گروه اقتصادی: با وجود اینکه مسوولان همواره از شناسایی ثروتمندان برای قطع یارانه نقدی آنها سخن میگویند معاون اول رئیسجمهور از عدم شناسایی و تفکیک آنها خبر داد و گفت: هنوز به راهکاری برای حذف یارانه اقشار پردرآمد نرسیدهایم، برهمین اساس دولت به مدت طولانی یارانهای را که دیگران بنا گذاشتهاند، باید پرداخت کند و چارهای جز آن ندارد. این سخنان در حالی عنوان شده که وزیر اقتصاد ماهها قبل از شناسایی 10 میلیون ثروتمند خبر داده و اعلام کرده بود یارانه ثروتمندان قطع خواهد شد. از طرفی دولت با ثبتنام از متقاضیان یارانه نقدی انتظار داشت درصد قابل توجهی از مردم از دریافت یارانه انصراف بدهند اما استقبال 97 درصدی ملت از ثبتنام موجب شد اکثر برنامههای یارانهای دولت با مشکل مواجه شود. یکی از این برنامهها افزایش درآمد از انصرافدهندگان بود. از طرفی دولتیها تهدید کرده بودند اگر کسی برای یارانه نقدی ثبتنام کند از برخی خدمات دولت محروم خواهد شد و اگر کسی انصراف دهد تسهیلات ویژهای برایش در نظرگرفته خواهد شد. این تهدیدها و تطمیعها زمانی انجام شد که برخی رسانهها بهویژه «وطن امروز» اعلام کردند فرآیند ثبتنام از متقاضیان اشکالات اساسی دارد و با توجه به ضعف اطلاعات جامع اقتصادی، تفکیک ثروتمند از نیازمند تقریبا غیر ممکن است. با این وجود دولت به ثبتنام ادامه داد و مسؤولان نیز از حذف ثروتمندان سخن گفتند اما حدود 6 ماه بعد از تذکرات رسانهای، معاون اول رئیسجمهور اعلام میکند که هنوز به راهکاری برای حذف یارانهبگیران نرسیدهایم. البته اسحاق جهانگیری هنوز اصرار دارد کار دولت در موضوع ثبتنامها درست بوده است. وی در حاشیه مراسم روز ملی صادرات در جمع خبرنگاران درباره حذف خانوارهای پردرآمد از دریافت یارانه نقدی، گفت: حذف افراد به روشی که دولت در زمان فراخوان برای ثبتنام جدید در مرحله دوم قانون هدفمندی یارانهها انتخاب کرده بود، بهترین روش بود تا افراد علاقهمند به حذف از دولت حمایت کرده و به صورت داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند. در روزهای ابتدایی این طرح تا 25 درصد کاهش نامنویسی برای دریافت یارانه نقدی را داشتیم اما در روزهای بعد با مجموعه اتفاقاتی که رخ داد، مجددا افراد برای ثبتنام به سامانه مربوط مراجعه کردند. وی تصریح کرد: هماکنون روشی که دولت برای ارائه یارانه و شناسایی اقشار پردرآمد میتواند اتخاذ کند، آن است که خود افراد یارانهبگیر را طبقهبندی کرده و یارانه آنها را حذف کند در حالی که ممکن است افرادی حذف شوند که سطح درآمدی آنها کمتر از باقیماندگان در لیست دولت باشد و در چنین شرایطی، رسانهها اولین افرادی هستند که در این رابطه معرکه میگیرند. جهانگیری در پاسخ به سؤال دیگر مهر مبنی بر اینکه با تعریف موجود، دولت در ماههای متمادی دریافت یارانه نقدی را ادامه خواهد داد؟ گفت: دغدغه اصلی دولت این است که بتواند به بهترین راهکار برای حذف دریافت یارانهبگیران پردرآمد دست یابد و هر وقت به این راهکار برسد و از آن اطمینان لازم داشته باشد که افراد یارانهبگیر حذف شده، سطح درآمدی بالاتری از مشمولان دریافت یارانه دارند، حتما این کار را صورت خواهد داد.
معاون اول رئیسجمهور اظهار داشت: دولت به مدت طولانی یارانهای را که دیگران بنا گذاشتهاند، باید پرداخت کند و چارهای جز آن ندارد. وی در ادامه درباره برنامه دولت برای برخورد با مشترکان پرمصرف آب، گفت: کشور به لحاظ آبی همچنان در شرایط سختی قرار دارد و شهرهای بزرگ کشور همچون تهران، اصفهان، شیراز و کرمان از نظر آب در تنگنا قرار دارند و بنابراین موضوع آب دغدغه جدی است که نیازمند تدبیر دولت است. معاون اول رئیسجمهور ادامه داد: در بخش کشاورزی و شرب وضعیت مناسبی نداریم و کشور در وضعیت بحرانی قرار گرفته است که نیازمند استفاده از روشهای مدرن آبیاری بوده و الگوی کشت نیز تغییر یابد. بدیهی است دولت در این میان باید با مشترکانی که بیش از حد مجاز مصرف میکنند بشدت برخورد کند. جهانگیری تصریح کرد: از جمله برنامههایی که در دستور کار دولت قرار گرفته و البته هنوز به صورت مصوبه درنیامده و نهایی نشده، آن است که آب شربی که برای فصل تابستان و پاییز مصرف میشود، قیمت متفاوتی نسبت به فصول دیگر سال داشته باشد که این طرح در کمیسیونهای دولت مشغول بررسی است ولی هنوز نهایی نشده است. راهکار دوم آن است که وزارت نیرو براساس اختیارات خود، آن دسته از مشترکانی را که مصرف آنها بالا بوده و چند برابر حد مجاز مصرف میکنند جریمه یا آب مصرفی آنها را قطع کند.
باز هم تناقض یارانهای
مسؤولان در سال جاری اظهارات متناقضی درباره یارانه مطرح کردهاند و این تناقضات به تدریج افزایش مییابد. وزیر اقتصاد 26 فروردین 1393 در مجلس سخنانی را عنوان کرد که کاملا با اظهارات معاون اول رئیسجمهور در تناقض است. علی طیبنیا در آن روز گفته بود: «خوشبختانه نزدیک 10 میلیون نفر از افراد پردرآمد جامعه توسط دولت شناسایی شدهاند و اطلاعات مهمی درباره درآمد آنها وجود دارد که اگر ثبتنام کنند زمینه حذف این افراد وجود دارد و به سادگی میتوان آنها را از دریافتکنندگان یارانه حذف کرد. قرار بود فرآیند حذف با حداقل تنش ممکن صورت گیرد که اهداف مجلس نیز در این زمینه محقق شود». این سخنان در کنار اظهارات اخیر جهانگیری مبنی بر نبودن راهکار شناسایی افراد ثروتمند متناقض است. جالب اینکه بارها سخنگوی دولت اعلام کرده نحوه حذف یارانهبگیران را نمیگوییم تا ملت استرس نگیرند! با وجود اینکه مسؤولان بارها از حذف ثروتمندان سخن گفتهاند اما اینگونه به نظر میرسد که حالا حالاها دولتیها برای حذف یارانه نقدی به نتیجه نرسند چراکه همان طور که قبلا نوشته بودیم برخلاف نگاه سطحی برخی مسؤولان، زیرساختهای اطلاعات اقتصادی خانوارهای ایرانی مشکلات فراوانی دارد و درصد خطای این اقدام بسیار بالاست. تجربه اجرای طرحهایی مانند سبد کالا در همین دولت نشان داده دولت در تفکیک نیازمندان واقعی با ثروتمندان واقعی با درصد خطای کم ناتوان است.