گروه اقتصادی: انتشار اسناد جدید نشان می‌دهد کیفیت بنزین‌های وارداتی کمتر از بنزین داخلی بوده و آلودگی‌های چند روز اخیر در تهران و کلانشهرها نشان می‌دهد اظهارات مسؤولان درباره کاهش آلودگی هوا با مصرف بنزین‌های وارداتی فاصله زیادی با واقعیت دارد. هوای تهران روز گذشته برای هشتمین روز پیاپی در مرز هشدار قرار گرفت و آلودگی هوا، همچنان آسمان پایتخت را مکدر کرده است. این در حالی است که مسؤولان سال گذشته به مردم وعده می‌دادند با واردات بنزین و افزایش کیفیت بنزین آلودگی هوا کاهش می‌یابد. برخی مسؤولان مانند رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و وزیر نفت حتی با بیان مطالبی مانند اینکه بنزین داخلی پاک نیست انواع بیماری‌ها مانند سرطان را به کیفیت بد بنزین‌ داخلی نسبت دادند و مردم را نگران کردند. جالب اینکه سخنان این مسؤولان بازتاب فراوانی در رسانه‌های خارجی و شبکه‌های اجتماعی داشت و اذهان عمومی از پیام‌های عجیب و غریب سرطانی که بعضا با ادعاهای دروغین همراه بود مشوش شد، چراکه نقش سوختن بنزین در آلودگی هوا غیرقابل کتمان است و کسی نمی‌تواند ادعا کند بنزین موجب آلودگی هوا نمی‌شود اما اینکه گفته شد بنزین پتروشیمی‌ها و بنزین داخلی سرطان‌زا بوده، بازتابی بسیار منفی در رسانه‌های اجتماعی داشت. با گذشت یک سال از آن اظهارنظرها وضعیت آلودگی هوای تهران تفاوتی با سال‌های گذشته نکرده است.  این نشان می‌دهد بنزین به عنوان یک سوخت فسیلی اصولا آلاینده است و مشکل آلودگی هوای کلانشهرها به این بنزین یا آن بنزین ارتباطی ندارد بلکه به گسترش مصرف سوخت‌های فسیلی و افزایش خودروهای بنزین‌سوز مرتبط است و دولت به جای بازی‌های سیاسی و فرار از واقعیت باید با گسترش مترو و حمل‌ونقل عمومی مصرف بنزین را کاهش دهد.
بنزین وارداتی شاخص یورو ۲ را هم ندارد!
مصطفی افضلی‌فرد، دبیر کمیسیون اصل نود مجلس درباره آلودگی‌های چند روز اخیر گفت: ما جلساتی را با متولیان این حوزه بویژه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار کردیم و به صراحت اعلام شد بنزین تولید داخل حتی براساس مستندات ارائه شده و گزارش سازمان بازرسی هیچگونه آلودگی ندارد و شایعات مطرح شده در این زمینه غیر‌واقعی است. وی این رویکرد را که عده‌ای غیر‌منصفانه سعی کرده‌اند به آن دامن بزنند تضعیف تولید داخل اعلام کرد و افزود: ما بنا را بر این گذاشته‌ایم تا تولید داخل را تقویت کرده و توان آن را ارتقا بخشیم. نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی مجهز شدن واحدهای پتروشیمی تولید‌کننده بنزین را به سیستم بنزن‌زدایی یادآور شد و گفت:‌ در حال حاضر کمتر از ۱۶ میلیون لیتر بنزین یورو۴ تولید می‌شود که باید این حوزه را تقویت کرد در حالی که بنزین وارداتی ما به جای آنکه از استاندارد یورو۴ برخوردار باشد حتی از شاخص یورو۲ نیز برخوردار نیست. افضلی‌فرد درباره علل آلودگی هوای تهران و مرتبط دانستن آن با بنزین تولید داخل تصریح کرد:‌ جای تاسف اینجاست که عده‌ای به شکل جاهلانه و از روی ناآگاهی به این مساله دامن زده‌اند در حالی که اصلاً بنزین تولید داخل کشور در تهران توزیع نشده و در شهرهای جنوبی کشور اغلب توزیع شده است.  عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: کمیسیون بهداشت مجلس در گزارشی سرطان‌زا بودن بنزین‌های پتروشیمی را رد کرد و بنزین‌های وارداتی را فاقد استاندارد(یورو ۴) و دارای مواد الکلی دانست.
