عبدالباری عطوان*: رسانه‌های عربستان سعودی این روزها با خجالت و کم‌رویی شدید یکمین سالگرد به قدرت رسیدن سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور را به عنوان جانشین برادرش، عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه قبلی جشن می‌گیرند اما دستاوردهایی که این رسانه‌ها از آن دم می‌زنند به نظر بسیار محدود است، از جنگ عربستان در یمن و سوریه تا مواجه شدن با بیشتر کشورهای تولیدکننده نفت در کنار ورشکسته شدن برخی شرکت‌های نفتی آمریکایی در پی جنگ نفتی عربستان تنها بخشی از دستاوردهای یک سال پادشاهی ملک سلمان است. جشن رسانه‌های سعودی با گزارش «مرکز تحقیقات راهبردی مسائل خلیج‌فارس» در واشنگتن همزمان شده است. این مرکز تحقیقاتی طی گزارش مهمی از قصد کناره‌گیری سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی به نفع پسرش محمد بن سلمان، وزیر دفاع و جانشین ولیعهد که همه‌کاره عربستان است، خبر داد و اعلام کرد پادشاه برادرانش را از قصد خود در این‌باره آگاه کرده است. روزنامه رأی‌الیوم می‌خواهد درباره مقامات عربستان بنویسد اما سعودی‌ها آن را دخالت در مسائل داخلی خود می‌دانند، در حالی‌که خود عربستان جنگ بی‌امانی در یمن به راه انداخته و جنگ نیابتی در سوریه را مدیریت می‌کند و نیز ائتلاف‌های نظامی و اسلامی تشکیل داده و در حال سازماندهی معارضان سوریه است و جنگ سردی علیه ایران راه انداخته. با این همه تحرکات در منطقه نوشتن درباره مقامات سعودی دخالت در مسائل داخلی عربستان محسوب می‌شود؟ پس یکی به ما بگوید این همه تحرکات عربستان که در بالا بیان شد اگر دخالت در امور دیگر کشورها نیست اسمش را چه باید گذاشت؟ برای نویسندگان عرب ممنوع است از مقامات عربستان بنویسند ولی روزنامه‌نگاران بیگانه مانند توماس فریدمن آمریکایی و مجله اکونومیست انگلیس اجازه دارند درباره آنها مطلب بنویسند. اکونومیست در مصاحبه 5 ساعته با محمد بن سلمان اخیرا گزارش تاسفباری از وضعیت عربستان در جنگ یمن منتشر کرد و از رسیدن موشک‌های کاتیوشای ارتش یمن به قلب نجران عربستان خبر داد و نوشت موشک‌های کاتیوشای یمنی‌ها به چند متری مقر ژنرال سعد العلیان، فرمانده منطقه اصابت کرد و شیشه‌های دفتر او شکسته شد. به نوشته اکونومیست، 7 هزار شهروند از شمال نجران مهاجرت کرده‌اند. رسانه‌های سعودی جنگ در یمن را که به عمر یک ساله خود نزدیک می‌شود، از دستاوردهای دوره جدید نمی‌شمارند؛ باوجود اینکه محمد بن سلمان اصرار دارد که در آن پیروز شده است و
80 درصد خاک یمن را به استثنای 3 شهر بزرگ و استان‌های صنعا، تعز و آب یمن به کنترل خود در آورده است. اما حقیقت تماما مغایر با آن است، زیرا اکثر شهرهایی که نیروهای ائتلاف تحت رهبری عربستان بر آن سیطره یافته‌اند، - از جمله عدن و المکلا و الضالع و ابین- به طور جزئی یا کلی به دست گروه القاعده یا رقبیش یعنی گروه داعش افتاده است. پیروزی عربستان سعودی در یمن در آینده نزدیک به طور کلی بعید است و رسیدن به حل و فصل سیاسی به علت به سرانجام نرسیدن مذاکرات ژنو نیز ممکن نیست. عربستان در کنار کاهش شدید قیمت نفت در حال مبارزه با انصارالله است که توان نظامی مانند حزب‌الله دارد و با علی عبدالله‌صالح که از توان نظامی و تجربه جنگی زیادی برخوردار است مواجه است. این مسائل باعث شده مشکلات عربستان در جنگ یمن مضاعف شود و ریاض تنها باید به فکر نحوه مدیریت این جنگ باشد و نه پیروزی... مبلغان سعودی در انتقاد از سیاست‌های عربستان جرأت بیان ندارند و کسی نمی‌تواند اساسا انتقاد کند و اگر فقط یک خط در شبکه اجتماعی توئیتر مطلب انتقادآمیزی نوشته شود، نویسنده آن به 10 سال زندان محکوم می‌شود چه برسد به اینکه کسی آشکارا انتقاد کند. در این‌باره سلمان العوده، مبلغ برجسته سعودی از میان دیگر مبلغان برجسته اندکی جرأت به خرج داد و با اظهارنظر درباره جنگ یمن به اکونومیست گفت جنگ یمن جنگی است که تنها میلیاردها دلار خرج آن شده و به کشته شدن نظامیان سعودی انجامید و تحولات این جنگ در حال درجا زدن است و پیشرفتی حاصل نشده پس این جنگ چه فایده‌ای دارد؟
* تحلیلگر برجسته مسائل منطقه