گروه اقتصادی: نفت باز هم سقوط کرد. انتشار گزارش مربوط به سطح ذخیرهسازیهای نفت آمریکا، قیمت جهانی نفت را به کمترین سطح در ٦ سال گذشته رساند. قیمت نفت در پایان معاملات روز چهارشنبه (هشتم بهمن ماه) به کمترین سطح در ٦ سال گذشته رسید که این افت قیمت در واکنش به گزارش دولت آمریکا از افزایش سطح ذخیرهسازی نفت در این کشور و بالا رفتن نگرانیها از مازاد عرضه نفت در بازارها بود. اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد سطح ذخیرهسازی نفتخام این کشور در هفته گذشته ٩ میلیون بشکه افزایش یافت و به ٤٠٧ میلیون بشکه رسید، این بیشترین مقدار ذخیرهسازی نفت آمریکا از سال ١٩٨٢ است. تحقیقات رویترز حاکی از افزایش
4 میلیون بشکهای سطح ذخیرهسازیهای نفتی آمریکا تا پایان هفته منتهی به ٢٣ ژانویه (سوم بهمن) است. این در حالی است که براساس برآوردهای موسسه نفت آمریکا این مقدار هفته گذشته ١٣ میلیون بشکه بوده است. قیمت نفت خام دبلیو تیای آمریکا در پایان معاملات چهارشنبه هشتم بهمن ماه یک دلار و ٧٨ سنت یا 4 درصد کاهش یافت و به ٤٤ دلار و ٤٥ سنت برای هر بشکه رسید. بهای نفت برنت دریای شمال نیز دیروز یک دلار و ١٣ سنت یا 3/2 درصد کاهش یافت و سرانجام در سطح ٤٨ دلار و ٤٧ سنت برای هر بشکه تثبیت شد. اختلاف قیمت 2 شاخص نفت برنت و دبلیو تیای در معاملات روز چهارشنبه به چهار دلار، بیشترین مقدار خود در ماه گذشته رسید. جان کیلدوف از صندوق مالی انرژی اگین کپیتال، گفت: انجام فعالیتهای به روزرسانی در بیشتر پالایشگاههای آمریکا سبب افزایش مازاد عرضه نفت شده است. ممکن است فشار بیشتری به قیمتهای نفتی وارد شود. تقاضا برای محصولات پالایشی تنها نقطه قوت بازارهاست اما برای غلبه بر میزان مازاد عرضه نفت خام کافی نیست.
2 راهکار کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی
اکنون مسؤولان دولتی کشور از اداره کشور با نفت 25 یا 40 دلاری سخن میگویند اما باید گفت تحقق این امر در گرو اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، کوچک کردن بدنه دولت، ساماندهی امور مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی 60 درصدی است که سبب کاهش وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی میشود. به گزارش میزان، هفته گذشته علی طیبنیا، وزیر اقتصاد در پاسخ به پرسش خبرنگار میزان مبنی بر اینکه برنامه دولت برای نفت زیر 40 دلار چیست؟ افزود: ما برای نفت 25 دلاری هم برنامه داریم و قادر هستیم با نفت 25 یا 40 دلاری کشور را اداره کنیم. اکنون با نگاهی اجمالی به بخش درآمد و هزینه دولت در لایحه بودجه سال 94 به راحتی میتوان محاسبه کرد میزان درآمد دولت با نفت 25 یا 40 دلار چه مقدار خواهد بود. در بخش خلاصه درآمدها و هزینههای دولت در بودجه سال 94 آمده است که درآمدهای دولت 119 هزار میلیارد تومان، واگذاریهای سرمایهای بدون احتساب 71 هزار میلیارد تومان حاصل از نفت و فرآوردههای نفتی 5/2 هزار میلیارد تومان و 31 هزار میلیارد تومان نیز حاصل از واگذاری داراییهای مالی دولت در نظر گرفته شده است. این در حالی است که در بخش هزینهها، 166 هزار میلیارد تومان برای حقوق کارکنان و سایرهزینهها، 47 هزار تومان تملک داراییهای سرمایهای و 10 هزار میلیارد تومان تملک داراییهای مالی منظور شده است. با تصور ادامه کاهش شدید قیمت نفت در سال آینده، اگر در بخش هزینهها، از تملک داراییهای سرمایهای هم صرفنظر کنیم، به طور کلی هزینه دولت در سال آینده 176 هزار میلیارد تومان خواهد بود و در بخش درآمدها نیز از 71 هزار میلیارد تومان درآمدهای نفتی صرف نظر کنیم، درآمد دولت 153 هزار میلیارد تومان خواهد بود. در کنار موارد بیان شده، دولت برای حفظ و نگهداری طرحهای عمرانی نیمهکاره در کل کشور حداقل باید 20 هزار میلیارد تومان در نظر گیرد. با تصور چنین شرایطی اقتصاد ایران به صورت علیالحساب با 43 هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه خواهد بود بنابراین اگر یک میلیون بشکه با قیمت 40 دلار فروخته شود، دولت میتواند تنها هزینههای خود را بدون کسری اعتبار جبران و حقوق کارکنانش را بموقع پرداخت کند. حال اگر به جای 40 دلار، نفت 25 دلاری را در نظر بگیریم و آن را بر یک میلیون بشکه و تعداد روزهای سال و قیمت دلار ضرب کنیم درآمد 26 هزار میلیارد تومانی حاصل میشود، با چنین درآمدی چند راهکار در پیش روی دولت است که با کسری و مشکل در اداره کشور مواجه نشود.
ضرورت اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی
اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، کوچک کردن بدنه دولت، ساماندهی امور مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی 60 درصدی از جمله اقداماتی است که دولت باید برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی آن را در دستور کار خود قرار دهد که مهدی تقوی، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفتوگو با میزان، ضمن تاکید موارد فوق گفت: دولت به صورت جدی به فکر کاهش وابستگیهای خود به درآمدهای نفتی باشد. وی ادامه داد: در حال حاضر شاهد افزایش تعداد کارمندان حقوق بگیر در دستگاهها و نهادهای دولتی هستیم، در صورتی که دولت باید به دنبال چابک و سبکسازی بدنه خود باشد. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: مورد دیگری که باید مدنظر دولت باشد جلوگیری از فرار مالیاتی است که تحقق این امر میتواند درآمد 60 هزار میلیارد تومانی را برای دولت زنده کند که مبلغ قابل توجهی است.