امداد سریع بسیجیان به زلزله‌زدگان     

فرمانده سپاه عاشورا گفت: پس از قوع زلزله 9/5 ریشتری، بسیجیان حاضر در منطقه بلافاصله به کمک زلزله‌زدگان شتافتند و مردم را از زیر آوار بیرون کشیدند. سردار عابدین خرم در گفت‌وگو با تسنیم با تشریح آخرین وضعیت مناطق زلزله‌زده اظهار داشت: از بامداد جمعه که این اتفاق افتاد همه نیروهای امدادی پای کار آمدند و با توجه به اینکه رزمایش بسیج در منطقه میانه در حال برگزاری بود بلافاصله بسیجیان به مناطق زلزله‌زده اعزام شدند و مردم روستاهایی را که زیر آوار مانده بودند، نجات دادند. 

 

دستور بسیج امکانات ستاد اجرایی فرمان امام برای زلزله‌زدگان

محمد ترکمانه، مدیرعامل بنیاد احسان ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) درباره خدمت‌رسانی بنیاد احسان ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) به زلزله‌زدگان شمال‌غرب کشور اظهار کرد: به دستور رئیس ستاد اجرایی فرمان امام از لحظه وقوع زلزله بامداد جمعه تمام امکانات امدادی بنیاد احسان برای کمک به آسیب‌دیدگان زلزله بسیج شده است. وی با اشاره به اعزام گروه‌های ارزیاب از آذربایجان‌شرقی و اردبیل برای تخمین و ارزیابی شدت حادثه گفت: در همین ابتدا ۵۰۰ تخته پتو، ۱۰۰ چادر اسکان، بسته‌های غذایی یک هفته‌ای برای ۱۰۰ خانوار، آب معدنی، ۱۰۰۰ کنسرو تن ماهی، موکت و لوازم اسکان اضطراری به مناطق زلزله‌زده ارسال شده است. 

عضو هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با اعلام این که دولت به دنبال کسب اجازه افزایش قیمت بنزین از شورای هماهنگی سران قواست‏، گفت: آنطور که پیداست دولت می‌خواهد بنزین سهمیه را به قیمت 600 تومان عرضه و قیمت بنزین آزاد را بین 1500 تا 2000 تومان کند. احمد امیرآبادی در گفت‌وگو با «وطن امروز» افزود:‌ مجلس بارها مخالفت خود را مبنی بر افزایش قیمت بنزین اعلام کرده و حالا که دولت از اصرار خود ناامید شده، سراغ شورای هماهنگی سران قوا رفته است. وی با تاکید دوباره مبنی بر مخالفت مجلس با افزایش قیمت بنزین، اظهار داشت:‌ اگر هم قرار است این مهم رخ دهد باید طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها منابع حاصل از آن به مردم بازگردانده شود. نماینده مردم در مجلس اظهار داشت:‌ در قانون تکلیف این منابع مشخص شده؛ یا باید در بخش درمان هزینه شود‏‏ یا تولید یا اینکه باید به صورت یارانه نقدی و غیرنقدی در اختیار مردم قرار بگیرد.  وی تشریح کرد: وضعیت درمان در کشور افتضاح است؛ اکثر بیمارستان‌ها مطالبات کلانی از شرکت‌های بیمه دارند که این بدهی‌ها روی عملکرد آنها تاثیرگذار است و حتی برای خرید تجهیزات و دارو بیماران را راهی بخش خصوصی می‌کنند. وضعیت تولید هم تعریفی ندارد و حل بحران اشتغال که مولود تولید است، مطالبه اکثر مردم است اما دولت برای آن برنامه خاصی ندارد.  امیرآبادی افزود: در این شرایط دولت می‌خواهد با گران کردن بنزین، هزینه‌های خود را تامین کند که به هیچ‌وجه منطقی نیست و ما به عنوان نمایندگان مردم از این موضوع نگران هستیم. وی با اینکه می‌خواهند این موضوع را در روزهای نزدیک اجرایی کنند، اظهار داشت: باید دولت را به اجرای قانون هدفمندی مکلف کنیم. بنزین یک بار از قیمت 300 تومان به 1000 تومان رسید؛ سوال اینجاست که آیا پس از آن یارانه‌های نقدی افزایش پیدا کرد؟ آیا مردم تاثیر این گرانی را در حمایت‌های دولت از خود دیدند یا اینکه این افزایش در نهایت سودش برای خود دولت بود؟ عضو هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: دولت تدبیر و امید همواره به دنبال این است که تقصیرها را گردن دیگران بیندازد؛ روزی سراغ مجلس می‌رود‏، روز دیگر تقصیرها را به گردن قوه‌قضائیه و نیروهای مسلح می‌اندازد، در این شرایط حساس هم می‌خواهد تبعات افزایش قیمت بنزین را به گردن شورای هماهنگی سران قوه بیندازد، در صورتی که منابع حاصل از این اقدام تنها صرف هزینه‌های دولت و جبران کسری بودجه می‌شود. نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا نباید دولت برای این اقدام از مجلس شورای اسلامی کسب تکلیف کند؟ گفت: دولت بارها تقاضای این موضوع را داشته اما زمانی که دیگر از جواب مثبت مجلس ناامید شد، سراغ شورای هماهنگی رفت، این نکته را هم باید در نظر داشت که دولت طبق قانون هدفمندی اجازه این کار را در سال‌های گذشته داشته است و می‌‌توانسته این کار را انجام دهد اما به دنبال جایگاهی بوده که این موضوع را به آنجا مرتبط بداند. 

