گروه بین‌الملل: حکم اعدام یکی از رهبران شیعیان عربستان که چهارشنبه صادر شد، بار دیگر نگاه‌ها را متوجه اوضاع سیاسی- اجتماعی نابسامان شهروندان این کشور کرد. منابع عربستانی، چهارشنبه اعلام کردند دادگاه جنایی ریاض، حکم اعدام آیت‌الله نمر باقر النمر از علمای شیعیان عربستان را صادر کرد. این حکم که بنا بر اتهاماتی همچون «فتنه‌افروزی مذهبی» و «خروج از دستور ولی امر» صادر شد، موج گسترده‌ای از محکومیت را به همراه داشت. موج محکومیت از طرف شیعیان عربستان آغاز و دامنه آن تا وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، جمعیت‌های معارض بحرینی و عربستانی و سازمان عفو بین‌الملل و حتی مطبوعات منطقه‌ای رسید. همچنین در داخل عربستان نیز چهارشنبه شب هزاران نفر از مردم در شهر قطیف در حمایت از آیت‌الله نمر باقر النمر به خیابان‌ها آمدند و علیه دولت ریاض شعار سر دادند. آنها با سر دادن شعار «با روح و جان فدای آیت‌الله النمر می‌شویم» به خیابان‌ها آمدند تا اعتراض خود را به صدور حکم تعزیری اعدام شیخ النمر از سوی دادگاه ویژه جنایی ریاض اعلام کنند. معترضان همچنین با مسخره و صوری توصیف کردن محاکمه مخالفان در عربستان، از جامعه بین‌الملل خواستند برای توقف آن تلاش کنند. روزنامه لبنانی«الاخبار» پیامدهای این حکم را غیر قابل پیش‌بینی دانست و تأکید کرد مقامات عربستان بالاخره توانستند مساله سیاسی را در یک قالب قضایی و حقوقی، علیه یک رهبر دینی، مذهبی جلوه دهند. به گزارش این روزنامه، خشمی که پس از انتشار خبر صدور این حکم شبکه‌های اجتماعی را در نوردید، توسط فعالان عربستانی منتقل شد که خود را «شباب الحراک الرسالی» (جوانان جنبش پیام‌آور) می‌نامند. بنا بر این گزارش، این جوانان برگزاری تظاهراتی با عنوان «یا دوله الظالمین» (ای کشور ظالم) را از «العوامیه» (زادگاه نمر) تا وسط «القطیف» (شرق عربستان) خواستار شدند. این در حالی است که درگیری حامیان این رهبر شیعه با نیروهای امنیتی عربستان که با جلسه‌های محاکمه نمر همراه بوده، از سال 2011 تا کنون به کشته شدن 20 نفر و زخمی شدن شمار زیادی از معترضان منجر شده است. از سوی دیگر، روزنامه‌ها و منابع اطلاع‌رسانی وابسته به رژیم آل‌سعود اوضاع را بسیار عادی جلوه دادند و مدعی شدند این حکم، هیچ پیامدی به دنبال نداشته است. در همین راستا، روزنامه عکاظ مدعی شد زندگی در شهر القطیف روند عادی خود را دنبال می‌کند و خبری از اعتراضات مردمی نیست.
مرجعیت عراق: ریاض منتظر عواقب این اقدام باشد
عبدالمهدی کربلایی، نماینده آیت‌الله سیستانی در گفت‌وگو با تسنیم، درباره عواقب و پیامدهای اعدام آیت‌الله النمر، رهبر شیعیان عربستان هشدار داد و خواستار آزادی فوری ایشان شد. وی گفت: هم‌اکنون امت مسلمان در کل جهان بیش از پیش به اتحاد و همدلی و عدم تفرقه نیاز دارد. این اقدام عربستان می‌تواند به اختلافات موجود دامن بزند که تنها برای دشمنان اسلام منفعت دارد و جهان اسلام به کلی متضرر می‌شود.
نشست تجمع عربی- اسلامی
موضوع حکم اعدام آیت‌الله النمر در دیدار همبستگی تجمع عربی- اسلامی که برای حمایت از گزینه مقاومت در مرکز این تجمع در ضاحیه جنوبی بیروت برای اعلام همبستگی با مردم بحرین برگزار شده بود هم مساله محوری بود. یحیی غدار، رئیس این تجمع بر مخالفت با حکم دادگاه سعودی تاکید کرد و گفت: صدور چنین احکامی از سوی مقام‌های عربستان جای تعجب ندارد.
