محمد ابراهیم کریمی: رئیس جمهور فرانسه در تازه‌ترین اظهارات خود درباره برجام به نکات قابل تاملی اشاره کرده است. امانوئل مکرون که قرار است بزودی برای رایزنی با مقامات دولتی کشورمان به ایران سفر کند، در این باره می‌گوید: «ما با دولت آمریکا به توافق رسیدیم که همه اقدامات برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران باقی بماند. امروز استراتژی کمرنگ و مبهم آمریکا در مقابل ایران و کره‌شمالی ضرورت بیش از پیش یکپارچگی اتحادیه اروپایی را می‌طلبد. با وجود احترام کامل به برجام، مخالف توسعه برنامه موشکی ایران هستیم و بزودی با دیگر رهبران اروپایی در این باره گفت‌وگو خواهیم کرد».
درباره اظهارات رئیس‌جمهور جوان فرانسه نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان قرار گیرد.
1- میان «احترام به برجام» و «تعهد عملی به برجام» تفاوت جامعی به لحاظ حقوقی وجود دارد. مقامات اروپایی طی روزهای اخیر بارها از احترام به برجام و کارآمدی این توافق سخن به میان آورده‌اند اما هرگز حاضر به اعلام «تعهدپذیری کامل و بی‌قید و شرط» خود نسبت به نسخه فعلی توافق هسته‌ای نیستند. چندی پیش مقامات فرانسوی صراحتا اعلام کردند می‌توان بر سر موضوعاتی مانند ادامه محدودیت‌های هسته‌ای ایران پس از سال 2025( بخوانید تغییر بندهای موسوم به غروب آفتاب) و فعالیت‌های موشکی کشورمان، بار دیگر وارد مذاکره شد.
روز هشتم شهریور ماه، «اگنس روماته» سخنگوی وزارت خارجه فرانسه تصریح کرد امانوئل مکرون از احتمال رایزنی‌ها در آینده برای مذاکره بر سر «مکمل برجام» خبر داده که شامل سال‌های پس از 2025 و موشک‌های بالستیک ایران خواهد بود. در چنین شرایطی بهتر است مکرون ژست حمایت از توافق هسته‌ای را به خود نگیرد و صراحتا مواضع خود را در خصوص بازگشایی برجام و مذاکره مجدد بر سر آن علنی کند! مواضع پارادوکسیکال و غیرشفاف مقامات فرانسوی در خصوص برجام باید با عتاب دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی ما توأم باشد. بدیهی است فرانسه نیز مانند ایالات متحده آمریکا باید میان 2 گزینه «پذیرش صددرصدی نسخه فعلی برجام» و «خروج از توافق هسته‌ای» یک گزینه را انتخاب کند. در این معادله، گزینه سومی وجود ندارد.
2- مکرون از استراتژی مبهم دولت ترامپ در قبال ایران و کره‌شمالی سخن گفته است. با این حال وی و دولت متبوعش به صورت کاملا ارادی و خودخواسته، قطعه‌ای از پازل این استراتژی محسوب می‌شوند! ترامپ هم‌اکنون استراتژی مبهم خود در قبال ایران بویژه برجام را با کمک متحدان اروپایی خود می‌چیند. در جریان دیدار اخیر دونالد ترامپ و مکرون در ایالات متحده در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، این استراتژی به صورتی دقیق از سوی دو طرف مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. اظهارات مکرون درباره توافق وی با ترامپ بر سر حفظ توافق هسته‌ای [که آن نیز مشروط به تغییر برجام خواهد بود] در مقابل اعمال فشار بر ایران بر سر توان موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای کشورمان، پرده از بازی فریبکارانه کاخ الیزه در قبال توافق هسته‌ای برمی‌دارد.
3- برای فرانسوی‌ها و متعاقبا مقامات آمریکایی اساسا اهمیتی ندارد که مساله توان موشکی ایران در قالب یک الحاقیه، مکمل یا توافق ثانویه در برجام گنجانده شود. هدف واشنگتن و تروئیکای اروپایی‌، تحدید توان موشکی ایران همگام با محدودیت دائمی برنامه هسته‌ای ایران است. به عبارت بهتر، آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها، در این باره رویکردی «هدف‌محور» دارند نه «ابزار محور»! هر روش و وسیله‌ای که بتواند هدف «تحدید توان موشکی ایران» را محقق کند، نزد آنها اصالت و موضوعیت دارد. فرانسوی‌ها در این معادله پیچیده، به مثابه کاتالیزور و عامل تسریع‌کننده‌ای هستند که قصد تسریع و تسهیل این روند خطرناک را دارند.
4- مکرون اخیرا از یوکیو آمانو و دیگر مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته است پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را مستند به تمام مفاد برجام تضمین کنند. منظور رئیس‌جمهور فرانسه از این اظهارات کاملا مشخص است! رئیس‌جمهور فرانسه مانند دونالد ترامپ و نیکی هیلی، بند T ضمیمه اول توافق هسته‌ای را مورد توجه قرار داده است، بدون آنکه مستقیما به آن اشاره کند.
آدرسی که مکرون در قالب این سخنان به ترامپ مخابره کرده است، همراهی پاریس با واشنگتن بر سر اعمال بازرسی‌های نامحدود از اماکن نظامی ایران است. اینکه مقامات فرانسوی نیز مانند مقامات آمریکایی 2 سال پس از امضای توافق هسته‌ای به یاد وجود بندی به نام «T» افتاده‌اند جای بسی تامل دارد. نکته مهم‌تر اینکه یوکیو آمانو خود نیز اذعان کرده است آژانس مطابق متن برجام و ضمایم آن، اختیاری برای راستی‌آزمایی این بند ندارد و از این رو باید تکلیف این موضوع روشن شود!
5- همان‌گونه که از شواهد و مستندات موجود
بر می‌آید، رئیس‌جمهور فرانسه دقیقا مانند ترامپ خواستار تمدید محدودیت‌های زمانی برنامه هسته‌ای ایران پس از سال 2025، دسترسی به اماکن نظامی ایران توسط آژانس و اعمال محدودیت بر سر برنامه موشکی کشورمان است. البته مکرون این بار بر خلاف سال‌های 2013 تا 2015 میلادی نقاب پلیس بد را (که لوران فابیوس وزیر وقت خارجه فرانسه نماد آن بود) به چهره نزد تا با «تاکتیک لبخند» علیه متن توافق هسته‌ای عمل کند. در چنین شرایطی خط‌کشی و مرزبندی میان آمریکا و اروپا، نه‌تنها به معنای گرفتار شدن در «تدلیس دیپلماتیک» آنها محسوب می‌شود، بلکه حکم یک خطای راهبردی را در سیاست خارجی کشورمان خواهد داشت. بدون شک آثار و تبعات این خطای راهبردی می‌تواند سالیان دراز گریبانگیر کشورمان شود. در چنین شرایطی تنها راه ممکن، قرار دادن اروپا در مقام «پاسخگویی» است نه «میانجیگری»! اگرچه فرانسه هم‌اکنون خود را در کسوت یک «میانجی» بین ایران و آمریکا بر سر موضوع توافق هسته‌ای معرفی کرده است اما دستگاه دیپلماسی کشورمان نباید این نقش‌آفرینی تصنعی از سوی مقامات کاخ الیزه را به رسمیت شناخته و حقایق موجود درباره این بازی خطرناک فرانسه را نادیده انگارد.
 

گروه سیاسی: از شهریور امسال یعنی 6 ماه پس از آغاز به کار دولت جدید در آمریکا، زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال تغییر در وزارت خارجه این کشور مطرح شد. رکس تیلرسون، تاجر 65 ساله تگزاسی و رئیس هیات مدیره شرکت بزرگ اکسون‌موبیل نخستین وزیر خارجه دونالد ترامپ بود.
