قاچاق کالاهای بی‌کیفیت از استان‌های جنوبی و شرقی به کرمان درحالی رو به افزایش است که بیکاری بر اثر خشکسالی مهم‌ترین عامل گرایش مردم به سمت این نوع اقتصاد زیرزمینی است. به گزارش مهر، وجود مرزهای گسترده استان کرمان با استان‌های مرزنشین و عبور جاده‌های ترانزیتی و بین‌المللی از کرمان که 5 استان را به یکدیگر مرتبط و بنادر جنوبی و مرزهای شرقی را به مرکز کشور متصل می‌کند زمینهای شده است برای توسعه تجارت کالا در استان کرمان اما در کنار توسعه تجارت قانونی کالا در استان کرمان شاهد وجود و رشد روزافزون تجارت زیرزمینی و غیرقانونی در استان کرمان نیز هستیم. روزانه هزاران خودرو به شهرهای شرقی و جنوبی استان کرمان وارد می‌شوند که کالاهای مختلف قاچاق را به همراه خود به ارمغان می‌آورند و اقتصاد استان کرمان را به چالش می‌کشند. بسیاری از این کالاها توسط افراد بومی به استان کرمان منتقل می‌شوند و اجناس گوناگون در قالب قاچاق چمدانی به کرمان آورده می‌شود که به اصطلاح محلی به این افراد چترباز گفته می‌شود. نکته قابل توجه اینکه این چتربازان اکثرا پیش از این کشاورزانی بوده‌اند که مزد دسترنج‌شان را می‌خوردند اما بعد از خشکسالی‌های ۱۵ ساله در کرمان و از بین رفتن زمینهای کشاورزی و عدم وجود زمینه‌های اشتغال به سمت قاچاق کالا سوق یافته‌اند. بیشترین موارد قاچاق در کرمان مربوط به انواع پارچه، لوازم آرایشی و بهداشتی، لپ‌تاپ و دستگاه‌های الکترونیکی نو و گاه کارکرده و برنج و حتی دام می‌شود. نکته قابل توجه اینکه در سال جاری میزان قاچاق کالا در کرمان افزایش یافته و تعداد تشکیل پرونده قاچاق کالا در استان ۵۷ درصد افزایش یافته است. این آمار را دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارزش استان کرمان تایید می‌کند و در گفت‌وگو با مهر می‌گوید: در سال جاری یکهزار و ۶۷۹ مورد پرونده مربوط به قاچاق کالا در استان کرمان تشکیل شده است که افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد.
ابراهیم شهریاری گفت: با هماهنگی دستگاه‌های مختلف برنامه‌ریزی مناسبی برای برخورد با قاچاق کالا در استان کرمان انجام شده است و تعداد پرونده‌های تشکیل شده در استان نیز نشان‌دهنده این مساله است. وی تصریح کرد: یکی از دلایل بروز قاچاق کالا در استان کرمان قرار گرفتن این استان در مسیر چندین استان مرزی است همچنین وسعت جغرافیایی استان زمینه را برای قاچاق کالا در استان مهیا می‌کند. شهریاری اضافه کرد: پلیس آگاهی استان کرمان در امر مبارزه با قاچاق کالا رتبه اول کشوری را کسب کرده است. وی گفت: بیشترین میزان قاچاق نیز از مرزهای شرقی و جنوب انجام می‌شود و کرمان نقش عبوری برای قاچاق کالا ایفا می‌کند. افزایش میزان قاچاق کالا درحالی در کرمان روی می‌دهد که بسیاری از کشاورزان و دامداران شرق و جنوب استان کرمان برای گذران زندگی خود مجبور به قاچاق کالا می‌شوند. خرید و فروش کالاهای مختلف به صورت قاچاق زمینهای شده است تا درآمدی اندک نصیب خانوارهایی شود که روزگاری روی زمینهای گسترده کشاورزی کار می‌کردند و حالا به سمت قاچاق کشیده شده‌اند اما