|
سرلشکر سلامی در آذربایجانشرقی: سپاه آخرین گروهی خواهد بود که از روستاهای زلزلهزده خارج میشود
مدافع مردم در سختیها
گروه سیاسی: فرمانده کل سپاه با بیان اینکه سعی میکنیم خانههای موقت و کانکس در اختیار مردم زلزلهزده میانه و سراب قرار دهیم، گفت: جای هیچ نگرانی نیست و منازلی بهتر و زیباتر از گذشته ساخته خواهد شد.
به گزارش «وطن امروز»، سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی به منظور دیدار با زلزلهزدگان شهرستانهای میانه و سراب و بازدید از روند امدادرسانی، آواربرداری و بازسازی مناطق زلزلهزده آذربایجانشرقی، صبح روز جمعه وارد این مناطق شد.
سرلشکر سلامی در جمع مردم مناطق زلزلهزده، درگذشت تعدادی از هموطنان در زلزله را به تمام اهالی روستا و خانوادههای داغدار تسلیت گفت و افزود: آرزو میکنم وظیفه سربازی خود را در امدادرسانی و بازسازی روستا انجام دهیم.
وی که در جمع مردم روستای ورنکش میانه سخن میگفت، با بیان اینکه سپاه نخستین گروه امدادی بود که به مناطق زلزلهزده آذربایجانشرقی وارد شد و آخرین گروه خواهد بود که از روستاهای خسارتدیده خارج میشود، تصریح کرد: در یک هفته گذشته 105 واحد مسکونی ویرانشده، آواربرداری شده که نیمی از این واحدها را قرارگاه خاتمالانبیا(ص) سپاه آواربرداری کرده است.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه سپاه مدافع اصلی و همیشگی مردم در سختیها و مشکلات است و همیشه در کنار آنها خواهد بود، تاکید کرد: اگر سیاستهای مجریان مشخص شود، بضاعت خود را پای کار خواهیم آورد. این یک آزمایش الهی است و همه از یک تن واحد هستیم و همنوعیم که حادثههای خیلی سختتری را پشت سر گذاشتهایم.
به گزارش سپاه نیوز، وی با بیان اینکه از ابتدای حادثه، قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) و فرزندان این سرزمین بهرغم آمادهباش در ماموریت دیگر، به یاری مردم شتافتند، ابراز داشت: اطمینان داشته باشید تا مشکلات رفع نشود از منطقه نخواهیم رفت. فرمانده کل سپاه با اشاره به اینکه بیش از 20 دستگاه مهندسی در روستا مستقر شده و انشاءالله ظرف 2 هفته آواربرداری تمام میشود، تصریح کرد: سعی میکنیم خانههای موقت و کانکس در اختیار مردم قرار دهیم. جای هیچ نگرانی نیست و منازلی بهتر و زیباتر از گذشته ساخته خواهد شد.
سرلشکر سلامی همچنین در این بازدید 500 بسته فرهنگی و اسباببازی را به کودکان ورنکش میانه به عنوان هدیه عید میلاد پیامبر اعظم(ص) اهدا کرد.
*رزق ما دست تحریمکنندگان نیست
فرمانده کل سپاه همچنین در مراسم اختتامیه نهمین دوره مسابقات سراسری قرآن و مفاهیم خانواده پاسداران سپاه اظهار داشت: میخواهیم برکات نازل شود و هرگز به تحریمکنندگان رجوع نکنیم؟ رزق ما دست تحریمکنندگان نیست و باید ایمان و تقوا را در دستور کار قرار دهیم. تحریمکنندگان میتوانند از نزول رحمت الهی جلوگیری کنند؟ آنها که خود امروز این همه عاجز هستند. وی تصریح کرد: معیشت خوب نیز از ذکر است. اگر از ذکر خدا که قرآن است اعراض شود، دچار تنگی در معیشت میشویم. چرا سراغ دشمنان خدا برای گشایش رزق برویم؟ سراغ خود خدا برویم. دشمنان خدا که امروز بیش از حد کارتنخواب دارند، میخواهند گرهگشایی کنند؟ هرگز! این را ما میدانیم. به فضل الهی صاحب قدرت و عظمت و صاحب ایمان هستیم و عظمت ما از اسلام ما است. اسلام دینی است که به ما اعتلا بخشیده است.
* بسیج تجهیزات قرارگاه خاتم در مناطق زلزلهزده
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) از تلاش برای تسریع در انجام پروژههای شهری خبر داد و گفت: در تمام عرصههای فنی به خودکفایی رسیدهایم.
دکتر سعید محمد در آیین آغاز عملیات اجرایی 3 پروژه مدیریت شهری تبریز با تسلیت درگذشت تعدادی از هموطنان و تخریب و آسیب دیدن منازل و اماکن بویژه در مناطق روستایی در حادثه زلزله سراب، از بسیج ماشینآلات و تجهیزات قرارگاه به منظور تسریع در روند آواربرداری و اسکان هموطنان در این مناطق خبر داد و اظهار کرد: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شرایط سخت و تحریمهای ظالمانهای که معیشت مردم را هدف قرار گرفته، همچنان برای کشور ایجاد اقتدار کرده و در راستای کاهش مشکلات مردم خدماترسانی میکند. فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) افزود: سپاه علاوه بر فعالیت در حوزه نظامی، در حوزه توسعه زیرساختها نیز فعالیت دارد و دوشادوش مردم در حوادث و بحرانها خدماترسانی میکند. در استانهای کشور هفتهای نیست که با حضور فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پروژههای محرومیتزدایی افتتاح نشود.
وی در ادامه اظهار کرد: در هر استان بیش از هزار پروژه محرومیتزدایی اعم از پروژههای آبرسانی روستایی، پلها، ابنیه، ساخت مدارس، ساخت خانههای بهداشت و درمانگاهها با استفاده از منابع سپاه و منابع مردمی یک به یک به سرانجام میرسد. محمد با اشاره به توانمندیهای قرارگاه خاتمالانبیا(ص) تصریح کرد: سپاه در تمام عرصههای فنی به خودکفایی رسیده و در کنار بخش خصوصی با ۵ هزار شرکت تحت نظر و ۲۰۰ هزار نفر جامعه فنی- مهندسی در توسعه کشور نقش بسزایی را ایفا میکند.
وی با قدردانی از اعتماد مسؤولان استانی و شهری به قرارگاه خاتمالانبیا(ص) گفت: در این شرایط سخت، سپاه خود را مدافع مردم دانسته و تعهد میکنیم با تمام توان به مردم خدماترسانی خواهیم کرد.
ارسال به دوستان
پرونده «وطنامروز» به بهانه پرفروش شدن جوکر در سینماهای جهان
به زمین خوردن دلقک!
احسان سالمی: «جوکر» تاد فیلیپس آغاز یک مسیر تازه در سینمای جهان بویژه در زمینه قصههایی است که ریشه آنها به کامیکبوکها باز میگردد؛ قصه ضدقهرمانهایی که شاید همچون اغلب ابرقهرمانهای هالیوودی به شکلی ناخواسته وارد مسیر مبارزه با هرآنچه مخالف آنهاست، شدهاند ولی سرانجام این مسیر به جای آنکه همچون کنش قهرمانانه ابرقهرمانها صرفا نجات بعد فیزیکی مردم باشد، زنده کردن فکر و بیدار کردن ذهنهای به خواب رفته جامعه است.
