|
«وطن امروز» از بایدهای اجرای هدفگذاری کلان امسال گزارش میدهد
سکوهای جهش تولید
* رهبر انقلاب سال 99 را سال «جهش تولید» نامگذاری کردند
حمید کمار: رهبر حکیم انقلاب اسلامی در نامگذاری سال 99 بار دیگر بر موضوعات اقتصادی پافشاری و این سال را به عنوان سال «جهش تولید» نامگذاری کردند. همانطور که در بیانات ایشان هم اشاره شد، این نامگذاری در ادامه رویکرد تولیدمحور سالهای قبل و در مرحلهای بالاتر از هدفگذاری سال گذشته یعنی «رونق تولید» انتخاب شده است. هدفگذاری برای «جهش تولید» البته از منظری دیگر هم قابل توجه است. تحریمهای یکجانبه آمریکا که با هدف اثرگذاری بر اقتصاد ایران اعمال شد، تقریبا به پایان اثرگذاری خود رسیده است. آمارها نشان میدهد نرخ تورم پس از رسیدن به نقطه اوج خود یعنی 7/42 درصد در شهریورماه سال گذشته، روندی نزولی به خود گرفته است. همچنین روند منفی رشد اقتصادی هم به پایان رسیده و اقتصاد کشور آماده حرکت در مسیر مثبت است. در نتیجه، روند نزولی اقتصاد ایران به پایان رسیده و مقدمات برای قرار گرفتن کشور در مسیر رشد و جهش فراهم شده است. تحقق هدفگذاری «جهش تولید» اما وابسته به عملکرد مسؤولان قوای سهگانه و دستگاههای مختلف کشور و البته همراهی بخش خصوصی است. در این میان نقش برخی دستگاههای کشور در تحقق این هدفگذاری پررنگتر است که در ادامه به آنها اشاره شده است.
***
بانک مرکزی و جراحی سیاستهای پولی
در سالهای ابتدایی دولت تدبیر، سیاستگذاری پولی کشور متاثر از تفکری بود که با هدف کنترل تورم به هر قیمت، سعی در کاهش سرعت رشد نقدینگی از طریق «کنترل حجم پایه پولی» داشت. نتیجه 5 سال اجرای این سیاست، رشد نقدینگی بالای 20 درصد، جهش تورم به بیش از 40 درصد و افزایش پایه پولی به بدترین شکل ممکن یعنی افزایش از محل استقراض بانکها از بانک مرکزی بود. تغییر در رأس بانک مرکزی اما نویدبخش تغییر در سیاست پولی کشور بود که البته به نظر میرسد تا حدودی محقق شده است. دستیابی به هدفگذاری جهش تولید اما نیازمند تغییراتی عمیقتر در سیاستگذاری پولی کشور است. از جمله مهمترین این الزامات، اعمال نظارت دقیق و برخورد جدی بانک مرکزی با تخلفات شبکه بانکی از قوانین مربوط و دستورالعملهای بانک مرکزی است، چرا که در غیر این صورت، حتی بهترین سیاستهای پولی هم راه به جایی نبرده و به شکست میانجامد.
الزام دیگر، تغییر هدفگذاری بانک مرکزی از «کنترل حجم پایه پولی» به «تنظیم نرخ بهره بازار بین بانکی» است. آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد سیاست پیشین این نهاد شکست خورده و «کنترل حجم پایه پولی» نهتنها ممکن نیست، بلکه در صورت اصرار بر اجرای آن، ترکیب پایه پولی به بدترین شکل تغییر مییابد. چنانچه هماکنون بیشترین سهم پایه پولی در ترازنامه بانک مرکزی، متعلق به بدهی شبکه بانکی به بانک مرکزی است. این سیاست همچنین باعث عطش هرچه بیشتر بانکها به ذخایر بانک مرکزی در بازار بین بانکی و در نتیجه افزایش نرخ بهره در این بازار و پس از آن افزایش نرخ بهره تسهیلات میشود. این مسأله یکی از موثرترین عوامل تشدید رکود کشور در سالهای اخیر بوده است. به منظور پیشگیری از تشدید رکود و زمینهسازی برای جهش تولید، تغییر سیاست پولی بانک مرکزی با هدفگذاری «نرخ بهره بازار بین بانکی» ضروری است. بانک مرکزی با پیششرط نظارت موثر بر شبکه بانکی میتواند به عرضه فعالانه ذخایر در بازار بین بانکی با هدف تثبیت نرخ بهره در ارقام پایین اقدام کند. عرضه فعالانه ذخایر در بازار بین بانکی با هدفگذاری مقداری مشخص از نرخ بهره، باعث کاهش نرخ بهره تسهیلات و در نتیجه تامین نقدینگی تولید میشود. از سوی دیگر این اقدام به علت رفع نیاز بانکها به ذخایر، باعث کاهش بهره پرداختی بانکها به سپردهها و در نتیجه کاهش سرعت رشد مهمترین بخش از نقدینگی میشود.
دیگر اقدام لازم بانک مرکزی برای ایفای نقش فعال در هدفگذاری سال جاری، اتخاذ سیاست ارزی مناسب است. اقدام دولت در تبدیل موضوع نرخ ارز از یک مسأله اقتصادی به دغدغه سیاسی و حیثیتی، باعث اتخاذ سیاستهای غلطی نظیر ارز ترجیحی شد. تخصیص ارز ترجیحی ضمن اعطای رانتهای گسترده به برخی افراد و شرکتها، یارانهای بود که دولت به تولیدکنندگان خارجی داد که نمود آن را میتوان در جهش ثبت سفارش واردات و تقاضای ارز ترجیحی در ماههای آغازین اجرای این سیاست در بهار سال 97 دید. از همین رو لازم است بانک مرکزی با نگاهی منطقی به موضوع ارز، هدفگذاری خود برای نرخ ارز را با در نظر گرفتن بازارهای خارجی کشور تعیین کند.
مسأله تبادلات بینالمللی بانکی یکی از دغدغههای پیش روی کشور در موضوع تحریمهاست. علاوه بر روشهای رایج در دور زدن تحریمهای بانکی و نقل و انتقال پول، «پیمانهای پولی» روشی موثر و البته رایج برای کاهش هر چه بیشتر اثر این بخش از تحریمهاست. بسیاری از کشورها حتی آنهایی که هیچ گونه دغدغه تحریمی هم ندارند، از پیمانهای پولی برای رهایی از وابستگی ارزی به دلار آمریکا استفاده میکنند. یقینا در چنین فضایی، میتوان با دیگر کشورها بویژه شرکای اصلی تجاری ایران نظیر چین، کرهجنوبی، هند، امارات و... برای انعقاد این پیمانها و استفاده از ارزهای 2 کشور برای مبادله و در نتیجه کاهش وابستگی کشور به دلار به تبادل نظر پرداخت.
***
سازمان مالیاتی و اصلاح ساختار مالیاتی
در فضای تحریم و کاهش درآمدهای نفتی، نقش سازمان مالیاتی بیش از هر زمان دیگری اهمیت مییابد. تامین منابع لازم در بودجه کشور به طور عمده، جز از طریق رشد درآمدهای مالیاتی امکانپذیر نیست. افزایش درآمدهای مالیاتی در بودجه اما با ایجاد تحول اساسی در ساختار مالیاتی کشور امکانپذیر است. تحول در ساختار مالیاتی کشور نیز در 3 محور عمده خلاصه میشود. «جلوگیری از فرار مالیاتی» از طریق مالیاتستانی هوشمند، اولین مسأله پیش روی وزارت اقتصاد و سازمان مالیاتی است. تغییر روش مالیاتستانی از «روش سنتی و کاغذی» به «روش هوشمند و برخط» لازمه تحقق این هدف و کاهش فرار مالیاتی است. دومین مسأله، تعریف پایههای مالیاتی جدید با دو رویکرد درآمدی و تنظیمی است. در همین مورد، تنظیم لایحهای برای تعریف پایههای مالیاتی جدید نظیر «مالیات بر مجموع درآمد» با رویکرد درآمدی و همچنین «مالیات بر عایدی سرمایه» و «مالیات بر خانههای خالی» با هدف تنظیمگری، از جمله مهمترین مصادیق این موضوع است. هر چند طی ماههای گذشته مسؤولان وزارت اقتصاد و مجلس گامهایی در این زمینه برداشتهاند، با این حال لازم است مسؤولان امر ضمن تسریع در این روند، طراحی جامعی برای این هدف داشته باشند. سومین محور تحول در ساختار مالیاتی، تجدید نظر و اصلاح در ضرایب مالیاتی است. اصلاح ضرایب مالیاتی باید با هدف کاهش فشار مالیاتی بر بخش واقعی اقتصاد و در سمت مقابل افزایش درآمدهای مالیاتی از بخشهای دیگر نظیر مالیات بر ثروت و حتی مالیات بر سود سپردههای بانکی باشد. به بیان دیگر ساختار مالیاتی در کشور باید از تجمیع ثروت در کشور جلوگیری کرده و همزمان حداکثر سازگاری با بخش واقعی اقتصاد را داشته باشد تا ضمن تامین درآمدهای لازم در بودجه، زمینهساز جهش تولید در سال جاری شود.