سیدمهدی موسوی‌نژاد، نماینده مردم دشتستان نیز در گفت‌و‌گو با فارس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت مجلس در ارتباط با وضعیت آلایندگی بنزین‌های توزیع‌شده در سطح کشور گفت: به‌رغم ادعای برخی مسؤولان از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطان‌زا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمی‌ها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسؤولان ذی‌ربط و انجام بررسی‌های لازم ادعای آلایندگی و سرطان‌زا بودن بنزین‌های پتروشیمی‌ها را رد کرد. وی افزود: در این گزارش آمده است که ترکیب بنزین‌های پتروشیمی‌ها با بنزین‌های تولیدی در پالایشگاه‌ها اختلاف اندکی داشته و از آنجایی که بنزین تولیدی در پتروشیمی‌ها مستقیما در مراکز و جایگاه‌های سوخت قرار نمی‌گرفته است، نمی‌توان آن را عامل اصلی آلودگی و سرطان دانست.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار داشت: همچنین این گزارش در پاسخ به این ادعا که بنزین‌های پتروشیمی را عامل اصلی آلودگی در تهران و سایر کلانشهرها می‌دانست این ادعا را فاقد مستندات کافی دانسته است. موسوی‌نژاد خاطرنشان کرد: علاوه بر این در گزارش کمیسیون بهداشت پس از آنالیز بنزین‌های وارداتی در 3 ماه نخست سال ۹۳ و به دست آوردن اسناد آزمایشگاهی مربوط به این بنزین‌ها آمده است که بنزین‌های وارداتی در 3 ماه نخست امسال فاقد استاندارد ملی ۴۹۰۴ و استاندارد یورو۴ است و حتی طبق آنالیزهای انجام شده استفاده از مواد ممنوعه در بنزین‌های وارداتی از جمله مواد الکلی به چشم می‌خورد. وی در پایان گفت: در گزارش مربوط بر این نکته تأکید شد که بالا بودن کیفیت هوای تهران در 3 ماه ابتدایی سال جاری به دلیل استفاده از بنزین‌های وارداتی نبوده، چرا که از یک سو طبق بررسی‌های صورت گرفته بنزین‌های وارداتی فاقد استاندارد یورو۴ بوده و از سوی دیگر تا پایان اردیبهشت‌ماه بنزین‌های پتروشیمی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
چقدر ضرر کردیم؟
در ۶ ماه ابتدایی سال ۹۳ به طور میانگین یک‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است؛ به عبارت دیگر پرداخت ۴۶۴ میلیارد تومان اضافه برای جایگزینی بنزینی که ادعای آلایندگی آن در کمیسیون‌های مجلس رد شده است.
در ۶ ماه ابتدایی سال ۹۳ جمعا یک‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است که براساس اسنادی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار گرفت در این مدت ۴۶۴ میلیارد تومان پرداخت اضافی نسبت به تولید بنزین با ریفرمیت پتروشیمی در داخل کشور صورت گرفته است. براساس متن قراردادی که بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی نوری به امضا رسیده است قیمت فوب نفتای منطقه خلیج‌فارس که در نشریه platts منتشر می‌شود مورد محاسبه قرار می‌گیرد. براساس قیمت‌های اعلام شده در نشریه platts قیمت فوب نفتا در خلیج‌فارس در ماه ژوئن ۹۳۰ دلار، در ماه جولای ۹۳۰ دلار، در ماه مارس ۸۹۲ دلار و در ماه آوریل ۹۰۹ دلار اعلام شده است.
با یک محاسبه ساده میانگین قیمت نفتا در ۴ ماه اعلام شده ۹۱۵ دلار بوده که این رقم به اضافه رقم ثابت ۲۲۰ دلار بر تن، رقم ۱۱۳۵ دلار بر تن را به دست می‌دهد، در نهایت با یک محاسبه ساده دیگر می‌توان گفت به ازای هر بشکه نفتا ۱۰۹ دلار به شرکت پتروشیمی نوری پرداخت می‌شد.
