گروه سیاسی: متن جمعبندی برجام آنقدر زیاد است که نمیتوان به این زودیها درباره محتوای آن به صورت دقیق و جزئی اظهارنظر کرد. طی روز سهشنبه و دیروز متن این جمعبندی به صورت ویژه از سوی نهادها و مراکز مرتبط و نیز توسط محافل سیاسی و رسانهای مورد بررسی قرار گرفته است.
به گزارش «وطن امروز»، با این حال هنوز زود است، اظهارنظرهای دقیق و مبتنی بر متن برجام مطرح شود. در حال حاضر آنچه میتواند موجب نگرانی شود، تفاسیر متفاوت آمریکاییها از این جمعبندی است. اظهارنظرهای باراک اوباما و جان کری درباره بازرسیها، نحوه تخفیف تحریمها و نیز تحقیق و توسعه با آنچه حسن روحانی در ایران گفته، تناقضات بسیار دارد. البته هنوز نمیتوان درباره متن جمعبندی به صورت قاطعانه اظهارنظر کرد و همانگونه که گفته شد قضاوت اصلی زمانی صورت خواهد گرفت که یک ترجمه دقیق و صحیح از این متن منتشر شده و سپس کارشناسان درباره آن اظهارنظر کنند. در ایران آنچه در شرایط فعلی مطرح است، بررسی متن جمعبندی برجام در مجلس و شورایعالی امنیت ملی است. براساس آنچه روز سهشنبه اعلام شد؛ 15 روز زمان وجود دارد تا این متن در شورایعالی امنیت ملی و مجلس بررسی شود. دیروز بررسی این متن در مجلس آغاز شد. در این میان و بویژه از سوی نمایندگانی که طی 2 سال اخیر از نزدیک در جریان مذاکرات بودهاند، نگرانیها و انتقاداتی نسبت به روال بررسی این متن مطرح شده است. این نمایندگان دور نگه داشتن مجلس از محتوای مذاکرات و همچنین مدت زمان اندک اختصاص یافته به مجلس برای بررسی متن برجام را غیرقابل قبول و دارای
شائبه میدانند.
روز گذشته الیاس نادران، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در نطق میاندستور خود برخی از این نگرانیهای نمایندگان مجلس را مطرح کرد. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس در جریان جزئیات توافق در موقع خود بیش از عامه مردم قرار نداشته است. سابقه برخورد رئیس مجلس نشان میدهد این بار نیز مجلس در جریان بررسی متن توافق دور خواهد خورد. الیاس نادران در ابتدای نطق خود با اشاره به جمعبندی مذاکرات در وین گفت: امروز پس از سالها مذاکرات هستهای متنی تنظیم و برای کشورها فرستاده شده است و مجلس هم در این رابطه به برگزاری چند جلسه غیرعلنی و دریافت اخباری رسانهای از مسؤولان اجرایی، امضای چند بیانیه و تصویب قانونی اکتفا کرده است. وی افزود: رهبری معظم انقلاب به استناد اصول متعدد قانون اساسی از جمله اصول ۴، ۵۷، ۱۱۰، ۱۱۲ و ۱۷۶ آنچه را مصلحت بدانند از مجاری قانونی خود ابلاغ میکنند و همواره رهنمودها و حتی ارشادات ایشان توسط مجلس مطاع بوده است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مجلس بماهو مجلس در جریان جزئیات توافق در موقع خود بیش از عامه مردم قرار نداشته است و اینکه چگونه در این فرصت کوتاه امکان خواهد داشت یک متن حقوقی بینالمللی جامع را بررسی و درباره آن اظهارنظر کند نمیدانم. سابقه برخورد رئیس مجلس نشان میدهد احتمالا این بار نیز مجلس دور خواهد خورد. نادران خاطرنشان کرد: گرفتن اختیارات اساسی مجلس و تضعیف جایگاه آن به نفع هیچکس نخواهد بود. کدامیک از وظایف سهگانه شورایعالی امنیت ملی در اصل ۱۷۶ به این شورا اجازه میدهد اختیارات مجلس را محدود کند؟ وی افزود: مطابق اصول ۷۷ و ۱۲۵ همه موافقتنامههای بینالمللی چه موقت، چه دائم، چه داوطلبانه و چه الزامی باید به تصویب مجلس برسد و الزام و اجرای آن تنها پس از تصویب مجلس ممکن است. آنچه در ژنو، لوزان و وین مورد توافق قرار گرفته است و بعضا عملیاتی شده کی از مجلس شورای اسلامی مصوبه داشته است؟