 

* ارقام به میلیارد تومان 

 

گروه بین‌الملل: رقابت‌های انتخاباتی میان احزاب انگلیسی در حالی با موافقت ملکه انگلیس برای انحلال پارلمان انگلیس کلید خورد که بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها «بوریس جانسون» نخست‌وزیر فعلی این کشور قربانی بزرگ این انتخابات خواهد بود. به گزارش «وطن امروز»، نتایج نخستین نظرسنجی انجام شده در این کشور نشان می‌دهد محبوبیت حزب محافظه‌کار به رهبری جانسون کاهش یافته است.

بر اساس این نظرسنجی که به‌صورت مشترک از سوی موسسه افکارسنجی یوگو و شبکه اسکای‌نیوز انجام شده، حزب محافظه‌کار ۳۶ درصد آرا را در انتخابات سراسری ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) به دست خواهد آورد که این میزان نسبت به نتایج نظرسنجی آخر هفته گذشته 2 درصد کاهش یافته است. این حزب با این حال «فعلا» ۱۱ درصد نسبت به حزب کارگر به رهبری «جرمی کوربین» جلوتر است. اما مشخص نیست محافظه‌کاران انگلیسی تا چند هفته آینده که انتخابات برگزار می‌شود، بتوانند این 11 درصد را حفظ کنند. 

این نظرسنجی همچنین نشانگر آن است که حزب 

لیبرال دموکرات به رهبری «جو سوینسون» که از مخالفان سرسخت خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی به‌شمار می‌رود، ۱۷ درصد آرا و حزب برگزیت به رهبری «نایجل فاراژ» چهره معروف جناح راست و رفیق «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا و طرفدار برگزیت، ۱۱ درصد آرا را در انتخابات کسب خواهند کرد. حزب سبز و حزب ملی اسکاتلند نیز به ترتیب ۵ و ۴ درصد آرا را به خود اختصاص خواهند داد.

 

پیام‌های این نظرسنجی چیست؟

این نظرسنجی از شکاف عمیق افکار عمومی نسبت به سرنوشت خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی حکایت دارد. ۳۶ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی طرفدار راهبرد حزب کارگر هستند و ۳۳ درصد دیگر به راهبرد حزب لیبرال دموکرات گرایش دارند. احزاب کارگر و لیبرال دموکرات در کل مخالف خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپایی هستند، با این تفاوت که حزب کارگر به دنبال توافق با اتحادیه اروپایی درباره چگونگی اجرای برگزیت و حزب لیبرال دموکرات مخالف جدایی انگلیس از اتحادیه اروپاست.

