گروه اقتصادی: اقتصاددانان نسبت به مخاطرات اقتصادی پساتحریم، عدم استفاده صحیح از دلارهای آزاد شده و مدیریت درست انتظارات قیمتی مردم هشدار می‌دهند و خواستار هدایت منابع ارزی به سمت تولید ایرانی هستند. به گزارش مهر، با اعلام نتایج مذاکرات و انتظار برای آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در برخی کشورها، نگرانی‌هایی از سوی برخی از اقتصاددانان مطرح می‌شود که دلواپسی آنها نسبت به مخاطرات اقتصادی پس از لغو تحریم‌ها و نتایج استفاده ناصحیح از منابع ارزی آزاد شده را می‌رساند. کارشناسان اقتصادی نسبت به عدم استفاده درست از این منابع که در راه بازگشت به اقتصاد ایران است و افزایش تورم در نتیجه استفاده ناصحیح آن هشدار می‌دهند و خواستار به‌کارگیری این منابع عظیم در بخش‌های اقتصادی و تولیدی به منظور افزایش اشتغال و صادرات هستند و از سوی دیگر از دولتمردان می‌خواهند که نسبت به واردات بی‌رویه با روانه شدن دلارهای آزاد شده هوشیار باشند. آنها پیشنهاداتی به دولتمردان برای استفاده درست از منابع ارزی مذکور و به‌اصطلاح دلارهای پساتحریم دارند. دلارهایی که رقم آن بین ۲۳ تا ۱۸۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. اقتصاددانان همچنین خواستار مدیریت انتظارات مردمی از سوی دولتمردان و در عین حال رسانه‌ها هستند، این در حالی است که انتظارات جامعه نسبت به کاهش قیمت‌ها پس از لغو تحریم‌ها و ارزان شدن نرخ دلار در حال شکل‌گیری است. محمدقلی یوسفی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با مهر درباره مخاطرات اقتصادی پس از تحریم با آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در سایر کشورها و تاثیر آن بر تورم در صورت عدم استفاده درست از این منابع تاکید کرد: مخاطرات قبل و بعد از تحریم همگی به ما بستگی دارد و به مدیریت اقتصادی کشور بازمی‌گردد. توافق هسته‌ای امکاناتی را به ما می‌دهد و فرصتی را فراهم می‌کند که بتوانیم برخی از قیود و محدودیت‌ها را نداشته باشیم. به گفته وی، بودجه‌ریزی‌های سالانه دولت، برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌ها در زمان تحریم هم بر مبنای تحریم‌ها بوده است اما حال که وضعیت و آینده روشن و شفاف شده است، نیاز به استراتژی‌های بلندمدت و بادوام داریم که متناسب با نیازهای کشور تدارک دیده شود. یوسفی با اشاره به آزادسازی منابع بلوکه ایران پس از لغو تحریم‌ها، گفت: درآمدهای ارزی امکان سرمایه‌گذاری در بخش تولید را به ما می‌دهد و این درآمدها باید در بخش تولید و نه در واردات مورد استفاده و بهره‌برداری قرار گیرند.