***
بورس؛ تحقق آرزوی هدایت نقدینگی
سال 98 در حالی سپری شد که شاخص بورس با رشدی 200 درصدی همراه شد. بازده بسیار بالای بازار سرمایه باعث شد از اواسط سال 98 موج ورود مردم به بازار آغاز شود. استقبال مردم از بازار سرمایه باعث شد بخش قابل توجهی از نقدینگی به بازار بورس منتقل شود به طوری که فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد در آخرین روزهای سال 98 از گردش روزانه 6 تا 10 هزار میلیاردی بورس اوراق بهادار خبر داد. حجم نقدینگی وارد شده به بورس به حدی بود که مسؤولان سازمان بورس با هدف جلوگیری از حبابی شدن بورس، طی ابلاغیهای دامنه نوسان قیمت را از 5 درصد به 2 درصد کاهش دادند. این تصمیم اما با اعتراض بسیاری از فعالان، کارشناسان بورس و البته برخی مقامات دولت همچون عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی مواجه شد. در ادامه دژپسند بعد از اتمام جلسه شورای عالی بورس در تاریخ 20 اسفند گفت: با تصمیم اعضا، مقرر شد دامنه نوسان سهام شرکتهای بورسی و فرابورسی از 5 به 2 درصد تغییر نکند و همان 5 درصد باقی بماند.
رشد سریع شاخص بورس البته نگرانی بابت حبابی شدن آن را در پی دارد. با این حال اما میتوان از این شرایط به نفع اقتصاد هم بهره برد. تبدیل بورس به کانون جذب نقدینگی میتواند مشکل تامین نقدینگی بخش واقعی اقتصاد را تا حدود زیادی برطرف کند. همچنین هدایت این نقدینگی به سمت صندوقهای سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی کشور میتواند ضمن تامین سود سرمایهگذاران، نیاز کشور برای تکمیل و بهرهبرداری هر چه سریعتر این پروژهها را برطرف کند. جذب نقدینگی به بازار سرمایه همچنین میتواند هدف دولت در فروش برخی اموال و داراییهای خود را محقق کرده و از این طریق بخشی از منابع بودجه سال جاری را تامین کند.
***
مجلس و مأموریت تسهیل فضای کسبوکار
هر چند دولت به عنوان مجری قانون، نقش ویژهای در تحقق هدف «جهش تولید» دارد اما مجلس شورای اسلامی به عنوان نهاد قانونگذار و ناظر بر اجرای قوانین، نقشی حیاتی در این موضوع دارد. اولین مسأله در ایفای نقش سازنده مجلس در سال جاری، تحقق نظارت حداکثری بر دولت در اجرای قوانین است. تجربه تلخ انفعال و بعضا همراهی مجلس دهم در برابر اقدامات مخرب دولت و تخطی آن از اجرای قوانین از جمله عوامل تشدید مشکلات اقتصادی در سالهای اخیر بود که البته نبود امکان نظارت عمومی بر عملکرد نمایندگان مجلس باعث ایجاد حاشیه امن برای آنان شده است؛ هر چند با روی کار آمدن مجلس یازدهم و تغییر نفرات مجلس طی ماههای آینده، امیدها برای تصویب قانون شفافیت مجلس و پاسخگو شدن نمایندگان نسبت به عملکرد خود و در نتیجه فعال شدن جنبه نظارتی مجلس افزایش یافته است.
علاوه بر نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی، نقش تقنینی این نهاد در تحقق هدفگذاری سال جاری اهمیت ویژهای دارد. از جمله مهمترین وظایف مجلس در حوزه تقنینی، کاستن از قوانین دست و پا گیر در حوزههای اقتصادی و مجوزهاست. فرآیند طولانی صدور مجوزها و همچنین تعدد مجوزهای لازم برای شروع کسبوکار، موانع زیادی برای پا گرفتن کسبوکارها ایجاد کرده است.
دیگر وظیفه مجلس شورای اسلامی در حوزه تقنینی، اصلاح قوانین ضدتولید و انحصارزاست. از جمله قوانینی که اصلاح آن ضرورت دارد، قانون کار است. یکی از نقصهای این قانون، نداشتن قوانین منطبق با کسبوکارهای نوین است. بهروزرسانی این قانون برای کسبوکارهای نوین باعث حذف برخوردهای سلیقهای نهادهای اجرایی در ارتباط با این کسبوکارها میشود. اشکال دیگر این قانون، باز گذاشتن دست سازمان تامین اجتماعی در تعیین ضرایب حق بیمه است که باعث شده این سازمان با تعیین ضرایب بالا برای حق بیمه، درصد بالایی از مبلغ قراردادها را دریافت کند و البته در ازای دریافت این حق بیمه، هیچ کارگری را هم بیمه نمیکند. به بیان دیگر سازمان تامین اجتماعی از ضرایب حق بیمه به عنوان ابزاری برای کسب درآمد بدون ارائه هیچگونه خدمتی استفاده میکند. همین موضوع سبب شده طبق آمارهای وزارت کار، امنیت شغلی به پایینترین حد ممکن برسد به طوری که حدود 90 درصد قراردادهای کارگران موقتی باشد. در همین رابطه عبدالرضا عزیزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس چندی پیش در انتقاد از قانون کار گفت: در حال حاضر 90 درصد کارگران قرارداد موقت دارند و فاقد بیمه هستند و حق بیمه را در این مسیر کارفرمایان بهدرستی پرداخت نمیکنند، چرا که قانون جایگاه درستی برای کارفرما و کارگر در نظر نگرفته است. وظیفه دیگر مجلس در حوزه اصلاح قوانین، حذف انحصارهایی است که به شکل قانون درآمده است. برخی از مهمترین مصادیق انحصار را میتوان در حوزههایی از پزشکی گرفته تا نانوایی دید. مشروط کردن ورود به این مشاغل به تایید ذینفعان آن به بهانههایی همچون «تخصصگرایی»، باعث ایجاد نوعی انحصار در بسیاری از مشاغل کشور شده است. اصلاح قوانین به منظور حذف گلوگاههای انحصارزا در قوانین کشور وظیفه دیگر مجلس در باز کردن وزنههای سنگین از پای اقتصاد کشور است.
****** رهبر انقلاب سال 99 را سال «جهش تولید» نامگذاری کردند
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، با اشاره به تقارن روز اول سال با سالروز شهادت حضرت موسیبنجعفر (علیهالسلام)، به پیشگاه مقدس آن حضرت سلام و درود فرستادند و با تبریک عید سعید مبعث و عید پرطراوت نوروز به همه ملت بویژه خانوادههای معظم شهیدان و جانبازان، جهادگران عرصه سلامت و همه خدمتگزاران سختکوش، سال جدید را سال «جهش تولید» نامگذاری کردند.
حضرت آیتالله العظمی خامنهای با تسلیت و تبریک به خانوادههای شهدای سال ۹۸ از جمله شهدای دفاع از حرم و مرزها و در رأس آنان شهید بزرگوار سردار سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و همراهان آنها و همچنین شهدای حادثه کرمان و حادثه هواپیما و شهدای سلامت، سال ۹۸ را سالی پرتلاطم برای ملت ایران خواندند و خاطرنشان کردند: سال قبل با سیل آغاز و با کرونا تمام شد و در طول سال نیز حوادث گوناگونی مانند زلزله و تحریمها پدید آمد اما اوج این حوادث، جنایت تروریستی آمریکا و شهادت سردار نامدار ایران و اسلام، شهید سلیمانی بود.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: سال قبل، سال سختی بود و گرفتاریهای مردم نیز کم نبود اما در کنار سختیها، سربلندیهای بعضا بیسابقهای وجود داشت و ملت ایران واقعا خوش درخشید.