اما براساس آمارهای اعلام شده توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی قیمت هر بشکه بنزین در فوب خلیج‌فارس ۱۱۹ دلار است اما قیمت بنزین وارداتی برای ایران در هر بشکه ۱۲۸ دلار تمام می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت مابه‌التفاوت تولید بنزین در داخل کشور با بنزین فوب خلیج‌فارس ۱۰ دلار و با بنزین وارداتی ۱۹ دلار است که در هر لیتر بنزین وارداتی ۱۲ سنت اضافه پرداخت صورت گرفته است. همچنین براساس آمارهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در ۶ ماه ابتدایی سال جاری یک‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است که با توجه به این رقم واردات و قیمت بنزین وارداتی می‌توان گفت ۴۶۴ میلیارد تومان پرداخت اضافی بابت واردات بنزین به کشور صورت گرفته است.
به گزارش فارس، براساس اعلام سازمان محیط زیست واردات بنزین به دلیل آلایندگی بنزین تولیدی در پتروشیمی‌ها انجام می‌شود که پس از تحقیق و بررسی در ۳کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی این ادعا رد شد.
زنگنه چه گفت؟
با وجود انتقادات فراوان از زنگنه وی برای چندمین بار طی یک سال اخیر در یک برنامه تلویزیونی دعوت شد و ادعاهای خود درباره بنزین‌های پتروشیمی را تکرار کرد. وزیر نفت در برنامه شب آفتابی درباره بنزین و آلودگی هوا گفت: رئیس سازمان محیط زیست کار مهمی کرد و سخت و مردانه به وسط میدان آمد و اصرار کرد باید بنزین یورو ٤ در کلانشهرها توزیع شود که عمل به این امر، کار بسیار سختی بود.
زنگنه ادامه داد: تولید بنزین یورو ٤ و واردات این بنزین برای توزیع در کلانشهرها، با سختی‌های فراوانی همراه است.
زنگنه با اشاره به اینکه علاوه بر بنزین عوامل دیگری مانند تعداد خودروها، استاندارد آنها و همچنین گازوییل، در آلودگی هوا تاثیر دارند، تصریح کرد: میزان گوگرد گازوئیل در تهران و برخی شهرها به زیر ١٠ پی‌پی‌ام رسیده است.
تشویش اذهان عمومی
مسؤولان با اظهارات یک سال اخیر اذهان عمومی را به بازی گرفتند. اظهارات غیرواقعی ابتکار و برخی دیگر از مسؤولان تا جایی پیش رفت که شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس مدتی پیش از مسؤولان درخواست کرد مردم را به بازی نگیرند. بدیهی است که دولت برای کاهش آلودگی هوا باید برنامه جامعی تدوین کند تا مصرف بنزین کاهش یابد؛ از افزایش تسهیلات حمل و نقل عمومی تا برنامه‌ریزی برای افزایش کیفیت خودروها! دولت تاکنون چقدر برای توسعه حمل و نقل عمومی و تسریع در افتتاح مترو در تهران و کلانشهرها پرداخت کرده است؟ میزان بدهی دولت به شهرداری تهران بابت پروژه‌های مترو و حمل و نقل عمومی چقدر است؟ چه برنامه‌ریزی برای کاهش مصرف بنزین داشته است؟ چقدر برای افزایش طرح‌هایی مانند کاهش مصرف خودروها هزینه کرده است؟ دولتی‌ها در یک سال اخیر فقط عنوان کرده‌اند بنزین وارد کرده‌اند تا آلودگی کاهش یابد که کاهش نیافت اما درباره عملکرد خود برای کاهش مصرف بنزین هیچ‌گاه بحث نمی‌کنند.
ادعای دیگر دولتی‌ها این است که بنزین وارداتی با کیفیت‌تر از بنزین داخلی است؛ این مساله نیز تکذیب شده است. طبق گفته اعضای کمیسیون انرژی مجلس، بنزین‌ وارداتی بی‌کیفیت بوده و حتی استاندارد یورو2 را هم ندارد. جالب اینکه در اردیبهشت ماه مسؤولان ادعا کردند وضعیت هوای تهران در بهار نیز به علت توزیع بنزین وارداتی بوده است اما بعدها اعلام شد بنزین ادعایی یورو 4 اصلا از اول تابستان توزیع شده است! از همه مهم‌تر اینکه اعلام شد بنزین پتروشیمی‌ها هیچ‌گاه در تهران و کلانشهرها توزیع نشده بود که متهم به آلودگی هم شود! معلوم نیست چرا مسؤولان بدون هیچ سندی به راحتی درباره سرطانی بودن و آلوده بودن بنزین داخلی اظهارنظر می‌کردند. آلودگی‌های چند روز اخیر در کلانشهرها رسوایی بزرگی برای مسؤولانی بود که بدون آگاهی کافی درباره سلامت مردم مغلطه می‌کردند و جالب اینکه به آن اصرار هم دارند. مردم توقع دارند مسؤولان کمی سر خود را بالا بیاورند و آلودگی هوا را ببینند و به جای پرداختن به مسائل حاشیه‌‌ای و سیاسی به فکر سلامت مردم باشند. آلودگی هوا برخی‌ها را رسوا کرد، کسانی که آگاهانه یا ناآگاهانه و با اظهارات غیرمسؤولانه موجب تشویش اذهان عمومی شدند.
