مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی علل کاهش مصرف شیر در مقایسه با نوشابه‌های گازدار میان خانوارهای کشور را مورد مطالعه قرار داد. به گزارش تسنیم، دفترمطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌ها با اشاره به آغاز اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در ماه‌های پایانی سال 89 و کاهش یارانه حامل‌های انرژی و به تبع آن افزایش هزینه‌های تولید محصولات کشاورزی و از جمله شیر افزود: با این وصف دولت با اعمال تعزیرات بر قیمت، قیمت شیر و لبنیات را کنترل کرد که همین امر باعث کاهش حاشیه سود در زنجیره ارزش شیر و بروز تخلفاتی در صنایع لبنی مانند استفاده از روغن پالم در فرآورده‌های لبنی شد. سرانجام در ماه‌های ابتدایی سال 1390 شیر یارانه‌ای از دستور کار دولت خارج شد و عواملی مانند کاهش دسترسی اقتصادی، حمایت‌های نامناسب از صنایع شیر و کاهش تبلیغات، سرانه مصرف فرآورده‌های لبنی را تا سال 1392 حدود 14 درصد کاهش داد. از آنجا که رژیم غذایی ایرانی‌ها با فقر کلسیم مواجه است، مصرف نوشابه‌های گازدار به این فقر غذایی دامن می‌زند و کاهش مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی و افزایش مصرف نوشابه‌های گازدار (به دلیل وجود مزیت قیمتی)، موجب کاهش آثار مثبت شیر شده و در صورت استمرار وضع موجود، نگرانی‌ها در حوزه سلامت درباره گسترش بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان و دیابت را تشدید می‌کند. مرکز پژوهش‌ها در ادامه افزود: بررسی میزان مصرف شیر و نوشابه‌های گازدار در کشور نشان می‌دهد که مهم‌ترین عوامل محدودکننده مصرف لبنیات و افزایش مصرف نوشابه‌های گازدار عبارتند از: روند افزایشی قیمت لبنیات بیش از نرخ تورم و بیشتر از شاخص کل کالاها و خدمات مصرفی، واگرایی در سیاست‌های توسعه صنایع لبنی، کاهش وزن بسته‌بندی‌های لبنی، کاهش حمایت‌ها و یارانه‌ها و نسبت قیمت شیر به نوشابه. همچنین بررسی انجام شده نشان می‌دهد که روند کنونی نسبت قیمت شیر و نوشابه موجب تقویت مصرف نوشابه خواهد شد، بنابراین اتخاذ سیاستی مانند اخذ مالیات سلامت از محصولات مضری مانند نوشابه‌های گازدار و تخصیص آن برای افزایش مصرف شیر، می‌تواند از مهم‌ترین راهکارهای برون‌رفت از شرایط کنونی باشد. حساسیت مجلس شورای اسلامی در دسترسی آسان اقشار مختلف جامعه به مواد لبنی و پیشنهاد تغییر رویکرد به دولت درباره چگونگی قیمت لبنیات به آن خاطر است که اکنون خیلی از افراد کم‌درآمد به موجب گرانی، مصرف لبنیات را کاهش داده یا بعضا این مواد مغذی ضروری را از سبد مصرفی خود خارج کرده‌اند.