ایشان روانه شدن سیل مردم مؤمن و با همت برای کمک به مناطق آسیبدیده در قضیه سیل اول سال را از جمله زیباییهای سال ۹۸ برشمردند و افزودند: هیجان عمومی و حضور دهها میلیونی مردم در حادثه شهادت بزرگ شهید سلیمانی و خلق اجتماعات شکوهمند در تهران، قم، اهواز، اصفهان، مشهد و کرمان که در دنیا و در تاریخ کشورمان بینظیر بود، جلوه دیگری از سربلندی مردم و مایه آبروی کشور و عزت ملت بود.
حضرت آیتالله خامنهای فداکاریهای چشمگیر و تحسینبرانگیز مردم در قضیه کرونا را نمونه دیگری از درخشش ملت در سال ۹۸ خواندند و گفتند: زحمات مجموعههای درمانی یعنی پزشکان، پرستاران، بهیاران، مدیران و کارکنان مراکز درمانی و در کنار آنها خدمات مجموعههای داوطلب مردمی مانند دانشجویان، طلاب و بسیجیان، همگی مایه عزت و آبرو است.
رهبر انقلاب اسلامی با برشمردن مصادیقی از همکاری و تعاون اجتماعی مردم در این روزها مانند تولید و توزیع اقلام بهداشتی، ضدعفونی کردن معابر، کمک به افراد سالمند، بخشودگی اجارهها و به تأخیر انداختن دریافت مطالبات، افزودند: ملت ایران زیباییها و فضایل خود را در خلال حوادث سخت نشان داد و من قلبا و صمیمانه از همه این فعالیتها و افراد تشکر میکنم و مژده میدهم پاداش الهی در انتظار آنها است.
ایشان آزمونهای سال ۹۸ را آزمونهایی دشوار خواندند و با تأکید بر اینکه هیچ ملتی با راحتطلبی و رفاهجویی محض به جایی نمیرسد، گفتند: غلبه بر دشواریها و عبور با روحیه از آنها موجب قدرتمند شدن یک ملت و کسب اقتدار و اعتبار است، همچنانکه ملت ایران تاکنون به این شکل بر مشکلات غلبه کرده و بعد از این نیز خواهد کرد.
حضرت آیتالله خامنهای درس دیگر حوادث مختلف را شناخت ضعفهای درونی، خارج شدن از غرور و غفلت و لزوم توجه به پروردگار دانستند و با درخواست از خداوند برای قرار دادن سال ۹۹ به عنوان سال پیروزیهای بزرگ و با استمداد از پیشگاه حضرت بقیهالله برای حمایت از مردم مؤمن ایران گفتند: ملت همچنانکه در طول سالهای متمادی، شجاعانه و با روحیه با حوادث مواجه شدند، از این پس نیز با روحیه و امید با همه حوادث برخورد کنند و مطمئن باشند تلخیها میگذرد و یُسر و آسانی در انتظار ملت ایران خواهد بود، چرا که «اِنَّ مَعَ العُسرِ یُسرا».
ایشان با اشاره به جریان داشتن کار و تلاش در بخشهای مختلف کشور از جمله در بخشهای علمی، تحقیقی، اجتماعی، دولتی و قضایی، افزودند: خداوند متعال به همه این تلاشها برکت میدهد و ملت را از این گذرگاه با عافیت و سربلندی عبور خواهد داد.
حضرت آیتالله خامنهای در ادامه به ارزیابی میزان پیشرفت شعار سال ۹۸ یعنی رونق تولید پرداختند و با اشاره به گزارشهای موثق از بازگشت به کار برخی کارخانههای راکد یا تعطیل، افزایش ظرفیت تولید بعضی از واحدها، به میدان آمدن شرکتهای دانشبنیان و برداشتن گامهای جدی در پژوهش و تحقیق به عنوان سرچشمه تولید، گفتند: این گزارشها نشان میدهد در سال ۹۸ علاوه بر استقبال صاحبنظران از شعار رونق تولید، در عمل نیز از آن استقبال شد و با کار و تلاش دستگاههای مختلف، تولید تا حدودی به راه افتاد، البته اثر آن در زندگی مردم محسوس نشد.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه باید با کار 10 برابری، تولید به جایی برسد که در زندگی مردم اثر بگذارد، افزودند: مسائل اقتصادی کشور متعدد است، از جمله «اصلاحات بانکی، گمرکی و مالیاتی» و «بهبود فضای کسبوکار» اما نقش تولید بیهمتا است و با راه افتادن تولید و استفاده از بازار فروش ۸۰ میلیونی در داخل و ضمنا ارتباط با فروش و بازارهای خارجی، مشکلات اقتصادی قطعا پایان مییابد و تحریمها به نفع کشور تمام خواهد شد.
ایشان افزودند: تحریم تاکنون در کنار ضررهایش، سودهایی نیز داشته و ما را وادار کرده است که به فکر تهیه لوازم زندگی و نیازهای کشور از طریق امکانات داخلی باشیم که این حرکت بسیار مغتنم انشاءالله ادامه خواهد یافت.
حضرت آیتالله خامنهای با جمعبندی سخنانشان درباره نیاز قطعی کشور به تولید، سال ۹۹ را سال «جهش تولید» نامگذاری کردند و خطاب به دستاندرکاران تأکید کردند: جوری عمل کنید که با جهش تولید، تغییری محسوس در زندگی مردم بهوجود آید.
ایشان افزودند: البته لازمه تحقق این هدف برنامهریزی است و بخشهای مختلف مانند سازمان برنامه، مجلس و مرکز تحقیقات آن، قوهقضائیه، مجموعههای دانشبنیان و گروههای پرشمار جوان، مبتکر و فعال باید در این برنامهریزیها شرکت کنند.
رهبر انقلاب اسلامی در پایان با تبریک مجدد سال جدید و عید مبعث و آرزوی جلب توجهات الهی، از ملت ایران خواستند بهطور روزافزون به توجهات، توسلات و معنویات خود بیفزایند.
ارسال به دوستان
هشدار سرلشکر باقری نسبت به هرگونه اقدام سوء ترامپ علیه ایران
شدیدترین عکسالعمل علیه آمریکا
گروه سیاسی: تحرکات نظامی آمریکا در منطقه افزایش پیدا کرده است. برخی رسانهها مدعی شدند نظامیان آمریکایی در واکنش به حمله موشکی به پایگاه عینالاسد که مقامات آمریکایی مدعی شدند توسط گروههای مقاومت انجام شده، قصد حمله به مقرهای حشدالشعبی و فرماندهان گروههای مقاومت را دارند. برخی رسانهها نیز این گمانه را مطرح کردند که آمریکا قصد حمله محدود به مواضع ایران را دارد.
به گزارش «وطن امروز»، تحرکات نظامیان آمریکایی در منطقه بویژه در کشور عراق همچنان حساسیت رسانهها و مقامات را به دنبال داشته است. دونالد ترامپ چهارشنبه گذشته در یادداشتی توئیتری مدعی شد: بر اساس اطلاعات و باور، ایران یا گروههای وابسته به آن در حال برنامهریزی حملهای غافلگیرکننده علیه نیروها یا تاسیسات آمریکا در عراقند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، ایران هزینه بسیار سنگینی خواهد پرداخت.
توئیت ترامپ البته واکنشهای داخلی در آمریکا و واکنش مقامات نظامی ایران را به دنبال داشت.
