بحران آب و خشکسالیهای اخیر در میناب سبب شده بیش از صدها هزار درخت نخل در این شهرستان از بین برود و باغداران حاصل رنج چند ساله خود را در حالت نابودی ببینند. به گزارش مهر، ایران با تولید سالانه یکمیلیون تن خرما در رتبه سوم جهان پس از مصر و عربستان قرار دارد و این میزان تولید در ۱۰ سال اخیر ثابت مانده است. قیمت پایین خرما، هزینههای دستمزد و گردهافشانی و حمایت نکردن دولت از باغداران، رغبتی برای افزایش تولید خرما در نخلداران ایجاد نمیکند. با ادامه این روند، بزودی ایران، کشوری که تا چندی پیش رتبه نخست تولید خرمای جهان را داشت، جایگاه سوم را نیز به امارات خواهد داد و در پله چهارم خواهد ایستاد. هرمزگان با تولید یکمیلیون تن خرما در سال سومین تولیدکننده خرما در کشور است که ۱۰۴ هزار تن از این تولیدات به ارزش ۱۳۹ میلیون دلار صادر میشود. در کشور بیش از ۱۰۰ رقم خرما وجود دارد که ۸۰ رقم آن در باغات نخیلات هرمزگان کشت شده و ارقام مضافتی، خنیزی، شاهانی، پیارم، خاصویی، کریته، مردا سنگ، زرک و کلک سرخ از ارقام مرغوب خرما در هرمزگان است. شهرستان میناب دومین شهر بزرگ استان با سطح زیرکشت بیش از ۱۲ هزار هکتار از زمینهای خود به درخت نخل، یکی از شهرهای بزرگ تولید رطب و خرما تبدیل شده که با وجود خشکسالیهای اخیر و بحران آب در این شهرستان بیش از 6 هزار و ۸۰۰ هکتار از زمینهای زیر کشت درخت نخل از بین رفته است. این در حالی است که شهرستان میناب با داشتن بیش از ۶۰ نوع درخت نخل، به یکی از قطبهای تولید خرما در کشور و کشورهای حوزه خلیجفارس معروف است. با این وجود بیشترین درختهای نخل این شهرستان در مناطق و دشتهایی قرار گرفته است که امروزه به دلیل خشکسالی و بحران آب، سطح سفرههای زیرزمینی به پایینترین حد ممکن رسیده تا درختان نتوانند تغذیه و آب کافی را داشته باشند. این عامل سبب به وجود آمدن فرسایش خاک و ایجاد فروچالههای زیادی در این دشتها شده تا درختان نخل که میوه آن به طلای زرد میناب معروف بود کمکم از بین برود و این مناطق به گورستانی از نخل تبدیل شود. از آنجا که جمعیت شهرستان میناب بیشتر روستایی است و شغل اغلب مردم آن باغداری و کشاورزی است، با وجود بحران جدی آب در این شهرستان و خشک شدن درختان، معیشت آنها هم نیز به خطر افتاده است. غلام نوحهگر یکی از باغداران قدیمی که از سنین جوانی فعالیت خود را در باغداری و کاشت درخت نخل شروع کرده، گفت: شهرستان میناب به دلیل سطح زیر کشت زمینها و اراضی خود بعد از شهر بصره دومین شهر تولیدکننده خرما به حساب میآمد. نوحهگر افزود: درخت نخل تنها درختی است که میتوان از میوه آن برای مصرف و از شاخ و برگ و کنده آن برای ساخت صنایعدستی استفاده کرد. این باغدار فعال با توجه به بحران آب و از بین رفتن درختان نخل در میناب، گفت: استفاده بیرویه از آب در طول این سالها سبب شد باغداران با کمبود آب مواجه شوند و با خالی شدن سفرههای زیرزمینی درختان باغداران رو به خشکی روند و معیشت زندگی آنها نیز به سختی تامین شود. نوحهگر گفت باغداران میناب برای حفظ این باغها نیاز به آب دارند که در این زمینه از طرف مسؤولان هم باید مورد توجه قرار گیرند. آب سد استقلال میناب سالهاست به روی باغداران میناب بسته شده است و به باغداران هیچ آبی داده نمیشود.
محمد سالاری، مدیر جهاد کشاورزی میناب نیز گفت: میناب از جمله شهرستانهایی است که به دلیل داشتن خرما و رطب باکیفیت و مرغوب در جمع صادرکنندههای بزرگ خرما و رطب به کشورهای حوزه خلیجفارس قرار دارد اما به دلیل بحران آب و خشکسالیهای اخیر از جمع صادرکنندهها بازمانده است. سالاری افزود: میزان برداشت خرما از درختان در این شهرستان بیش از ۴۸ هزار تن در سال بود که با به وجود آمدن این خشکسالیها این میزان برداشت به ۳۰ هزار تن کاهش یافته است. وی برداشت بیرویه آب از ذخایر سطحی و زیرزمینی را از عوامل بزرگ این بحران بیان کرد و افزود: برای رهایی از این بحران باید همه بخشها و ادارات مربوط همکاریهای لازم را داشته باشند تا وضعیت باغداران رو به بهبودی رود. سالاری گفت: اصلاح الگوی کشت و آبیاری در باغها تنها راه نجات کشاورزان و باغداران در میناب با شرایط موجود است که در صورت عدم استفاده از این روش زنگ خطر جدی برای باغداران و کشاورزان به صدا درآمده است. ناصرحیدریپوری، رئیس سازمان جهادکشاورزی هرمزگان نیز عنوان کرد: این استان از جمله استانهای کشور است که 5 ماه از سال را به برداشت انواع خرما سپری میکند، برداشت خرما در هرمزگان از تیر ماه با گونه خرمای آلمهتری میناب آغاز شده و در آبان با خرمای پیارم حاجیآباد به پایان میرسد. حیدری پوری افزود: 8 هزار و۷۶۰ هکتار نخیلات در استان مشمول پوشش بیمه محصولات کشاورزی شدهاند که به تفکیک رودان 2 هزار و ۷۱۵ هکتار، حاجیآباد 2 هزار و ۴۵۲ هکتار، سیریک و میناب یکهزار و ۷۵۲ هکتار، بندرعباس یکهزار و ۶۸ هکتار، خمیر ۱۷۵هکتار، بشاگرد
۳۵۰ هکتار، بستک ۲۰۰ هکتار و جاسک ۴۸ هکتار است. وی عنوان کرد: در راستای اجرای طرح الگوی کشت و مدیریت آب با کشاورزان هشتبندی، شمیل، حاجیآباد و کهورستان نشستهای هماندیشی و بررسی مشکلات بخش کشاورزی برگزار کردیم و تاکنون بیش از ۸ هزار کشاورز از این طرح استقبال کردهاند. وی یادآور شد: انعقاد تفاهمنامه با دانشگاه هرمزگان درباره استفاده از توان علمی و امکانات آزمایشگاهی دانشکده کشاورزی این دانشگاه در راستای اجرای طرحهای کشاورزی گام دیگری برای رفع مشکل آب و مدیریت ذخایر آبی استان برداشته شد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان تاکید کرد: ارتقای معلومات تولیدکنندگان، آموزش کشاورزان و رعایت موارد فنی از مهمترین موضوعاتی است که در اجرای طرح الگوی کشت باید مورد توجه قرار گیرد. حیدریپوری گفت: خارج کردن کشاورزی از سنتی به مکانیزه، کنار گذاشتن کشت تکمحصولی و روی آوردن به تنوع کشت، استفاده از سیستم آبیاری نوین، ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی از مهمترین اهداف اجرای طرح الگوی کشت و مدیریت آب است.