استراتژیست‌های حزب محافظه‌کار بزرگ‌ترین خطر انتخابات ۱۲ دسامبر را تجمیع آرای مخالفان برگزیت در سبد احزاب کارگر و لیبرال دموکرات می‌دانند. این مساله همچنین زمانی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم طبق نظرسنجی انجام شده ۴۵ درصد مردم انگلیس مخالف و به همین میزان موافق برگزیت هستند؛ ۱۰ درصد باقیمانده نیز جزو آرای خاکستری به حساب می‌آیند. انتخابات عمومی انگلیس که سومین انتخابات پس از رای مردم این کشور به خروج از اتحادیه اروپایی به‌ شمار می‌رود، قرار است ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) برگزار شود و حزب پیروز سکان دولت این کشور را به مدت 5 سال در دست خواهد گرفت. با توجه به نظرسنجی‌های انجام شده تا امروز هیچ حزبی نمی‌تواند اکثریت کرسی‌های مجلس عوام را به دست آورد و در صورت تحقق این مساله، پیش‌بینی می‌شود همانند انتخابات سال ۲۰۱۰ میلادی، مجلس بعدی به اصطلاح معلق شود و 2 یا چند حزب ناچار شوند با هم ائتلاف کنند و دولت بعدی انگلیس را شکل دهند.

ماجرای انحلال پارلمان

کارها در سیاست داخلی انگلیس به طور بی‌سابقه گره‌خورده و همه چیز انگلیسی‌ها تحت‌الشعاع برگزیت قرار گرفته است. نخست‌وزیر انگلیس پس از ملاقات با ملکه در کاخ باکینگهام، مقابل داونینگ استریت (دفتر نخست وزیری) ایستاد و گفت به‌رغم میل باطنی تن به برگزاری انتخابات زودهنگام داده، چون کار به جایی رسیده که چاره‌ای باقی نمانده؛ پارلمان در 3 سال و نیم گذشته فلج شده و نمایندگان دائما با اجرای برگزیت مخالفت می‌کنند و به رای مردم احترام نمی‌گذارند. بوریس جانسون که در واقع نخستین نطق انتخاباتی خود را ارائه می‌کرد، مدعی شد توافق دولت برای خروج از اتحادیه اروپایی آماده است تا میلیاردها پوند سرمایه را به اقتصاد این کشور تزریق و کشور را به صورت یکپارچه از اتحادیه اروپایی جدا کند.

جانسون در عین حال هشدار داد اگر حزب کارگر به رهبری جرمی کوربین در انتخابات پیروز شود، علاوه بر برگزاری مجدد همه‌پرسی برگزیت، همه‌پرسی جدایی اسکاتلند از انگلیس به اجرا گذاشته شده و کشور 2 پاره خواهد شد. جانسون ادامه داد: تاخیر در اجرای برگزیت به اندازه‌ کافی به کشور آسیب زده و تنها راه خروج از این وضعیت، پیروزی حزب محافظه‌کار است. نمایندگان مجلس عوام در حساس‌ترین برهه تاریخ انگلیس که روند خروج این کشور از اتحادیه اروپایی به بن‌بست رسیده، با برگزاری انتخابات زودهنگام موافقت کردند. به گفته ناظران این انتخابات بعد از سال ۱۹۲۳ یکی از پیچیده‌ترین انتخابات تاریخ انگلیس است.

 

آغاز دعواهای انتخاباتی

دعواهای مرسوم عالم سیاست بعد از انحلال پارلمان انگلیس آغاز شد و پیش‌بینی می‌شود در روزهای آینده این روند شدت یابد. رئیس حزب کارگر انگلیس که اصلی‌ترین رقیب بوریس جانسون هم هست روی رای مردم عادی و اقشار ضعیف‌تر انگلیس حساب باز کرده است. جرمی کوربین در اولین حمله به جانسون گفت: بوریس جانسون از میلیاردرها حمایت می‌کند. وی افزود: برای توزیع عادلانه (قدرت) تلاش می‌کنیم و نمی‌خواهیم هیچ یک از گروه‌های جامعه انگلیس کنار زده شوند. کوربین همچنین گفت: انقلاب سبز در حوزه صنعت ایجاد خواهیم کرد که به محیط‌زیست احترام بگذارد؛ همان طور که از آموزش‌وپرورش و بهداشت حمایت خواهیم کرد. جانسون هم در یادداشتی که در نشریه دیلی‌تلگراف منتشر شد، کوربین را ژوزف استالین عصر امروز توصیف کرد که از قشر ثروتمند متنفر است. او گفت سیاست‌های حزب کارگر در نهایت به افزایش مالیات و فروپاشی اقتصاد منجر خواهد شد. با این حال کوربین در نخستین نطق انتخاباتی خود تصریح کرد دولت حزب کارگر به برقراری عدالت در جامعه متعهد است.