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: آقای رئیس (مجلس) در زمان تصویب قانون هستهای در موارد زیاد مواد متعدد قانون آییننامه داخلی مجلس را نقض کرده است و در پاسخ به تذکراتی که داده شد گفت این که فروش سیبزمینی نیست. آقای رئیس هیچ جای آییننامه رعایت اصول آن را موکول به سطح اهمیت تصویب ندانسته است. دستکاری در متن مصوبه کمیسیون، تغییرات غیرقانونی مکرر آن، عدم چاپ پیشنهادهای نمایندگان و اجازه ندادن به مخالفان دولت در اظهارنظر نسبت به مصوبه مجلس چه وجاهت قانونی دارد؟ نادران خاطرنشان کرد: با این اقدامات مجلس در رأس کدام امور است؟ طرف آمریکایی مصوبه کنگره را چماق میکند بر سر طرفهای ایرانی و اینجا از این حداقل ظرفیتهای قانونی هم استفاده نمیشود. نادران همچنین با اشاره به اظهارات روز سهشنبه روحانی و هشدار او به منتقدان، خطاب به او گفت: تهدید منتقدان به مصلحت شما نیست. یک مجلس قوی و منتقد به نفع خود شماست. ناامید کردن مردم همان قدر مذموم است که امید واهی دادن.
اگر آنگونه که روحانی و ظریف میگویند باشد!
در کنار انتقاداتی که نمایندگان مجلس نسبت به رویهای که برای ورود مجلس به مذاکرات و توافق هستهای مهندسی شده، دارند، آنها رفتارهای متناقض آمریکاییها پس از اعلام جمعبندی برجام را نیز نگرانکننده میدانند. این نمایندگان میگویند اگر متن برجام همانی باشد که روحانی و ظریف میگویند، قابل قبول است اما آنها فعلا درباره این جمعبندی، جمعبندی نکردهاند. محمدرضا محسنیثانی، رئیس کمیته امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با اشاره به برداشتهای متفاوت آمریکاییها از متن توافقنامه لوزان معتقد است اوباما با سخنرانی خود نشان داد آمریکاییها مانند لوزان عمل میکنند و البته اگر این برداشت متفاوت بر مبنای مصرف داخلی و راضی کردن رژیم صهیونیستی باشد قابل اعتنا و اهمیت نیست. وی با بیان اینکه توافق هستهای حاصل مقاومت ملت ایران است، گفت: متن جامع توافق نهایی ظرف 20 روز در ایران بررسی میشود. محمدرضا محسنیثانی به فارس گفت: آنچه در متنهای این توافق وجود دارد و روی آن توافق اولیهای صورت گرفت که توسط ظریف و موگرینی اعلام شد، اگر بر مبنای تعریف و اعلام تیم مذاکرهکننده هستهای و رئیسجمهور باشد، این توافق توفیقی مهم در راستای ایستادگی ملت ایران بود که بسیار ارزشمند است و باید با قاطعیت تمام آن را به رهبر معظم انقلاب و ملت ایران تبریک گفت. رئیس کمیته امنیت ملی مجلس با تاکید بر اینکه هنوز ما در زمینه متن توافقنامه به نتیجه قطعی نرسیدهایم، خاطرنشان کرد: ابعاد متن توافقنامه براساس توضیحات رئیسجمهور و قرائت تیم مذاکرهکننده مورد بررسی قرار میگیرد. محسنیثانی با اشاره به برداشتهای متفاوت رئیسجمهور آمریکا از متن توافقنامه عنوان کرد: البته اوباما تعریف و برداشت متفاوتی از متن توافقنامه داشته و صحبتهایی را در این زمینه بیان کرده که شبیه سیاستبازیهایی بود که آمریکاییها درباره توافق لوزان داشتند. وی با اشاره به برداشتهای متفاوت آمریکاییها از متن توافقنامه لوزان یادآور شد: اوباما با سخنرانی خود نشان داد آمریکاییها مانند لوزان عمل میکنند.