گروه اجتماعی: امروز فردی پا به کشور خواهد گذاشت که در دوران نخستوزیریاش ویروس خطرناک ایدز به ایران صادر شد. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه که در پی توافق دولت با1+5 به ایران راه پیدا کرده همان فردی است که ارسال محموله خونهای آلوده و قربانی شدن بیماران هموفیلی دهه 60 را در پرونده خود دارد. ورود فابیوس به تهران در شرایطی اتفاق میافتد که حدود 18سال از پیگیری حقوقی این ماجرا گذشته و هنوز دولت فرانسه حتی یک یورو هم خسارت پرداخت نکرده است. لوران فابیوس که ویروس اچآیوی را به رگهای جامعه نجیب ایرانی تزریق کرد هماینک با پای خود وارد تهران شده و نگاه خانواده قربانیان این جنایت، انجمنها و NGOهای حامی این گروه از بیماران به دولتیها دوخته شده که آیا در میان مراودات و مذاکرات مرسوم که این روزها با چاشنی دلدادگی هم همراه است، صحبتی از مطالبه غرامت و پیگیری پرونده خونهای آلوده به میان کشیده میشود؟ این در حالی است که از چند هفته قبل از سفر وزیر خارجه فرانسه به کشور، موجهای مردمی اعتراض به این موضوع و درخواست گرفتن غرامت از کشور فرانسه در شبکههای اجتماعی و در بین افکار عمومی جامعه به راه افتاده است.
پیدا و پنهان ماجرای فابیوس
آنچه باعث نشانهگیری انگشت اتهام به سمت لوران فابیوس شده مربوط به فعالیت انستیتو مریو فرانسوی است که طی سالهای 1362 و 1363 فرآوردههای خونی آلوده به ویروس اچآی وی را وارد ایران کرد. نیاز کشور به فاکتورهای انعقادی که به عنوان داروی اصلی بیماران هموفیلی مصرف میشود در زمان جنگ تحمیلی دست ایران را پیش دولت فرانسه دراز کرد، در مقابل شرکت مریو هم محمولهای از فرآوردههای خونی آلوده به ایدز را راهی ایران کرد. ورود محموله فرانسوی به ایران همانا و آلودگی 976 نفر از بیماران هموفیلی به درد مضاعف ایدز هم همانا.
علنی شدن وجود ایدز در ایران
این در حالی است که تا سال 1366 این ماجرا مسکوت ماند و پس از شناسایی اولین بیمار مبتلا به ایدز در این سال وجود اچآی وی در ایران علنی شد و جامعهای که با پایبندی به اصول و عقاید خود مصونیت چشمگیری در برابر این ویروس مهلک به دست آورده بود به لطف فرانسویها و در پوشش دارو به زهر اچآی وی مسموم شد! به دنبال این موضوع پرونده خونهای آلوده از سال 73 در کمیسیون اصل 90 مجلس و از سال76 توسط مراجع قضایی ایران در دست پیگیری است که در سال 1383دادگاه، وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون را درباره این پرونده محکوم کرد اما آنچه تاکنون به درازا کشیده است محکومیت مقصر اصلی این پرونده یعنی انستیتو مریو فرانسه و فابیوس است، چراکه وزیر بهداشت وقت فرانسه به آگاهی از آلوده بودن محمولههای ارسالی به عراق، عربستان، آلمان و ایران اعتراف کرده است. نکته دردناک ماجرا که وضعیت ایران را وخیمتر کرده این است که سایر کشورها غرامت خود را از دولت فرانسه دریافت کردهاند اما نبود عزم جدی در دولت ایران برای احقاق حقوق خسارتدیدگان دست دولت فرانسه را در طفره رفتن از پرداخت غرامت به خانواده قربانیان باز گذاشته است.