 

چرا فردو مهم است؟ 

فردو تنها سایت هسته‌ای جمهوری اسلامی است که اصول روز پدافند غیرعامل در آن بخوبی رعایت شده و از لحاظ نظامی بسیار استراتژیک است.

نزدیکی مرکز غنی‌سازی فردو به تهران یا به تعبیری قلب کشور، از مزیت‌های این مرکز فوق‌پیشرفته غنی‌سازی است که آن را از سایر مراکز تاسیسات هسته‌ای ایران جدا می‌کند.

فردو 40 متر زیر زمین بوده و 90 متر پوشش کوه دارد، یعنی 130 متر ضریب عدم دسترسی برای انهدام که عملاً مورد حمله قرار گرفتن این سایت را برخلاف نطنز، غیرممکن کرده است؛ گفته می‌شود بمب 400 میلیون دلاری سنگرشکن آمریکا معروف به «مادر بمب‌ها» نیز قادر به انهدام آن نیست. 

تمام تاسیسات مورد نیاز غنی‌سازی در فردو برخلاف نطنز در زیر زمین بوده و قابل انهدام نیست.

ایران فرآیند غنی‌سازی 20 درصد خود را در فردو انجام می‌داد

فردو محل ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای 20 درصد بوده است. 

نحوه طراحی و چینش سانتریفیوژها (با به‌کارگیری نسل‌های جدید سانتریفیوژ) در فردو بدون هیچ تغییری دارای قابلیت غنی‌سازی برابر میزان مورد نیاز کشور است.

دقت در چینش نیروها و تمهیدات لازم، درز اطلاعات را از این مرکز محدود کرده است.

سامانه ضدموشکی اس 300 که یکی از اهداف استقرار آن محافظت از تاسیسات هسته‌ای بوده در نزدیکی تاسیسات هسته‌ای فردو جایگذاری شده است. 

به بیان دیگر، رعایت اصول پدافند عامل و غیرعامل مهم‌ترین رکن ضربه‌ناپذیری فردو است که در صورت حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای، این مرکز می‌تواند بدون هیچ محدودیتی به فعالیت‌های خود ادامه دهد.

هفته گذشته ایران وعده قبلی خود مبنی بر گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌ای را در موضوع گازدهی به سانتریفیوژها در تاسیسات فردو اجرایی کرد. چند و چون این تصمیم و همچنین ارزیابی مجموعه اقدامات دولت در حوزه هسته‌ای را از دکتر فریدون عباسی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی جویا شدیم. 

 

ارزیابی جنابعالی از 3 گام نخست کاهش تعهدات هسته‌ای ایران و نتایج آن چیست؟

شما ببینید در ازای گام‌هایی که به‌اصطلاح در مقابل اقدامات اروپایی‌ها صورت گرفته، ما چه دستاوردی داشتیم؟ یکی از مواردی که اروپا برای انحراف مسیر مطرح کرد بحث سازوکار مالی اینستکس بود که قرار بود گشایشی برای فعالیت‌های اقتصادی ایران ایجاد کند. البته این سازوکار اساسا در برجام تعریف نشده و یک موضوع اضافه بر برجام بوده است. خب! در نهایت معلوم شد این سازوکار تبادلات مالی ایران را هم محدود و هم کنترل خواهد کرد به گونه‌ای که در آمدهای ایران را به سمت بازار اروپا هدایت می‌کند. پس ببینید؛ این گام‌های لرزانی که برداشته شده، اصلا نمی‌شود عنوان گام را به آنها اطلاق کرد. اگر هدف ایران یک تودهنی محکم به بدعهدی اروپایی‌ها و آمریکا بود، این اقدامات به آن هدف کمکی نکرد. موضوع دیگر اینکه اروپایی‌ها دست بازیگران دستگاه اجرایی ما را خوانده‌اند و می‌دانند هرچه به ایران سخت‌تر بگیرند، امتیازهای بزرگ‌تری را می‌توانند از این جماعت بگیرند.

