|
چرا راه استفاده ابزاری و جنسی از زنان در تبلیغات ایرانی هموارتر از همیشه شده است
شکلات زهر!
محسن شهمیرزادی: اگر چه در روایتهای تاریخی همواره اختلافی وجود دارد اما بسیاری معتقدند بیدلیل نبوده است که «لولا مونتز» زن افسونگر و از رقاصههای معروف قرن 19 آمریکا، یکی از ماندگارترین عکسهای پرتره خود را با سیگاری در دستانش ثبت کرده است. در واقع او نخستین زنی بود که در ملأعام سیگار در دست گرفت و انتشار عکس او تحولی در جامعه زنان 170 سال پیش آمریکا به راه انداخت؛ همان سیگاری که به سرعت تبدیل به نماد رهایی، پیشرفت و توسعه زنان شد. پس از آن هر زنی که سیگار در دستانش میگرفت در واقع به آزادی، استقلال و رهایی میرسید. شاید «مونتز» دقیقا نمیدانست بناست با آن سیگار در دستش چه کاری کند اما سفارشدهنده این عکس بخوبی میدانست چه اتفاقی بناست بیفتد. نیمی از جامعه آمریکا را زنان تشکیل میدادند؛ زنانی که استعمال سیگار برای آنها قبح و ضدارزش تلقی میشد و انتشار این تصویر در واقع حکم گشودن بازاری جدید برای کارخانه دخانیات- سفارشدهنده عکس- داشت. نیمی از جامعه که تا آن روز استعمال سیگار برای آنها امری تحقیرآمیز محسوب میشد، از فردای آن، سیگار را نماد استقلال و رهایی خود میدیدند. این یعنی سود دو برابر با تبلیغاتی ساده، یعنی بنا بر دادههای تاریخی نخستین استفاده ابزاری از زن در تبلیغات مدرن برای گسترش تجارت؛ تقلیل زن به یک شیء و کالا که ارزش مبادله و تجارت دارد. از آن روز تاکنون، در همه فرمهای رسانهای جهان اعم از مدیوم سینما و تلویزیون تا تبلیغاتهای تجاری، کارکرد زن بیش از هر چیز به جذابیتهای جنسی و استفاده از این جذابیت برای جذب مخاطب بازمیگردد. از همین رو بهانه «آزادی زنان»، کافی بود تا هیچگاه اعتراضی نسبت به این استفاده ابزاری صورت نگیرد. همین مساله هم عدم وجود قانونی برای حمایت از زنان و بازنمایی آنها در سینما، تلویزیون و تبلیغات را توجیه میکرد. از آن عکس تا ظهور انقلاب اسلامی بیش از یک قرن طول کشید و تقریبا برای نخستینبار در جهان، بازنمایی زن با محدودیتهایی مواجه شد. پس از انقلاب قوانین بسیاری برای جلوگیری از استفاده ابزاری از زنان و بازنمایی شیءگونه از آنها در تبلیغات انجام شد. در بنــد ١٠ الحاقــی مــاده ۶ قانــون مطبوعــات مصــوب ١٣٧٩ اســتفاده ابــزاری از افــراد (اعــم از زن و مــرد) در تصاویــر و محتــوا، تحقیــر و توهیــن بــه جنــس زن، تبلیــغ تشــریفات و تجمــلات نامشــروع و غیرقانونی مصداقی از تجــاوز بــه حریــم خانــواده و نادیــده گرفتــن منزلــت زن دانســته شــده اســت کــه در قانــون مطبوعــات ممنــوع شــده و در آگهیهای تبلیغاتـی منتشـره از سـوی آنـان بایـد مـورد توجـه باشـد. همچنین در دستورالعمل مطول تهیه آگهیهای تبلیغاتی در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بندهای بسیاری به شیوه بازنمایی زنان در تبلیغات اختصاص پیدا کرده است. در اصــل ۵٨ این دستورالعمل آمده است: «حضــور خانمها در آگهیهایی کــه وضعیــت کالا و مصــارف آن به نقــش خانمها بســتگی نداشــته باشــد مجــاز نیســت». اصـل ۵٩ نیز اذعان داشته: «آگهیهـای رادیـو- تلویزیونـی نبایـد تداعـیکننده ایـن امـر باشـد که اشـتغال و تـلاش زن ایرانـی محـدود بـه امـور منـزل اسـت و در عرصههای علمـی و فرهنگـی حضـور نـدارد و به طـور کلـی زن مسـلمان ایرانـی نبایـد تحقیـر شـود». در اصل۶٠ نیز