قصه «جوکر»، قصه کمدینی شکستخورده است که جامعه او را پس میزند؛ جامعهای که همیشه دوست دارد «داشتهها» را بر «نداشتهها» ترجیح بدهد و نتیجه آن در نهایت نه فقط خلق یک «جوکر»، بلکه انقلابی از آدمهایی است که در دسته «نداشتهها»ی حکومت جا گرفتهاند و حالا علیه همه روایتهایی که سالها به واسطه رسانههای رسمی از آنها ارائه شده است، شوریدهاند. جهان این قصه یک جهان وارونه است؛ نه به این معنا که قرار است با خرق عادت شاهد وارونه شدن فیزیکی جهان و اتفاقاتی از جنس «آلیس در سرزمین عجایب» باشیم، بلکه این بار قرار است برخلاف همیشه، موقعیت قرارگیری دوربین از گوشه اتاق قهرمانهای ثروتمند دوستدار مردم، به میان خانه فقیرانه «آرتور فلک» و مادر مریضش برود تا بفهمیم جهان آدمهای معمولی و حتی فقیر چگونه است؛ جهانی که در آن از دست دادن شغلی ساده به عنوان یک دلقک میتواند جرقه انفجار بمبی باشد که امواج انفجار آن از «بروس وین» [که بعدها تبدیل به بتمن میشود] تا خود آن دلقک را تحت تاثیر قرار دهد. شاید در نگاه اول آنچه «آرتور فلک» را از یک بیمار روانی و منزوی با خندههایی شیطانی تبدیل به یک آنارشیست به تمام معنا میکند، برخورد سرد جامعه و قدرنادیدن او بابت محبتی باشد که سعی میکند به جامعه تقدیم کند و پس زده میشود ولی حقیقت آن است که مسأله «آرتور» و اساسا مسأله اصلی فیلم به رسمیت شناختن تفاوتهاست. فیلمساز از همان نقطه ابتدایی فیلم و از اولین دیالوگ «آرتور»، تفاوت او با جامعه را نشان میدهد؛ آنجا که خطاب به دکتر روانشناسش میگوید: «فقط من اینجوری حس میکنم یا اون بیرون داره تبدیل به یه دیوونهخونه میشه؟!» یا در جایی دیگر در مواجهه با زنی در اتوبوس که از او میخواهد رفتاری طبیعی داشته باشد، کارتی را به او میدهد که روی آن نوشته: «بدترین قسمت داشتن بیماری روانی اینه که مردم ازت انتظار دارن جوری رفتار کنی که انگار سالمی!» همچنین نمونه دیگر مربوط به رد و بدل شدن دیالوگی میان آرتور و مادرش است که آرتور نهیبگونه خطاب به مادرش میگوید: «تو با کی حرف میزنی که فکر میکنی اون بیرون خوبه؟» مسالهای که تفاوت تصویر متوهمگونه مادر با تصویر «متفاوتی» را که آرتور از جهان بیرون در ذهن دارد بخوبی نمایش میدهد. تصویر پلههایی طولانی در میان 2 ساختمان بلند که آرتور خسته و زخمخورده آنها را میپیماید نیز بخوبی حصاری را که به واسطه عدم درک تفاوتها پیرامون شخصیت او کشیده شده به تصویر میکشد. «جوکر» در واقع یک «هشدار» و «زنگ خطر» خطاب به جامعهای است که تفاوتها را نادیده میگیرد؛ جامعهای که با نادیده گرفتن یک طبقه متفاوت، به جامعه تک طبقه تبدیل شده است و اتفاقا در این مسیر، رسانههای رسمی نیز سیاستگذاران این جامعه را یاری میکنند، چرا که اساسا یکی از کاربردهای اصلی رسانهها در جامعه امروز نادیده گرفتن همین تفاوتها و همشکل کردن جوامع است و در این شرایط انقلاب «جوکر»ها امری اجتنابناپذیر به نظر میرسد. البته که سازندگان «جوکر» با تیزهوشی برای آنکه در دام تطبیق ذهنی شرایط ترسیم شده در قصه با شرایط امروز جوامع غربی نیفتند، زمان روایت قصه را به اوایل دهه 80 میلادی بردهاند ولی چه کسی است که نداند نوک پیکان انتقادات «جوکر» به سمت روایت رسانههای رسمی جامعه غرب و تصویر ارائه شده آنها از طبقهای است که آدمهایی همچون «آرتور فلک» و مادرش هم جزئی از آن هستند. این ترس از تطبیق ذهنی شرایط فیلم با وضعیت فعلی جامعه آمریکا به قدری بالا بود که ارتش آمریکا پیش از اکران عمومی این فیلم در آمریکا با ارسال آییننامهای هشدار داد «احتمال اقدامات خشونتآمیز همزمان با اکران «Joker» استودیوی برادران وارنر وجود دارد». هنوز هم بسیاری از مخاطبان سینمای جهان ماجرای اتفاقات پیش آمده همزمان با اکران عمومی «شوالیه تاریکی برمیخیزد» را از خاطر نبردهاند؛ حادثهای که در آن به واسطه تیراندازی مرگبار در یکی از سالنهای نمایشدهنده آن، فاجعهای انسانی پدید آمد! آش آنقدر شور شده که ارتش آمریکا سینماهای نمایشدهنده این فیلم را از اینکه تماشاگرانی را همراه با نقاب و وسایل جوکر برای تماشای فیلم به سینما بپذیرند، منع کرده است؛ مبادا که ماجرای «جوکر» و شهر «گاتهام»، ماجرایی برای همه شهرهای آمریکا شود! نکته جالب توجه آن است که اساسا طبقه فراموش شدهای که آرتور فلک در نهایت تبدیل به قهرمان آن میشود، سالها دل در گروی همین روایتها و رسانههای رسمی داشتند و اساسا آنها هم باور داشتند صرفا آن چیزهایی مورد قبول است که توسط این رسانهها و روایتهای رسمی تایید شود؛ آنچنان که آرتور فلک در یکی از مهمترین سکانسهای فیلم که با حضور در برنامه «موری فرانکلین» به عنوان یکی از نمادهای رسانه رسمی در فیلم، به تشریح مانفیست فکریاش میپردازد، دقیقا بر این نکته دست میگذارد و خطاب به موری فرانکلین و سایر حاضران سالن میگوید: «شما جامعهای که خیلی میدونید... همانطور که میتونید بگید چی خندهدار هست، چی خندهدار نیست... تصمیم بگیرید که چی درسته، چی غلطه...». او البته در نهایت به خالی کردن یک گلوله در سر موری فرانکلین به شکل مستقیم از این رسانههای رسمی انتقام میگیرد و یکی از طرفداران او نیز با کشتن توماس وین به عنوان نماد روایتهای رسمی حکومت، قیام انتقامجویانه «جوکر» را تکمیل میکند. «جوکر» البته نه صرفا به واسطه انتقامگیری سختش از راویان روایتهای رسمی، بلکه به واسطه تکمیل مسیری که پیش از این «راننده تاکسی» و «سلطان کمدی» آن را آغاز کرده بودند، فیلمی مترقی و قابل توجه است. «جوکر» به شکلی واضح به این 2 ساخته مهم و ماندگار مارتین اسکورسیزی ادای دین میکند و اتفاقا تاد فیلیپس هم تا حدی دوست داشته این ادای دین مشخص باشد که ستاره اصلی 2 اثر مذکور یعنی «رابرت دنیرو» را به عنوان یکی از بازیگران اصلی «جوکر» استفاده کرده است. از فروش بالای فیلم در خارج از آمریکای شمالی نیز نباید غافل شد. کشورهایی همچون بریتانیا با فروش ۶۸ میلیون دلاری، مکزیک با فروش ۴۳ میلیون دلاری، کرهجنوبی با فروش ۳۸ میلیون دلاری، برزیل با فروش ۳۴ میلیون دلاری و فرانسه با فروش ۳۸ میلیون دلاری تنها بخشی از کشورهایی بودند که به استقبال «جوکر» و تصویر جدیدی رفتند که از جامعه آمریکا و تفاوت طبقاتی موجود در آن نمایش داده شده است. این بار دیگر خبری از تصویر شیک و اتوکشیده مردم متمدن آمریکا نیست؛ آنچنان که کودکان ولگرد آمریکایی برای دزدیدن یک تابلو، «جوکر» را تا آستانه مرگ زیر مشت و لگد میگیرند! بازی خیرهکننده واکین فینیکس که او را از همین حالا تبدیل به جدیترین شانس دریافت اسکار امسال کرده است به قدری اثرگذار و باورپذیر شده که حتی بخشی از ضعفهای فیلم را هم پوشش داده است. شخصیتپردازی دقیق تاد فیلیپس از کاراکتر جوکر و تصویری که او از چگونگی تبدیل «آرتور فلک» به «جوکر قاتل» پیش چشم مخاطبانش ترسیم میکند، یک شاهکار مینیاتوری است که در کمال خونسردی و کنترل شده و آرام انجام شده است.
نادیده گرفتن طبقه فرودست، جوکر میسازد
آنارشیسم یک خواسته پیشینی نیست
میکائیل دیانی: «جوکر» با همه جوکرهای پیشین که محوریت یک بینظمی و آنارشیسم را در دست میگرفتند متفاوت است. همانطور که از تعریف «شخصیت جوکر» در ذهن داریم جوکر برای ما شخصیتی ابرشرور بود؛ ابرشروری که از ابتدا بر شر بودن آن اتفاق نظر داشتیم و داستان اتفاقها و موقعیتهای او را تماشا میکردیم اما اینجا قرار است چگونه شرور شدن جوکر را به تماشا بنشینیم. در حقیقت تاد فیلیپس برای ما شخصیتپردازی شرور شدن یک انسان را که میخواهد در جامعه اتفاقا مفید باشد به تصویر میکشد.