 

اخیراً از مسؤول سیاست خارجی اروپا پرسیده شد چرا این اتحادیه نسبت به گام‌های ایران واکنشی نشان نمی‌دهد و موگرینی هم پاسخ داد ایران اساسا تاکنون اقدام مهمی نکرده که ما بخواهیم واکنش نشان دهیم. به نظر می‌رسد اروپا هنوز هم برای اجرای تعهداتش در برجام متقاعد نشده است. نظر شما چیست؟

می‌شود گفت آنها در ادبیات خودشان صادقانه‌تر برخورد می‌کنند؛ یعنی این گام‌ها را اصلا رقمی حساب نمی‌کنند که بخواهند درباره آن حتی موضع‌گیری کنند.

 

شما در مصاحبه چند ماه پیش با «وطن‌امروز»، اقدام لازم در قبال بدعهدی‌های طرف مقابل را غنی‌سازی 20 درصد در فردو  اعلام کرده بودید. الان و در این برهه، بهترین اقدام ایران برای مجاب کردن طرف اروپایی به انجام تعهداتش چه خواهد بود؟

در مقطع کنونی اولین کاری که باید انجام شود این است که پیشران هسته‌ای را از مسیری که دولت در پیش گرفته خارج کنند. یک نامه‌ای را رئیس‌جمهور به رئیس سازمان انرژی اتمی درباره پیشران هسته‌ای نوشته بود که عجیب‌ترین اقدامی بود که در مقابل اقدام آمریکا و اروپا انجام گرفت. از این جهت که در این نامه نوشته بود امکان‌سنجی پیشران هسته‌ای را بررسی کنند. در صورتی که این امکان در مصوبه مجلس برای اجرای برجام در سطح ساخت پیشران هسته‌ای در اختیار دولت قرار گرفته بود. نکته این است که ساخت پیشران هسته‌ای را باید به نیروهای نظامی سپرد نه به سازمان انرژی اتمی. کار سازمان انرژی اتمی ساخت پیشران هسته‌ای نیست. وقتی بخواهیم این موضوع را سبک جلوه بدهیم، آن را می‌دهیم به انرژی اتمی آن هم در حد امکان‌سنجی. ولی اگر این فرمان را به جایی مشابه سازمان هوافضای سپاه بدهند یا ترکیبی از ارتش، سپاه و وزارت دفاع به صورتی که یک کمیته تخصصی و یک فرماندهی واحد روی این پروژه بگذارند، می‌توان از امکانات نظامی کشور استفاده کرد و بقیه دستگاه‌های دولتی با آن کمیته هماهنگ باشند از جمله سازمان انرژی اتمی که باید در موضوع تامین سوخت آن کمک کند. نکته دیگر تحقیقات در حوزه نوترونیک است. باید در این حوزه هم دستور داده شود سازمان انرژی اتمی و دانشگاه‌های ما مباحث کاربرد نوترون را در همه حوزه‌های مختلف پیگیری کنند. دشمن از این مسائل می‌ترسد. دشمن از راه‌اندازی غنی‌سازی 20 درصد در فردو وحشت دارد. اینها اقتدارآفرین است.

 

زمان امضای برجام این ادعا مطرح شد که بابرجام نه‌تنها تحقیق و توسعه هسته‌ای کاهش نمی‌یابد که توسعه بیشتری هم خواهد یافت. با این حال 14 شهریور گذشته و برای گام سوم کاهش تعهدات هسته‌ای، برداشتن ممنوعیت‌های تحقیق و توسعه هسته‌ای اعلام شد. این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟

کلاً رئیس‌جمهور محترم در مسائل راهبردی اهل شوخی است! اینها اگر می‌خواستند تحقیقات هسته‌ای را جلو ببرند که وضع رشته مهندسی هسته‌ای این نبود. 