صادرکننده ایدز در تهران
از ماجرای رقابت اقتصادی شرکت مریو فرانسه با آمریکا که باعث اتخاذ روشهای کمهزینهتر و حذف آزمایشهای تشخیصی در تولید فرآوردههای خونی و وقوع این جنایت شد که بگذریم نام فابیوس برای بسیاری از افراد و بویژه خانواده بیمارانی که با محموله فرانسوی فاکتورهای انعقادی به ویروس اچآی وی مبتلا شدند مترادف با انتشار ایدز است. از این جهت حضور لوران فابیوس در ایران به هر دلیل و بهانهای که باشد از نظر افکار عمومی تنها نمک پاشیدن به زخم کهنه خونهای آلوده و فرصتی مغتنم برای مطالبه غرامت به شمار میرود. شکلگیری کمپین«فابیوس عذرخواهی کن» و «اعتراض به ورود فابیوس» و ... که همزمان با سفر متهم پرونده خونهای آلوده توسط فعالان اجتماعی ایجاد شده بر این مطالبه عمومی صحه گذاشته است. علاوه بر این باید آمار 29هزار و 414 نفری مبتلایان به این بیماری را هم در نظر گرفت که به نوعی در اثر کاشت بذر علف هرز ایدز توسط فرانسه به این عدد و رقم رسیده است.
دادخواهی برای احیای آبرو
اگر یکی از بزرگترین عوامل رخنه ویروس کشنده و خطرناک ایدز به کشور را ارسال فاکتورهای آلوده به این ویروس از کشور فرانسه در نظر بگیریم باید به تمام 29 هزار نفری که هماکنون از راههای گوناگون به این بیماری مبتلا شدهاند حق داد که به فابیوس بهعنوان یک جنایتکار نگاه کنند. یکی از بیماران مبتلا به اچآی وی که تمایلی به انتشار نام خود نداشت در این باره به«وطن امروز» میگوید: هر زمان که پیشینه ورود ایدز به ایران را مرور میکنم و به نام فابیوس و دولت فرانسه میرسم حس انتقامجویی در من زنده میشود.
به گفته وی، دولت و وزارت بهداشت هم باید با چنین دیدگاهی با مقامات فرانسوی مواجه شوند و مطالبه بیماران مبتلا به اچآی وی را از یاد نبرند.
این بیمار درباره مشکلات این روزهای خود میافزاید: آنچه درباره این بیماری باعث دوچندان شدن رنجهای آن میشود به مخاطره افتادن آبروی افراد است، چرا که در جامعه ما سایه برخی نگاهها بر سر افراد بیمار سنگینی میکند.
بر این اساس دادخواهی برای جبران این آبرو هم از دیگر مطالبات مبتلایان به
اچایوی است.
سفر بیم و امید به تهران
همچنین زن میانسالی که با بیماری ایدز دست و پنجهنرم میکند درباره سفر فابیوس به ایران به
«وطن امروز» بیان داشت: انجام این سفر از نگاه مبتلایان به اچآیوی سفر بیم و امید است. از یک سو بیم آن وجود دارد که دولت تدبیر و امید براساس اتفاقات رخ داده طرح موضوع خونهای آلوده را به مصلحت نداند و از طرف دیگر این امید وجود دارد که ورود این فرد به ایران باب پیگیری مطالبات خانوادهها و قربانیان خیانت شرکت مریو فرانسه را باز کند تا شاید از این پس گروهها و انجمنهای حامی این افراد فارغ از هر نوع نگاه سیاسی بتوانند این راه نرفته را دنبال کنند.
دولت طرح شکایت نکرده است!
این موضوعی است که احمد قویدل، مدیرعامل کانون هموفیلی ایران نیز بر آن تاکید دارد. قویدل با اشاره به توافق ایران با 1+5 به «وطنامروز» میگوید: به دنبال این توافق فابیوس عازم ایران شده و از آن جهت که رویه انجمن ما حمایت از بیماران است امیدواریم این تعاملات برای رفع تحریم از داروها موثر واقع شود و به وضعیت بیماران کمک کند.
وی میافزاید: موضوع دیگری که لازم است مورد توجه قرار گیرد رسیدگی به پرونده خونهای آلوده است که از سال 76مفتوح مانده اما نکته ماجرا اینجاست که تاکنون هیچ مقام دولتی علیه دولت فرانسه دادخواست ارائه نداده و پرداخت غرامت یا عذرخواهی مقامات فرانسوی را خواستار نشده است.
به باور مدیرعامل کانون هموفیلی ایران، آنچه رسیدگی به این پرونده را با مشکل مواجه کرده این است که ارگانهای داخلی مسؤول در این حوزه در پاسخ به مراجع قضایی از نبود آلودگی به اچآی وی در نمونههای فرانسوی گزارش دادهاند.