در همین راستا سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفت: اتفاقاتی که ظرف هفتههای اخیر علیه پایگاههای آمریکایی افتاده، عکسالعمل طبیعی مردم عراق در برابر اقدام شیطانی آنها در رابطه با ترور شهید سلیمانی است. سرلشکر باقری با اشاره به اینکه آمریکاییها بخوبی مطلع هستند مردم منطقه با حضور نظامی آنها در این کشورها مخالفند، تاکید کرد: این عکسالعمل طبیعی مردم عراق است و ما صحنهها را زیر نگاه خود داریم و در دفاع از کشورمان ایستادگی میکنیم. وی افزود: طبیعتاً ما مثل همیشه بر این موضوع تاکید داریم که اگر بیگانگان کوچکترین چشمداشت یا اقدام یا نظر سوئی نسبت به امنیت کشور ما داشته باشند، با شدیدترین عکسالعملها مواجه خواهند شد، زیرا جمهوری اسلامی هیچگونه دخالتی در این صحنهها نداشته و هیچ قصدی هم برای تعرض به نیروهای بیگانه ندارد. در همین حال پایگاه اینترنتی شبکه سیبیاس نوشت گروه 8 نفرهای از سناتورهای دموکرات آمریکایی که توضیحات ردهبالایی را درباره اطلاعات نظامی دریافت میکنند، ۲۷ مارس سال جاری در نامهای از دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا خواستند پیش از دستور حمله به ایران یا هرگونه اقدام دیگری که ممکن است منجر به جنگ شود، با کنگره مشورت کند. این قانونگذاران اخبار رسانهها را در نظر داشتند که نشان میداد دولت آمریکا برای اقدامی نظامی آماده میشود. این نامه که به رؤیت شبکه سیبیاس نیز رسیده است، هشدار میدهد برای دولت آمریکا الزامی قانونی وجود دارد تا ریاست کنگره را از گسترش بالقوه تنش نظامی مطلع کند. نامه این گروه از سناتورهای آمریکایی توسط «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، «چاک شومر» رئیس اقلیت سنا، «آدام شیف» مسؤول کمیته اطلاعاتی و «مارک وارنر» معاون این کمیته امضا شده است. این قانونگذاران آمریکایی همچنین با اشاره به اقدام دولت این کشور در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی طی یک حمله پهپادی در عراق، اظهار کردند این دولت تا امروز تا حد زیادی در عمل به این تعهدات قانونی موفق نبوده است. بر اساس این گزارش، رئیسجمهور آمریکا در پی حملاتی که در چند وقت اخیر علیه نظامیان آمریکایی در عراق انجام گرفته است، با مطرح کردن ادعاهایی این حملات را به «حلقههای نیابتی» ایران نسبت داده و در این باره هشدارهایی به ایران داد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به این اظهارات ترامپ گفت: کسی نمیتواند میلیونها «حلقه نیابتی» داشته باشد. برخلاف آمریکا که به طور مخفیانه دروغ گفته، تقلب کرده و ترور میکند، ایران فقط آشکارا، اقداماتی دفاعی دارد. ایران هیچ جنگی را آغاز نمیکند اما به آنها که این کار را میکنند، درسهایی میدهد.
* اعتراف جدید ترامپ درباره تحریم ارسال تجهیزات پزشکی به ایران
رئیسجمهور آمریکا در گفتوگویی رسانهای با تایید وجود محدودیت در ارسال تجهیزات پزشکی به ایران به دلیل تحریمهای اقتصادی گفت: جمهوری اسلامی درخواستی برای کاهش تحریمها نداشته تا اجازه داده شود تجهیزات پزشکی به این کشور برود.
به گزارش ایسنا، دونالد ترامپ و مقامات آمریکا پیش از این مدعی بودند تحریمهای غیرقانونی این کشور هیچ مانعی برای ارسال تجهیزات پزشکی به ایران ایجاد نکرده اما اکنون با چرخشی آشکار، این موضوع را به عدم درخواست ایران از آمریکا برای لغو تحریمها مرتبط کردهاند. به دنبال شیوع جهانی ویروس کرونا، فشارهای بینالمللی علیه آمریکا برای لغو تحریمهای اقتصادی غیرقانونی علیه ایران که مانعی جدی برای خرید دارو و تجهیزات پزشکی ایجاد کرده، افزایش یافته است. اقدام غیرانسانی دولت آمریکا در عدم لغو تحریمهای اقتصادی ایران اعتراض نمایندگان کنگره و شخصیتهای سیاسی آمریکا را نیز به دنبال داشته است.
ارسال به دوستان
کوویدـ 19 در فاصلهای چند ماهه با انتشار در بیشتر کشورها و مختلکردن فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی و خانهنشین کردن انسانها، حاکم زمین شد
سیاره کرونا
براساس آمار رسمی کرونا تاکنون بیش از یک میلیون نفر را مبتلا کرده و حدود 60 هزار نفر را به کام مرگ کشانده است
گروه اجتماعی: افزایش وحشتناک تعداد مبتلایان روزانه در ایران مهمترین خبر کرونایی ایام نوروز بود. به گزارش «وطن امروز»، بررسی آمارهای رسمی وزارت بهداشت نشان میدهد که روند مرگ و میر ناشی از «کووید-۱۹» در کشور ثابت بوده اما روند ابتلای نهایی به کرونا افزایش چشمگیری داشته است. وزارت بهداشتیها معتقدند افزایش تعداد مبتلایان به علت افزایش تست و فرآیند بیماریابی بوده است. سعید نمکی، وزیر بهداشت در اینباره گفت: در افکار عمومی و از سوی برخی کارشناسان این پرسش مطرح شده است که وقتی میگوییم موج سنگین اولیه بیماری را در کشور مدیریت کردهایم، پس چگونه موارد شناساییشده افزایش یافته است؟ بهدلیل تقویت بیماریابی توانستهایم موارد جدید بیشتری از ابتلا به «کووید-19» در کشور را شناسایی کنیم و در روزهای آینده، اثرات بهبودی این افراد که شناسایی شدهاند، بیشتر نمایان میشود و وضعیت ایران را در سطح جهانی، متحول خواهد کرد. وی افزود: تا امروز توانستهایم بیش از 90 درصد از جمعیت هدف را در طرح بسیج ملی مقابله با کرونا پوشش دهیم. مردم بدانند که در مرحله مدیریت بیماری «کووید-19» هستیم و هنوز مرحله کنترل و مهار این بیماری را در پیش داریم، البته در برخی استانها بهدلیل مدیریت صحیح بیماری، میزان شناسایی موارد جدید از بهبودیافتگان، کمتر شده است و امیدواریم با همراهی مردم و همه دستگاههای اجرایی، تا 20 فروردین طرح فاصلهگذاری اجتماعی با قوت ادامه پیدا کند و قطعاً اثرات همراهی و همدلی مردم باعث شد وضعیت مطلوبی بین کشورهای شرق مدیترانه داشته باشیم. نکتهای که در آمارهای کرونا وجود دارد اینکه وزارت بهداشت بنا به دلایلی تصمیم گرفت دیگر تعداد مبتلایان به تفکیک استانی را از 3 فروردین اعلام نکند. در آخرین روزی که وزیر بهداشت آمارهای استانی کرونا را اعلام کرد تهران با 249 ابتلا، اصفهان با 87 ابتلا، آذربایجان شرقی با 57 مورد و خراسان رضوی با 42 مورد در ردههای اول تا چهارم جدول روزانه مبتلایان قرار داشتند. نکته جالب در این آمار تعداد مبتلایان در استان قم بود که با 17 مورد، در ردههای پایین جدول مبتلایان قرار گرفت. از این استان خبر میرسد که کرونا کنترل شده و همچنان روند ابتلا در قم کاهشی است. همچنین آمار رسمی کرونا در کشور نشان میدهد تعداد مبتلایان افزایش چشمگیر یافته اما تعداد مرگومیر ناشی از این ویروس تقریبا ثابت بوده است. به عنوان مثال 27 اسفندماه تعداد مبتلایان ثبت شده در کشور حدود 1200 نفر و تعداد مرگومیر حدود 140 نفر بوده است، در حالی که12 فروردین آمار مبتلایان در آن روز به 3111 نفر رسید اما آمار قربانیان در همان تعداد (141 نفر) باقی ماند. نکته دیگر در آمارهای جدید کرونایی، اعلام آمار مبتلایان با بیماری شدید است. آخرین آمار مبتلایان حادکرونایی 4035 نفر بوده است. طبق آخرین آمار تعداد مبتلایان کرونا به 53183 و شمار قربانیان به 3294 نفر رسید و تعداد بهبودیافتگان به 17935 نفر در کشور رسید.