آمده است: «آگهی نباید تداعیکننده ترجیح بین جنس مذکر و مؤنث باشد». در اصـل ۶٢ نیز مطرح شده: «آگهیها نبایـد تداعـیکننده ایـن فکـر باشـد کـه زنها از مردهـا ناتوانترنـد و نقـش هـر کـدام بایـد کامـل و بینقـص مشـخص شـود». در بخـش مقـررات خانـواده در بنـد ٣ نیز به مقوله مهمی اشاره کرده و آمده اسـت: «بـرای حفـظ کرامـت زن، نمایـش تصاویـر او در آگهـی نبایـد هـدف تبلیـغ قـرار گیرد». همه اینها تنها بخشی از قواعد فراوان بازنمایی زن در تبلیغات تلویزیونی ایران است. هرچند که امروزه صداوسیما در عمده تبلیغات خود از اصول خودساختهاش نیز عدول کرده است و در بسیاری از آگهیهای تلویزیونی تناقض با آییننامههای موجود را شاهد هستیم اما فضای مجازی و پلتفرمهای نوین تحت اینترنت بستری را مهیا کردهاند که شرکتهای برجسته یا نوپا بتوانند بدون هیچ نظارتی تمام هنجارهای فرهنگی و ارزشهای زنانگی را نادیده گرفته و تبلیغات خود را با همان نگاه شیءانگارانه و اتکا به جذابیت جنسی زن به دست مخاطبان برسانند. ازجمله حاشیهسازترین این تبلیغات، تیزر مربوط به شکلات پارمیدا بود که اخیرا منتشر شده است و در معنای ثانویه خود اذعان داشت که زنان با استفاده از شکلات تلخ پارمیدا جذابیتهای جنسی دوچندانی پیدا میکنند و همین باعث میشود بیشتر مورد توجه عمدتاً مردان قرار بگیرند. این آگهی که سراسر توهین به زن و کارکرد او در جامعه را نشان میداد بهصورت رسمی از سایت آپارات و سایر شبکههای مجازی پخش شد. واکنش تند مخاطبان به این تبلیغ، در حالی بود که پیش از این نیز شرکتهای برجسته دیگری بدون توجه به هنجارهای جامعه، تبلیغات خود را بهواسطه شبکههای مجازی منتشر میکردند. میکروسلبریتیهای اینستاگرامی نیز بدون هرگونه محدودیتی عمده ویدئوهای طنز و بعضاً هنجارشکن خود را با حمایت مالی و در راستای تبلیغات شرکتهای برجسته تجاری تولید میکنند. همه این آگهیها در حالی تولید و عرضه میشوند که تقریباً هیچ نظارتی بر فرآیند ساخت و انتشار آنها وجود ندارد؛ شاهد مثال آنها را میتوان از پلتفرمهای غیرایرانی چون اینستاگرام و تلگرام تا سایتهای مجوزداری مانند آپارات مشاهده کرد. در چالش به وجود آمده، بیش از هر چیزی نقش کمرنگ و کممایه سازمان تنظیم مقررات رادیویی بسیار برجسته به چشم میآید. سایتهای معتبر و مجوزداری چون آپارات و امثال آن، با وجود کسب درآمدهای کلان از بستر پخش دیجیتالی در کشور که به واسطه فیلترینگ سایتهایی چون یوتیوب برجسته شدهاند، هیچگونه پاسخگویی نسبت به انتشار تبلیغات اینچنینی ندارند. همچنین آییننامهای در این زمینه نیز از جانب سایتهای مشابه تدوین نشده است و مواجهه قانونمند با آنها میتواند یکی از راهکارهای جلوگیری از تولید و انتشار اینگونه تبلیغات باشد. از سوی دیگر تعداد زیادی از شرکتهای تجاری برجستهای وجود دارند که بهواسطه عدم هنجارمند بودن پلتفرمهایی چون اینستاگرام و تلگرام خطوط قرمزی در تبلیغات خود رعایت نمیکنند. مواجهه قهرآمیز صداوسیما نسبت به درج تبلیغات شرکتهای یادشده در تلویزیون میتواند از دیگر راهکارها برای مقابله با این ناهنجاری تبلیغاتی در پلتفرمهای خارجی باشد. ارسال به دوستان
چهلوششمین نشست شب شاعر با پاسداشت عزیزالله سالاری برگزار شد
مرد کارهای بر زمین مانده
