق عملیاتی دفاع‌مقدس در خوزستان برای نویسندگان رمان‌های با موضوع دفاع مقدس) و گردهمایی‌های عمومی هنرجویان و استادان (ماهانه یک بار).
یکی دیگر از فعالیت‌های دفتر داستان، برگزاری جلسات مدون داستان کوتاه با حضور استاد مجید قیصری است. در این جلسات ضمن نقد و بررسی آثار نویسندگان جوان ظرایف و دقایق آثار چهره‌های برجسته ادبیات داستانی در عرصه جهانی و ملی بررسی و تحلیل می‌شود. دفتر داستان ضمن برگزاری منظم این جلسات، به صورت دوره‌ای جلساتی با حضور استادان برجسته ادبیات داستانی برای شناخت جهان رمان برگزار می‌کند.  
راه‌اندازی گروه‌های شعر و داستان در مؤسسه کم‌کم این نیاز را به‌وجود آورد تا شهرستان ادبی‌ها جای خالی یک دفتر انتشاراتی برای شاعران و نویسندگان جوان انقلاب را بیش از پیش احساس کنند و با ایجاد انتشارات شهرستان ادب این خلأ را نیز پر کنند. انتشارات شهرستان ادب در کنار آثار بزرگان ادبیات امروز به انتشار آثار شاعران روی آورده است و در این مسیر با انتشار بیش از ۱۲۰ عنوان کتاب در حوزه شعر و داستان-که بیشترین جوایز را در جشنواره‌های معتبر ملی کسب کرده‌اند- عنوان ناشر نمونه سال 93 را به دست آورد و در مدت کوتاه حیات خود این توفیق را داشته که کارنامه‌ای درخشان از خود به نمایش بگذارد. «واژگان واژگون» اثر محمدرضا طهماسبی(برنده جایزه فجر)، «باغ در حصار مصائب» اثر علیرضا رجبعلی‌زاده(برنده جایزه فجر) و «بهانه‌ها» اثر پروانه نجاتی(برنده جایزه قلم زرین93) مشتی از خروار جوایزی است که در سال‌های اخیر در کارنامه نشر این موسسه به ثبت رسیده است. در میان کتاب‌های کاندیدای قلم زرین امسال نیز 2 مجموعه شعر از محصولات تولیدی شهرستان ادب هستند.
تدوین شناخت‌نامه‌های شاعران و جلسات منظم شعرخوانی و نقد آثار و کارگاه داستان، نشست‌های تخصصی ادبی و فراخوان‌های شعر با موضوعات مختلف که هر کدام منشأ ایجاد جریان‌های موثری در سراسر کشور شده‌اند، از جمله فعالیت‌های مؤثر این مؤسسه بوده است.

انتخابات 29 اردیبهشت با همه فراز و فرودهایش تجربه سیاسی ارزشمندی بویژه برای جریان معتقد به انقلاب اسلامی بود؛ این انتخابات بار دیگر ضرورت بازسازی همه‌جانبه گفتمانی جریان معتقد به انقلاب را ثابت کرد. به عقیده نگارنده 4 محور در این میان از اهمیت بیشتری برخوردار است که به بررسی آنها می‌پردازیم.
1-تغییر نگاه به عرصه اجتماعی
به نظر می‌رسد جریان انقلابی از ظرفیت‌های عرصه اجتماعی غافل بوده و این یک غفلت تاریخی است؛ عدم حضور جدی و موثر اجتماعی در قالب شکل‌دهی تشکل‌های مدنی، درک شرایط و مفاهمه از شرایط زیستی، دغدغه‌های عمومی و همچنین عدم شبکه‌سازی اجتماعی موثر در میان اقشار گوناگون و طبقات مختلف مانند فرهنگیان، زنان و کارگران به عنوان گروه‌های پیشرو اجتماعی، بی‌توجهی مطلق به شکل‌دهی سازمان‌های مردم‌نهاد و پویش‌های اجتماعی و تاثیرگذاری بر افکار عمومی از کاستی‌هایی است که باید هرچه سریع‌تر در جهت تصحیح آن گام برداشت، چرا که فقدان ساز و کارهای اجتماعی و مدنی مفاهمه میان نیروهای انقلابی و افکار عمومی را دشوار می‌کند.
2-تصحیح دوقطبی کاذب عدالت- آزادی
اگر بخواهیم آرمان‌های اصیل جمهوری اسلامی که در قانون اساسی نیز متبلور است را به‌طور خلاصه بیان کنیم اجمالاً باید گفت تحقق عدالت، آزادی و فضیلت ذیل شریعت مهم‌ترین آرمان‌ها و تعهدات جمهوری اسلامی در قبال ملت ایران است؛ حال چگونه می‌توان این مثلث به هم پیوسته را چندپاره کرد، دوقطبی کاذب عدالت و آزادی از متن تعارضات تاریخی فلسفه‌های سیاسی و جدال چپ و راست مدرن به ساحت سیاسی و اجتماعی ما رسوخ کرده و دمیدن در آتش این دوقطبی، عقلایی نیست، همچنانکه آزادی و عدالت؛ هیچ‌یک بدون دیگری محقق نمی‌شود. عدالت منهای آزادی در فرض تحقق که البته گفتیم فرض آن نیز چندان معقول نیست به استبداد منجر می‌شود و آزادی منهای عدالت نیز دروغ بزرگی است که تنها محصولش عوام‌فریبی است. بررسی ابعاد این موضوع فرصت مستقلی می‌طلبد و در این مقال نمی‌گنجد، لیکن مهم‌ترین مساله تصحیح نگرش جامعه به مقوله آزادی است. آسیب دیگری  که به نظر می‌رسد در انتخابات اخیر به طرز ناشیانه‌ای به آن دامن زده شد دوقطبی فقیر و غنی، نادیده انگاشتن بخش حداکثری جامعه یعنی طبقه متوسط و حرکات تبلیغاتی سطحی به جای نقد جدی نولیبرالیسم اقتصادی ویرانگری که توسط دولت‌های پس از جنگ بر این کشور تحمیل شده، بود.