در واقع رئیس‌جمهور تاجر، یک کاسب را وزیر خارجه کرد و اختلاف‌ها شاید از همین جا
شروع شد. به گزارش«وطن امروز»، سیاست‌های تاجر و کاسب در مسائل مهمی مثل مناسبات با اروپا و خروج آمریکا از پیمان‌های جهانی و منطقه‌ای، نحوه تنظیم مناسبات با روسیه، چگونگی مهار کره‌شمالی و مسائل خاورمیانه و تا حدودی ایران، یک جاهایی از هم دور شد. در موضوع کره‌شمالی بیشترین اختلاف بین ترامپ و تیلرسون نمود پیدا کرد. در حالی که ترامپ درگیر آزمایش موشکی جدید «مرد موشکی» بود، تیلرسون که در تعطیلات به سر می‌برد، ترجیح داد وارد منازعه نشود. بعدها در اوج بحران کره‌شمالی، تیلرسون بر طبل مذاکره و استفاده از کانال‌های گفت‌وگو کوبید. آنجا بود که ترامپ دیگر طاقت نیاورد و در موضع‌گیری رسمی گفت تیلرسون با مذاکراتش درباره کره‌شمالی دارد وقت آمریکا را تلف می‌کند.
اختلافات تاجر و کاسب اما به توهین کشید. در جریان ماجرای استعفای تیلرسون، او در دیالوگی که با مایک پنس، معاون اول رئیس‌جمهور داشت، ترامپ را «بی‌مغز» خطاب کرد. توهینی که بلافاصله توسط سی‌ان‌ان منتشر شد. ترامپ هم با همان شیوه همیشگی‌اش، کار را به توئیتر کشاند و گفت ضریب هوشی او از تیلرسون بالاتر است و با این کنایه، وزیر خارجه‌اش را کم‌عقل خطاب کرد.
اختلافات تاجر و کاسب در مساله خاورمیانه و نزاع کشورهای حاشیه خلیج فارس هم مشهود بود. در حالی که در ابتدای این بحران، ترامپ یعنی تاجر، همان کسی که 500 میلیارد دلار قرارداد با آل‌سعود منعقد کرد و ایوانیکا دخترش نیز یک صله یکصد میلیون دلاری از شاهزادگان سعودی خلعتی گرفته بود، جانب عربستان را گرفت و قطر را مشکل دانست اما کاسب یعنی تیلرسون، همان مدیر ارشد شرکت نفتی اکسون موبیل، طرف قطر را گرفت.
در موضوعاتی مانند روسیه، اروپا و ایران هم رئیس‌جمهور و وزیر خارجه آمریکا اختلافات آشکاری داشته‌اند. این اختلافات آنقدری هست که حالا درباره گزینه‌های جایگزینی تیلرسون گمانه‌زنی شود. به نظر می‌رسد تاجر، دیگر نمی‌تواند کاسب را تحمل کند.
گزینه‌های مطرح برای جایگزینی تیلرسون، نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل و مایک پامپئو، رئیس سیا هستند.
نیکی هیلی 45 ساله، فرماندار سابق کارولینای جنوبی، حالا سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل است. جمهوری‌خواهان بشدت نسبت به ارتقای او در دولت ترامپ امیدوارند. او در ماجرای سفر به وین و مذاکره با آمانو درباره ضرورت اعمال تفسیر آمریکا از بند T ضمیمه اول برجام نقش پررنگی ایفا کرد. هیلی در جریان آن دیدار به آمانو دیکته کرد برخلاف تفسیر روسیه از این بند، باید موضوع بازرسی از مراکز نظامی ایران در دستور کار آژانس قرار گیرد. او نسبت به تیلرسون، مواضع نزدیک‌تری به ترامپ دارد. به طور کلی مواضع نیکی هیلی و ترامپ در مسائل سیاست خارجی آمریکا نزدیک به هم است. درباره ایران نیز مواضع نیکی هیلی تندتر از مواضع تیلرسون است.
جمهوری‌خواهان کنگره آمریکا ماموریت هیلی در جریان اعمال نظر دولت آمریکا در قبال پرونده توافق هسته‌ای با ایران را ستایش می‌کنند. حضور هیلی در کابینه ترامپ می‌تواند مناسبات ترامپ با جمهوری‌خواهان را بشدت بهبود بخشد.
همه چیز برای حضور هیلی در وزارت خارجه آمریکا فراهم است ولی در این میان به نظر می‌رسد ترامپ با وجود دل خونی که از تیلرسون دارد اما نسبت به هیلی نگرانی‌هایی دارد. هیلی یک آمریکایی از پدر و مادری هندی است و این با سیاست‌های عوام‌فریبانه و آمریکایی ترامپ تا حدودی تداخل دارد. از طرف دیگر، ترامپ از آن می‌ترسد که با توجه به جایگاه هیلی در حزب جمهوری‌خواه، این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده هیلی را به عنوان گزینه نهایی خود معرفی کند. اینها ملاحظاتی است که ترامپ درباره هیلی دارد.
گزینه دیگر اما مایک پامپئو، جمهوری‌خواه 53 ساله کانزاسی، رئیس سیا است. کسی که سیاست‌های او تا حدود زیادی مطلوب ترامپ است و در مسائل مختلف توانسته سیا را پای ترامپ بیاورد. حتی در ماجرای برجام و ادعای همکاری ایران و کره‌شمالی، پامپئو برای ترامپ سنگ تمام گذاشت. او جنگ‌طلب‌تر از نیکی هیلی است و سیاست‌هایش در منطقه، با محوریت حمایت از اسرائیل تنظیم شده است. هماهنگی پامپئو با ترامپ در موضوع سوریه نیز چشمگیر بوده است. در حوزه سیاست‌های امنیتی داخلی نیز او با ترامپ همسو است. پامپئو از حامیان گردآوری گسترده اطلاعات تمـاس‌های شهرونــدان آمریکایی بـوده است. سیاست‌های او در موضوع
بازجویی‌ها و مخالفت با تعطیلی زندان گوانتانامو نشان می‌دهد این افسر بازنشسته ارتش آمریکا بشدت جنگ‌طلب است.
در آمریکا برخی نزدیکان ترامپ معتقدند شانس پامپئو برای جایگزینی تیلرسون بیشتر از شانس نیکی هیلی است. با این حال اما آنچه مسلم است اینکه محافل سیاسی و رسانه‌ای در آمریکا، تغییر در راس وزارت خارجه آمریکا را قطعی می‌دانند.
در ادامه گزارش واشنگتن‌پست درباره این موضوع را می‌خوانید.  واشنگتن‌پست روز یکشنبه نوشت نیکی هیلی و مایک پامپئو، 2 فرد در نظر گرفته شده برای جانشینی رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا هستند که هر دو مواضع تقریبا مشابهی دارند. واشنگتن‌پست در این گزارش به قلم جاش راگین می‌نویسد: این روزها در محافل عمومی و خصوصی آمریکا یک پرسش رایج میان مردم مطرح است و آن اینکه، چه کسی جانشین رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا خواهد شد؟ هر چند در دولتی که مقام وزارت خارجه و اصولا دیپلماسی نقش چندان محسوسی ندارد، وزیر خارجه شدن شغل خیلی دهان‌پرکنی نیست.
به گزارش ایرنا، این در حالی است که تیلرسون تمام شایعات درباره انصرافش از این مقام را تکذیب می‌کند. او ماه قبل در سخنانی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا را «کودن» نامید که همین اظهارنظر او شایعات درباره احتمال برکنار شدنش را تقویت کرد اما ترامپ حسن اعتماد خود را در محافل عمومی نسبت به تیلرسون ابراز کرده است.
درون کاخ سفید شنیده می‌شود که این دعوای تیلرسون با دوایر مختلف حلقه داخلی ترامپ بود که باعث شده است دوران کاری‌اش طولانی‌مدت نباشد. برخی می‌گویند امکان دارد تیلرسون یک سال تمام در پستش بماند تا هم حفظ آبرو شده باشد و هم کار بازسازی وزارت خارجه که به عنوان وظیفه نخستش در این وزارتخانه اعلام کرده بود، تکمیل شود.
واشنگتن‌پست می‌افزاید: کارنامه کاری تیلرسون در مقام وزارت خارجه آمریکا، داستانی است پر آب چشم. مهم‌ترین میراث تیلرسون در این کسوت، وزارت خارجه‌ای است تهی از استعدادهای ناب و مملو از افرادی با کمترین روحیه؛ نقطه ضعفی که در دهه‌های گذشته تاریخ آمریکا بی‌سابقه بوده است. این حوزه از دولت آمریکا آنقدر بی‌استعداد است که کمترین نقش را در تدوین و اجرای سیاست خارجی این کشور ایفا کرده است.
