مهرداد بذرپاش، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، درباره متن جمعبندی مذاکرات و نکات مربوط به آن توضیحاتی ارائه کرد. بذرپاش در گفتوگو با جام جم گفت: موضوع توافق هستهای کاش قبل از اینکه با قطعنامه شورای امنیت مورد تایید قرار میگرفت، مجاری تصویب خود را در کشور ما سپری میکرد. آن وقت لازم نبود کلیات آن رد یا تایید شود، بلکه میشد درباره جزئیات آن و اصلاح بندهایی که منافع ملی را بیشتر تامین کند هم گامهای اساسیتری برداشت. بالاخره وقتی قطعنامه شورای امنیت تصویب میشود، آن هم قطعنامهای که بخش زیادی از پیشنویس آن با همکاری طرف ایرانی آماده شده است، طبیعتا عمل نکردن به این قطعنامه هزینههایی هم به همراه خواهد داشت و به نوعی میتواند نقض برجام هم تلقی شود، چراکه ضمیمه A قطعنامه، همان برجام است که مورد تصویب قرار گرفته است. بنابراین اگر پیش از تصویب قطعنامه با این تعجیل، بندهای آنکه میتواند کشور را دچار مشکل کند، در مجاری داخل کشور دنبال میشد و نظرات نهادهای نظامی و امنیتی کشور اخذ میشد، آن وقت باید با بخشی از تعهدات تسلیحاتی، سختگیرانهتر برخورد میشد. بذرپاش درباره قطعنامه 2231 و موضوع بازگشتپذیری تحریمها در این قطعنامه اظهارداشت: موضوعات مطرح شده در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و بند ۱۲ آن یا همان مکانیزم ماشه که به نوعی برگشتپذیری تحریمها را در پی دارد، اینگونه است که با ادعای یکی از کشورهای مدعی، این کشور میتواند با اصرار بر خواسته خود بدون هیچگونه مزاحمی در مقابلش، همه تحریمهای تعلیق شده یا احیانا لغو شده را در کسری از زمان برگرداند.
یعنی نه کشوری حق وتوی آن را خواهد داشت و نه نیازمند تصویبی برای اثبات آن مدعا خواهد بود بلکه با اصرار یک عضو که آن عضو میتواند آمریکا باشد، بر اینکه ابهامی یا نقض تعهدی در برنامههای ایران وجود دارد و بنای خود را بر قانع نشدن بگذارد، آن وقت تا انتهای قضیه یعنی برگشتن همه تحریمها اتفاق خواهد افتاد. تحریمهایی که بخش اعظم آن فقط تعلیق خواهد شد یا برای بخش دیگری از آن فقط توقف در اجرای آن صادر خواهد شد. بنابراین به دلیل اینکه نظام تقنینی و قانونی تحریمها بر سر جای خود مانده است در مدت زمان بسیار کوتاهی تحریمهای تعلیق شده یا احیانا لغو شده مجددا به حالت عادی خود بازخواهد گشت.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی افزود: در بند ۱۳ هم به امکان بازگشتپذیری ایران اشاره شده ولی همگان میدانند که حداقل زمان برای بازگشتپذیری ما در حوزه هستهای مانند میزان سابق ماشینهای سانتریفیوژ، برگشتن به ظرفیت ۴۰ مگاواتی رآکتور آب سنگین اراک، و اقدامات دیگری مانند بازگرداندن فردو به حالت قبل یا داشتن ذخایر مواد به میزان حدود 8 تن، 3 سال است. بنابراین در این میان چه کسی زیان میکند؟ روشن است کسی که برگشتپذیری آن زمان بلندمدتتری باشد. این اقدام هدف اصلی همه مذاکرات ما را میتواند مخدوش کند که هدف اصلی، رفع تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان بود. ما هدف دیگری برای مذاکرات نداشتیم. ما که اصراری بر محدودسازی توانمندی هستهای خود نداشتیم و نداریم. این محدودیتها را با شروطی پذیرفتیم که شرط اصلی آن، رفع تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان باشد. حال اگر بند یا مادهای این هدف اصلی را زیر سوال ببرد، ممکن است کلیت مذاکرات تحتالشعاع قرار گرفته و فلسفه آن زیرسوال برود. محدودیتهای تسلیحاتی، دیگر موضوعی بود که بذرپاش به آن اشاره کرد. او در
اینباره گفت: نکته دیگر به موضوع پذیرش تحریمهای نظامی در 2 بخش موشکهای بالستیک و تسلیحات متعارف مربوط است. ما در گذشته هم برخی از اینها را تحریم شدهایم. در بخشهایی از قطعنامه اشاره شده که خرید، فروش، صادرات و واردات هرگونه سلاح متعارف به مدت 5 سال جز با مجوز شورای امنیت امکانپذیر نیست. این یعنی امنیت ما در خارج از مرزها و امنیت ما در مقابل تهدیدهای احتمالی منوط به تامین نظر شورای امنیت است و اگر بخواهیم غیر از این عمل کنیم و خود را مسلح کنیم و در مقابل این مجمعالجزایر آدمکشهای منطقه خود را حراست کنیم، باید شورای امنیت سازمان ملل مجوز دهد. شورایی که سوابق چندساله مجوز دادنهای آن جز مجوز دادن به ظالم در حمله به مظلوم نبوده است.
