عبدالباری عطوان*: ابوبکر البغدادی، سرکرده داعش بار دیگر به منظور بیان برخی مطالب برای میلیون‌ها پیگیر خبرهای مربوط به وی و نیز دستگاه‌های اطلاعاتی جهان که به دنبال اثری از وی هستند به صحنه آمد و از طریق این نوار صوتی خبرهایی که دولت عراق در بغداد از کشته یا زخمی شدنش در جریان حمله هوایی منتشر کرده بود را تکذیب کرد. زمانبندی این حضور وی بسیار سریع انجام گرفت، وی در این سخنان نه‌تنها به شایعه‌های مربوط به کشته شدنش پاسخ داد بلکه راهبرد داعش و اهداف داعش طی ماه‌ها و سال‌های آینده را هم تشریح کرد، مساله‌ای که ما را به یاد نوارهای اسامه بن لادن، سرکرده سازمان القاعده می‌اندازد که از طریق آنها به پیروانش راهنمایی و خط‌مشی می‌داد. این بار سرکرده داعش به نظر می‌رسد از روی عمد و با منظور اقدام به انتشار نوار صوتی کرده و دلیل آن هم مسائل امنیتی بوده است چرا که نوارهای ویدئویی از سوی گروه‌های کارشناسی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و ممکن است بتوانند محل حضورش را از این طریق کشف کنند، البته باید درباره البغدادی این نکته را متذکر شویم که وی هم همچون اسامه بن لادن از استفاده از دستگاه‌های ارتباطات و تماس الکترونیکی به‌صورت جدی دوری می‌کند، او بیشتر از طریق پیام‌های شفاهی و نوشتاری که توسط فرستادگانی برای هوادارانش حمل می‌شوند، عمل می‌کند تا از این طریق هرگز پیام‌ها مورد رهگیری و رصد از سوی سرویس‌های اطلاعاتی غربی و آمریکایی قرار نگیرند. 4نکته مهم در این پیام صوتی 17 دقیقه‌ای استخراج می‌شود: 1- تاکید بر این نکته که داعش گسترش خواهد یافت و به سرزمین حرمین (عربستان)، یمن، لیبی، مصر و الجزایر کشیده خواهد شد و هرگز به این محدوده نیز خلاصه نخواهد شد و پیشروی خود را تا رم ادامه خواهد داد. 2- البغدادی در این پیام عمده تهدید خود را متوجه پادشاهی سعودی کرده و به صورت قابل ملاحظه‌ای این کشور را تهدید کرده و آن را «سر افعی و خانه دردها» دانسته است، اکنون می‌توان متوجه شد به چه دلیل مقامات سعودی اخیرا حالت فوق‌العاده امنیتی را در سراسر این کشور اعلام کرده‌اند؛ زیرا بیم دارند حملات آغاز شود. 3- سرکرده داعش تکفیری اولویت‌های نبرد خود را تبیین کرد و در این باره گفت آنها جایی در سرزمین حضرت محمد(ص) ندارند و بر قتل‌عام شیعیان تاکید کرد، همچنین پس از آن خاندان حاکم عربستان‌سعودی و نظامیان آنها را که صلیبی خوانده هدف بعدی دانست. 4- اعلام پذیرش بیعت تمام بیعت‌کنندگان با داعش و تاکید بر عزم خود برای تاسیس ولایت‌های جدید و گماشتن والی‌های جدید که باید مورد اطاعت قرار گیرند و این اشاره‌ای بود به گروه «انصار بیت‌المقدس» در مصر و «انصار الشریعه» در لیبی و گروه‌های دیگر تندرو در الجزایر، پاکستان و سوریه. این یک بیانیه اعلام جنگ است که در آن اولویت‌ها مشخص شده و دشمنان را وعده می‌دهد، و هدف از آن ارتقای سطح آمادگی جنگجویان و تقویت روحیه آنها در جبهه‌های مختلف است و از این طریق سعی کرد برنامه‌های ائتلاف برای مبارزه با داعش را شکست‌خورده نشان دهد. پیش‌بینی البغدادی مبنی بر آغاز نبرد زمینی با جنگجویان داعش از نظر من یک پیش‌بینی درست است و به نظر می‌رسد گام‌های آینده را به‌درستی مورد نظر قرار داده است؛ اکثر تحلیلگران مسائل نظامی در دولت آمریکا به این باور رسیده‌اند که صرف حملات هوایی ارتش آمریکا به داعش نمی‌تواند مثمر ثمر قرار گیرد، از این رو نیروهای پیاده نظامی باید وارد این کارزار شوند، از این رو می‌توان درک کرد به چه منظور رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم گرفته است شمار نظامیان خود را برای این جنگ افزایش دهد. اگر جنگ زمینی آغاز شود این به مثابه کشته شدن افرادی از دو طرف خواهد بود، و اگر نظامیان آمریکایی در این نبرد شرکت کنند از کشته دادن مستثنا نخواهند بود، اینجاست که نقطه ضعف باراک اوباما و بسیاری از ژنرال‌های آمریکایی نهفته است. راهبرد آمریکا درباره جنگ ضدداعش هر روز دچار شکست‌هایی می‌شود، و این مساله را می‌توان نه‌تنها در نحوه بمباران‌ها و حملات هوایی ائتلاف دید بلکه در نحوه هدف قرار دادن‌ها هم می‌توان این ناتوانی را به وضوح مشاهده کرد، از دو ماه قبل این حملات آغاز شده است و هنوز دستاوردهای این حملات دیده نشده است و نتایج این حملات قابل لمس نیست. باراک اوباما پنجشنبه برای توجیه شکست سیاست‌های خود و ائتلافش در مبارزه با داعش اعلام کرد این ائتلاف در نابودی داعش به اهداف خود نخواهد رسید مگر اینکه نظام دمشق سرنگون و بشار اسد از قدرت برکنار شود، وی ادعا کرده این نظام در سوریه عاملی برای جذب تندروها در سوریه شده است. این سیاست و راهکار جدید دولت آمریکا با سیاست و راهبردی که قبل از این از سوی دولت آمریکا اعلام شده و گفته بود که مبارزه با داعش در سوریه اولویت خواهد بود سخت در تضاد است از این رو به نظر می‌رسد اوباما از هم‌اکنون با فشارهای فزاینده‌ای از سوی ترکیه و عربستان‌سعودی برای تحقق این منظور روبه‌رو شده است.
*تحلیلگر برجسته مسائل خاورمیانه