بی‌تردید هر فردی که جانشین تیلرسون شود، اولویت درجه اول کاری‌اش، واژگون کردن این جریان خواهد بود. به هر ترتیب 2 نفر شامل نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد و مایک پامپئو، مدیرکل سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا «سیا» برای تصدی این سمت نامزد شده‌اند. هردوی اینها در برنامه‌های کاری‌شان در صورت احراز این مقام، رویکردهایی کاملا متمایز را برای احیای وزارت خارجه آمریکا معرفی کرده‌اند. هیلی در همین مدت زمان کمی که در نیویورک حضور دارد، هم در درون دولت آمریکا و هم در خارج از آن کاملا مورد تحسین بوده است. او در تمام پرونده‌های کاری‌ای که در دستش بوده از قبیل موضوع تحریم‌های کره‌شمالی و محکم کردن جایگاه آمریکا در سازمان ملل متحد آنقدر موفق عمل کرده است که به «کار را تمام شده بدان» مشهور شده است. هیلی برخلاف تیلرسون، به محض شروع به کار، افرادی فوق‌العاده مجرب را به کار گماشت و این افراد کاربلد هم با مهارتی که داشتند این امکان را برای هیلی مهیا کردند که در پروسه‌های درونی سازمان ملل متحد، بسیار موثر عمل کند.
اگر هیلی وزیر خارجه شود، این وزارتخانه شاهد خانه‌تکانی اساسی در اصول و ارزش‌ها خواهد بود، مواضع سنتی محافظه‌کاران جنگ‌طلب احیا خواهد شد و نهایتا این وزارتخانه با اهتمام و جدیت بیشتری 2 موضوع مهم حقوق بشر و آزادی را در خارج از مرزهای آمریکا دنبال خواهد کرد.
درباره روسیه، اگر هیلی وزیر خارجه شود، جریان فعلی ترمیم روابط با مسکو قطع خواهد شد. وی در ماجرای دخالت روس‌ها در انتخابات 2016 بشدت علیه روسیه موضع گرفته و حتی اظهارنظر کرده بود که خطر این کار آنقدر زیاد بود که نزدیک بود کار به جنگ بکشد. هیلی ضمنا مدافع سرمایه‌گذاری در دیپلماسی و تجارت آزاد است. هیلی درباره ایران و بحث‌های مربوط به تهیه راهبردی در قبال ایران، موضعی کاملا متعادل و میانه داشت و اتفاقا همین رویکرد هم در این مبحث به کرسی نشست. هیلی با جمعی از پناهجویان در خاورمیانه دیدار کرده است و در این هفته هم سفرش به دور دنیا را شروع می‌کند و از کشورهای اتیوپی، سودان جنوبی و کنگو دیدار خواهد کرد اما اینکه هیلی به سمت وزارت خارجه انتخاب شود، برای شخص وی پرمخاطره است. او در حوزه سیاست خارجی آنقدر کسب تجربه کرده که براحتی می‌تواند در آینده برای داعیه رئیس‌جمهور شدن بدان اتکا کند. همین دور بودن هیلی از کاخ سفید یک مزیت برای او است و باعث شده او از اختلافات درونی کاخ سفید دور بماند و مستقل عمل کند. البته احراز مقام وزارت خارجه برای هیلی در واقع یک قمار برد و باخت است. معلوم نیست رهاورد سیاسی این مقام برای هیلی چه باشد.
واشنگتن‌پست می‌افزاید: اما پامپئو هم اگر بر کرسی وزارت خارجه آمریکا تکیه بزند، وزیر خارجه‌ای خواهد بود که پیوندهایی عمیق با ترامپ دارد و بالطبع می‌تواند ارتباطاتش را با مجموعه کاخ سفید هم قوی کند اما در موضوع ایران، پامپئو در مقایسه با هیلی به مراتب جنگ‌طلب‌تر است. درباره روسیه هم او گفته که علاقه‌مند است نفوذ روسیه در انتخابات 2016 را کم‌اهمیت جلوه دهد. وی هفته‌ای چند جلسه به رئیس‌جمهور گزارش می‌دهد و آشکارا نشان داده سخت علاقه‌مند است سیاستمدار باشد.
گزارش‌ها حاکی است در صورت انتخاب شدن پامپئو برای تصدی وزارت خارجه، سناتور جمهوری‌خواه «تام کاتن» از آرکانزاس پست او را در مقام مدیرکلی سیا احراز خواهد کرد. کاتن از معدود سناتورهایی است که روابطی حسنه با ترامپ و کاخ سفید دارد و با تکیه زدن بر مقام مدیرکلی سیا، خود را آماده احراز مقام‌های بالاتر خواهد کرد. البته یک موضوع مهم در وزارت خارجه آمریکا، نیروهای کارکشته‌ این حوزه است که با آغوش باز از هیلی یا پامپئو در مقام وزارت خارجه استقبال خواهند کرد اما مسلما هر دو نامزد در مقام وزیر خارجه باید خود را آماده انجام وظیفه فوق‌العاده دشواری کنند. تا زمانی که هر کدام از این دو نامزد آشکارا با رویکردهای تیلرسون فاصله نگیرند و مدافع دیپلماسی و دیپلمات‌ها و کاری که در توان‌شان است نباشند، واشنگتن باید بزودی در فکر انتخاب وزیر خارجه دیگری باشد.

وزیر خارجه انگلیس روز دوشنبه در نشست اندیشکده چتم‌هاوس گفت باید با فعالیت‌های ایران در منطقه مقابله کرد.
به گزارش تسنیم، بوریس جانسون در نشست اندیشکده «چتم‌هاوس» گفت: «ایران مسلح به سلاح‌های هسته‌ای، فشار غیرمسؤولانه‌ای بر کشورهای همسایه‌اش وارد می‌کرد». جانسون پس از بیان اینکه ایران باید از مزایای توافق هسته‌ای برخوردار شود، ادعا کرد ایران در حال انجام «فعالیت‌های مخرب در منطقه است که باید آن را مهار کنیم». وی همچنین ضمن تأکید بر حفظ تلاش برای حل بحران کره‌شمالی از مسیرهای دیپلماتیک، گفت گزینه‌های نظامی علیه این کشور باید پابرجا بماند. جانسون گفت: «هیچکس به دنبال راهکار نظامی نیست ولی این گزینه باید از لحاظ تئوریک روی میز باشد».

تحول در علوم انسانی اسلامی موضوع پیچیده‌ای است که نیازمند صرف زمان و ایجاد زیرساخت‌هاست اما هنوز امکانات موجود نتوانسته پاسخگوی تحول در علوم انسانی باشد. برگزاری کنگره علوم انسانی اسلامی یکی از برنامه‌‌‌هایی است که می‌تواند به اشاعه گفتمان علوم انسانی اسلامی کمک کند. با توجه به برگزاری چهارمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی، رئیس شورای سیاست‌‌گذاری کنگره گفت‌وگویی داشته‌‌‌‌‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.
***
 به عنوان سؤال نخست، مایلیم ارزیابی جنابعالی را از مسیر تحول بنیادی در علوم انسانی بدانیم و اینکه آیا اساساً این حرکت را موفق می‌دانید؟
شما می‌دانید که تحول بنیادین در علوم انسانی، کار بسیار سخت، پیچیده و در عین حال زمانبری است و اساساً بخش اصلی این تحول در یک فرآیند صورت می‌گیرد. از طرف دیگر، انواع موانع طبیعی و غیرطبیعی در برابر این تحول وجود دارد که تحول را با دشواری مضاعف روبه‌رو خواهد کرد. با این ملاحظه، این ناشی از ناپختگی فکری است که کسی توقع داشته باشد تحول به صورت یک پروژه و در یک بازه زمانی کوتاه محقق شود، البته وقتی از فرآیند صحبت می‌کنیم، طبعاً منظورمان بی‌فایده بودن سرمایه‌گذاری‌های هدفمند نیست. من معتقدم سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به فرآیندها از جهات گوناگون کمک کند. بنا بر آنچه عرض شد، به نظر می‌رسد طی 10 سال اخیر، روند تحول در علوم انسانی از چند جهت بهبود یافته است. اولاً، ما شاهد شکل‌‌‌گیری یک تفکر جامع و منسجم درباره تحول هستیم که سابق بر این وجود نداشت، البته این تفکر خلأها و نقصان‌‌‌هایی هم دارد اما  هم‌اکنون شاهد تکمیل سریع این تفکر هستیم؛ ثانیاً، گفتمان تحول در دانشگاه و حوزه آن هم با تاکید بر «علوم انسانی اسلامی» تا حد قابل توجهی شکل گرفته و امروز موضوع شکل‌‌گیری و تکامل علوم انسانی اسلامی به مطالبه‌ای نسبتاً گسترده تبدیل شده است، هرچند باید بپذیریم همه موافقان علوم انسانی اسلامی به یک شکل به این علوم نگاه نمی‌کنند؛ ثالثاً، به صورت خودجوش چندین خط نظریه‌پردازی و نوآوری علمی در این عرصه شکل گرفته و هر روز شاهد رخ‌نمایی برخی از این نظریات در قالب نشریات، کتب و نشست‌‌های علمی هستیم. با این وصف، من معتقدم مسیر تحول در علوم انسانی نسبت به سابق که کسی جرأت نمی‌کرد از علوم انسانی اسلامی سخن بگوید، تا حد قابل توجهی هموار شده  و امیدواریم طی 3-2 دهه آینده اتفاقات بزرگ و تحول‌آفرینی در این میدان بیفتد.