 

شما پیش از این، بازه‌های 60 روزه برای کاهش تعهدات هسته‌ای ایران را وقت تلف کردن دانسته بودید. الان نتیجه این سه گام را چطور ارزیابی می‌کنید؟

این قبیل اقدامات جری‌تر شدن دشمنان ما را به دنبال داشته است. بدعهدی را باید با مشت محکم جواب داد. این فاصله‌های 60 روزه بیشتر از دست دادن زمان است. امیدوارم نمایندگان مجلس به خودشان بیایند و دولت را بابت این موضوع مواخذه کنند. 

 

رئیس‌جمهور گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌ای را تزریق گاز به سانتریفیوژ‌ها در فردو اعلام کرده است؛ اول اینکه آیا این اقدام خلاف تعهدات ایران در برجام است و دیگر اینکه می‌توان این اقدام دولت را یک اقدام بازدارنده در قبال اروپا تلقی کرد یا خیر؟

در برجام نوشته شده بود هیچ ماده اورانیومی و هسته‌ای نباید در فردو باشد. به همین خاطر کپسول‌های حاوی گاز UF6 را از فردو خارج کرده و در نطنز نگهداری می‌کردند. از این جهت اقدام اخیر دولت می‌تواند نقض برجام باشد. این اقدام همچنین یک گام رو به جلو است ولی نه در حد غنی‌سازی 5 درصد. کاربری فردو بیشتر برای غنی‌سازی 20 درصد بود و آن مقدار غنی‌سازی است که برای دشمن حالت بازدارندگی دارد و می‌تواند کشور را به سمت اقتدار حرکت دهد. اگر این اقدام صورت بگیرد، گام مهمی تلقی خواهد شد، هرچند زمان می‌برد. اینها متاسفانه با یک خیال واهی 10 تن اورانیوم غنی‌شده را از کشور خارج کردند و خیلی طول می‌کشد تا ما به آن سطح برسیم. اینکه می‌گویند ما بزودی یا طی چند روز به شرایط قبل از برجام بازمی‌گردیم حقیقت ندارد. 

 

وضعیت امروز تأسیسات فردو چگونه است؟

آنجا حدود 16 زنجیره 164 تایی گنجایش داشت که قبلا 4 زنجیره غنی‌سازی 20 درصد را انجام می‌داد و 12 زنجیره هم آماده بود برای ازدیاد محصول که متاسفانه بخشی از اینها را جمع کردند و به جای آن بحث ایزوتوپ‌های پایدار را که اساسا جای آن در فردو نبود مطرح کردند برای اینکه فردو را از ماموریت اصلی خود خارج کنند. این یک ماموریت برای دانشگاه اراک بود و می‌شد در جاهای دیگر هم آن را پیگیری کرد و حساسیتی نداشت که زیر زمین به آن پرداخته شود. 

نکته دیگر اینکه این سوال مطرح است که چرا اصرار دارند ir2m را راه نیندازند؟ اگر می‌خواهند فردو را فعال کنند می‌شود هزار ir2m که داریم را فعال کرد. قبلا زنجیره 164 تایی آن 2 سال کار کرده و جواب هم داده بود. ارزش غنی‌سازی ir2m سه تا چهار برابر دستگاه‌های فعلی ما است. اگر می‌خواهند گام جدی بردارند باید آنها را راه بیندازند البته  ان‌شاءالله موقع جمع کردن، خراب‌شان نکرده باشند!