3- ضرورت تدوین برنامه راهبردی اقتصادی و فرهنگی
متأسفانه جریان معتقد به انقلاب برنامه‌ای جامع، راهبردی و عملیاتی در حوزه اقتصاد و فرهنگ ارائه نداده است. در چارچوب نگاه کل‌گرایانه و سیستمی همه حوزه‌های حیات اجتماعی مانند حلقه‌های زنجیر به یکدیگر متصل بوده و حکم ظروف مرتبط را دارند اما به نظر می‌رسد یک کانون بحران نیز وجود دارد و آن مدل اقتصادی منحط مبتنی بر سرمایه‌داری پولی است؛ این مدل که در سال‌های گذشته به شکل کامل بر اقتصاد کشور سایه افکنده آثار ویرانگر و شومی دارد که همه مناسبات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را متأثر کرده است که در فرصت‌های پیش ‌رو به بررسی ابعاد آن خواهیم پرداخت. جریان انقلاب باید ضمن مشخص کردن موضع خود در قبال نولیبرالیسم اقتصادی به صورت شفاف، برنامه جامع خود را برای اصلاحات اقتصادی بویژه نظام پولی و بانکی به مثابه کانون بحران، ارائه داده و از سوی دیگر استراتژی خود را در حوزه فرهنگ عمومی، آزادی‌های عمومی و حقوق شهروندی مشخص کند.
4- ضرورت بازسازی اتاق فکر و رسانه‌ها
جریان معتقد به انقلاب اسلامی در عرصه سیاسی نتوانسته آنچنان که بایسته است از ظرفیت نخبگان حوزوی و دانشگاهی موجود ذیل گفتمان انقلاب استفاده کند و به نظر می‌رسد میان این عناصر و اتاق‌های فکر این جریان از یک سو و کانون‌های تصمیم‌ساز سیاسی فاصله افتاده است؛ از سوی دیگر جریان رسانه‌ای بویژه مطبوعاتی از ضعف‌های جدی رنج می‌برد. به نظر می‌رسد توجه به آسیب‌ها و اصلاح روش‌ها و راهبردها و در مواردی اصلاح بینش‌ها می‌تواند به موفقیت سیاسی- اجتماعی جریان انقلاب کمک شایانی کرده و افق پیش رو را روشن کند.

یک تولیدکننده پوشاک گفت: فروش پوشاک ۴۰ درصد کاهش یافته و تولیدکننده‌های زیادی تعطیل شده‌اند. مصطفی جباری تصریح کرد: تا جایی که بتوانیم قیمت‌ها را پایین می‌آوریم تا مشتری جذب شود اما بازهم خیلی تفاوتی نمی‌کند، زیرا مردم پولی در دست ندارند و توان خریدشان پایین آمده است. وی در گفت‌وگو با نسیم آنلاین بیان داشت: وضعیت بازار بسیار نامناسب است و هر روز بدتر از روز گذشته می‌شود. در حقیقت رکود موجب شده خرید و فروشی صورت نگیرد. وی با بیان این مطلب که فروش به نسبت سال گذشته 40 درصد کاهش داشته است، افزود: وقتی فروش کاهش یابد تولید نیز بالطبع کمتر خواهد شد، با این حال ما تمام سعی خود را می‌کنیم که تولیدی‌مان را سرپا نگه داریم اما در این میان مجبور به تعدیل تعدادی از نیروها شده‌ایم. وی تأکید کرد: بسیاری از افراد واسطه از جمله راننده، توزیع‌کننده و اتوکش‌ها هم که به واسطه تولید ما کار می‌کردند به دلیل کاهش تولید کارشان بسیار کمتر شده است. این تولیدکننده گفت: تا جایی که بتوانیم قیمت‌ها را پایین می‌آوریم تا مشتری جذب شود اما بازهم خیلی تفاوتی نمی‌کند، زیرا مردم پولی در دست ندارند و توان خریدشان پایین آمده است. جباری خاطرنشان کرد: تولیدکننده‌های زیادی هستند که تعطیل کرده‌اند و به دنبال کار به تولیدی‌هایی که سرپا هستند مراجعه می‌کنند اما وضعیت آنهایی هم که کار می‌کنند نامناسب‌تر از این است که بتوانند نیروی جدیدی بگیرند. وی اضافه کرد: در پاساژ محل کار ما تعداد زیادی از مغازه‌ها تعطیل و مغازه را هم از جنس تخلیه کرده‌اند. موضوع دیگری که باعث مشکلات زیادی می‌شود افزایش چک‌های برگشتی است. به جرأت و بدون اغراق می‌گویم چک‌های برگشتی 10 برابر شده و این در حالی است که گاهی چک افرادی برگشت می‌خورد که بسیار مورد اطمینان هستند و تنها به خاطر شرایط بد بازار توان وصول چک‌های خود را ندارند.