فیلیپس نقطه ثقل این تغییر را بیتوجهی ساختاری به طبقه فرودست قرار داده است. «آرتور فلک» نمایندگی طبقه فرودست را برعهده میگیرد.
روایت فیلم به سالهای اوجگیری ساختار نئولیبرالیسم برمیگردد که بیتوجهی به طبقات پایین در ساخت سیاست آمریکایی امری بدیهی در نظر گرفته میشود. به قول واکین فینیکس (بازیگر اصلی فیلم) «جوکر» ابدا به یک اثر سینمایی متعلق به یک استودیوی هالیوودی شبیه نیست و تو گویی یک کارگردان زبردست و تیمی زبده، با بودجهای محدود و مستقل داستانی بیسانسور و بدون ترس از انتقادات حاکمیت و جامعه را ساختهاند.
فیلیپس فرآیند تغییر را به گونهای طراحی میکند که مخاطب با اعمال «آرتور» همراهی کند. توسریخوری، بیمهری و ظلم از یک سو و تلاش ناکام او برای خارج شدن از شرایط سخت از سوی دیگر؛ همه آنچه نیاز است که فیلیپس در جایگاه ظلم دیده قرار بگیرد در یکسوم اول فیلم به مخاطب عرضه میشود و دقیقا در یک لحظه حساس بر اساس آنچه از پیش در فیلمنامه جایگذاری شده، ما عصبیت آرتور را برای مواجهه او در مترو و تغییر شخصیتش با آن خندههای هیستریک مشاهده میکنیم.
«کسی که به افرادی که ثروتمندتر از اونن، حسودی میکنه ولی اونقدر ترسوئه که چهره خودشو نشون نمیده؛ تا وقتی این حسادت ادامه داره، مایی که زندگی خوبی داریم، اونایی که اینطور نیستن رو جز دلقک نمیدونیم...» این شاید مهمترین دیالوگ توماس وین- نماد حاکمیت- در مواجهه با طبقه فرودست باشد. او جامعه را 2 طبقه میداند؛ ثروتمندانی که گروه برتر جامعهاند؛ طبقه فرودستی که به طبقه ثروتمند حسادت میکنند و جز دلقک نمینامندشان! آرتور در برنامه موری فرانکلین که بخشی از ساختار استهزا فرودستان معرفی شده، این بیتوجهی را به آنها یادآوری میکند که «شما جامعهای که خیلی میدونید... همونطور که میتونید بگید چی خندهدار هست، چی خندهدار نیست... تصمیم بگیرید که چی درسته، چی غلطه... اگر من مرده بودم برای هیچکس مهم نبود ولی چون توماس وین درباره اینها [منظور 3 تحصیلکرده و ثروتمند کشته شده به دست جوکر] حرف زده، یعنی اونها مهم هستند...». «آرتور» در فیلم برخلاف تصور اولیه شخصیتی ضدقهرمان پیدا نمیکند و به دلیل مواجهه مستقیم با ساختار قدرت، او در انتهای فیلم با همه شرارتهایش روی ماشین پلیس- که نماد حاکمیت است- شبیه به یک قهرمان ایستاده و تشویق میشود و جامعه فرودست هم در فضای عمومی با او همراهی میکند، اگرچه نسخه حاصل از اقدام او چیزی جز آنارشیست نیست اما فیلم این پیام را با خود به همراه میآورد که آنارشیسم نه یک خواسته پیشینی، بلکه محصول نادیده انگاشتن طبقه فرودست است.
عددهایی که شانس اصلی اسکار 2020 را جابهجا کرد
رکوردهای جهانی جوکر
طبق برآوردها، فیلم «جوکر» به جمع فیلمهایی که یک میلیارد دلار فروش کردهاند، میپیوندد و از آنجایی که هزینه تولید فیلم 5/62 میلیون دلار بوده، نام خود را بهعنوان نخستین فیلم درجه R تاریخ که به این فروش دست یافته ثبت میکند. به گزارش «وطن امروز»، رسانههای سینمایی دنیا با مقایسه آمارها، رکوردشکنی جوکر در ردهبندیهای مختلف را بررسی کردهاند. هالیوودریپورتر نوشته است: «جوکر» چهارمین عنوان از دنیای دیسی است که از یک میلیارد دلار عبور و پشت سر فیلمهای «آکوامن» با 15/1 میلیارد دلار، «شوالیه تاریکی برمیخیزد» با 084/1 میلیارد دلار و «شوالیه تاریکی» با 005/1 میلیارد دلار قرار میگیرد. در مجموع نیز این فیلم به سیزدهمین عنوان از کتابهای کمیک تبدیل میشود که از یک میلیارد دلار عبور کردهاند. در این بین 8 فیلم از محصولات مشترک مارول و دیزنی حضور دارند. اسکرین نوشته است: «جوکر» که با هزینه ۶۰ میلیون دلاری ساخته شده با احتساب هزینههای بازاریابی تاکنون حداقل سود ۵۰۰ میلیون دلاری را برای کمپانی برادران وارنر و دیسی به ارمغان آورده است. این فیلم با گذر از فروش «مرد عنکبوتی ۳» (۸۹۵ میلیون دلار)، هماکنون در رتبه سیزدهم پرفروشترین فیلمهای ابرقهرمانی سینما قرار دارد. همچنین ورایتی در بخشی از توضیحات خود درباره جوکر به فروش این فیلم در خارج از آمریکا اشاره کرده و آورده است: در خارج از آمریکای شمالی که این فیلم فروش ۳۰۰ میلیون دلاری را کسب کرد، کشورهایی که بیشترین استقبال از آن شد شامل بریتانیا با فروش ۶۸ میلیون دلاری، مکزیک با فروش ۴۳ میلیوندلاری، کرهجنوبی با فروش ۳۸ میلیوندلاری، برزیل با فروش ۳۴ میلیوندلاری و فرانسه با فروش ۳۸ میلیون دلاری بودهاند. در آغاز این فیلم در گیشه فروش بویژه در آمریکا به دلیل نگرانیهای امنیتی که برای انتشار این فیلم به وجود آمده بود، فراتر از انتظار ظاهر شد. «جوکر» تاکنون ۳۱۶ میلیون دلار در گیشه داخلی و در گیشههای جهانی نیز ۶۷۸ میلیون دلار فروش کرده است. هالیوود ریپورتر پیشبینی کرده است: این ارقام به ۳۴۰ و ۸۲۰ میلیون دلار برسد. این فیلم اکنون سودآورترین فیلم اقتباس شده از کتابهای کمیک محسوب میشود. جوکر پیش از این هم از فروش ۷۸۳ میلیونی دلاری عبور کرده و به پرفروشترین فیلم رده بزرگسال تاریخ تبدیل شده بود. این فیلم به ششمین فیلم کمپانی برادران وارنر تبدیل شد که از یک میلیارد عبور کرده است. جوکر به کارگردانی تاد فیلیپس، بیتردید یکی از مدعیان اصلی اسکار 2020 است.
ارسال به دوستان
مردم معترضند
تصمیم دولت در افزایش ناگهانی قیمت بنزین، اعتراض اقشار مختلف مردم را بهدنبال داشت
آیات عظام مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و علوی گرگانی خواستار تجدید نظر دولت در اجرای افزایش قیمت بنزین شدند
محمد رویانیان، رئیس اسبق ستاد حملونقل و سوخت کشور در گفتوگو با «وطنامروز»: دولت در انتخاب روش و زمان گرانی بنزین بیسلیقگی کرد
شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا: از هفته آینده 60 میلیون ایرانی ماهانه مشمول کمکهای حمایتی و معیشتی خواهند شد
طرح 3فوریتی لغو گرانی بنزین دیروز تقدیم هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی شد
عیدی! نابهنگام دولت کام ملت را خیلی زودتر از آن چیزی که در پاستور تصور میشد تلخ کرد. خبر شوکآور افزایش 200 درصدی نرخ سوخت که به وقت ساعت صفر جمعه اعلام شد، از همان دقایق اول موج اعتراضات عمومی را برانگیخت؛ موجی که ابتدا در فضای مجازی و با واکنشهای متعدد همراه بود و سرانجام از نیمروز جمعه در برخی شهرستانها و از شنبه در تهرانی که نخستین برف پاییز معابر آن را قفل کرده بود جرقه خورد.