شیب نمودار شیوع کرونا در ایران کوتاهتر از سایر کشورها
کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت با مقایسه وضعیت کرونا در ایران و سایر کشورها، تصریح کرد: نمودار روند شیوع کرونا در ایران کوتاهتر از برخی کشورهاست؛ استراتژی اتخاذشده در وزارت بهداشت نشان داد موضوع فاصلهگذاری اجتماعی میتواند با جلب مشارکت اجتماعی خوب و حمایت بینبخشی تأثیرگذاری بهمراتب بیشتری از حکومت نظامی داشته باشد. مستندات حاکی از آن است که فاز دوم فاصلهگذاری اجتماعی که ما الان در آن قرار داریم به کنترل بیماری کمک میکند و با در نظر گرفتن الگوهای فرهنگی، باید ساختار اجتماعی موضوع بهنحوی مدیریت شود که در هفتههای بعد شاهد کنترل و مهار بیماری باشیم.
وی ادامه داد: در برخی مناطق کشور شاهد نمودار نزولی شیوع هستیم، همچنین در فاز مدیریت بیماری هستیم اما هنوز آن را مهار نکردهایم؛ اگرچه بسیج ملی مبارزه با کرونا در مدیریت بیماری مؤثر بوده است اما تنها راه نجات کشورهای جهان از این بیماری، مسؤولیت مشترک در قالب اقدام مشترک است. در برخی کشورهای جنوب شرقی آسیا زنگ طغیان مجدد بیماری به صدا درآمده است، بنابراین این مسأله همکاری تمام کشورها را میطلبد.
***
گروه بینالملل: در 2 هفته گذشته آمار کرونا در ایالات متحده به رقم باورنکردنی 258409 مبتلا و 6582 جانباخته رسید.
به گزارش «وطن امروز»، این رقم بر اساس آن چیزی است که دولت آمریکا به صورت رسمی اعلام کرده و با توجه به پنهانکاری گسترده دولت آمریکا، آمار واقعی بیش از این مقدار است. مرکز بحران آمریکا در نیویورک و کالیفرنیا است که رسانههای آمریکایی مدعیاند دلیل آن حضور تعداد زیاد آمریکایی چینیتبار در این ایالتهاست.
ترسناکترین تصویری که از اوضاع کرونا در آمریکا میشود ترسیم کرد سخنان شخص ترامپ بود که گفت: بیمارستانی را در نیویورک دیدم که سراسر سالنهایش مملو از اجساد بود؛ تعداد اجساد آنقدر زیاد بود که برای حمل آنها کامیونهای بزرگ آمده بودند؛ تاکنون چنین چیزی ندیده بودم!
نکته عجیبی که در سخنان ترامپ مطرح شد، درباره آمار تلفات بود که صراحتا گفت: اگر تا 100 هزار نفر بمیرند، آمار خوبی داشتهایم. جالبترین واکنش به این سخنان هم از سوی هیلاری کلینتون، وزیر اسبق خارجه ایالات متحده و رقیب ترامپ در انتخابات 4 سال پیش بود که گفت: او (ترامپ) به وعده خود درباره اول کردن آمریکا عمل کرده است.
آنچه اما این روزها بیش از گذشته در میان مطالب رسانههای غربی به چشم میآید، رقابت کشورهای به ظاهر متمدن غربی بر سر تصاحب بیشتر ابزارهای مبارزه با کروناست. اگر تا پیش از تعطیلات نوروز درگیری اصلی کشورهای غربی نبود دستمال توالت و مواد شوینده یا حمله شهروندان آمریکایی به اسلحهفروشیها برای خرید اسلحه به منظور دفاع از خود در صورت بروز قحطی بود، حالا این کشورها صراحتا وارد جنگ تمامعیار با یکدیگر شدهاند تا بتوانند تجهیزات مورد نظر خود را به هر طریقی تامین کنند. جدیدترین این جنگها، دعوای فرانسه و آمریکا بر سر تصاحب ماسکهای ساخت چین است. ماجرا از آنجا شروع شد که ماسکهای سفارشی فرانسه و آلمان به چین ناگهان از آمریکا سر درآورد.
مقامات فرانسوی، آمریکاییها را به خرید محمولههای ماسکهای سفارشی این کشور در فرودگاههای چین تا چند برابر قیمت متهم میکنند اما واشنگتن این اتهام را رد میکند.
آمریکاییها که خود را در آستانه افتضاحی تاریخی میبینند، جنگ رسانهای گستردهای را برای وارونه جلوه دادن موضوع آغاز کردهاند، بهگونهای که یک مسؤول آمریکایی به خبرگزاری فرانسه گفت: آمریکا محموله ماسکی را که قرار بوده چین به فرانسه بفروشد نخریده و هر اطلاعاتی غیر از این کاملاً اشتباه است.
این ادعا در حالی است که یک مقام فرانسوی گفت آمریکاییها با قیمت بالا محموله ماسکی را که قرار بوده است چینیها به فرانسه بفروشند خریدهاند. به گفته مقامات فرانسوی، آمریکاییها ماسکها را در فرودگاه با 3 تا 4 برابر قیمت میخرند. از سوی دیگر، شبکه خبری المیادین به نقل از منابع آگاه فرانسوی گزارش داد: آمریکاییها ماسکهای سفارش شده از سوی فرانسه را از فرودگاههای چین به سرقت میبرند. تاجران آمریکایی در فرودگاههای چین، پولهای هنگفتی با خود دارند تا محموله ماسکهای کشورهای اروپایی را بخرند. بنا بر این گزارش، آمریکاییها به شرکتهای چینی تولید ماسک، مبالغی تا 4 برابر قیمت عرضه این کالا را برای خرید ماسک از آنها پیشنهاد میدهند. روزنامه فرانسوی لیبراسیون هم فاش کرد آمریکاییها در تلاشند هرگونه ماسک موجود در بازار دنیا را خریداری کنند که این امر مانع تحویل سفارشات از کشورهای دیگر میشود. این روزنامه با استناد به یک منبع آگاه، گفت که آمریکاییها حتی قبل از دیدن کالاها بهای آن را به 2 برابر و به شکل نقدی میپردازند. وخامت اوضاع مدیریت کرونا در آمریکا تا آنجاست که شبکه تلویزیونی فرانس 24 در گزارشی اعلام کرد: آمریکاییها به هر کمکی حتی کمکهای روسیه نیازمند شدهاند. این شبکه افزود: به سبب کمبود لوازم مراقبتی و تجهیزات پزشکی در آمریکا در بحبوحه گسترش ویروس کرونا، آمریکاییها از هر کمکی حتی از کمک روسها استقبال میکنند. روسیه به آمریکا یک فروند هواپیمای نظامی، حامل وسایل و لوازم مراقبتی برای کادر درمانی بیمارستانها اعزام کرده است.
* دزدی سر گردنه در اروپا
جنگ ماسکها نه فقط بین آمریکا و فرانسه، بلکه باعث تنش بین کشورهای اروپایی هم شده است. این کشورها که سالهاست در مسائل مختلف بویژه علیه کشورهای ضعیف با یکدیگر متحد بودند، حالا بر سر ماجرای کرونا در روز روشن از هم سرقت میکنند. محموله ٤ میلیون ماسک بهداشتی تولید شده در سوئد برای اسپانیا و ایتالیا در میانه راه از سوی فرانسه سرقت میشود، ماسکهای ایتالیاییها سر از چک درمیآورد، دزدان ایتالیایی محموله پزشکی تونس را غارت میکنند، لهستان ژلهای ضدعفونی کننده نروژ را مصادره میکند، آلمانها محموله بهداشتی ایتالیاییها را سرقت میکنند و... مردم اروپا هم به تأسی از حکومتهای خود به فروشگاهها و بیمارستانها حمله برده و برای تأمین نیازهای خود دست به سرقت میزنند و حتی به محموله بهداشتی بیماران در بیمارستانها هم رحم نمیکنند.