 آیا امروز الگوی مشخصی برای تحول در علوم انسانی وجود دارد؟
به نظر من، امروز 2 الگوی کلان و عمده برای تحول در علوم انسانی وجود دارد: الگوی اول که در 40 سال گذشته به نام‌‌های مختلف سلطه داشته، پالایش علوم انسانی سکولار و غربی است که به تعارضات ظاهری با عقاید و ارزش‌‌های اسلامی می‌پردازد. در این الگو که نوع شدیدی از سطحی‌گرایی بر آن مستولی شده است، رویکرد از بالا به پایین حاکم است؛ یعنی تصور می‌شود که علوم انسانی را می‌توان صرفاً با دستور و بخشنامه متحول کرد، این در حالی است که جنس علم و آگاهی و ماهیت آزاداندیشانه آن، اقتضای برخورد دستوری ندارد. البته حاکمیت حق دارد درباره نظام آموزش عالی اعمال حاکمیت کند، لکن تحول حقیقی و پایدار در علوم انسانی باید با غلبه طبیعی و فرآیندی علوم انسانی اسلامی توام باشد؛ و اما الگوی دوم که کنگره علوم انسانی اسلامی پرچمدار آن به شمار می‌رود، درصدد نوسازی علوم انسانی است و روش آن مبتنی بر گسترش و تعمیق هدفدار روند تولید علم در علوم انسانی اسلامی در بستر آزاداندیشی و نقد است. در این صورت، ما شاهد جاری و ساری شدن طبیعی و تدریجی علوم انسانی اسلامی در رگ‌‌های دانشگاه‌ها و مراکز علمی خواهیم بود. در واقع، کنگره به دنبال حضور قوی در یک فضای آزاد رقابتی بوده و معتقد است که علوم انسانی اسلامی با ظرفیت‌‌های منحصربه‌فردی که دارد در این فضای رقابتی برتری خود را اثبات خواهد کرد. توجه داشته باشید که الان فضای رقابتی وجود ندارد و حلقه روشنفکری سکولار مستبدانه اجازه ورود تفکر اسلامی به میدان علمی کشور را نمی‌دهد.
 سرمایه‌‌گذاری در عرصه علوم انسانی از نظر جنابعالی چگونه است؟
سرمایه‌‌گذاری در این عرصه هیچ تناسبی با اهمیت آن ندارد. به بیان دیگر، هنوز فهم و درک کافی از نقش حیاتی علوم انسانی اسلامی در پیشرفت کشور وجود ندارد؛ در مواردی هم که فهم و درک هست، اراده لازم برای سرمایه‌‌گذاری وجود ندارد، البته با همه اینها، کارهای خوبی در حاشیه حوزه و دانشگاه انجام شده است. اگر می‌بینید در سال‌‌های اخیر تحرک خوبی در علوم انسانی اسلامی به‌ وجود آمده است، محصول همین سرمایه‌گذاری‌‌‌هایی است که طی 20 سال اخیر در حاشیه حوزه و دانشگاه انجام شده است.
 سهم کنگره را در تحول چگونه ارزیابی می‌کنید؟
5 سال از عمر کنگره می‌گذرد، در این چند سال، ما تلاش کردیم ضمن اشاعه گفتمان علوم انسانی اسلامی و غنی‌‌سازی تفکر تحول در علوم انسانی، با بهره‌‌‌گیری از دارایی‌‌های علمی موجود، نقاط حساس و پربازده را شناسایی و روی آنها سرمایه‌‌گذاری کنیم. این کار که در نوع خود هوشمندانه محسوب می‌شود، شکوفایی محسوسی را در جریان علوم انسانی اسلامی به‌وجود آورده است. البته این را هم عرض کنم که کنگره از حمایت‌‌های لازم برخوردار نیست و به آن کم‌لطفی می‌شود و لذا ما هنوز نتوانسته‌‌‌‌‌ایم خیلی از برنامه‌‌های مهم خودمان را اجرا کنیم.
 رابطه کنگره و شورای تحول در علوم انسانی را چگونه توصیف می‌کنید؟
با وجود چند مرتبه اعلام آمادگی، شورای تحول در علوم انسانی حاضر به همکاری و هم‌افزایی در این مسیر نیست لذا هیچ ارتباطی بین کنگره و شورای تحول وجود ندارد، ضمن آنکه تفکر ما در موضوع تحول با تفکر شورای تحول متفاوت است.
 برنامه شما برای آینده کنگره چیست؟
همانطور که اشاره کردم، کنگره به دلیل عدم برخورداری از حمایت‌‌های لازم، تاکنون موفق به اجرای بخش مهمی از برنامه‌‌های خود نشده است اما تلاش می‌کنیم کار خودمان را ادامه دهیم. برنامه اصلی ما، گسترش کتاب نظریه در تمام رشته‌های علوم انسانی است. کتاب نظریه فقط یک سکوی علمی نیست بلکه یک خط تولید است که روی اجزای به‌هم‌پیوسته آن مفصل سرمایه‌‌گذاری می‌شود. امیدواریم بتوانیم با بهره‌‌‌گیری از استعدادهایی که وجود دارد، این کار را انجام دهیم. از طرف دیگر، دبیرخانه دائمی کنگره مبادرت به راه‌اندازی نشریه علمی- پژوهشی تحقیقات کاربردی علوم انسانی کرده است. هدف از ایجاد این نشریه، تقویت پژوهش‌‌های کاربردی در علوم انسانی اسلامی است که تلاش می‌کنیم این موضوع را فراتر از یک نشریه در سال‌‌های آینده دنبال کنیم. در کنار این دو کار، پرورش پژوهشگران نخبه و جوان هم در دستور کار دبیرخانه کنگره است و برای این هدف، از چند سال قبل مرکز ایده‌پردازی و نوآوری در جوار دانشگاه امام صادق(ع) راه‌اندازی شده است که تدریجاً در حال میوه‌دهی است. به بیان دیگر، از سال‌‌های آینده شاهد حضور نسل تازه و توانمندی از اساتید و پژوهشگران دانشگاهی و حوزوی در این میدان خواهیم بود.
 علاقه‌مندان دوست دارند بدانند چگونه می‌توانند به آثار علمی کنگره دست پیدا کنند؟
آثار علمی کنگره و مرکز صدرا بویژه مقالات فراوانی که هر ساله در عرصه علوم انسانی اسلامی منتشر شده به صورت الکترونیکی براحتی در دسترس همگان است. در عین حال، در سال‌‌های اخیر منشورات این دو مجموعه از طریق فروشگاه‌‌های نشر معارف و ترنج عرضه می‌شود.