حزب‌الله: این حکم اقدامی خطرناک است
حزب‌الله لبنان یک روز پس از صدور حکم اعدام آیت‌الله نمر باقر النمر، این حکم را محکوم کرد. در بیانیه حزب‌الله بر «ظالمانه» بودن این حکم تأکید شده و آمده است: مقامات سعودی با صدور حکم اعدام علامه شیخ نمر باقر النمر، عالمی وارسته آن هم بر پایه اتهام‌های واهی که باطل بودن آن ثابت شده است، گامی بسیار خطرناک برداشته‌اند. در این بیانیه آمده است: این حکم ظالمانه، کاملا سیاسی است و همان مقدار که سیاست حذف و سرکوب مقامات عربستان علیه قشر بزرگی از مردم را نشان می‌دهد، به همان مقدار افشاکننده تنگ‌نظری مقامات از سخنان آزادیخواهانه و مبارزه مسالمت‌جویانه مردمی برای تحقق خواسته‌های مشروع قشری مظلوم است. عباس المحمداوی، دبیرکل گردان‌های «حزب‌الله- مجاهدین» عراق تهدید کرد در صورتی که عربستان‌سعودی حکم اعدام روحانی شیعی، نمر النمر را اجرا کند، 3 عربستانی را که در دست این گردان‌ها اسیر هستند اعدام خواهد کرد. وی افزود: مقامات عربستانی چگونه می‌توانند بی‌رحمانه اینچنین حکمی در حق یک روحانی جلیل‌القدر که علیه پادشاهی فاسد صحبت کرده است، بدهند؟
الوفاق: این حکم آتش خشم را شعله‌ور می‌کند
جنبش الوفاق بحرین هم با بیان اینکه این حکم آتش اعتراضات علیه رژیم سعودی را شعله‌ور می‌کند، خواستار آزادی این روحانی شد. جمعیت الوفاق تاکید کرد این روحانی مجاهد، همواره بر اعتراض مسالمت‌آمیز تأکید داشته و از شخصیت‌های برجسته دینی است که خواستار اعطای حقوق سیاسی، دینی و اجتماعی به شهروندان بوده است.
تجمع در مقابل سفارت عربستان در آلمان
شمار زیادی از اتباع کشورهای عربی و اسلامی مقیم آلمان روز پنجشنبه با برگزاری تجمعی اعتراض‌آمیز در مقابل سفارت عربستان در برلین، عکس‌های شیخ نمر را در دست گرفته و با سر دادن شعارهایی در مخالفت با رژیم آل‌سعود، آزادی فوری این روحانی برجسته شیعی را خواستار شدند. براساس این گزارش، اتباع کشورهای اسلامی و عربی مقیم آلمان نسبت به پیامدهای اجرای حکم اعدام شیخ نمر النمر بر روابط با ریاض و صلح و آرامش داخلی عربستان‌سعودی هشدار دادند.
نماینده کویتی: حکم دادگاه عربستان ظالمانه است
عبدالحمید دشتی، نماینده کویتی نیز در سخنرانی اینترنتی خود ضمن مخالفت با حکم دادگاه سعودی، آن را ظالمانه توصیف و خاطرنشان کرد محافل بین‌المللی به اقدامات عربستان‌سعودی علیه مخالفان واکنش نشان خواهند داد.
سازمان ملل: مخالف حکم اعدام هستیم
اما در حالی که این خبر همچنان توسط مقامات رسمی سعودی تایید یا تکذیب نشده موج واکنش‌ها به آن آغاز شده است. فرحان حق، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، روز جمعه گفت: موضع سازمان ملل مخالفت با حکم اعدام است. در همین زمینه سازمان عفو بین‌الملل هم با انتقاد از روند دادگاه جنایی عربستان تاکید کرد حکم صادر شده تکان‌دهنده است و خواستار لغو این حکم شد. گروه مدافع حقوق بشر «التضامن» عربستان خواستار آزادی آیت‌الله النمر شده است. آیت‌الله نمر باقر النمر متولد 1379 هجری قمری در عوامیه عربستان و مجتهد شیعه و فعال حقوق بشر عربستانی است. او در پی اعتراضات شیعیان عربستان در سال 2012 بازداشت شد. نخستین بازداشت شیخ نمر در مه 2006 میلادی رخ داد. نیروهای امنیتی سعودی او را در بازگشت از بحرین و به دلیل مشارکت در همایشی بین‌المللی درباره قرآن کریم بازداشت کردند. در اتهام شیخ نمر چنین آمده بود که «وی از حکومت عربستان خواسته است به وضعیت قبرستان بقیع رسیدگی کرده، مذهب تشیع را به رسمیت شناخته و شیوه‌های آموزشی و درسی (وهابی) کنونی حاکم بر عربستان را تغییر داده یا لغو کند». بازداشت دوم در 23 آگوست 2008 میلادی رخ داد. آیت‌الله نمر النمر در 20 تیر 1392 درحالی که از مزرعه‌اش بازمی‌گشت از ناحیه پا هدف قرار گرفت و به مکان نامعلومی انتقال داده شد و سرانجام روز چهارشنبه حکم وی توسط رسانه‌های عربی منتشر شد. اکنون برخلاف انتظار مقامات سعودی مساله این روحانی عربستانی دارای ابعاد بین‌المللی شده و در صورتی که ریاض بخواهد حکم خود را اجرا کند با فشار بین‌المللی مضاعفی در زمینه حقوق بشر مواجه خواهد شد.
حکم اعدام از سوی وزارت کشور صادر شده
فواد ابراهیم، معارض عربستانی در این زمینه گفت: حکم صادر شده برای آیت‌الله نمر باقر النمر یک حکم سیاسی بود نه حکمی قضایی. این حکم را دستگاه قضایی صادر نکرد بلکه وزارت کشور سعودی صادر کرده است. فواد ابراهیم در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با المیادین با بیان اینکه دادگاه آیت‌الله النمر فاقد شفافیت بود و غیرعلنی برگزار شد، اظهار داشت: این دادگاه به هیچ‌وجه عادلانه نبود، دادستان اتهاماتی را به ایشان وارد کرد و برای شهادت مامورانی که وی را دستگیر و به سوی وی در زمان دستگیری تیراندازی کرده بودند، احضار کرد. وی با بیان اینکه این اتهامات به هیچ وجه صحت ندارد، تصریح کرد: در این کشور (عربستان) دستگاه قضایی نیست و اتاق‌های امنیتی حکم را صادر می‌کنند.