* روایت سندرز از مرگومیر آمریکاییها
دونالد ترامپ دهان هر کس را بسته باشد اما هنوز نتوانسته موفقیتی در اردوگاه دموکراتها داشته باشد؛ چه آنها هم به واسطه حضور در هیات حاکمه آمریکا اطلاعات دقیقی از وضعیت اوضاع کرونا دارند و هم اینکه انگیزه فراوانی برای زیر سوال بردن مدیریت ترامپ در موضوع کرونا. برنی سندرز یکی از 2 نامزد اصلی در رقابتهای داخلی دموکراتها برای معرفی نامزد نهایی این حزب در انتخابات ریاستجمهوری از جمله افرادی است که از ابتدای شیوع کرونا و در همان زمان که ترامپ اصل وجود کرونا در کشورش را زیر سوال میبرد، به افشاگری پرداخت. وی دیروز در توئیتر خود نوشت: بیتحرکی ترامپ برای مقابله با ویروس کرونا به مرگ آمریکاییهای بسیار زیادی منجر شد. سندرز افزود: به جای به صف کردن جامعه علمی، به جای آموزش به مردم آمریکا درباره ضرورت فاصله اجتماعی و دیگر اقداماتی که ما باید انجام دهیم، بیتحرکی ترامپ به بهای زندگی آمریکاییهای بسیار زیادی تمام شد. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هم دیگر مقام آمریکایی بود که به صراحت به عملکرد کرونایی ترامپ تاخت و گفت: ترامپ درباره مقابله با کرونا دیر عمل کرد.
وی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سیانان گفت: دولت ترامپ هیچ اقدامی انجام نداده و خود نیز به آن اعتراف کرده است. آنها حتی پس از آغاز اقدامات خود هم درست و مؤثر عمل نکردهاند.
* برکناری جنجالی فرمانده ناو هواپیمابر آمریکایی
از روز اول افشای شیوع ویروس کرونا در آمریکا، پنتاگون تلاش زیادی کرد تا شیوع کرونا در میان سربازان آمریکایی را کتمان کند. با وجود آنکه امروز آمریکا گرفتارترین کشور دنیا در موضوع کروناست، افشای اخبار شیوع کرونا در میان سربازان آمریکایی با عواقبی برای فرد یا رسانه افشاگر همراه است. یکی از افرادی که به دلیل درز یک نامه در روزهای گذشته برکنار شده است، فرمانده ناو هواپیمابر تئودور روزولت آمریکاست. برکناری فوری وی توسط پنتاگون نشان داد آمریکاییها در حوزه درز اطلاعات نظامیان خود با کسی حتی اگر آن شخص یکی از مشهورترین فرماندهان نظامیشان باشد، شوخی ندارند. توماس مودلی، فرمانده نیروی دریایی آمریکا به رویترز گفت: برت کروزیر، فرمانده ناو هواپیمابر تئودور روزولت به دلیل تصمیمگیری نادرست از کار برکنار شده است. مادلی گفت: برت کروزیر نامه را از طریق زنجیره فرماندهی ارسال کرد اما ترتیبات لازم را برای جلوگیری از انتشار آن خارج از این زنجیره اتخاذ نکرد. او تأکید کرد انتشار این نامه خارج از چارچوب مقررات باعث شده که به طور غیرضروری هشدارهایی در این زمینه مطرح شود. ماجرای نامهای که این فرمانده ناو آمریکایی را به خانه فرستاد این بود که برت کروزیر روز یکشنبه هفته گذشته درباره چالشهای پیش رو برای قرنطینه کردن ملوانان ناو هواپیمابر تئودور روزولت آمریکا هشدار داده و خواستار اقدامی قاطع در این باره شده بود. برخی گزارشها حاکی است که نتایج تست ویروس کرونای دستکم ۱۰۰ نفر از خدمه و ملوانان این ناو هواپیمابر مثبت بوده است. این ناو هواپیمابر با 5 هزار خدمه هماکنون در گوام پهلو گرفته است و دستکم هزار نفر از خدمه آن برای قرنطینه به ساحل منتقل شدهاند.
* دستکاری آمار کرونا در انگلیس
انگلیس به عنوان متحد اول آمریکا در اروپا هم به طور عجیبی گرفتار سوءمدیریت کرونایی شده است. بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس که در روزهای ابتدایی کرونا تئوری ابتلای گلهای، به معنی رها کردن کرونا تا گرفتاری همه مردم و سپس ایجاد مصونیت را داده بود، بعد از فشار افکار عمومی و رسانهها مجبور به اتخاذ تدابیر پیشگیرانه شد. خود وی حالا گرفتار کروناست و انگلیسیها هم با کمبود منابع و تجهیزات دست و پنجه نرم میکنند. از سویی همزمان با افزایش ناگهانی آمار مبتلایان فوت شده بر اثر کرونا و کمبود ظرفیتهای پزشکی در انگلیس، دستورالعمل تازه و وحشتناک دولت این کشور به پزشکان توصیه کرده ظرفیتهای موجود را به سمت بیمارانی هدایت کنند که از شانس بالاتری برای زنده ماندن برخوردارند. این دستورالعمل که از سوی انجمن پزشکان بریتانیا صادر و فرازهایی از آن در رسانههای این کشور منتشر شده، به این معناست که پزشکان باید درباره مرگ و زندگی بیماران تصمیمگیری کرده و به ناچار از درمان برخی بیماران دست کشیده تا آنهایی که شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند درمان شوند! پنهانکاری کرونایی مانند آمریکا، داستان دیگری است که انگلیسیها اسیر آن شدهاند، به گونهای که روزنامه انگلیسی دیلیمیل در گزارشی نوشت آمار تلفات ویروس کرونا در انگلیس بالاتر از ارقام رسمی است که مقامهای بهداشت این کشور اعلام میکنند. به نوشته این روزنامه، مقامهای بهداشت و درمان انگلیس تنها آمار فوتیهای مرتبط به کرونا که در بیمارستانها جان خود را از دست دادهاند، اعلام میکنند.
وضعیت گسترش کرونا و تلفات در برخی کشورهای جهان
* این آمار تا عصر روز گذشته است
***
اعتراض پرستاران نیویورک
کمبودهای پزشکی نه فقط جان مردم آمریکا را میگیرد، بلکه صدای کادر پزشکی این کشور را هم در آورده است. افزایش اعتراضات کادر درمان آمریکا سبب شده دولت آمریکا در آستانه یک افتضاح تاریخی در دنیا قرار بگیرد. عکسهایی که در مطلب مشاهده میکنید اعتراض پرستاران نیویورکی به کمبودهاست. حال سوال این است: اگر وضعیت ایالت ثروتمند نیویورک اینطور است، وضع ایالتهای کمبرخوردار چطور است؟ پرستاران آمریکایی با شعارهایی همچون «اگر ما در خطر باشیم بیماران هم در معرض خطر قرار میگیرند» و «ما را بدون اسلحه به این جنگ نفرستید، ما به تجهیزات نیاز داریم» به کمبود تجهیزات پزشکی در بیمارستانهای این کشور اعتراض کردند.
ارسال به دوستان
روحانی چگونه زمان طلایی مهار ویروس منحوس را از دست داد
کرونا و نبود اقتدار مدیریتی
میکائیل دیانی: بیش از 45 روز از شناسایی اولین فرد مبتلا به ویروس کرونا در کشور میگذرد و هنوز این ویروس در کشور ما در حال پیشروی است؛ ویروسی که اگر در روزهای ابتدایی با مدیریت مقتدرانه با آن برخورد میشد، به احتمال زیاد تعداد تلفات آن تا امروز به این حد نمیرسید. واکاوی این مسأله اما محدود به شیوع کرونا در کشور نیست، بلکه در چند سال اخیر میتوان در موارد بسیاری از بحرانهای اجتماعی- اقتصادی یا تصمیمات استراتژیک و کلان، انفعال تصمیمگیری در رأس مدیریت قوه مجریه و نتایج آن در بدنه و جامعه را بخوبی مشاهده کرد؛ انفعالی که ناشی از واگذاری همه تصمیمها به شرایط بیرونی و نه بر اساس ظرفیتهای درونی و آگاهی و قدرت مدیریت داخلی و در اختیار دستگاه مجریه کشور است.