امیر استکی: اصل کمیابی منابع در بررسی جوامع همواره این واقعیت را به انسان گوشزد می‌کند که امکان تغییرات فوری در سطح رفاه جامعه تقریبا وجود ندارد. این اصل از طرف دیگر این مسأله مهم را یادآور می‌شود که بر سر منابع محدود، رقابتی همیشگی بین گروه‌های اجتماعی وجود دارد و تعریف سیاست از این منظر، نحوه مدیریت و سامان دادن به این رقابت‌ها خواهد بود. آگاهی جامعه و گروه‌های آن نسبت به کمیابی منابع یکی از ویژگی‌های مهم یک جامعه باثبات است؛ اینکه مردم بدانند به صرف تصوراتی که از اعداد دارند، نمی‌توان انتظار داشت تغییرات گسترده‌ای به سرعت شکل بگیرد، چرا که افراد یک جامعه همواره از این منابع در دسترس، بسیار بیشتر خواهند بود. هنر سیاستمداران راستین به نظر نگارنده، ایجاد نوعی شفافیت درباره «هست»‌های یک کشور و انتقال این پیام به جامعه است. پیامی که به هر حال با تصورات عامه مردم در تضاد است، لذا به هیچ‌وجه محبوبیت‌زا نخواهد بود اما از سوی دیگر واقعیتی است که اداره جامعه به آن گره خورده است و در صورت اصلاح نشدن تصورات مردم در رابطه با میزان ثروتی که در اختیار دولت قرار دارد، می‌تواند به شکل ادواری به اعتراضات گسترده، تنش و درگیری‌های اجتماعی ختم شود. این وضعیت می‌تواند در کشورهایی که یک منبع درآمد رانتی مثل نفت دارند بسیار بغرنج باشد. کشورهایی که با مالیات اداره می‌شوند بهتر می‌توانند تاثیر انتظارات رفاهی جامعه بر میزان مالیاتی را که همان جامعه باید بپردازد توضیح دهند اما درآمدهای غیرشفاف نفتی راه را برای کشورهای دارنده آنها سخت‌تر کرده است.

جامعه خواهان چیزهایی است که در فرهنگ سیاسی این کشور تاکنون اهمیتی نداشته و حکومت سرگردان است که این حقی را که تاکنون نبوده است چگونه به رسمیت بشناسد. گویا راه بی‌تنشی برای پرسیدن وجود ندارد و این مشکلی است که عراقی‌ها باید برای آن چاره‌ای بیندیشند. مساله اکنون در عراق اینچنین است: جامعه باید نسبت به منابع و مصارف آن آگاه باشد و تصورات درست و غلطش از این دو به یک جمع‌بندی صحیح برسد و حاکمان نیز این را بپذیرند که صدام و حزب بعث نیستند و در بستری به قدرت رسیده‌اند که همان‌گونه که در ادامه خواهیم گفت بشدت بی‌ثبات است.