وی افزود: فرق این قطعنامه این است که ما با دست خودمان پیشنویسش را آماده کردهایم و آن را پذیرفتهایم؛ پس دیگر نمیتوانیم بگوییم قطعنامه غیرقانونی است و اگر بندی از آن را اجرا نکنیم به نقض تعهدات بینالمللی متهم میشویم و خود را در مقابل کشورهای عضو سازمان ملل قرار میدهیم و طرف مقابل هم میتواند تعهدات خود را که یک بخش آن در برجام یا قطعنامه اشاره شده اجرا نکند. داور هم که معمولا به نفع آنها سوت میزند. داور ارزیابی عملکرد ما در این موارد آژانس است. آژانسی که به مدت ۱۵ سال اقدامات از روی حسننظر ما و با هدف راستیآزمایی آژانس در حوزه فناوری هستهای را در آخر هم نپذیرفت و حاضر نشد یک صفحه گزارش مثبت از اقدامات ایران ارائه دهد. آژانسی که دهها هزار نفر/ ساعت کار بازرسی کرد و با اعزام بازرسان به داخل کشور، تمام فعالیتهای ما را زیرنظر گرفت ولی نه حرف ما را در آخر قبول کرد و نه بازرسیهای خودش را کافی دانست و پرونده را در همان شرایط نگه داشت.
بذرپاش درباره موشکهای بالستیک نیز گفت: بخش دیگر محدودیتها درباره موشکهای بالستیک است. موشکهایی که در قطعنامه شورای امنیت پذیرفتهایم به مدت 8 سال بسیاری از اطلاعات حتی آزمایش این موشکها را در اختیار طرف غربی بگذاریم که این اتفاق بسیار نامبارکی خواهد بود. هدف آمریکاییها از مذاکرات بعد از لوزان که بعضی وقتها هم به زبانشان جاری میشد، اعمال محدودیت در توانمندی موشکی ما بود که به نظر میرسد بخشی از آن را توانستند در این قطعنامه بگنجانند و من نمیدانم طرف ایرانی با چه توجیهی آن را پذیرفت؟
وی اظهارداشت: آزمایش موشکهای بالستیک که با ادعای طرف غربی ما برای حمل کلاهکهای هستهای ممکن است از آن استفاده کنیم، ادعای باطلی است که آژانس انرژی اتمی میتواند هیچ وقت درباره آن راضی نشود، همان طور که در موضوع هستهای هم راضی نشد و با این همه بازرسی و دسترسی باز هم بر گزارشهای باطل خود اصرار کرد و ایران را متهم به استفاده غیرصلحآمیز از فناوری هستهای کرد.
این روند میتواند در حوزه موشکی نیز ادامه پیدا کند. اینکه ما وارد یک بازی بشویم که آزمایشهای موشکی خود را هم با آنها هماهنگ کنیم، یک بازی جدیدی است که مانند هستهای میتواند پایانناپذیر باشد، بنابراین طرف غربی به بهانه هستهای به دستاوردهای موشکی و نظامی ما هم احاطه و برای خنثیسازی آن هم میتواند برنامههای متعددی را برنامهریزی کند. کدام یک از کشورهای 1+5 حاضرند ذرهای درباره توانمندی نظامی خود نهتنها مذاکره حتی اطلاعات کوچکی را بدهند، چه برسد به اینکه توافق کنند بسیاری از اقدامات خود را زیرنظر آن انجام دهند. مهرداد بذرپاش خاطرنشان کرد: به نظر پذیرش بند مربوط به موشک در قطعنامه شورای امنیت اقدام بسیار اشتباهی بود که صورت گرفت و باید هرچه سریعتر نسبت به اصلاح آن اقدام کرد. نباید این موضوع را مشمول مرور زمان کنیم که بعدا برویم جلو و بگوییم ما حالا طور دیگری رفتار میکنیم. باید نسبت به اصلاح آن فورا اقدام کنیم و اعتراض خود را اعلام کنیم و در مجاری رسمی هم این اعتراض را ثبت و عدم قبول داشتن خود نسبت به این بند را صریحا و محکم اعلام و تلاش کنیم بلافاصله اصلاح شود.