هشدار درباره تورم ناشی از دلارهای آزاد شده
همچنین علی قنبری، کارشناس اقتصادی، درباره مخاطرات اقتصادی پس از تحریم و تاثیر آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در سایر کشورها در صورت عدم استفاده صحیح آنها در داخل کشور و تاثیر آن بر تورم عنوان کرد: یکی از نتایج مذاکرات ایران با کشورهای غربی برای رفع تحریم‌ها، امکان سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه از سوی سرمایه‌گذاران خارجی در کشورمان و همچنین آزادسازی بخش عمده‌ای از درآمدهای بلوکه شده ایران در سایر کشورها و ورود آنها به اقتصاد ایران است. وی گفت: اگر یک برنامه‌ریزی صحیح برای امکانات فراهم شده پس از تحریم‌ها و همچنین دلارهای آزاد شده، صورت نگیرد، اولویت‌ها و برنامه‌ها مشخص نشود، زمینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری‌ها با ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالا فراهم و معرفی نشود و اهداف هم مشخص نباشد امکان تورم وجود دارد. این اقتصاددان درباره انتظارات مردم برای کاهش قیمت‌ها پس از لغو تحریم‌ها گفت: انتظارات مردم بجا است. مردم سال‌های سال با فشارهای تورمی به سر بردند و حال با لغو تحریم‌ها انتظار دارند گشایشی در فعالیت‌های اقتصادی ایجاد شود و شرایط اقتصادی و رفاهی آنها بهبود یابد و دولت با مدیریت سرمایه‌ها، آنها را به سمت افزایش تولید و درآمد سرانه جامعه هدایت کند و موجبات افزایش عرضه بیشتر کالاها و کاهش بیکاری و کنترل تورم را مدنظر داشته باشد. همچنین مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در همین رابطه گفت: به صورت بالقوه اگر برای منابع آزاد شده پس از لغو تحریم‌ها خوب تدبیر شود، خطری اقتصاد را تهدید نمی‌کند و این موضوع یعنی آزادسازی منابع بلوکه شده و عدم استفاده صحیح از آنها قابل مقایسه با شوک‌های نفتی که در برخی کشورها از جمله ایران که منجر به بیماری هلندی شده، نیست. دلیل آن این است که ما ظرفیت‌های آماده زیادی داریم که به دلیل تحریم‌ها تا حدودی بلااستفاده مانده‌اند و بنابراین اقتصادمان دارای ظرفیت‌های خالی است. وی با بیان اینکه اگر دلارها و منابع ارزی آزاد شده به بخش تولید روانه شوند، با تورم مواجه نخواهیم شد، افزود: خطراتی از جمله عدم استفاده صحیح از منابع ارزی و تاثیر آن بر افزایش تورم و نقدینگی بالقوه وجود دارد اما در کنار آن ظرفیت‌های خالی هم در اقتصاد وجود دارد.
از لغو تحریم‌ها ذوق‌زده نشویم
حسن‌نژاد، نماینده مجلس نیز درباره مخاطرات اقتصادی پس از تحریم گفت: ما نباید دچار ذوق‌زدگی شویم و روش صرفه‌جویی، افزایش بهره‌وری، اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی را باید همچنان ادامه دهیم و گول برداشته شدن تحریم‌ها را نخوریم. این کارشناس مسائل اقتصادی نسبت به افزایش واردات بی‌رویه با برداشته شدن تحریم‌ها هشدار داد و اظهار داشت: با رفع تحریم‌های اقتصادی، درآمدهای نفتی و سهم نفت بالاتر می‌رود و این امر باعث می‌شود سهم نفت در درآمدهای عمومی افزایش یابد و این موضوع به صلاح نیست و در عین حال نباید از موضوع مالیات و افزایش سهم آن در اقتصاد ملی غافل شویم. این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره تاثیر آزادسازی دلارهای بلوکه شده بر اقتصاد و تورم در صورت عدم استفاده صحیح از این دلارها گفت: پول‌های آزاد شده کشورمان که در سال‌های اخیر در کشورهای غربی بلوکه شده بود با رفع تحریم‌های اقتصادی آزاد می‌شود بنابراین باید مراقب باشیم که به پشتوانه دلارها، پول چاپ نکنیم، زیرا چاپ اسکناس بدون پشتوانه توسط بانک مرکزی می‌تواند به افزایش تورم دامن بزند و منجر به بالارفتن تورم شود. وی با تاکید بر خطراتی که ممکن است در نتیجه افزایش نقدینگی و تورم ایجاد شود، تصریح کرد: دلارهای آزاد شده را باید به سمت تولید و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه سوق دهیم تا آثار زیانباری برای اقتصاد نداشته باشد.