قمار از پیش باخته برجام را به خاطر بیاورید که رئیس جمهور «آب خوردن مردم» را نیز به آن گره زده و تا این اندازه تصمیمات اجرایی و اداری را از ید اختیار این قوه خارج کرده بود و امیدی که این جریان به نتیجه انتخابات آمریکا داشت و روی کارآمدن هیلاری کلینتون را مسیر جلوبرنده اداره کشور ما میدانست و استرس آن را نیز پس از روی کار آمدن ترامپ در ادامه نتیجه داد! بحران تصمیمگیری و اقتدار دولت را پس از خارج شدن ترامپ از برجام به خاطر بیاورید که حاضر به قبول این شکست نبود و دست به سوی اروپا دراز کرده و یک سال برجام بلااستفاده را در کشوقوس با اروپاییها ادامه میداد!
این بحران تصمیمگیری و اقتدار، خود را در سیاستهای ارزی کشور نشان داد؛ زمانی که دلار دونرخی یک شبه به «دلار جهانگیری» بدل شد و بعد از چند وقت دوباره با شکست این سیاست به تغییر در ریاست بانک مرکزی انجامید. بحران عدم تصمیمگیری در سیل خوزستان، زلزله کرمانشاه، بودجه سالانه کشور و... و به طور کلی در همه اتفاقات چند سال اخیر کشور عیان بوده است و حالا ما آن را در تناقضات بیانی و عملی در 45 روز اخیر به وضوح حس میکنیم.
در اینکه کرونا یک بحران جهانی است و همه جهان در برابر آن به استیصال افتادهاند شکی نیست اما آنچه تفاوت کشورهای جهان در مواجهه با آن را نشان میدهد، اقتداری است که در تصمیمگیریها مشاهده میکنیم و نتایجی که محصول این اقتدار است؛ اقتداری که در تصمیمات آقای روحانی اثری از آن دیده نمیشود.
پس از مشاهده اولین بیمار کرونا در روز پایانی بهمنماه سال گذشته و بعد از اولین جلسه هیأت دولت پیرامون این موضوع، اولین موضع درباره کرونا از سوی دولت از زبان معاون وزیر بهداشت، البته در جایگاه سخنگویی هیات دولت اعلام شد. ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت در نشست خبری مشترک با علی ربیعی، مدیر کمیته اطلاعرسانی ستاد مقابله با کرونا اعلام کرد: «به هیچوجه با قرنطینه موافق نیستیم، قرنطینه برای قبل از جنگ اول جهانی است. چینیها نیز اصلا از این قرنطینه خودشان راضی نیستند».
پس از این اعلام نظر بود که روند حرکت دولت پیرامون کرونا را مشاهده کردیم؛ سیاستی که منجر به کمتوجهی مردم به موضوع و اهمیت کرونا شد و نتیجه آن رشد شدید کرونا در کشور بود. روز چهارم اسفند تنها 18 نفر مبتلا و 4 قربانی برای کرونا ثبت شده بود که میتوانستیم با جدی گرفتن مسأله و اقتدار در تصمیمگیری دایره ابتلا را در همان روزهای نخست کم کنیم اما این انفعال موجب شد در کمتر از یک هفته شمار مبتلایان به 400 و قربانیان 34 تن شود و از همه مهمتر شاهد شیوع کرونا در 24 استان کشور بودیم.
قرنطینه کامل شاید با توجه به وضعیت کشور امکانپذیر نبود اما اعمال محدودیتهای حداکثری، کف مطالبات علمی برای مهار و مدیریت کرونا بود، ضرورتی که متاسفانه دولت زمان طلایی اجرای آن را از دست داد. اعمال محدودیتهای فراگیر و سراسری در آن یک هفته اول میتوانست از شیوع گسترده ویروس جلوگیری کند؛ همچنان که اپیدمیولوژیستهای کشور درباره الگوریتم توزیع و انتشار این ویروس در تهران میگویند «این ویروس ابتدا در چند موضع در شهر تهران شناسایی شد و اگر مدیریت قاطع و سختگیریهای ترددی و ارتباطی در روزهای نخست درباره آن اعمال میشد، قرنطینه موضعی و درمان منطقهای، هم انتشار ویروس را کمتر میکرد و هم توان نظام پزشکی و خدمات درمانی تا این حد تحلیل نمیرفت».
بعد از اعتراضات فراوان و تصمیم و تاکید جدی وزیر بهداشت بر سختگیری نسبت به رفت و آمدها و کنترل کشور برای جلوگیری از شیوع کرونا اما باز انفعال در تصمیمگیری و صحبتهای اشتباه رئیسجمهور بود که جامعه را از مواجهه درست با واقعیت کرونا دور کرد، همچنان که در پایان همان هفته اول ایشان با اشاره به «عادی شدن همه چیز از شنبه» در اولین جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا آب سردی بر همه تلاشها برای جدی گرفتن کرونا ریخت و جامعه را به سمت تساهل نسبت به این ویروس وحشتناک برد.
روحانی در روزهایی که همه کارشناسان از اعمال محدودیتهای فراگیر برای جلوگیری از شیوع کرونا صحبت میکردند و در زمانی که همه جهادگران پزشکی و خدماتی در صف اول مبارزه با کرونا بودند، «نشسته در سعدآباد» از دور نظارهگر شیوع کرونا بود. در آن روزها بود که همه نسبت به سطح مدیریت ستاد مبارزه با کرونا اعتراض داشتند و یک وزیر را برای مدیریت یک ستاد ملی، کمتوان و بیاختیار تصور میکردند، چرا که دستگاههای همعرض آن نمیتوانند فرمانبردار دستورات یک وزیر باشند اما او همچنان در کاخ سعدآباد نشسته بود.
تاکید بر تشخیص آزمایشگاهی و قطعی و بیتوجهی به تجویزات بالینی و شناختی که میتوانست جلوی شیوع گسترده کرونا را بگیرد و نیازمند اجرای خانهنشینی مردم بود، باعث شد در هفتههای دوم و سوم رجوع به بیمارستانها و مراکز درمانی افزایش چندبرابری پیدا کند و ظرفیتی که میتوانست برای بیماران پرخطر در نظر گرفته شود و عموم مبتلایان با آموزشهای عمومی در خانه قرنطینه باشند تا هم درمان شوند و هم از انتشار ویروس جلوگیری کنند نیز مورد نظر سیاستگذار کلان مدیریت این بحران قرار نگرفت تا آنجا که فشار بالای مراجعان، منجر به خستگی و اعتراض دستگاه درمانی کشور شد.
3 هفته پس از شیوع کرونا و نارساییهایی که در دستگاه اجرایی کشور برای مبارزه با این ویروس وجود داشت، رهبر حکیم انقلاب در فرمانی به سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح فرمان مبارزه جدیتر و سازمانیافته با این ویروس را صادر کردند و پس از یک سلسله جلسات فشرده، سرلشکر باقری اعلام کرد: «کمیته انتظامی- امنیتی ما به همراه وزارت کشور و استانداران روال خلوت کردن جادهها، خیابانها و فروشگاهها را با تصمیم ملی که اتخاذ شده انجام میدهند و این کار ظرف 24 ساعت آینده سازماندهی میشود». فرمان خلوت کردن جادهها، خیابانها و معابر به معنای شروع برخورد جدی با کرونا بود اما بعد از 24 ساعت، 48 ساعت، 72 ساعت و حتی یک هفته خبری از اجرایی شدن این فرمان نبود، فرمانی که مشخص بود در رأس دستگاه اجرایی دولت عزمی برای اجرای آن نیست، بلکه مقاومت جدی در برابر آن وجود دارد.
سیاست روحانی این بود که با توجه به اینکه تعداد زیادی از مردم به ویروس کرونا مبتلا خواهند شد، بگذاریم این روند پیش برود! وی این نگاه را در همان جلسات ستاد مبارزه با کرونا خطاب به وزیر بهداشت گفت: «همانطوری که معاون وزیر بهداشت گفتند 60 تا 70 درصد مردم کرونا خواهند گرفت، چه ما بخواهیم چه نخواهیم! منتها باید بتدریج بگیرند، یکباره نشود، اینکه یکباره نشود درست است، چون امکانات نداریم، این را مردم باید بدانند که 70 درصد خواهند گرفت، این چیزی است که آلمان رسما اعلام میکند، انگلیس اعلام میکند و همه میگویند 70 درصد مردم خواهند گرفت، ما در صحبت با مردم باید با واقعیتهای علمی با آنها صحبت کنیم و باید به ما اعتماد کنند، ما هم غیر از خیر مردم را نمیخواهیم». اشاره روحانی به ابتلای 70 درصدی مردم و تاکید بر کشورهایی مثل آلمان و انگلیس در حالی بود که سیاستهای کشورهای دیگر در مواجهه با کرونا- حتی با همین پیشفرض ابتلای گسترده به کرونا- متفاوت بوده است.