تصمیم بحثبرانگیز دولت برای افزایش یکباره نرخ سوخت تبدیل به دغدغه اصلی مردمی شد که بیم تبعات این تصمیم در اوضاع معیشتیشان را نمیشد با وعدههای تکراری دولتمردان پوشش داد. در این میان دولت نیز تصمیم گرفت با تکرار رویه سابق خویش و امتناع از پذیرش مسؤولیت خود، آن را در قالب تصمیمی فراگیر در بدنه نظام تفسیر و خود را آنچنان که واعظی گفت «مجری» این تصمیم معرفی کند. اما این نقطه پایان نبود و برخی نمایندگان مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام با رد این فرض، نقش تعیینکننده دولت را پررنگتر کردند؛ نقشی که در آن طبق شنیدهها دولت حتی به هشدار استانداران خود نیز پیرامون تبعات این تصمیم اعتنایی نکرده بود.
* دولت: این هم تصمیم نظام بود
* عضو هیأت رئیسه مجلس: حتی استانداران نیز مخالفت کردند
پس از بالا گرفتن اعتراضات عمومی نسبت به افزایش 3 برابری نرخ بنزین اما زمزمههایی جدید به گوش رسید و دولتمردان خبر از تصمیم شورای هماهنگی سران قوا در این مورد دادند تا یک بار دیگر و در میانه بالا گرفتن اعتراضات، هزینه تصمیمات دولت را به دوش سایر دستگاهها و نهادها بیندازند. بر همین اساس محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور با بیان اینکه این تصمیم با اتفاق نظر سران 3 قوه در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی اتخاذ شد و به هیچ وجه اینگونه نیست که تصمیم دولت بوده باشد، گفت: در اصل اصلاح قیمت بنزین تصمیم همه ارکان نظام بوده و همه در این تصمیم دخیل بودهاند و دولت صرفا مجری این طرح است. وی ادامه داد: در این طرح بحث بر سر نحوه بازتوزیع منافع بود که چند سناریو وجود داشت و دولت در نهایت به این جمعبندی رسید که منافع حاصل از این اصلاح قیمت را به صورت مستقیم بین مردم بازتوزیع کند و شکل این بازتوزیع را نیز به گونهای انجام دهد که عوارضی نداشته باشد. واعظی به اقدامات دولت برای اصلاح قیمت بنزین اشاره کرد و ادامه داد: در مقاطع دیگر هم دولت تصمیم داشت این اصلاح قیمت را عملیاتی کند اما هر بار به دلایلی که تشریح آنها محل بحث نیست، این کار موکول به بعد شد.
سیدامیرحسین قاضیزادههاشمی، عضو هیأترئیسه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس، درباره قانونی بودن افزایش ناگهانی قیمت بنزین گفت: طی اخبار واصله، تشریفات قانونی افزایش قیمت بنزین در چارچوب فرآیندهای شورای هماهنگی سران قوا طی نشده و دولت بر اساس اختیارات قانونی خود اقدام به این کار کرده است. وی افزود: برای افزایش قیمتها بر اساس قانون هدفمندی یارانهها دولت مجوز لازم را داشته و نیازی به طرح موضوع در جلسه سران قوا نبوده است. عضو هیأترئیسه مجلس تصریح کرد: فرآیند تصویب افزایش قیمت بنزین در شورای عالی هماهنگی اقتصادی بهطور کامل طی نشد و دولت رأسا اقدام به این کار کرد. قاضیزادههاشمی اظهار داشت: مواد 1 تا 3 قانون هدفمندی و ماده 39 قانون برنامه، اجازه افزایش قیمت را به دولت منوط به پیشبینی در بودجه داده است، ضمن اینکه دولت در این خصوص باید با عدد و رقم به مجلس پاسخ دهد. وی در ادامه با بیان اینکه دولت مسؤولیت تصمیم خود را برعهده بگیرد و با مردم صادق باشد، خاطرنشان کرد: این طرح با اصرار و اختیار دولت انجام شده و مباحث مطرحشده در جلسه هماهنگی سران قوا حکم مصوبه نداشته است.
وی همچنین در گفتوگو با مهر گفت: بر اساس شنیدهها، قوهقضائیه رسما با دولت مکاتبه و اعلام کرده است پیش از افزایش قیمت باید تمهیدات رسانهای برای اقناع افکار عمومی انجام و با مردم صحبت شود تا مردم مطلع باشند. قاضیزاده در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به هشدارهای باقی دستگاهها به دولت گفت: استانداران و فرمانداران نیز خواستار به تعویق افتادن اجرای این طرح بودند. دستگاههای امنیتی نیز نسبت به افزایش قیمت بنزین هشدار داده بودند.
روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز ضمن انتشار تکذیبیهای، شایعات و جملات منتسب به دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره قیمت بنزین را تکذیب کرد. این تکذیبیه مؤکدا بیان میدارد، رئیس و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هیچ مصاحبه، سخنرانی یا پیامی در تایید یا حمایت از افزایش نرخ بنزین در روزهای اخیر نداشتهاند. این گزارش همچنین میافزاید: در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز هیچ بحثی درباره گران شدن بنزین مطرح نبوده است و هرگونه تصمیمگیری در این باره از اختیارات دولت و مجلس به شمار میرود.
* بنزین روی خوشههای خشم
همانطور که قابل پیشبینی بود افزایش یکباره نرخ بنزین اعتراضات پراکندهای را در سطح کشور برانگیخت. خرمشهر، سیرجان، رباطکریم، مشهد، پردیس، همدان، ایلام، شیراز، خرمآباد، اهواز و... از جمله شهرهایی بودند که در آن تجمعات پراکندهای در اعتراض نسبت به گرانی نرخ بنزین شکل گرفت. این اعتراضات در سیرجان منجر به کشته شدن یک نفر نیز شد. محمد محمودآبادی، سرپرست فرمانداری سیرجان در اینباره گفت: «متاسفانه یک نفر در این ماجراها کشته شده اما هنوز دلیل کشته شدن این فرد مشخص نیست که تیر خورده یا خیر و اکنون در پزشکی قانونی شهرستان سیرجان در حال بررسی این موضوع هستیم و هر زمان که دلیل فوت این شخص مشخص شود اعلام خواهیم کرد، ضمن آنکه باید گفت این فرد از مردم عادی بوده است».
اما در تهران بخش عمده تجمعات در اتوبان امام علی(ع) و در سایه ترافیک پس از بارش سنگین برف بود. همزمان مأموران شهرداری نیز به باز کردن راهها مشغول بودند. در همین مسیر برخی رانندهها خودروی خود را کج پارک کرده و راه عبور سایر ماشینها را بسته بودند که با ورود راهنمایی و رانندگی و با تاخیر چندساعته مسیر باز شد. در حاشیه تجمعات و درگیریهای اتوبان امام علی(ع) یک کامیون با خالی کردن سنگ در میان معترضان باعث ناامنی و بالا گرفتن زد و خوردها شد.