 

گروه اقتصادی: مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد که همراه ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی دیروز به مجلس رفته بود، با اظهارات نمایندگان مجلس متوجه شد وظیفه روی دوش وی بسیار سنگین‌تر از حد تصورش بوده است. به گزارش «وطن‌امروز»، قطعا وزیر اقتصاد بهتر از هر کس می‌داند وضعیت اقتصاد کشور چگونه است اما تجربه نشان داده برخی مسؤولان دولتی واقعا به آمارهای دولتی و بلندپروازانه سایر مسؤولان تکیه می‌کنند و بر پایه همان گزارش ارائه می‌دهند اما روز گذشته جلسه وزیر و رئیس‌کل بانک مرکزی با کسانی بود که آمارهای واقعی‌تر در اختیار داشتند و بخوبی آخرین وضعیت اقتصاد کشور را به تصویر کشیدند. اعضای کمیسیون اقتصادی میزبان کرباسیان و سیف بودند تا به دولت اعلام کرده باشند می‌دانند اقتصاد حال خوبی ندارد و باید همت مضاعفی باشد تا اقدام و عملی برای رفع مشکل‌ها انجام شود. محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی در این نشست که با موضوع بررسی مسائل مهم اقتصادی کشور برگزار شد، عنوان کرد: شرایط اقتصادی کشور عادی نیست و در واقع می‌توان گفت در شرایط جنگ اقتصادی قرار داریم و قاعدتا باید متناسب با این وضعیت آرایش اقتصادی خود را طراحی کنیم اما عملیات بیرونی دولت و اقدامات انجام شده متناسب با جنگ اقتصادی نیست. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه تغییری در رویکرد و فعالیت‌‌های اقتصادی دولت رخ نداده است، گفت: بودجه سالانه و قوانین طبق سنوات گذشته انجام می‌شود، در صورتی که انتظار می‌رود تغییراتی در این ابعاد رخ دهد و اگر از طرف دولت اقداماتی انجام می‌شود اما مجلس متوجه نمی‌شود. نماینده مردم کرمان با بیان اینکه ترامپ اخیرا جنگ اقتصادی با ایران را کلید زده است، گفت: در این زمینه رئیس‌جمهور و ارکان اصلی نظام پاسخ گستاخی ترامپ را داده‌‌‌‌اند اما عملا آمریکا در شیپور جنگ اقتصادی دمیده است و باید متناسب با آن آرایش اقتصادی داشته باشیم و پیش‌بینی خود را از آینده در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طراحی کنیم. وی با اشاره به جلسات کمیسیون‌‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در کمیسیون‌ها بحث‌‌‌هایی می‌شود که نشان می‌دهد فضای بیرونی دولت متناسب با شرایط اقتصادی نیست و روند عادی در دولت وجود دارد که از کنار مسائل به‌راحتی عبور می‌کند. نماینده مجلس تاکید کرد: این در حالی است که انتظار می‌رود دولت با رصد اقتصاد بین‌المللی، رویکردهایی متناسب و عملکردهایی متناظر داشته باشد. پورابراهیمی با بیان اینکه مجلس آمادگی لازم برای کمک به دولت جهت حضور در جنگ اقتصادی را دارد، گفت: مباحثی مرتبط با شرایط اقتصادی کشور از جمله کسری بودجه وجود دارد و مجلس نمی‌داند دولت برای بودجه سال 97 چه برنامه‌ای دارد، آیا می‌خواهد بودجه سنتی ارائه دهد و تغییراتی در ادبیات بودجه‌نویسی ایجاد کند یا خیر؟ وی ادامه داد: همچنین جای سوال است که آیا دولت می‌خواهد 42 هزار میلیارد تومان بودجه هدفمندی را با ادبیات گذشته که بی‌تاثیر بود، پرداخت کند یا تصمیم دیگری دارد؟ همچنین این سوال مطرح است که بانک مرکزی چه برنامه و تمهیداتی درباره نوسانات ارزی کشور دارد. نماینده مجلس با تاکید بر اینکه تلاش داریم گرفتار نوسانات ارزی سال 92 نشویم، ادامه داد: دولت بارها تاکید داشته موسسات مالی غیرمجاز در کشور وجود ندارد اما باید گفت با پاک کردن صورت مسأله موضوع حل نمی‌شود، چرا که همچنان مردم درگیر سپرده‌های‌شان در این موسسات هستند و انتظار می‌رود دولت هرچه زودتر در این زمینه تصمیمات مناسبی اتخاذ کند. پورابراهیمی با بیان اینکه روابط بین‌المللی کشور مختل شده است، اظهار داشت: شاهد عدم همکاری کشورها در زمینه اقتصادی هستیم؛ انتظار داریم بانک مرکزی موضوعات را رصد کند و ساختار بانکی را تغییر دهد. وی با تاکید بر اینکه نسبت به آینده اقتصادی کشور نگران هستیم، بیان داشت: البته فرصت‌‌های خوبی نیز وجود دارد که باید آنها را شناسایی کنیم، با این حساب همانطور که دکتر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی به کمیسیون اقتصادی دستور داده‌‌اند تا از وضعیت اقتصادی کشور گزارشی در صحن مجلس ارائه شود، انتظار می‌رود دولت برنامه‌‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت خود را ارائه کند تا بتوانیم متناسب با عملکرد دولت گزارش و جمع‌‌‌بندی داشته باشیم. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مسائل و مشکلات بودجه‌ای دولت را درک می‌کنیم، تاکید کرد: انتظار می‌رود ستاد تدابیر ویژه اقتصادی در دولت تشکیل شود تا بتوان متناسب با اقدامات آمریکا در کوتاه‌مدت تصمیم‌‌‌گیری کرد، همین که دولت خواهان اختیاراتی برای تصمیم‌‌‌گیری نیست از نگاه ما یعنی اینکه شرایط اقتصادی را عادی در نظر گرفته است. همچنین فرید موسوی در ادامه این نشست با ابراز نگرانی از تکرار شرایط اقتصادی سال 90-89، گفت: دولت وقت با وجود شرایط تحریم، روزانه تصمیم‌‌‌گیری می‌کرد در حالی که مسائل یک شبه اتفاق نیفتاده بود و باید از گذشته آمادگی لازم برای مقابله با شرایط را فراهم می‌کردیم. نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: امروز نیز شاهد همان شرایط هستیم و باید مشخص شود طبق کدام سند و با چه آمادگی و چه برنامه‌ای می‌خواهیم برابر نوسانات اقتصادی تصمیم‌‌‌گیری کنیم. وی با بیان اینکه کشورهای همسو با ایران مشکلاتی برای کشور ایجاد کرده‌‌‌‌اند، گفت: به طور مثال دانشجویان خارج از کشور شاهد مسدود شدن حساب‌‌های بانکی‌شان هستند، این در حالی است که از امضای قراردادهای جدید خبر داده می‌شود. ما این قراردادها را زیر سوال نمی‌بریم اما ابهاماتی وجود دارد که لازم می‌دانیم توضیحاتی در این‌باره ارائه شود. نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه دولت برای آینده اقتصادی کشور باید پیش‌بینی‌‌های لازم را داشته باشد، اظهار داشت: باید اطلاعات دقیق از دستگاه دیپلماسی گرفته و به صورت آنلاین موضوعات رصد شود و براساس آن تصمیم‌‌‌گیری کنیم. علی‌اکبر کریمی همچنین با بیان اینکه صاحب‌نظران و مسؤولان در جلسات غیرعمومی از اوضاع نابسامان اقتصادی خبر می‌دهند، گفت: شرایط اقتصادی رو به بحران است و باید مشخص شود در بانک‌ها چه شرایطی داریم و برای مبارزه با قاچاق کالا چه اقداماتی انجام شده است. نماینده مردم اراک و کمیجان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در حال حاضر ابهامات جدی درباره مسائل اقتصادی وجود دارد و این سوال مطرح است که آیا دولت عزم و اراده جدی برای پرداختن به این بحران‌ها در راستای رفتن به سمت رفع آنها را دارد یا خیر؟ و آیا این تصمیمات حل مشکلات را محقق می‌کند یا خیر؟ وی با بیان اینکه با رقم 30 تا 40 میلیارد تومانی کسری بودجه مواجه هستیم، گفت: با وجود اینکه در بودجه سنواتی و به دنبال آن در برنامه ششم توسعه تکالیفی درباره قطع یارانه ثروتمندان وجود دارد اما همچنان شاهد هستیم دولت عزمی برای اجرای این بخش از قوانین ندارد. نماینده مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: همچنان شاهد تحصن و پیگیری سپرده‌گذاران هستیم و با یک شوک این اعتراض به صحنه خیابان کشیده خواهد شد، همچنین تکلیف سهام‌عدالت مشخص نشده و در شرایطی که همچنان اصل لایحه سهام‌عدالت به مجلس ارائه نشده است شاهد سخن گفتن درباره پرداخت سود سهام‌عدالت هستیم که تاثیر و خاصیت آن در جامعه مشخص نیست. عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در نهایت تاکید کرد: این سوال اساسی از دولت وجود دارد که چه برنامه مشخصی برای رفتن به سمت حل بحران‌‌های اقتصادی در یک بازه زمانی مشخص طراحی کرده است.