بیشترین میزان درآمد در زمینه قاچاق کالا در مرزهای شرقی به قاچاق سوخت بازمی‌گردد. اختلاف قیمت قابل توجه نرخ سوخت در داخل کشور و مرزهای شرقی موجب شده تنها کالایی که از داخل کشور به سمت آن سوی مرزها قاچاق می‌شود انواع سوخت بویژه گازوئیل باشد و از این طریق خسارات قابل توجهی به اقتصاد کشور وارد می‌شود. از سوی دیگر به گفته کارشناسان، یکی از دلایل عمده‌ای که موجب افزایش قاچاق کالا از مرزها به داخل کشور و برعکس می‌شود عدم وجود مجازات سنگین برای قاچاقچیان است که برای حل این مشکل نیز قانونگذار طی ماه‌های اخیر چاره‌اندیشی کرده است. ارسلان میری، رئیس تعزیرات حکومتی استان کرمان نیز از برخورد قاطع با قاچاقچیان در کرمان بویژه قاچاقچیان سوخت خبر داد و افزود: بالغ بر 2 میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر انواع سوخت قاچاق که با روش‌های مختلف از سوی قاچاقچیان خرد و کلان در حال خروج از کشور بود شناسایی و کشف شده و پرونده‌های متعددی نیز برای قاچاقچیان تشکیل شده است. میری افزود: تعداد پرونده‌های تشکیل شده درباره قاچاق انواع کالا در استان کرمان طی سال جاری تقریبا 3 برابر شده است، این در حالی است که پرونده‌هایی که از آنها نام برده می‌شود با ارزش ریالی بالای ۱۰۰ میلیون ریال هستند. وی با اشاره به قانون مبارزه با قاچاق ادامه داد: در صورتی که محموله قاچاق بیش از یک‌میلیون تومان ارزش داشته باشد از یک تا 4 برابر ارزش کالای قاچاق جریمه در نظر گرفته می‌شود و کالای قاچاق نیز به نفع دولت ضبط می‌شود. وی گفت: فرد حامل کالای قاچاق اگر نتواند درباره شناسایی صاحب کالای قاچاق کمک کند جریمه مالکیت کالا را نیز شامل خواهد شد و وسیله نقلیه نیز توقیف می‌شود. وی ابراز امیدواری کرد با سخت شدن مجازات قاچاق کالا از روند توسعه این پدیده شوم اقتصادی جلوگیری خواهد شد. با توجه به درآمد بالایی که قاچاق کالا بویژه قاچاق سوخت نصیب قاچاقچیان خرد و عمده می‌کند بسیاری از کشاورزان و افرادی که زمینه کاری نیز برای آنها مساعد است برای طی کردن ره صد ساله در طول یک شب به سمت قاچاق کالا روی می‌آورند.
قاچاق دام از افغانستان سلامت جامعه را تهدید می‌کند
از سوی دیگر در حالی که به دلیل افزایش نرخ ارز در کشور طی سال‌های اخیر قاچاق دام در مرزهای شرقی برای قاچاقچیان فاقد صرفه اقتصادی شده بود اما طی روزهای اخیر نماینده مردم کهنوج و شهرستان‌های جنوبی استان کرمان در جمع خبرنگاران درباره ورود دام از مرزهای شرقی بویژه افغانستان به جنوب استان کرمان و در نهایت به هرمزگان و فارس هشدار داده است. حجت‌الاسلام محمدرضا امیری بیشترین میزان ورود دام در ماه‌های اخیر را مربوط به شتر دانست و افزود: این حیوانات اکثرا بیمار هستند و موجب تهدید سلامت دام بومی با شیوع بیماری‌های دامی در جمعیت دامی کشور می‌شوند. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در این باره گفت: ساز و کار مشخصی برای برخورد با این نوع قاچاق در کشور وجود ندارد و ورود دام قاچاق از مرزهای افغانستان و پاکستان موجب نگرانی درباره سلامت مصرف‌کنندگان و جمعیت دامی شده است.