قویدل با اشاره به دستور رهبر انقلاب برای رسیدگی به ماجرای خونهای آلوده خاطرنشان کرد: ذیل شکایت پدری که 2 فرزندش قربانی ایدز شدند رهبر انقلاب دستور قاطع صادر کردند تا این موضوع پیگیری شود اما از سال 76 تاکنون این ماجرا به فرجام لازم نرسیده است.
وی با اشاره به آمار اولیه 125نفری بیماران هموفیلی که با فاکتور 8 فرانسوی به ایدز مبتلا شدند، اظهار میدارد: بدون شک برای دولتی که برای موضوع هستهای با مذاکره به توافق دست یافته حل مشکل پروندهای در حد یک شرکت فرانسوی به صورت تلفنی امکانپذیر است.
بزنگاهی به نام سفر فابیوس
جالب اینجاست که فرانسه از وضعیت آلودگی فرآوردههای خونی صادر شده اطلاع داشته است، این را میتوان از اعتراف وزیر بهداشت دولت فابیوس به خوبی متوجه شد از این گذشته دریافت خسارت دیگر کشورهای قربانی این توطئه هم نشان میدهد جرم شرکت مریو به اثبات رسیده و به نوعی مسیر احقاق حق ایران هم به شرط وجود اراده در دولت هموار شده است. این موضوعی است که حبیب بهرامی، مدیرعامل انجمن سیمای سبز رهایی که در حمایت از بیماران مبتلا به ایدز فعالیت دارد بر آن تاکید دارد. وی در این باره به «وطن امروز» میگوید: دولت به بهانه مشکلات مالی و اقتصادی موجود کمک چندانی به پیشگیری از بیماری ایدز ندارد. اگر دولت بتواند با آمدن فابیوس به ایران از فرانسه غرامت دریافت کند میتواند این بودجه را در وزارت بهداشت برای برنامههای پیشگیری از ایدز هزینه کند. به گفته بهرامی، هماکنون که به دنبال انجام توافق رقابت اقتصادی برای حضور در ایران بین کشورهایی مانند چین، کره و آلمان ایجاد شده دولت فرانسه هم برای حضور در این بازار استقبال میکند، بر این اساس دولت باید از این بزنگاه استفاده کند و شرط انجام هر نوع همکاری را پرداخت غرامت قرار دهد. وی خاطرنشان کرد: مباحث حقوقی این کار نیز به دلیل اینکه فرانسویها بحث آلودگی خونها را پذیرفتهاند و سایر دولتهای متضرر خسارت خود را دریافت کردهاند مقدور و ممکن است بویژه اینکه شرایط سیاسی فعلی هم به نفع ایران تغییر یافته و در صورت وجود اراده در دولت میتوان برای دریافت خسارت امیدوار بود.
مدارک کافی برای محکومیت فرانسه
مدارک و مستندات لازم برای محکوم کردن دولت فرانسه درباره پرونده خونهای آلوده وجود دارد.
علی صابری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران و وکیل پرونده خونهای آلوده در جریان یکصد و هفتاد و سومین جلسه شورای شهر تهران گفت: برخلاف اظهارنظر وزیر بهداشت و وزیر دادگستری، مستندات لازم برای محکوم کردن دولت فرانسه و شرکت خاطی درباره خونهای آلوده وجود دارد. صابری بیان داشت: بنده صحبتهای وزیر دادگستری را شوخی تلقی کردم که اظهار کردند مستندات لازم برای محکوم کردن دولت فرانسه وجود ندارد که در آینده پاسخ لازم را به ایشان اعلام خواهم کرد. عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به مستندات و مدارک موجود درباره خونهای آلوده تاکید کرد: ما داوری در این بخش را به مردم میسپاریم. وی تاکید کرد: به طور قطع مردم ما حاضر نیستند که ماشینهای فرانسوی را سوار شوند و در عوض هموطنانشان آلوده به ایدز باشند.
صابری اظهار امیدواری کرد: با عزم دولت و تعامل قوه مجریه و قضائیه پیگیریهای لازم درباره پرونده خونهای آلوده ادامه داشته باشد و با مسببان اصلی آن برخورد شود.