 

هنوز کمیته اخلاق درباره پرونده محرومیت محسن مسلمان و وریا غفوری حکم قطعی را صادر نکرده است. این در حالی است که گفته می‌شود بازیکن استقلال اصلا در آن تصویر حضور فیزیکی ندارد و این هنر فتوشاپ است که او را در آن صحنه کنار دو بازیگر تلویزیون مونتاژ کرده است. با این وجود اگر کمیته اخلاق رای به محرومیت دهد بدون شک پرسپولیس بیشترین ضرر را خواهد کرد. شاید محرومیت وریا غفوری (که از ابتدای آبی‌پوش شدن تا الان فقط 2 پاس گل داده) برای استقلالی‌ها  چندان مهم نباشد اما پرسپولیس قطعا از غیبت محسن مسلمان ضرر را خواهد کرد. این ادعا را یک مقایسه ساده، تایید خواهد کرد. استقلال با وریا 21 گل زده و 14 گل خورده دارد. حال آنکه بدون او 24 گل زده و 13 تا خورده است. یعنی آبی‌ها بدون غفوری بهتر گل می‌زنند و کمتر گل می‌خورند. درباره محسن مسلمان اما داستان کاملا متفاوت است. معمار اکثر حملات  پرسپولیس فصل پیش 2358 دقیقه بازی کرده بود که در آن مدت 6 پاس گل داد. پرسپولیس در دقایقی که محسن به ‌عنوان بازیکن تعویضی از زمین خارج می‌شد، فقط یک گل به ذوب‌آهن زد اما در بقیه دقایق بدون مسلمان نه گل زد و نه گل خورد. این بازیکن در 3 بازی هم اصلا به میدان نرفت که این نتایج رقم خورد؛ پیروزی یک بر صفر مقابل گسترش، پیروزی 4 بر صفر مقابل پدیده و شکست یک گله برابر سیاه‌جامگان. مسلمان در این فصل هم با 5 پاس گل صدرنشین جدول پاسورهاست. پرسپولیس در دقایقی که محسن در زمین نبود یک گل از پیکان خورد، یکی هم از سپاهان اما شنبه بدون او نفت را شکست داد. عملکرد 2 بازیکن محروم سرخابی‌ها در شهرآوردها هم جالب است. وریا در شهرآورد رفت فصل پیش که بدون گل به پایان رسید، در زمین حضور داشت اما در بازی برگشت که آبی‌ها 3 بر 2 پیروز شدند در زمین نبود.
حکم محرومیت پس از داربی
بعد از انتشار تصاویر قلیان کشیدن محسن مسلمان و وریا غفوری در فضای مجازی که حواشی زیادی به وجود آورد، صبح روز یکشنبه خبر رسید کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال در اقدامی سریع با این دو بازیکن برخورد جدی داشته و آنها را از حضور در داربی روز پنجشنبه محروم کرده است. جدا از مباحثی که طی روزهای اخیر پیرامون این موضوع حاشیه‌ای مطرح شده بود، شایعه اعلام رای سنگین آن هم در آستانه جدال سرخابی‌ها موجب شد واکنش‌های زیاد و تندی علیه حکم احتمالی در کمتر از ۲۴ ساعت صورت بگیرد. اما در حال حاضر نکته جالب توجه این است که طبق اعلام مسؤولان باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس حکم محرومیت غفوری و مسلمان به این دو باشگاه ابلاغ نشده و آنها با وجود اعتراض به رای احتمالی و اینکه در رسانه‌ها آمده نمی‌توانند از بازیکنان کلیدی خود بهره ببرند، از تصمیم رسمی کمیته اخلاق در این باره بی‌اطلاع هستند. با توجه به مخالفت‌ها و اعتراض‌های گسترده‌ای که از سوی مدیران استقلال و پرسپولیس و هواداران‌شان و همچنین برخی مسؤولان و اهالی فوتبال صورت گرفته به نظر می‌رسد اصلا این حکم تا پیش از داربی روز پنجشنبه به دو باشگاه ابلاغ نشود، ضمن اینکه ظاهرا مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال نیز با وجود عدم اظهارنظر در این باره با محرومیت مسلمان و غفوری در شرایط فعلی مخالف است. با این وجود باید منتظر ماند و دید تا پیش از بازی استقلال و پرسپولیس این حکم به باشگاه‌های سرخابی ابلاغ می‌شود یا کمیته اخلاق تصمیم دیگری مد نظر دارد و به دنبال اجرایی کردن آن پس از داربی است.
خبر بد برای استقلال؛ نورافکن شاید نباشد
وضعیت امید نورافکن، هافبک تیم فوتبال استقلال برای بازی با پرسپولیس امروز سه‌شنبه و بعد از انجام تست نهایی مشخص می‌شود. امید نورافکن، هافبک جوان تیم استقلال که مدتی است از ناحیه مچ پا دچار آسیب‌دیدگی است، این روزها تمرینات خود را در کلینیک فیزیوتراپی آبی‌پوشان با جدیت دنبال می‌کند. شرایط بدنی نورافکن به گونه‌ای است که هنوز وینفرد شفر نمی‌داند برای دیدار حساس روز پنجشنبه می‌تواند این بازیکن را در اختیار داشته باشد یا خیر. نورافکن امروز توسط تیم پزشکی استقلال مورد تست قرار خواهد گرفت تا در صورت مثبت بودن پاسخ این تست، مجوز حضور در داربی را پیدا کند. استقلال در هفته دهم رقابت‌های لیگ برتر از ساعت ۱6:۴۰ روز پنجشنبه ۴ آبان در ورزشگاه آزادی به دیدار تیم پرسپولیس می‌رود. این بازی که آخرین و حساس‌ترین بازی هفته دهم است به میزبانی سرخپوشان برگزار می‌شود.

پیمان فراهانی*: قطعا همان زمان که محمدعلی نجفی به عنوان گزینه شهرداری تهران در جلسه شورای شهر، علیه موسسه همشهری و فعالیت‌های رسانه‌ای و چاپی - انتشاراتی آن مجموعه به جهت اخذ رأی اعتماد اعضای شورای شهر، اعلام موضع صریح می‌کرد می‌شد حدس زد که اتفاقات بزرگی در راه است.
بخشی از این اتفاقات در نخستین نشست خبری شهردار با رسانه‌ها به وقوع پیوست و خبر رسمی تعطیلی 4 نشریه از گروه مجلات همشهری از سوی نجفی رسانه‌ای شد. البته پیش‌تر نیز خبرهایی از جابه‌جایی‌های صورت گرفته در روزنامه همشهری از مدیرمسؤولی تا دبیران سرویس‌ها به رسانه‌ها درز کرده بود.
هرچند امروز محرز است که تغییری در تصمیمات گرفته شده توسط دوستان شهردار در موسسه همشهری ایجاد نمی‌شود اما ذکر نکاتی مشورتی به آن دوستان که بعضا در جلسات داخلی گفته و شنیده شد و بعضا حتی شنیده نشد، خالی از لطف نیست.
- شهردار محترم تهران در نشست خبری خود اعلام کرد بخشی از فعالان رسانه‌های مکتوب به فعالیت گروه مجلات همشهری اعتراض داشته‌اند و تصمیم او برای تعدیل فعالیت مجلات که پیش‌بینی می‌شود با بهانه‌های مختلف به حداقل ممکن برسد، مبنی بر همین اعتراض اتخاذ شده است اما در اقدامی متناقض اعلام می‌شود مجلاتی تعطیل شده‌اند که فروش آنها زیر 20درصد بوده است، پس اگر این نشریات در بازار رقابتی جایی برای فعالیت نداشتند حضورشان در بازار برای بخش خصوصی مشکلی ایجاد نمی‌کرد.
- امروز بر کسی پوشیده نیست که رسانه‌های خصوصی نیز توسط اشخاص یا مجموعه‌هایی حمایت می‌شوند که هرکدام علایق سیاسی خاص خود را دارند و اساس حمایت آنها از رسانه‌ها به جهت کسب موفقیت در علایق است. تعطیلی مجلات همشهری که سابقه فعالیت اکثر آنها بالای 10 سال است و خارج کردن آنها از عرصه مطبوعات مشخصا به‌نفع آن مجموعه‌های خصوصی و در نهایت به نفع آن علایق و سلایق خواهد بود. هرچند با نگاهی گذرا به دکه‌های روزنامه‌فروشی می‌توان فهمید امروز عمده نشریات و مطبوعات از کدام علاقه سیاسی برخوردارند.