حجتالاسلام منتظری، دادستان کل کشور درباره برخی اعتراضات به افزایش قیمت بنزین و سوءاستفاده برخی اخلالگران از این اعتراضات اظهار کرد: قطعا مردم خط خود را از تعداد اندکی که با راهبندان و حمله به اماکن، ضدیت خود را با نظام و مردم نشان میدهند، جدا خواهند کرد. قطعا مردم از این اعمال و رفتارها بیزار بوده و به تعداد اندکی اخلالگر اجازه بهرهبرداری نمیدهند. وی ادامه داد: اینگونه اخلالگریها به موجب قانون، جرم است و نیروهای انتظامی و قضایی وظیفه خود میدانند با اخلالگران در سطح شهر و آسیبزنندگان به اموال و اماکن عمومی برخورد کنند. مطمئن هستم مردم خط خود را از اخلالگران جدا میکنند و اجازه نمیدهند از این اعتراضها سوءاستفاده شود. مسؤولان دولتی هم گفتند هرچه درآمد از محل افزایش قیمت بنزین باشد، برای قشر متوسط و ضعیف هزینه میشود. دادستان کل کشور در ادامه گفت: در 2 روز گذشته مشاهده کردیم که چگونه رسانهها و شخصیتهای معاند سعی کردند مردم ایران را تحریک کنند؛ به اخلالگرانی که ریشه در خارج از کشور دارند نیز میگوییم قطعا مردم تحریک نخواهند شد. مردم قطعا اخلال در نظم عمومی را در همکاری با مسؤولان برطرف میکنند و انشاءالله مشکلات حل خواهد شد. دولت نیز تأکید کرده این اتفاق تأثیری بر سطح عمومی قیمتها نداشته باشد و امیدواریم مسؤولان اقتصادی به خوبی مدیریت و نظارت کنند تا از این مقطع نیز عبور کنیم. منتظری درباره اینکه قوهقضائیه در حوزه کنترل قیمتها و سوءاستفادههای احتمالی از افزایش قیمت بنزین، چه اقدامی خواهد کرد، گفت: قوهقضائیه موظف است در چارچوب قانون با اخلالگران برخورد کند. درباره قیمتها نیز تعزیرات حکومتی که زیرمجموعه دولت است در کنار بقیه دستگاهها از اخلالگری در حوزه بازار و افزایش قیمتها جلوگیری خواهد کرد.
* مراجع تقلید: مجلس مانع شود
آیتاللهالعظمی لطفالله صافیگلپایگانی با صدور بیانیهای ضمن ابراز تأسف از گرانی بنزین، از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواست این طرح را لغو کنند. در پیام آیتالله صافیگلپایگانی آمده است: متأسفانه در حالی که گرانی، تورم و بیکاری بسیاری از اقشار مملکت را در وضعیت سخت و ناراحتکنندهای قرار داده، طرحی در شب میلاد رسول رحمت صلیاللهعلیهوآله توسط سران قوا تصویب شد که موجب تأسف و نگرانی شدید است. از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی میخواهیم لغو این طرح را اعلام کنند و برای رفع مشکلات مردم، با مشورت بزرگان و اساتید علم اقتصاد اقدام فوری نمایند. آیتاللهالعظمی سیدمحمدعلی علویگرگانی نیز در پیامی گرانی بنزین را برخلاف مصالح ملی دانست که بخشی از متن پیام این استاد سطوح عالی حوزه به این شرح است: هر گونه رفتاری که موجب بروز مشکلات معیشتی بیشتر در شرایط فعلی برای مردم شود، از نظر اینجانب ناپسند و برخلاف مصالح ملی است. اینجانب از همه نمایندگان مجلس میخواهم با قاطعیت جلوی ایجاد التهاب معیشتی در جامعه را گرفته و از دولت محترم نیز میخواهم تا دیر نشده در تصمیم خود تجدیدنظر کرده و با همفکری کارشناسان دلسوز و متعهد و به کارگیری جوانان مؤمن و متعهد و نخبه به تقویت تولید داخلی و حل اساسی مشکلات آن اهتمام ورزند. آیتاللهالعظمی مکارمشیرازی نیز در بیانیهای نسبت به گرانی بنزین واکنش نشان داد. در پیام مرجع تقلید شیعیان آمده است: گرانی بنزین آن هم در حد 3 برابر و آن هم در وقت نامناسب و بدون ذکر دلیل، یک شوک مهم بر افکار عمومی وارد کرد و اسباب بعضی نارضایتیها شد. آیا بهتر نیست دولت یا رؤسای قوای سهگانه دلایل خود را برای این کار بیان کنند و افکار عمومی را به مدد طلبند و اگر بعد از شنیدن آن دلایل، افکار عمومی هماهنگ شد، اقدام نمایند و اگر دولت مشکلی دارد- که قطعا دارد- آیا آن مشکل را با راه دیگری غیر از این راه نمیتوان حل کرد؟!
***** سیدمهدی موسویحسینی: محمد رویانیان، رئیس ستاد حملونقل و سوخت کشور در دولت نهم بود. اگرچه حضور رویانیان در مستطیل سبز و در قامت مدیرعامل پرسپولیس در خاطر فوتبالدوستان مانده اما اکنون و پس از فعال شدن مجدد کارت سوخت، نظرات و تجارب او در مساله سهمیهبندی بنزین و مدیریت سوخت و بویژه رفتار دولت روحانی در قبال این موضوع میتواند مورد توجه باشد.
* سهمیهبندی در سال 86 به چه شکل انجام شد؟
ستادی تشکیل شده بود متشکل از چند وزیر و معاون رئیسجمهور که همه مسائل را کنترل و بین دستگاهها هماهنگی ایجاد میکرد. استاندارها، بخشدارها و فرماندارها، همه را به کار میگرفت. وزارت کشور، وزارت نفت، صداوسیما و پلیس، همه اینها در این ستاد عضو بودند و این موضوع را به طور هماهنگ با هم مدیریت میکردند.
* چالشهای شما برای شروع سهمیهبندی چه بود؟
مشکل اول ما نداشتن آمار و اطلاعات بود. من آن زمان رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی هم بودم. ما اصلا نمیدانستیم چقدر خودرو در کشور داریم. یک آمار اسمی داشتیم ولی به طور دقیق نمیدانستیم. فهمیدیم حدود 5/1 میلیون ماشین دارای شماره هستند اما خودشان وجود ندارند. پایش کردیم. بعدها آمار خودروها و موتوسیکلتها بهروز شد. همچنین مشخص شد چقدر کامیون و اتوبوس داریم. ما نمیدانستیم چقدر آژانس در کشور فعال هستند. حتی وزارت کشور آمار نداشت. الان هم درباره آمار آژانسها اختلاف وجود دارد. از یک طرف شهرداریها و وزارت کشور و از طرف دیگر وزارت بازرگانی خودشان را متولی امر میدانند. آژانسها الان هم بلاتکلیف هستند. تکلیف همه اینها باید روشن میشد. همچنین مشخص نبود چقدر مسافرکش داشتیم؛ هیچ آماری نداشتیم. یکی اینکه ما خودروها و موتورهایمان را از این لحاظ که چقدر واقعاً از این طریق زندگی میکنند، چه تعداد وجود دارند و چقدر از حیز انتفاع خارج شدند، همه را با این کار شناسایی کردیم. دوم اینکه میزان مصرف روزانه و جغرافیای مصرف را از طریق این سامانه به دست آوردیم. این برای برنامهریزی خیلی مهم بود. حتی ماه به ماه تغییر مصرف را دنبال میکردیم و به طور هفتگی آمار مصرف را میگرفتیم. آمار را روزانه میگرفتیم و هفتگی تغییرات را مشخص میکردیم. مهمتر از همه اینکه جلوی قاچاق سوخت گرفته شده بود. کمترین عددی که در این سالها برای قاچاق سوخت گفتهاند روزی 10 میلیون لیتر است. تا 40 میلیون لیتر در روز هم گفتهاند. ما که نمیگوییم. آنهایی است که آمار گفته است. تازه سختی کار هم آن زمان این بود که برای نخستینبار بعد از 60 سال همزمان با بنزین، گازوئیل هم گران شد. موضوعات آن زمان خیلی پیچیدهتر بود.
* شما چه تدبیری برای اقناع مردم اندیشیدید؟
پیشبینی میکردیم بعد از آزادسازی نرخ بنزین مردم دچار ابهاماتی شوند؛ برنامهریزی کردیم تا تورم روانی ناشی از گران شدن بنزین را مدیریت کنیم. سعی کردیم از تمام ظرفیت صداوسیما استفاده کنیم. ماهها برنامهریزی کردیم، برنامه تلویزیونی ساختیم، تیزر و تبلیغات آماده کردیم و در شبکههای مختلف مصاحبه و اطلاعرسانی کردیم. با آژانسها و تاکسیها جلسه گذاشتیم و توجیهشان کردیم. برایشان شفاف کردیم که بنزین در سبد هزینههای شما چه نقشی دارد. زمانی که میخواستیم سهمیهبندی کنیم آماری از تعداد خودرو در ایران نداشتیم. مثلا نمیدانستیم چه تعداد تاکسی و آژانس در کشور در حال کار هستند. دهها هزار آژانس و مسافرکش داشتیم که هنوز شناسایی نشده بودند، در آن زمان اینها را شناسایی کردیم. خیلی از مسافربرهای شخصی را ساماندهی کردیم. این کار را کردیم تا مردم دچار مشکل نشوند. در آن موقع با تدبیر فراوان و پیگیریهای شبانهروزی سراسر ایران را بررسی کردیم و حتی هیچ روستایی را از قلم نینداختیم.