از کرسنت بگویید!
بیژن زنگنه همچنین در برنامه شب آفتابی درباره پرونده کرسنت اظهار داشت که هنوز نمی‌توان درباره کرسنت اظهارنظر کرد!
جالب اینکه، وزیر نفت بارها به تلویزیون رفته و از هر دری سخن گفته غیر از کرسنت! طرف مقابل قرارداد کرسنت - که اتفاقا در زمان مدیریت زنگنه بر وزارت نفت در دوره اصلاحات امضا شده - اخیرا موفق شده ایران را در دادگاه لاهه محکوم کند و رسانه‌های خارجی در این مورد مطالب زیادی منعکس کردند اما زنگنه که خود یک طرف موضوع است هیچ گاه در این باره اظهارنظر نمی‌کند. معلوم نیست چه اتفاقی رخ داده که رسانه‌ها، مسؤولان و نمایندگان مجلس نمی‌توانند در این باره سخن بگویند و حتی زنگنه نیز می‌گوید در این باره نمی‌تواند اظهارنظر کند. زنگنه به جای اظهار نظر درباره آلودگی هوا و بنزین داخلی بهتر است درباره کرسنت توضیح دهد و بگوید چرا ایران در دادگاه‌های بین‌المللی محکوم شده است؟ اگر الان نمی‌توان در این باره صحبت کرد پس چه زمانی می‌توان درباره افتضاح کرسنت سخن گفت؟ آقای زنگنه به این سوال هم نمی‌توانند جواب دهند؟
 

رپورتاژ صداوسیما برای وزیر نفتی!
وزیر نفت برای دومین بار از سال گذشته تاکنون میهمان برنامه شب آفتابی تلویزیون شد. بیژن نامدارزنگنه که به‌خاطر خطای فاحش در پیش‌بینی اشتباه قیمت نفت این روزها مورد انتقادات اقتصاددانان و کارشناسان حوزه انرژی و همچنین نمایندگان مجلس قرار گرفته، به‌عنوان تنها میهمان برنامه شب آفتابی در شبکه 5 رسانه ملی ظاهر شد تا پاسخگوی سوالات دوستانه(!) دکتر محمود احمدی‌افزادی، مجری این برنامه باشد. به گزارش جهان، آقای زنگنه سال گذشته و در آستانه معرفی به عنوان وزیر نفت نیز میهمان این برنامه و مجری چندشغله آن شده بود تا خاطراتش از دوران بازنشستگی را با بینندگان در میان بگذارد. طی یک سال اخیر بسیاری از کارشناسان انتقادات زیادی را به مهندس‌زنگنه از ابتدای تصدی مسؤولیت وزارت نفت وارد کرده‌اند. محکومیت ایران در پرونده کرسنت، عزل و نصب‌های فله‌ای در وزارت نفت، رکود و تعطیلی روند توسعه در وزارت نفت، واردات بی‌رویه بنزین غیراستاندارد، خام‌فروشی، ناتوانی در فروش نفت و کنترل قیمت آن، وابستگی به خارج، دست روی دست گذاشتن تا زمان رفع تحریم‌ها و اظهارات سیاسی و غیرفنی زنگنه از جمله محورهای انتقادات از وزیر نفت دولت تدبیر و امید بوده است. گفتنی است اجرای برنامه شب آفتابی برعهده دکتر محمود احمدی‌افزادی است که خود البته از همکاران آقای زنگنه در دولت به شمار می‌رود. آقای افزادی هم‌اکنون رئیس دانشکده خبر ایرنا و مشاور سازمان مناطق آزاد است. وی البته در دولت نهم نیز در برنامه مشابهی در شبکه یک دولتمردان «خاص» وقت را به برنامه خود دعوت می‌کرد.