نگاهی به سیاستگذاریها و مواجهه کشورهای مختلف درگیر با کرونا شاید این انفعال در تصمیمگیری را بهتر نشان دهد. درباره همین دو مثالی که آقای روحانی در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا بیان کردند میشود شروع کرد.
آلمان که چند هفته پس از ایران با اولین مورد کرونای خود مواجه شد، در همان روزهای نخست مواجهه جدی با این ویروس را آغاز کرد. صدراعظم این کشور خطاب به جامعه اعلام کرد حدود 70 درصد مردم این ویروس را خواهند گرفت اما همان جا بر محدودیتهای اعمالی بر اجتماع هم تاکید کرد. محدودیت تردد از روزهای نخست در آلمان اعمال شد و پس از آن نیز قانونی اعلام شد که بر اساس آن «تجمعهای بیش از 2 نفر در خارج از خانه ممنوع است. دیدارهای خانوادگی باید به حداقل کاهش یابد. افراد تا حد ممکن از خانه بیرون نروند و در اماکن عمومی حداقل فاصله 5/1 تا 2 متر را رعایت کنند. تمام کافهها و رستورانها تعطیل هستند. تمام خدماتی که تماس نزدیک را لازم دارند مانند آرایشگاهها و سالنهای زیبایی، تعطیل هستند». دولت آلمان 3 روز قبل دوباره این سیاستها را تمدید کرد. بر این اساس دولت آلمان محدودیتهای زندگی اجتماعی ناشی از بحران کرونا در این کشور، از جمله انجام مسافرت و دید و بازدید با خویشاوندان را تمدید کرد.
انگلیس اما کشوری بود که استیصال در تصمیمگیریاش اعتراض مردم و کارشناسان این کشور را نیز برانگیخت. انگلیس در روزهای نخست بر خلاف عمده کشورهای اروپایی که به سمت قرنطینه یا اعمال محدودیتهای فراگیر رفتند، بحث «مصونیت گلهای» را مطرح کرد؛ بدان معنا که «Herd Immunity» یا مصونیت جمعی نوعی حفاظت غیرمستقیم در برابر عوامل عفونی است و زمانی به وجود میآید که بخش اعظمی از جمعیت نسبت به آن عفونت، ایمن شوند، بنابراین به عنوان یک روش حفاظتی برای افرادی محسوب میشود که فاقد ایمنی و مصونیت هستند. در جمعیتی که بخش کثیری از آن ایمن شوند، زنجیره انتقال عفونت مختل شده و منجر به توقف یا کاهش شیوع بیماری میشود. این مسیر بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس که روحانی نیز با استناد به آن، سیاست برخورد قاطع را جدی نمیگرفت، کمتر از 10 روز دوام داشت. «نیل فرگوسن» در مرکز جهانی بیماریهای عفونی دانشگاه ایمپریال کالج لندن در تحقیقاتی خطر کرونا در انگلیس را به جامعه و نخستوزیر این کشور نشان داد: «۲۵۰ هزار انگلیسی بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست خواهند داد». پس از آن جانسون با تغییر موضع خود درباره خطرات کرونا به مردم کشورش نامه نوشت و هشدار داد «دولت برای جلوگیری از شیوع این ویروس، محدودیتهای بیشتری را وضع خواهد کرد».
اشاره به انگلیس و سیاستش در برابر کرونا اما در حالی است که دکتر زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران میگوید: «عدم توجه به بحث قرنطینهسازی و اجرای طرح ایمنی گلهای، تصوری بسیار غلط و منسوخ است. ایمنی جمعی یا مصونیت دستهجمعی شکلی از مصونیت غیرمستقیم در برابر بیماری واگیر است که این بحث در ایمنیشناسی جهانی و بیماریهای نوپدید هیچ جایگاهی ندارد و این نوع ایمنسازی تقریبا درباره بیماریهای نوپدید غیرقابل اجراست».
درباره تصمیمات قاطع اما میتوان روسیه را در همسایگیمان به عنوان یکی از کشورهای جدی در مواجهه با ویروس کرونا در نظر گرفت که پس از 360 مورد ابتلا، شروع به سیاستهای بازدارنده کرد و محدودیتها را جدی گرفت. فرانسه از 27 اسفند قرنطینه عمومی اعلام کرد و این موقعیت طبق نظر نخستوزیر این کشور تا دستکم ۱۵ آوریل (۲۷ فروردین) ادامه خواهد داشت. مقررات رفت و آمد در فرانسه بتازگی سختگیرانهتر نیز شده است به طوری که موارد اضطراری مشخص شده برای خروج از منزل به مدت حداکثر یک ساعت و به شعاع حداکثر یک کیلومتری محل سکونت افراد محدود شده است.
بیتوجهی به اهمیت مسأله شیوع کرونا و تصمیمات قاطع برای جلوگیری از آن را میتوان در صحبتهای رئیسجمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا پیش از عید مشاهده کرد؛ آنجا که روحانی از وزیر بهداشت میپرسد: «در استانهایی که احتمالا مقصد ایام تعطیلات کشور خواهد بود، پیشبینی تخت به اندازه کافی وجود دارد؟» این بدان معناست که تا آن لحظه نیز حاضر نیست با دستوری مقتدرانه به مردم بگوید «در خانه بمانید» و به سفر نروید؛ اما سخن دیگر روحانی در آن جلسه که تعجب وزیر بهداشت را هم در پی داشت این بود: «برای مردم شفاف بگوییم که وقتی میگوییم کسی بیرون نیاید منظور کدام فرد است، منباب مثال عرض میکنم افراد سالخورده، آنان که بیماری ریوی یا قلبی دارند، آنهایی که دیابت دارند، این باید شفاف گفته شود تا به آن عمل شود» که در پاسخ وزیر بهداشت میگوید: «اگر قرار باشد زنجیره قطع شود باید همه در خانه بمانند!»
تفاوت مواجهه دولت در بازه شیوع کرونا از ابتدا تا هفته دوم فروردین امسال را که سیاستهای جدی و سختگیرانه در قالب طرح فاصلهگذاری اجتماعی برای جلوگیری از سفر، بازگشت سفرکردهها و خانهنشینی جدی گرفته شد، در متوقف شدن مسیر رشد بیماری میتوان مشاهده کرد. این سیاستها باعث شد در خانوادههای ایرانی نیز مسأله جدی گرفته شود و بازگشت سفرکردهها به خانههای خود شتاب یافت که اوج آن را در «خانهنشینی ایرانیان در سیزدهبهدر» مشاهده کردیم و نتیجه این خانهنشینی ـ اگر همچنان ادامه پیدا کند ـ میتواند کاهش آمارها در هفتههای آتی باشد.
اقتدار در تصمیمگیری از سوی رئیسجمهور میتوانست در این سالها در مقاطع مختلف نجاتدهنده ایرانیان باشد اما هر بار انفعال او قربانیان زیادی به جا گذاشت؛ گاهی مال و عمر ایرانیان قربانی تصمیمات روحانی شد و گاهی جان آنها! در بحران کرونا دولت فرصت طلایی مبارزه با شیوع این ویروس را به خاطر انفعال رأس مدیریت قوه مجریه از دست داد و حالا اگر قرار باشد سیاستها به تصمیمگیریهای قبل از هفته دوم فروردین بازگردد، طبیعتا نتیجههای جبرانناپذیری به بار میآورد و همین دستاورد کوچک نیز از بین خواهد رفت. بر مبنای نگاه کارشناسان و حتی نفر اول بهداشت و درمان که در نامه اعتراضی او به رئیسجمهور درباره شروع به فعالیت صنایع آمده است، ادامه محدودیتها ضروری است. حالا اما باید دید رئیس دولت در ادامه چه میکند؛ آیا قرار است اقتدار هفته دوم فروردین ادامه یابد یا انفعال اسفندماه تکرار شود؟!
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|