هر چه هست در وضعیت پرسیدن با خشونتی که اکنون در جریان است، هیچ پاسخی وجود نخواهد داشت. طبیعتا راهی که باید طی شود نیاز به ثبات و امنیت دارد و این وظیفه حاکمان است که این غائله را به مسیر صحیح وارد کنند. اما این به نظر بسیار سخت خواهد بود؛ چرا؟ زیرا ساختار سیاسی عراق پس از صدام بر مبنای پارلمانتاریسم قومیتی و مذهبی بنا شده است. رئیس‌جمهور از آن کردها، رئیس مجلس از آن اهل سنت و نخست‌وزیر از آن شیعیان است. سیستم‌ پارلمانی در جوامعی که بیش از 2 حزب قدرتمند دارند همواره بی‌ثبات است و درگیر تغییرات بی‌پایان در ساختار قدرت اجرایی خواهد بود. تغییراتی که سرعت عمل در حکومتداری را بسیار کمتر از نظام‌های ریاستی می‌کند. حال در عراق این ویژگی منفی نظام‌های پارلمانی با تعارضات قومیتی نیز ادغام شده و راه را بر اتفاق نظر بر سر مسائل کلان مسدود کرده است. لبنان نیز به همین درد مبتلاست و نظام پارلمانی آن اگرچه راه‌حلی برای خاموش کردن آتش نزاع‌های کلان است اما بیش از آن بی‌ثبات خواهد بود که بتواند کشوری را در مسیر اهداف خاصی به پیش برد. این سیستم فقط امور جاری را می‌گذراند و مشکلات را از قامت چالش به دردهای مزمن حل نشدنی فرو خواهد کاست. این نظام‌های سیاسی شهروندانی با فرهنگ سیاسی بسیار پیشرو نیاز دارند که نه در لبنان و نه بویژه در عراق به چشم نمی‌خورند. در عراق و لبنان همه گروه‌های سیاسی به واسطه تمایل‌شان به داشتن سهمی بیشتر در قدرت اجرایی از تضعیف گروه اکثریت در پارلمان سود می‌برند. این در کنار شکنندگی ائتلاف‌های پارلمانی به وضعیت امروز آنها منتهی شده است. این سیستم‌ها به کندی و سختی چالش‌های بزرگ‌شان را حل می‌کنند. در عراق وضعیت پیچیدگی بیشتری نیز دارد. منابع به واسطه فروش 3 میلیون و 800 هزار بشکه‌ای نفت در روز به اندازه‌ای بزرگ است که انتظارات مردم را به شکل فزاینده افزایش دهد و تمایل گروه‌های سیاسی برای سهم‌خواهی بیشتر را نیز زنده نگه دارد. عراقی‌ها بدرستی متوجه شده‌اند که حکومت کشورشان هر رویکردی که داشته باشد آنقدر داراست که ناگزیر از تغییرات کلان حداقل در زیرساخت‌ها باشد! اما اینکه چنین اتفاقی نیفتاده است یا به کندی در جریان است، بدبینی عمومی به پاکدستی کل نظام سیاسی را تشدید کرده است. حکومتی که همواره متزلزل خواهد بود در کنار مردمی که پس از دهه‌ها سرکوب شدید اکنون آزادی پرسش و مطالبه‌گری را دارند و برآوردهای سرانگشتی‌شان نیز حاکی از وجود امکان تغییرات مثبت حداقل در زیرساخت‌های کشور است و از سوی دیگر تمایل گروه‌های سیاسی برای تضعیف دولت مرکزی- که از آن سخن گفتیم- رادیکالیزم و خشونت را تسریع خواهد کرد. این ویژگی‌ها به نظر در کوتاه‌مدت به چیزی بهتر از آنچه مشاهده می‌کنیم ختم نشود. ملت عراق یا راهی برای کنار آمدن با این ویژگی‌های شکننده نظام سیاسی و به سامان کردن آن پیدا خواهد کرد یا باید در آینده نزدیک شاهد چرخیدن در بر پاشنه چندین دهه قبل باشد. این گرفتاری‌های داخلی در کنار عواملی مانند برنامه‌های آمریکا در عراق و نقش مورد پسند آنها برای این کشور در عرصه تامین نفت خام می‌تواند این وضعیت را پیچیده‌تر کند. وقتی کشورهایی وجود داشته باشند که بی‌ثباتی در عراق برای منافع آنها حیاتی باشد بدون شک از فرصت‌هایی که خود عراقی‌ها در اختیارشان قرار می‌دهند نخواهند گذشت. سعودی‌ها نیز که از قدرت گرفتن یک کشور شیعه دیگر هراس دارند، این روزها به هر دری می‌زنند که اوضاع عراق نابسامان بماند تا شاید از درون تغییراتی که رخ خواهد داد، حکومتی با محوریت شیعیان سکولار که آماده ائتلاف با 2 اقلیت قومی و مذهبی دیگر است، سر کار بیاید و کار برای ایران که لنگر تامین ارزی خود در دوران تحریم‌های شدید آمریکا را در عراق قرار داده است از آنچه هست سخت‌تر شود. در این شرایط خیرخواهانه‌ترین پیشنهاد به ملت عراق همانی است که رهبر حکیم انقلاب عرضه کردند؛ دعوت به حفظ امنیت برای ممکن شدن گفت‌وگو  و یافتن راه‌هایی باثبات برای حل مسائل. این مهم بیش از هر چیز همت نخبگان عراقی را می‌طلبد که تشخیص دهند تغییرات آهسته و در بستری امن و باثبات بسیار بهتر از باز شدن فضا برای جولان پوپولیست‌های مردم‌فریبی است که کاسبی‌شان در ناآرامی و عدم ثبات خواهد بود.