- تا جایی که اطلاعات درباره موسسه همشهری وجود دارد، این موسسه بخشی جدی از مخارج خود را از تبلیغات و چاپخانه این موسسه که بزرگ‌ترین چاپخانه خاورمیانه است کسب می‌کند. خاطرم هست ایامی صحبت از خصوصی و مستقل شدن نشریات این موسسه بود اما بدان جهت که این مجموعه عام‌المنفعه است و عملا مجلات به مردم تعلق دارند نه گردانندگان آن، از خصوصی شدن آنها صرف نظر شد اما امروز به دلیل حمایت از دیگر نشریات خصوصی این مجلات تعطیل می‌شوند!
- داشتن نگاه سودمحور به عرصه فرهنگ از جمله آفاتی است که امروز موسسه همشهری دچار آن شده است. بر کسی پوشیده نیست که فعالیت‌های فرهنگی «نه برای کسب سود بیشتر» بلکه برای «ارتقای فرهنگ عمومی» انجام می‌شود. فعالیت مجلات موسسه همشهری در کنار دیگر کارهای فرهنگسراها و سرا‌های فرهنگی است که قطعا شهرداری تهران به عنوان جدی‌ترین «متصدی» فرهنگی تهران باید به آن توجه کند.
- صد البته که فروش مجلات فی‌نفسه دارای اهمیت و نشان‌دهنده ارتباط درست با مخاطب است اما گسترش استفاده از فضای مجازی عموم مطبوعات و نشریات کشور را درگیر خود کرده است و بخش مهمی از مجلات کشور که برخی نیز بسیار بنام بودند به تعطیلی کشیده شدند، لذا گسترش استفاده از فضای مجازی و رجوع کمتر مخاطب به نشریات و مکتوبات مساله‌ای منحصر به موسسه همشهری نیست،‌ بلکه موضوعی بین‌المللی است که دیگر رسانه‌های جهان نیز از آن رنج می‌برند اما می‌توان مقایسه و بررسی کرد که چقدر از مدیران رسانه‌ای برای فرار از صورت مساله و شانه خالی کردن از مسؤولیت، تصمیم به تعطیلی رسانه‌های‌شان گرفتند. هرچند می‌توانید در ایران علاوه بر محدودیت‌های ایجاد شده، بالا رفتن نجومی قیمت کاغذ و عدم حمایت یا اصطلاحا تسهیل‌گری نهادهای متولی فرهنگی را هم
اضافه کنید.
- هرچند ناگفته بسیار است اما در آخر نیز اضافه کنیم اخذ تصمیم درباره تعطیلی یا ادامه فعالیت یک مجله کاری است که نیازمند بررسی کارشناسی است. به عنوان نمونه همشهری ماه در مدیریت جدید خود که کمتر از یک‌سال به‌طول انجامیده، رشد میانگین فروش 10 تا 15 درصدی را تجربه کرده است. حتی در جلسه‌ای که برای بررسی وضعیت تنها 5 دقیقه فرصت داشت پیشنهاد محدود شدن تعداد صفحات و همچنین تغییر بازه انتشار به هفته‌نامه را داد، چرا که ماهنامه سیاسی با توجه به سیال و زودگذر بودن مسائل سیاسی کشور به سختی می‌تواند کسب
موفقیت کند.  
*جانشین سردبیر همشهری ماه
 

حسن روحانی می‌گوید اروپا حق ندارد درباره قدرت دفاعی ایران حرف بزند، چرا که برنامه دفاعی ایران مطابق مقررات بین‌المللی است. حسن روحانی دیروز در همایش بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی درباره تسلیحات ایران بیان داشت: تسلیحات ایران مثل تسلیحات همه کشورهای دنیاست؛ ما در جهان یک مقررات بین‌المللی داریم،‌ ما قانون اساسی داریم، نیروی ما باید بازدارنده باشد، چیز دیگری نمی‌خواهیم، قدرت نظامی ما در برابر تهدیدات باید بازدارنده باشد و در شرایط مبادا دفاع موثر انجام شود. رئیس‌جمهور گفت: همه دنیا همینطور است، کسی نمی‌تواند درباره قدرت نظامی کشور که بر مبنای قانون اساسی و مبنای تدابیر دفاعی و دکترین دفاعی طراحی شده حرفی بزند. برخی دوست دارند با ما حرف بزنند، تشریف بیاورند حرف بزنند، ببینیم چه کسی ضرر می‌کند. ما سوال می‌کنیم از بعضی کشورها آن روزی که ما مظلومانه برابر متجاوز می‌جنگیدیم شما اسلحه به کی دادید؟ به ما دادید یا به متجاوز؟ به گزارش فارس، وی گفت: ما از شما می‌پرسیم در شرایطی که مردم ما زیر آتش توپخانه،‌ بمباران و موشک دشمن بودند آیا شما حاضر شدید به ما سلاح پدافند هوایی دهید؟ ما از شما سلاح تهاجمی نخواستیم. شما آن زمان یک توپ ضدهوایی ساخت اروپا را که متعهد بودید برای تعمیرش، وقتی ما از تهران برای تعمیر فرستادیم گفتید نمی‌توانیم تعمیر کنیم، چون در حال جنگ هستید. روحانی خاطرنشان کرد: گفتیم خب! توپ ما را برگردانید، گفتند نمی‌توانیم، شما در حال جنگ هستید! درباره تسلیحات نظامی حرف خیلی داریم،‌ بحث حضور ایران و قدرت دفاعی ایران فرار به جلو است. کی برای مردم در این منطقه ویرانی آورد؟ کی به تروریست‌ها کمک کرد؟ کی تروریست‌ها را به‌وجود آورد؟ حرف زیاد زده می‌شود شما به این حرف‌ها خیلی اعتنا نکنید، اگر روزی لازم باشد ما بلدیم چگونه جواب دهیم،‌ قبلا هم ما به اینها جواب داده‌ایم.
 

گروه فرهنگ و هنر: بیش از یک دهه از زمانی که مقام معظم رهبری در دیداری با تیم سازنده نمایش میدانی «شب آفتابی» از آنها خواستند این کار تکثیر شود و در سایر شهرستان نیز اجرا شود، می‌گذرد. نمایشی که به تعبیر رهبری «مثل تئاتر از غرب به ما نرسیده و طراحی بومی و اسلامی دارد» و حالا نیز پس از چند سال جوان‌هایی تازه‌نفس برای ادامه این راه وارد میدان شدند. به گزارش «وطن امروز»، این روزها خبری درباره آغاز اجرای یک نمایش محیطی جدید با نام «مأمن» در رسانه‌ها منتشر شده است. نمایشی به طراحی جواد صدفی و کارگردانی سیدمحسن بنی‌هاشمی که تازه‌ترین محصول گروه هنرهای نمایشی بنیاد فرهنگی روایت فتح است و در فاز جنوبی بوستان یاس فاطمی تهران به اجرا درمی‌آید.
اجرای این نمایش محیطی که قرار است در آن به برشی از جنگ تحمیلی و تجاوز رژیم بعث به خاک ایران پرداخته شود، بهانه‌ای شد تا نگاهی به تعدادی از مهم‌ترین و پرمخاطب‌ترین نمایش‌های محیطی سال‌های اخیر داشته باشیم. نمایش‌هایی که بهزاد بهزادپور برای نخستین‌بار به آن شکل و فرمی تازه داد و توانست زمینه‌ساز ارتباط گسترده مردم با این نوع از نمایش‌ها شود.