* توقف سهمیهبندی در دولت یازدهم را چگونه ارزیابی میکنید؟
به هر شکل ما آن زمان زیرساختهایی ایجاد کرده بودیم. حرف من این است که آن زیرساختها نباید از بین میرفت. با از بین بردن کارت هوشمند و بیاثر کردن سیستم هوشمند سوخت بویژه کارت، فضا به قاچاقچیها داده شد و مملکت کلی ضرر کرد. آن زمان زیرساختهایی ایجاد شده بود، فرهنگی ایجاد شده بود، کارت سوخت جزو لاینفک زندگی مردم شده بود. مردم میدانستند که بدون کارت سوخت نمیتوانند سوختگیری کنند. اینها همه از بین رفت. در این طرح هزینه بسیاری شد. هزینه فرهنگی، هزینه اجتماعی، هزینه اقتصادی کردیم، آن هم با دلار ارزان تا بتوانیم کارت سوخت را جا بیندازیم. اینکه مردم هزینه آن را دادند مهم است ولی مهمتر از آن این است که با جمع کردن کارت سوخت راه قاچاق باز شد و روزانه میلیونها لیتر سوخت قاچاق شد. این قاچاق خودش خیلی ضربه زد.
* یکی از عواملی که دولت را مجبور کرد دوباره بیاید سهمیهبندی کند همین قاچاق بود.
بله! قاچاق نقش عمدهای داشت. حالا دولت دوباره آمده هزینه ایجاد کرده است. بهعنوان یک کارشناس، مدیریت مصرف سوخت را لازم میدانم. رئیس راهنمایی و رانندگی کشور بودم، رئیس ستاد سوخت ایران بودم. اینکه مصرف مدیریت شود اقدامی کاملا درست است، از این جهت که قیمت بنزین باید به حدی برسد که مردم مصرف بیرویه نکنند. قیمت بنزین باید به گونهای باشد که هر کسی ماشینش را در مواقع غیرضرور بیرون نیاورد و برایش صرفه نداشته باشد. یک سری از این اقدامات درست است ولی مهم این است که مردم آگاه شوند و شفافسازی شود. مردم صاحب این مملکت هستند. باید با آگاهسازی، شفافسازی، فرهنگسازی و اطلاعرسانی، مزایای این کار را برای مردم بشکافند. به نظر من حداقل کار باید به این شکل انجام میشد ولی به هر شکل غافلگیرانه بود. یعنی یک شوک ناگهانی بود که البته این هم روشی است.
* به قولی شوکدرمانی است.
در گذشته قبل از اینکه ما این کار را بکنیم باور مردم این بود که چنانچه بنزین گران شود همه چیز گران میشود. تورم روانی آن زیاد است در حالی که تورم واقعی آن در سبد هزینههای رانندهها یا خودروها زیاد نیست. یعنی الان هزینهها 3 برابر نمیشود، بلکه کمی زیاد میشود. تورم روانی با شفافسازی و با گفتمان اصلاح میشود.
* دولت اعلام کرد حدود یک میلیون کارت سوخت هنوز به دست مردم نرسیده است.
اینها ابهامات و اشکالاتی است که میشد آنها را برطرف و بعد اجرا کرد. یک روش هم این است که اجرا کنی تا برطرف شود. حالا تشخیص آن با بزرگان مملکت است. من الان نمیتوانم دخالت کنم، تصمیم آن با بزرگان مملکت بوده است. ایکاش مشاوران، مجریان، وزارت نفت و جاهای دیگر اینها را طوری تنظیم میکردند که این ابهامات برطرف و بعد اجرا میشد.
* اقدام دولت در یکشبه سهمیهبندی کردن بنزین را چطور ارزیابی میکنید؟
مردم غافلگیر شدند، بهتر بود با مردم در میان میگذاشتند. یقین بدانید مردم همکاری میکردند، همانطور که در دوره ما همکاری کردند و آرامش حفظ شد. دلیلش این بود که مردم قانع شدند. اگر مردم قانع شوند تا یک کار ملی انجام شود، خودشان حامی این کار خواهند شد. ابهامات مردم باید برطرف شود؛ ابهام در زمینه اینکه این 60 لیتر را چطور در سبد زندگیشان استفاده کنند، بعد از بنزین آزاد چقدر استفاده کنند یا چطور میتوانند کم استفاده کنند تا مصرفشان پایین بیاید و ضرر و زیانشان کم شود. این ماشینهایی که الان مسافر میبرند نانی درمیآورند در شهرها یا جادهها و روستاها که باید تعیینتکلیف شوند. خودروهایی که کارتشان هنوز صادر نشده است، الان چه کار کنند یا مثلاً استفاده از کارت جایگاهدار تا چه زمانی ادامه دارد؟ باید ابهامات مردم توسط دولت برطرف شود. توسط دستاندرکاران از طریق رسانههای مختلف همچون رسانه ملی، روزنامهها، سایتها و... باید برای مردم کاملاً رفع ابهام شود و مشکلاتشان را حل کنند؛ از جمله مسافرکشهای اینترنتی، آژانسهای روستایی، جوانهایی که بیکار بوده و رفتهاند یک ماشین کهنه خریده و در روستاها مسافرکشی میکنند. بعضیها بیمار دارند و مستمراً باید با خودرو بیمارشان را جابهجا کنند یا معلول دارند یا جانباز هستند و باید مستمراً با ماشینشان به بیمارستان بروند. این موارد هیچ جا شناسایی نشده است. هیچ سازمانی مسؤولیت اینها را بر عهده نمیگیرد. چنانچه اینها را بخواهند شناسایی کنند چطور باید شناسایی کنند؟ بعد از اینکه شناسایی کردند، در کجا سازماندهی کنند؟ اینها موضوعاتی است که باید قبلاً پیشبینی میشد. شاید هم شده؛ نمیدانم. حداقل من نشنیدهام.
* نکتهای مانده که بخواهید بیان کنید؟
به نظر من اصل قیمتگذاری، اصل اینکه قیمت بنزین واقعیتر شود و از طریق سیاستهای قیمتی و محدودیتهای قیمتی از مصرف بیرویه جلوگیری شود، اصل درستی است اما آیا اکنون زمان مناسبی برای سهمیهبندی بنزین است؟ نمیدانم... یک تصمیمی بود که صرفنظر از درستی یا اشتباه بودن، این تصمیم گرفته شد. صرفنظر از آن، یک نوع غافلگیری آن هم در ایام عید ولادت پیامبر رحمت بود. به نظر من یک مقدار بیسلیقگی شد ولی آرزو داریم که دولت و مسؤولان از طریق رسانهها به مردم توضیح بدهند، مشکلات را حل و ابهامات را برطرف کنند.
ارسال به دوستان
بارش برف و سردرگمی مدیریت شهری منجر به ترافیک شدید و ایجاد مشکلات فراوانی برای شهروندان پایتخت شد
ترافیک بیتدبیری
گروه اجتماعی: برف و بنزین دیروز تهران و برخی شهرهای ایران را قفل کرد.
به گزارش «وطنامروز»، دیروز باز هم نبود مدیریت شهری به چشم آمد و برف و بوران زودتر از شهرداریچیها دست به کار شد و چند اتوبان و آزادراه منتهی به پایتخت و همچنین خیابانهای منطقه شمال تهران را به علت بارش برف قفل کرد. خط ویژه اتوبوسرانی در پایتخت نیز وضعیت افتضاحی داشت، چرا که تصادفهای متعدد باعث مسدود شدن این خط حیاتی شد. بر اساس مشاهدات خبرنگار ما، ترافیک سنگین موجب شد پیمودن مسیر چند دقیقهای ساعتها طول بکشد. نبودن تدبیر در مدیریت شهری بسیار مشهود بود، چرا که سازمان هواشناسی ساعتها قبل از بارش سنگین برف هشدارهای لازم را داده بود اما مدیران شهرداری به جای تدبیر قبل از واقعه بعد از دیدن برف و افتضاح ترافیکی، به فکر پاشیدن شن و ماسه و نمک در خیابانهای پایتخت افتادند، غافل از اینکه ترافیک کشنده تهران ماشینآلات خدمات شهری را هم مانند سایر خودروها زمینگیر کرده است. روز گذشته برخی مدیران شهری مانند مجتبی یزدانی، معاون امور خدمات شهری شهرداری تهران از پاسخگویی به خبرنگاران فراری بودند. یزدانی تماسهای متعدد خبرنگار «وطنامروز» را قطع میکرد و پاسخگوی سوالات ما نبود. غیر از برف سنگین، برخی تجمعات تقریبا کوچک در اعتراض به گرانی بنزین هم به تشدید ترافیک در برخی شهرها کمک کرد؛ ترافیکی که خیابانها را قفل کرد و کلید تدبیر هم نتوانست آن را باز کند. در گزارش زیر واکنشها و اظهارات مسؤولان به ترافیک و قفل شدن خیابانهای تهران و سایر کلانشهرها را مرور میکنیم.
