با بررسی کتابهای منتشر شده طی 4 ماه ابتدای سال 1394 در قیاس با همین بازه زمانی در سال 1393 به آماری ناشی از افت کیفی کتابها میرسیم. به گزارش فارس، در بازه زمانی اول فروردین 1394 تا 25 تیرماه 1394 حدود 21 هزار و 144 عنوان کتاب منتشر شده است که در این میان سهم کتابهای چاپ اولی 13877 عنوان، چاپ مجدد 7267، تالیفی 16530و ترجمه 4614 بوده است، البته ناشران تهرانی 15 هزار و 575 عنوان و ناشران شهرستانی 5 هزار و 569 عنوان روانه بازار کردهاند. در این آمار حدود 3 هزار و 48 عنوان هم از آن حوزه کتابهای کودک و نوجوان است و در نهایت یکهزار و 413 عنوان هم کمکدرسی و آموزشی را شامل میشود. اما در همین بازه زمانی در سال گذشته 19 هزار و 417 عنوان روانه بازار کتاب شده که سهم ناشران تهرانی 14 هزار و 137 عنوان و سهم ناشران شهرستانی 5 هزار و 280 عنوان بوده است. 11 هزار و 253 عنوان چاپ اول، 8 هزار و 164 عنوان چاپ مجدد، 14 هزار و 639 عنوان تالیفی، 4 هزار و 778 عنوان ترجمه بوده است. 3 هزار و 62 عنوان هم مربوط به آثار کودک و نوجوان و 687 عنوان هم کمکدرسی و آموزشی بود. این آمار حاکی از آن است که در حوزه کتابهای کمکدرسی و آموزشی رشد دو برابری را شاهد بودهایم، در حوزه کودک افت کم انتشار رخ داده ولی در بخش تالیف در سال 94 آثار از 93 پیشی گرفتهاند.
تهران بیشترین و ایلام کمترین کتابخانه را در کشور دارد
در یک جمعبندی درباره آمار کتابخانههای کل کشور، تهران بیشترین تعداد کتابخانه را در کشور دارد. رتبههای دوم و سوم هم در کشور متعلق به شهرهای اصفهان و خوزستان است و شهری که کمترین کتابخانه را در کشور دارد، ایلام است. عدهای از مسؤولان معتقدند کشور نیاز به کتابخانههای بهروز دارد. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که باید کتابخانه به روز و مقصود این گروه از مسؤولان را به طور مشخص و صریح تعریف کرد. کتابخانه بهروز، به احتمال زیاد کتابخانهای است که علاوه بر مخازن و منابع مکتوب، دارای میکروفیلم و نسخههای مجازی و غیرمکتوب نیز باشد و با داشتن رایانههای مجهز، امکان جستوجو و پژوهش داشته باشد.
سهم جوانان؛ سرانه ۳۰ دقیقهای مطالعه
به هر حال، بیش از این به آمارهای امکاناتی و ارقام مربوط به کتابخانههای کشور نمیپردازیم و سمت و سوی گزارش را به سمت سرانه مطالعه میبریم؛ بخش دیگری که در آن، حرف چندانی نسبت به دیگر کشورهای مطرح دنیا نداریم و آمارش باعث تاسف است. براساس آماری که سازمان ملی جوانان درباره کتابخوانی منتشر کرده، ۷۶ درصد از جوانان کشور روزانه کمتر از ۳۰ دقیقه مطالعه میکنند که بیشتر از ۷۰ درصد به مطالعه کتابهای روانشناسی و بازاری میپردازند. توجه شود که این آمار مربوط به جوانان کشور است و سرانه مطالعه کشور را در ابعاد تمام اقشار و جمعیت کشور، دربر نمیگیرد. به هر حال این رقم در میان جوانان کشورمان کمتر از ۳۰ دقیقه و در کشوری مانند ژاپن، ۹۰ دقیقه است. اضافه کردن این نکته هم بیفایده نیست که در کنار آمار و پژوهشهای انجام شده درباره مطالعه مکتوب، فاکتور و عامل دیگری به نام مطالعه الکترونیکی هم به وجود آمده که باید در بررسیها به آن توجه داشت.