تجربه‌های دست‌نیافتنی در «شب آفتابی»
«شب آفتابی» را می‌توان طلایه‌دار نمایش‌هایی محیطی در سال‌های بعد از انقلاب دانست. نمایشی منحصر به فرد به کارگردانی بهزاد بهزادپور که پیش از آن نمونه‌ای نداشت و تقریبا بعد از آن نیز هیچ اثری نتوانست موفقیت این نمایش را تکرار کند. شب آفتابی که هم از نظر ساختار و هم داستان و هم میزان ارتباط‌گیری با مخاطب اثری منحصر به فرد محسوب می‌شد، در حالی توانست بیش از 10 سال پیاپی به اجرای خود ادامه دهد که گستردگی ابعاد مختلف این نمایش چه به لحاظ مساحت اجرای آن و چه به لحاظ تعداد نیروهای درگیر در پروژه بی‌نظیر بود و البته خروجی این پروژه بی‌نظیر و بومی روایتی جذاب بود که اغلب مخاطبان بویژه نسل جوان را با خود همراه می‌کرد. این نمایش منشوری از نور، صدا و تصویر است که با تکیه بر تکنیک‌های متنوع سینمایی همچون جلوه‌های ویژه بصری و میدانی، بازی با نور، صحنه و دکور، پخش صدا و افکت‌های مختلف و با حضور بیش از چند صد نفر هنرور و در بازه زمانی 3 ساعت به شرح روایت اتفاقات پیش آمده برای بشر از خلقت حضرت آدم تا ظهور امام زمان(عج) می‌پردازد. «قصه انبیا»، «حوادث صدر اسلام»، «تاریخ معاصر» و «ظهور امام زمان(عج)» 4 پرده اصلی این نمایش بود که در هر بخش از آن قسمت‌هایی از تاریخ پیش چشم مخاطبان این نمایش مرور می‌شد. نمایشی که یکی از مهیج‌ترین بخش‌های آن نمایش واقعه عاشورای حسینی در وسعت میدانی بزرگ و همچنین اجرای مانور نظامی با همراهی تانک و ادوات نظامی و انفجار بود که حس واقعی حضور در این شرایط را به چند هزار مخاطبی که هر شب برای تماشای این اثر حضور داشتند، القا می‌کرد و تجربه حضور در چنین محیطی برای آنها دست‌یافتنی می‌شد.
گاهی به آسمان نگاه کن!
این شیوه نمایش در ادامه باز هم توسط بهزاد بهزادپور و هسته اصلی سازنده «شب‌های آفتابی» با کمی تغییرات ادامه پیدا کرد تا بهزادپور این بار به جای «شب آفتابی»، مخاطبانش را به ضیافت «شبی در کهکشان‌ها» میهمان کند. نمایشی که همانند نمونه قبلی خود توانست انبوهی از مخاطبان را به خود جذب کند. بهزادپور خود در گفت‌وگویی در سال 93 «شبی در کهکشان‌ها» را اینگونه توصیف کرد: «شبی در کهکشان‌ها، در شاکله اصلی همان شب آفتابی است اما با تغییراتی توانسته روان‌تر از قبل علاقه‌مندان را به دیدن صحنه‌های نمایش مشتاقانه با خود همراه کند. در اجرای شبی در کهکشان‌ها میان‌پرده‌هایی با مضمون انتظار و امام زمان(عج) پیش‌بینی کردیم تا به نحوی هم خلأ میان پرده شب آفتابی را رفع کرده باشیم و هم به نوعی به بیننده عنوان کنیم همچنان باید منتظر امام عصر(عج) باشیم. عنوان «شبی در کهکشان‌ها» نیز از مضمون یکی از دیالوگ‌های فیلم «خداحافظ رفیق» - از جمله ساخته‌های سینمایی بهزاد بهزادپور- گرفته شده است. در صحنه‌ای از فیلم عنوان می‌شود: چرا گریه می‌کنی؟ می‌گوید: برای اینکه این شهر همه‌اش زمینی شده است؛ دیگر این شهر آسمانی ندارد! یعنی آنقدر در زمین مشغول شدیم که وقتی از کهکشان سخن به میان می‌آوریم ذهن‌ها به سمت فضای ماورای جو و سیاراتی مثل اورانوس و دیگر سیارات آسمانی سوق می‌یابد. در حالی که مقصود ما در اینجا از کهکشان، انبیا و معصومین هستند، پس در این کهکشان به دنبال آن هستیم تا به بینندگان نشان دهیم حضرت مریم(س)، حضرت عیسی(ع)، حضرت موسی(ع)، حضرت امام حسین(ع) و ... چگونه بودند. در واقع چون این افراد کهکشانی‌های واقعی جامعه ما هستند، نام نمایش را شبی در کهکشان‌ها تعیین کردیم تا بگوییم مردم یک شب از 365 شب سال را هم که شده برای دیدن این کهکشانی‌ها صرف کنند.
زمانی برای شیدایی
هر چند این تجربه موفق و تکرار آن در چند سال متوالی، به طور طبیعی و منطقی باید منجر به حمایت از تیم تولید این مجموعه بویژه شخص بهزاد بهزادپور می‌شد اما آنچه در عمل اتفاق افتاد، حذف او از این چرخه و ادامه این مسیر با حضور چهره‌هایی بود که نتوانستند موفقیت‌های این نوع از نمایش را که طراحی مدل بومی آن در واقع جزو ابتکارات این کارگردان محسوب می‌شد تکرار کنند. تجربه‌ای که چندین بار در برخی استان‌های کشور به اجرا درآمد ولی در اغلب موارد به موفقیت چندانی دست پیدا نکرد.
یکی از معدود مواردی که توانست در این حوزه موفقیت آثار بهزادپور را تکرار کند، نمایش «فصل شیدایی» به کارگردانی سعید اسماعیلی بود. این نمایش در روایت اصلی ادامه‌دهنده مسیر «شب آفتابی» بود و در آن داستان سرنوشت انسان از آغاز تاریخ تا دوران ظهور امام زمان(عج) روایت می‌شود اما نکته جالب توجه در این نمایش آن بود که اجرای آن از شهرستان آغاز شد و پس از استقبال مخاطبان در شهرهایی همچون اهواز، شهرکرد، خرم‌آباد، ابوموسی، بوشهر و یزد برای اجرا راهی تهران شد. ویژگی‌های دیداری این نمایش نظیر نورپردازی‌های هنرمندانه، دکورهای عظیم، کشتی نوح و بارش باران، ادوات و تجهیزات نظامی، مواد منفجره و... فضایی خاص برای تماشاگر ایجاد کرده بود که باعث می‌شد میزان تاثیرگذاری این نمایش بر مخاطبان نیز افزایش پیدا کند. جالب آنکه سازندگان این نمایش با استفاده از قصه‌ای انعطاف‌پذیر سعی کردند در زمان اجرا در هر کدام از شهرهای کشور بخشی از داستان این نمایش را به شرح قصه یکی از قهرمانان همان شهر یا یکی از اتفاقات تاریخی که در آن شهر رخ داده اختصاص دهند. برای مثال در بوشهر رشادت‌های شهید نادر مهدوی در مبارزه مستقیم با آمریکا در خلیج‌فارس به تصویر درآمده یا در اجرای یزد علاوه بر حوادث طبس، به نقش محوری شهید صدوقی در انقلاب و دفاع‌مقدس پرداخته شد.
دوره‌ات تمام نشده مربی!
آغاز اجرای این نمایش در اوایل دهه 80 سرآغاز ایجاد جریانی تازه در عرصه تئاتر کشور شد. جریانی که در ادامه در قالب اجرای نمایش‌هایی همچون «آوای نور»، «ستاره صبح» و حتی «دریادلان» به کار خود ادامه داد اما باز هم نتوانستند موفقیت‌هایی را که بهزادپور به دست آورده بود تکرار کنند. اتفاقی که بدون شک یکی از دلایل به وقوع پیوستن آن را باید در خالی بودن جای بهزاد بهزادپور در این عرصه دانست. هنرمندی مولف با ایده‌هایی نو که خود برای نخستین‌بار مبتکر این نوع از نمایش‌ها و بومی کردن آن در داخل کشور بود و در ادامه نیز با تکرار بیش از 10 ساله این نمایش توانست جایگاه این نوع از نمایش را در داخل کشور تثبیت کند ولی با کنار گذاشتن او به دلایل مختلف- از جمله بی‌توجهی همیشگی مدیران فرهنگی به هنرمندان- این نوع از نمایش نیز نتوانست به دوران اوج خود بازگردد. بهزادپور به عنوان ابداع‌کننده این کار شیوه‌ای را به ظهور رساند که حاصل جمع اسپشیال، نور و بازی بود و نمونه‌های موفقی چون «فصل شیدایی» نیز در ادامه با توسل به همین شیوه‌ها و البته افزودن برخی ایده‌های جدید و ابتکاری سازندگانش توانست به موفقیت دست پیدا کند.