چهلوششمین نشست شب شاعر با موضوع پاسداشت دکتر عزیزالله سالاری شنبهشب در نخلستان اوج برگزار شد. به گزارش «وطنامروز»، این نشست که با حضور اساتید و شاعران آیینی و انقلاب برگزار شد با استقبال علاقهمندان به پژوهشهای ادبی نیز روبهرو شد و بسیاری از شاگردان دکتر سالاری نیز خودشان را به نشست رسانده بودند. در ابتدای نشست رضا اسماعیلی از شاعران آیینی کشور با مهم قلمداد کردن نشستهای شب شاعر گفت: این نشست به پاسداشت استاد و پژوهشگری برگزار شده که در سالهای گذشته اقدامات زیادی در زمینه تحقیق و پژوهش در ادبیات فارسی انجام داده است. وی با اشاره به حکیم بودن شعرا در گذشته اظهار کرد: در گذشته شعر توسط فلاسفه، حکما و دانشمندان سروده میشد که این مسأله در حال حاضر کم شده است ولی دکتر سالاری نمونه یک فیلسوف و دانشمندی است که شعر هم میگوید و همین موجب متفاوت بودن اشعار ایشان شده است. سالاری از جمله افرادی است که دغدغه مقدس تئوریزه کردن ادبیات انقلاب اسلامی و دفاعمقدس را داشته است و توجه به این مسأله باعث شده امروز نسبت به سالهای گذشته در وضعیت بهتری قرار داشته باشیم. مصطفی محدثیخراسانی از شاعران نامآشنای کشور، نفر بعدی بود که به صحبت پرداخت و سخنان خود درباره عزیزالله سالاری را اینگونه آغاز کرد: اوایل سال 81 در شورای شعر صداوسیما بهواسطه استاد معلم دامغانی با دکتر سالاری آشنا شدم. حضور ایشان در جلسات شورای شعر صداوسیما تأثیرات زیادی روی تصمیمات ما گذاشت که نتایج آن در خروجیهای شورا در آن سالها به وضوح روشن است. وی در ادامه با اشاره به تکلیف محوریسالاری اظهار داشت: ایشان در زمانی که نیاز بوده مداحی میکرده، در زمانی که کشور مورد تجاوز قرار میگیرد به عنوان رزمنده به دفاع از کشور بر میخیزد، در زمانی که برای سیاست کشور نگران میشود، کاندیدای مجلس میشود و من همه این اقدامات را در راستای تکلیف محوری وی ارزیابی میکنم. ارسال به دوستان
خردهروایتهایی از سفر به مناطق عملیاتی جنوب به بهانه روز ملی راهیان نور
معراج در خاک
فاطمه صباغی : 1- امسال نسبت به سال قبل سهمیهها کمتر شده بود. چندسالی هم بود که مسؤول ثبتنام راهیان نور بودم و هر بار هم که میخواستم نام خودم را در لیست قرار بدهم، اتفاقی پیش میآمد که قسمتم نمیشد. حکایت سال آخر دانشگاه بود و آخرین اسفند و آخرین راهیان نور دانشجویی. کار ثبتنام را شروع کردم. فقط یک نفر جای خالی داشت. پیش خودم گفتم این بار نوبت من است و این یک جای خالی سهمیه من! نام خودم را در جای خالی لیست میدیدم که قبل از نوشتن آن دوستم گفت میشود من بروم؟ او سال قبل هم رفته بود. نمیدانستم چه بگویم و سکوت کردم. به تصمیم مسؤول پایگاه قرار شد قرعهکشی کنیم. وقتی نام دوستم درآمد تمام آرزوهایم بر باد رفت. بغضم را نگه داشتم برای وقتی که همه بروند و من تنها با اشکهایم خو کنم. مدتی گذشت و مشغول کارهای عید شدم. سهشنبهای بود که به سیاق عادتم دعای توسل را خواندم، همان دعایی که هر موقع و هر زمان به آن متوسل میشوم استجابتش زودتر از قرائت آن زمان میبرد. دعا که به پایان رسید تلفن همراهم زنگ خورد. یکی از دوستانم بود که خبر از کاروانی نوروزی به سمت مناطق جنوب را میداد. دل تو دلم نبود ولی بهدلیل بازه زمانیاش، حتم داشتم پدرم مخالفت میکند. فردای آن روز خبر راهیان را تلویحی و به صورت یک اتفاق جزئی پیش پدرم بیان کردم. در کمال ناباوری پدرم گفت میخواهی بروی برو...! ارسال به دوستان
اخبار
پاسخ گلزار به حواشی جنجالی «برنده باش» ارسال به دوستان
اخبار
مستند «تهران دمشق» منتشر شد ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|