* مردم چگونه در برف گیر کردند؟
در حالی که هواشناسی از چند روز گذشته اعلام کرده بود آسمان تهران برفی خواهد بود اما شهروندان مناطق شمالی تهران، صبح دیروز در برفی که چند ساعتی شروع به بارش کرده بود گرفتار شدند. پیروز حناچی، شهردار تهران در پیامی که در صفحه شخصی خود در توئیتر منتشر کرد، بیان داشت: از ابتدای بارش برف در مرکز کنترل ترافیک حضور دارم و بر روند برفروبی و بازگشایی معابر مناطق درگیر، نظارت دارم. در برخی شریانهای اصلی انسداد رخ داده که در تلاشیم با هماهنگی دستگاهها آنها را بازگشایی کنیم. مانند همیشه همراهی مردم را صمیمانه خواستارم.
* انتقاد پلیس از شهرداری
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران دیروز در جمع خبرنگاران گفت: از ساعت ۷ تا ۷:۳۰ صبح، بارش در مناطق شمالی تهران آغاز شد که با توجه به اینکه معابر شمالی تهران دارای شیب است، در پی بارش برف نیاز به برفروبی و ریختن شن و نمک دارد که راه باز شود و با توجه به انجام نشدن این موارد، تردد در معابر شمالی تهران با مشکل مواجه شد.
سردار محمدرضا مهماندار افزود: در خیلی از مسیرها به دلیل نشستن برف و عدم برفروبی و پاشیدن شن و نمک، خودروها امکان حرکت نداشتند و حتی در برخی معابر، رانندگان خودروهای خود را به همان صورت در وسط راه رها کرده بودند. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ تصریح کرد: در خیلی مناطق شمالی بار ترافیکی کاملا متوقف شد و در برخی نقاط مانند ولنجک، دربند، بلوار دانشجو، بلوار رشیدالدین فضلالله، خیابان ولیعصر، خیابان شریعتی از خیابان دزاشیب و در ادامه محورهای فرعی مثل خیابان فرمانیه و علوی و همچنین خیابان عمار تا سه راهیاسر، باهنر، خیابان کامرانیه شمالی، بلوار ارتش، بلوار اندرزگو، میدان دانشگاه آزاد در منطقه ۵، بلوار سیمون بولیوار، بلوار اشرفی اصفهانی، ستاری، بزرگراههای بابایی به غرب، امام علی به سمت شمال، چمران، صدر به سمت غرب، مدرس به شمال، چمران، یادگار امام، همت و همچنین شهید باکری از نقاطی بودند که به دلیل بارش شدید برف و لغزندگی، خودروها امکان حرکت نداشتند.
* مدیر شهری: با تیر نمیتوانیم برف را بزنیم
مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران دیروز بیش از همه مسؤولان شهری با رسانهها گفتوگو کرد اما کمی طلبکارانه. اصغر عطایی درباره عدم نمکپاشی معابر سطح شهر که مشکلاتی را برای شهروندان و پلیس راهور ایجاد کرد، گفت: معاونت خدمات شهری از شهریورماه تمهیداتی را در نظر گرفت که شامل تجهیزات و ماشینآلات برفروب، نمکپاش و محلولپاش بود که در اختیار همه مناطق قرار دارد. همچنین عوامل انسانی و آموزشدیده خدمات شهری در تمام مناطق مستقر هستند.
عطایی در واکنش به اینکه نمکپاشی باید از ساعاتی قبل از شروع برف انجام میشد، اظهار داشت: با توجه به ترافیک صبحگاهی، ماشینآلات سنگین در مناطقی که شاهد بارش برف بودیم، نتوانستند فعالیت کنند و برف نیز به اندازهای نبود که بخواهیم تیغهزنی داشته باشیم و گریدر کار کند. برف محدود بوده و باید شن و نمک پاشیده شود. مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران تصریح کرد: برودت هوا در سطح شهر در حد یخبندان نیست و برفی باریده که تنها سطح شهر را یک مقدار سفید کرده است، البته ما نیز برای این شرایط تمرین نداریم. او در پاسخ به این سوال که تصاویر در سطح شهر نشان میدهد برف در برخی مناطق نسبتا سنگین است و یخزدگی نیز در سطح شهر مشاهده میشود، اظهار داشت: سطح خیابانها را پاک میکنیم، دوباره سفید میشود، برف نشسته و نمیتوان آن را در هوا با تیر زد، برف طبیعی است و باید روی زمین بنشیند و با شن و نمک یا گریدر نمیتوان آن را برطرف کرد. مدیران اجرایی شهرداری و ما آمادگی کامل داریم ولی به این نکته توجه داشته باشید که برف تازه شروع شده و هنوز در تمام سطح شهر برف نباریده است و در مناطقی که شاهد بارش برف هستیم همکاران در حال رصد مناطق هستند. وی در پاسخ به این سوال که چرا نمکپاشی نشده است، اظهار داشت: چرا! در برخی نقاط نمکپاشی انجام شده است اما برف روی نمکها میبارد و باید مجددا نمکپاشی شود. او در پاسخ به این سوال که پلیس راهور از خدماترسانی شهرداری ناراضی است، اظهار داشت: ترافیک صبحگاهی نیز تاثیر داشت و مردم نیز با تجهیزات تابستانی و بدون بخاری و برف پاککن وارد خیابانها شدند که مشکلاتی را به وجود آورد. بارش برف 2 خط اتوبوسرانی در تهران را مسدود کرد مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران گفت: بارش برف 2 خط اتوبوسرانی در تهران را مسدود کرد. پیمان سنندجی در گفتوگو با فارس، درباره آخرین جزئیات وضعیت اتوبوسهای تهران به دلیل بارش برف در پایتخت اظهار داشت: 2 خط اتوبوسرانی به دلیل این موضوع مسدود شد؛ یکی خط 10 و مسیر دانشگاه علوم و تحقیقات و دیگری خط 4 در جنوب به شمال چمران. وی افزود: وضعیت تردد اتوبوسها در سراسر تهران به صورت آنلاین رصد میشود که چند مورد سرخوردگی اتوبوسها به دلیل لغزندگی به وقوع پیوسته است. مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران خاطرنشان کرد: عکسی که در فضای مجازی درباره حادثه 2 اتوبوس «بیآرتی» در بزرگراه امام علی مشاهده شده، مربوط به یکی از این سرخوردگیهاست و خوشبختانه مصدومی به همراه نداشته است. نهایت تدبیر شهردار تهران برای رفع مشکلات ناشی از بارشهای دیروز 24 ساعته شدن خط متروی تهران- کرج و فرودگاه امام بود.
***
* امدادرسانی به بیش از هزار نفر در عملیات امداد و نجات
سرپرست معاونت عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلالاحمر از امدادرسانی به بیش از هزار نفر در عملیات امداد و نجات خبر داد. حامد سجادی در تشریح عملیات امداد و نجات در ۷۲ ساعت گذشته گفت: در این مدت، امدادگران با پوشش ۳۰۲ عملیات امدادی، به یکهزار و 2 نفر امدادرسانی کرده و ۲۱۶ نفر را نیز نجات دادند. سجادی با اشاره به انتقال ۱۷۴ نفر به مراکز درمانی در این مدت گفت: ۲۳۳ نفر نیز از خدمات درمان سرپایی هلالاحمر استفاده کردند. همچنین امدادگران این جمعیت، ۳۵ مصدوم سوانح ترافیکی را نیز رهاسازی کردند.
