سقوط دیکتاتوری رضاخان میرپنج و آغاز سلطنت محمدرضا پهلوی با حمایت انگلیس (1320 ش)
پس از تهاجم ارتش سرخ شوروی از شمال و ارتش انگلیس از غرب و جنوب به ایران و اشغال نظامی کشور در جریان جنگ دوم جهانی، رضاخان در 25 شهریور 1320، پس از 16 سال دیکتاتوری و استبداد مجبور به استعفا شد و فرزندش محمدرضا پهلوی را به جانشینی خویش برگزید. در این حال، رضاخان میرپنج با دزدیدن جواهرات سلطنتی متعلق به مردم ایران، با خانواده خود به اصفهان گریخته و از آنجا ابتدا تصمیم داشت به هندوستان یا ژاپن و سپس به شیلی رود ولی در سفر به او اطلاع دادند که دولت انگلیس با رفتن او به هندوستان مخالف است. سرانجام رضاخان را با خفت و خواری به جزیره موریس در اقیانوس هند و پس از مدتی به ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی تبعید کردند. به گفته انگلیسیها، مهرهای را که خود آورده بودند، خود نیز بردند. پس از استعفای اجباری او از سلطنت، جلسه فوقالعاده مجلس شورای ملی برگزار شد و محمدرضا به پادشاهی رسید. اشغالگران نیز که او را فردی خام، کمتجربه، ترسو و مطیع دیدند، با این تعهد که با متفقین همکاری کند، وی را تایید کردند.
شهادت شیخ عمر مختار، رهبر قیام
ضد استعمار ایتالیا در لیبی(1931م)
شیخ عمر مختار، مجاهد استعمارستیز و مبارز مسلمان لیبیایى در سال 1858م به دنیا آمد. وی پس از فراگیری قرآن و دروس دینی به عنوان شیخ و بزرگ قبیله و ناحیه خود تعیین شد. شیخعمر مختار مدتی در سودان به ارشاد و هدایت مردم پرداخت و در سال 1911م به زادگاهش مراجعت کرد. با هجوم ارتش متجاوز ایتالیا به کشور لیبی و استقرار در منطقه بنغازی لیبی، عمرمختار رهبری جنبش ملی ضدایتالیایى را برعهده گرفت و مبارزات استعمارستیزانه خود را به همراه مردم محروم منطقه آغاز کرد. وی طی سالهای مبارزه، تلفات زیادی بر قوای بیگانه وارد کرد تا اینکه ایتالیاییها بر او غلبه کردند. شیخ عمر مختار در نهایت در 11 سپتامبر سال 1931م اسیر سپاه ایتالیا شد و پس از یک محاکمه صوری، وی را در 16 سپتامبر 1931 در 73 سالگی به دار آویختند.
درگذشت احمدشاه مسعود، نظامی برجسته و سردار مبارز افغان (2001م)
احمدشاه مسعود، نظامی برجسته و مبارز معروف افغان در سال 1952م در شمال افغانستان به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه راهی کابل شد و از دانشگاه این شهر در رشته مهندسی فارغالتحصیل شد. احمدشاه مسعود در 20 سالگی به عضویت حزب جمعیت اسلامی درآمد و پس از چندی به فرماندهی شاخه نظامی حزب رسید. وی همزمان با یورش ارتش سرخ شوروی به خاک افغانستان، وارد عرصه جهاد و پیکار بر ضد اشغالگران شوروی شد و تا زمان عقبنشینی و شکست شوروی، لحظهای از مبارزه دست نکشید و اسلحهاش را بر زمین نگذاشت اما خروج نیروهای شوروی، سرآغاز تفرقهها و درگیریهای متعدد داخلی شد که در نهایت به شکلگیری گروهک طالبان و ایجاد جبهه متحد اسلامی علیه آن انجامید. در این میان، احمد شاه مسعود با بهرهگیری از تجارب طولانی خود در جنگ، به وزارت دفاع و فرماندهی نظامی ائتلاف ضدطالبان انتخاب شد و ضربات مهلکی بر گروهک طالبان وارد آورد. هرچند مسعود معتقد به گفتوگو برای بازگشت آرامش به افغانستان بود، با این حال این خواسته وی به دلیل مخالفت طالبان عملی نشد و جنگهای داخلی افغانستان ادامه یافت. احمدشاه مسعود در طول بیش از 20 سال مبارزه و جهاد با کمونیستها و گروهک طالبان، خواهان استقرار دولت اسلامی بود و در این راه از هیچ کوششی دریغ نمیکرد. احمدشاه مسعود سرانجام در 9 سپتامبر 2001م از سوی دو نفر که خود را خبرنگار آژانس خبری عربنیوز معرفی کرده بودند مورد سوء قصد واقع شد و یک هفته بعد بر اثر شدت جراحات وارده، در 16 سپتامبر 2001م در 49 سالگی درگذشت. امروز از احمدشاه مسعود در افغانستان به عنوان قهرمان ملی یاد میشود.