* جادههای برفی 7 استان
رئیس پلیس راه ناجا آخرین وضعیت جادههای کشور را تشریح کرد و از رانندگان خواست هنگام تردد در هوای برفی تجهیزات ایمنی به همراه داشته باشند. سردار حسینی آخرین وضعیت راههای درونشهری و برونشهری کشور را تشریح و اظهار کرد: در محورهای استان مازندران، شمال استان تهران، ارتفاعات محور کرج- چالوس، بخشی از محورهای استان سمنان مانند محور جدید سمنان به قم و استانهای کهگیلویه و بویراحمد و شمال استان فارس شاهد بارش برف هستیم. رئیس پلیس راه راهور ناجا با بیان اینکه جمعه شب به صورت موقت محور کیاسر به سمنان به دلیل شدت بارش برف برای چند ساعتی مسدود شده بود، گفت: نکته مهم تجهیزاتی است که رانندگان باید در صورت تمایل به رانندگی در محورهای یاد شده به همراه داشته باشند، بویژه زنجیر چرخ برای محورهای کوهستانی یکی از تجهیزات الزامی است.
ارسال به دوستان
آیا نظام بانکی عربستان توان پشتیبانی برنامه منطقهای این کشور را دارد؟
بنبست بانکی در نظام سعودی
دکتر مجید شاکری*: در فضای رسانهای ایران؛ مگر گزارههای کلی، چندان درباره اقتصاد عربستان سعودی گفته نمیشود. تصور درباره وضعیت اقتصاد آن معمولا محدود به نکات کلی درباره هزینههای جنگ است. سوالی که در این نوشتار در پی پاسخ به آن هستم، آن است که آیا سیستم پولی عربستان امکان پشتیبانی از برنامه منطقهای و نیز تشکیل سرمایه ثابت جهت رسیدن به چشمانداز 2030 را دارد؟
عربستان از سال 2017 با نابسامانی نسبتا گسترده در داراییهای خود روبهرو شد که دستکم در دهههای اخیر هرگز با آن مواجه نبوده است. تحت تاثیر درآمد سرشار نفتی و بالاماندن نسبی میانگین قیمت نفت در سالهای اخیر، عربستان معمولا با نسبت پایین معوقات به کل تسهیلات مواجه بوده است. بهعلاوه تعریف خاص عربستان سعودی از بانکداری اسلامی باعث میشود بعضی مواردی که در استانداردهای معمول حوزه بانکداری، تسهیلات معوقه خوانده میشود لزوما در محاسبات سیستم بانکی عربستان در محاسبه (NPL(Non Performing Loan به حساب نیاید. با این همه از ابتدای سال 2017 به یکباره عدد کل معوقات به صورتی بسیار شتابان رو به رشد نهاد؛ رشدی که سال 2018 هم ادامه پیدا کرد و نظام بانکی را وادار به اتخاذ تصمیم هماهنگ برای مقابله با معوقات (بهرغم مخالفتهای موجود در جامعه عربستان) در ماه اخیر کرد. با وجود آنکه سقف معوقات در سال 2016 تنها 5 میلیارد ریال سعودی بود، این عدد به یکباره در سال 2017 رشد شتابانی داشت و به 20 میلیارد ریال رسید. بهرغم بهبود نسبی شرایط اقتصادی در سال 2018، باز هم این رشد ادامه یافت و تا انتهای 2018 به 25 میلیارد ریال رسید. این عدد نسبت به رکورد 10 ساله قبلی رشد معوقات در سال 2009 و همزمان با بحران مالی جهانی (حدود 12 میلیارد ریال سعودی) بیش از 2 برابر است. این افزایش شدید باعث شده سیستم بانکی عربستان در 2 ماه گذشته به یک توافق جمعی برای برخورد با معوقات برسد که در آن تمرکز روی عدم پرداخت 3 قسط پیاپی یا 5 قسط به صورت عمومی است. این تصمیم بهرغم آنکه کمی دیرهنگام به نظر میرسد، با مخالفتهایی در جامعه عربستان مواجه است که در چارچوب تفسیر بخشی از جامعه از عقود اسلامی، نکول در پرداخت تسهیلات را در درجه اول بهعنوان یک ضرر طبیعی تعریف میکنند که طرفین باید در آن شریک باشند. حتی بعد از اعلام تصمیم جمعی بانکها، کاربران متعددی در فضای مجازی معتقد بودند با توجه به آنکه بانکها در سالهای گذشته سود سرشاری داشتهاند، باید معوقات را به عنوان بخشی از زکات خود فرض کنند و از پیگیری آن بپرهیزند.
سوال مهم آن است که علت افزایش بسیار شدید معوقات در سال 2017 چه بوده است. یک مسأله کاهش شدید رشد اقتصادی عربستان در سال 2017 بود که رکورد 4 فصل رشد منفی پیاپی را در این سال رقم زد، به نحوی که رشد فصلی برای فصل اول سال 2017 (به قیمت ثابت) برابر با 84/0- درصد بود که تا فصل آخر به 3/1- درصد رسید (منفی 9/0- درصد به قیمت بازار برای کل سال). با این وجود حتی بعد از رشد نسبی سال 2018 هم نهتنها معوقات کاهش نیافت بلکه افزایش نسبی آن ادامه پیدا کرد. از یک نگاه دیگر ممکن است کاهش شدید درآمدهای دولت ریاض از سال 2014 تا 2016 آثار خود را در سال مالی 2017 روی ترازنامه بانکها گذاشته باشد؛ امری که با کاهش هزینهکرد بودجهای دولت در این سالها همخوان است؛ هر چند شدت کاهش هزینهکرد بودجهای دولت عربستان به اندازه کاهش درآمدهای آن نیست.
این تفاوت سرعت کاهش درآمدها نسبت به هزینهکرد بودجهای عملا از افزایش شدید بدهی دولت از 2014 تا 2018 قابل شرح است، چنانکه نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی از 6/1 درصد در سال 2014 به 19 درصد در سال 2019 رسیده است. با آنکه این اعداد بدهی دولت به صورت میانگین به عنوان یک خبر نگرانکننده تلقی نمیشود اما اگر بدانیم در کشورهای نفتی بویژه در خاورمیانه هزینهکرد دولت و سرمایهگذاری دولتی به معنای دقیق نقش لکوموتیو اقتصاد را ایفا میکند، افزایش قابل توجه بدهی و کسر بودجه نسبت به تولید ناخالص داخلی ابدا خبر خوبی تلقی نمیشود. اگر چه هنوز این نسبت بدهی به کل تولید ناخالص داخلی کمتر از میانگین همین نسبت در 20 سال گذشته (یعنی 52/35 درصد) و بسیار کمتر از رکورد قبلی آن یعنی 103 درصد در سال 1999 است اما نکته مهم آنجاست که حتی در سالهای نسبتا سخت 1999 تا 2001 هم با وجود منفی بودن رشد تولید ناخالص داخلی، عدد معوقات کمتر از امروز بوده است.
میتوان بخشی از فشارهای هزینهای به بودجه عربستان را که خود را به صورت کسر بودجه نشان میدهد به هزینههای نظامی بویژه جنگ یمن منسوب کرد. اگر چه هزینههای نظامی عربستان از اوج 88 میلیارد دلاری خود در سال 2015 به 65 میلیارد دلار در سال 2018 کاهش یافته است اما این عدد هنوز هم به اندازه کافی بالاست.
آیا عربستان با یک بحران بانکی روبهرو است؟ به این سوال از زوایای مختلفی میتوان پاسخ داد. نسبت معوقات به کل تسهیلات عربستان در انتهای سال 2018 حدود 17 درصد بوده است که نسبت بسیار بالایی بویژه نسبت به سابقه عربستان تصور میشود (حتی بدتر از سالهای 99-98) بویژه اگر بدانیم یکی از شاخصهای وجود بحران بانکی بالاتر بودن نسبت فوق از 10 درصد عنوان میشود (هر چند اساسا رجوع به سوابق تاریخی یک کشور راهنمای بهتری نسبت به این نوع درصدبندیها محسوب میشود). با این همه برای قضاوت درباره ابعاد یا پایداری وضع حاضر نیاز به یک ارزیابی کیفیت داراییها وجود دارد که اکنون امکان آن نیست. با این همه یک گزاره را با قاطعیت میتوان تایید کرد: «وضعیت نظام بانکی عربستان محدودیت مهمی برای سیاست مالی این کشور (اعم از بودجه دفاعی و تشکیل سرمایه ثابت با سرمایه عمومی) است». همچنین این وضعیت احتمالا محدودیت مهمی برای استفاده از توان مالی بهعنوان یک اهرم موثر در سیاست خارجی است.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|