برداشت

دولت انتصابي فياض و چالش‌هاي پيش‌رو دولت انتصابي سلام فياض چندي پيش مجددا در حضور محمود عباس سوگند ياد كرد تا دوران كاري خود را عملا تمديد كرده باشد. فیاض بیش از دو ماه پیش با ادعاي کمک به آشتی میان فتح و حماس از سمت خود استعفا داده بود اما تقريبا مطمئن بود كه مجددا از جانب عباس، مسؤول تشكيل دولت خواهد شد. در اين مدت انتقاد‌های بسياري به دولت فياض وارد بود. بخشي از اين انتقاد‌ها جنبه هویتی داشت يعني فلسطينيان اساسا هويت اين گروه را زير سوال مي‌بردند و بر اين باور بودند كه باتوجه به اين موضوع كه بر خلاف قانون اساسي فلسطين دولت انتصابي فياض به پارلمان نرفته و خود را به نمایندگان منتخب مردم فلسطين عرضه نكرده است فاقد مشروعيت است. گروه ديگري نيز عملكرد دولت انتصابي سلام فياض را زير سوال مي‌بردند. اين گروه بر اين باور بودند كه دولت سلام فياض عملكردي بسيار ضعيف داشته است به همين دليل بارها در دوران حكومت فياض شاهد اعتراض‌های متعدد صنفي از جانب اقشار مختلف مردم بوديم. افزون بر اين، عملكرد سلام فياض نيز در جريان بازسازي غزه هيچ جاي دفاعي نداشت. البته طبيعي به نظر مي‌رسيد كه تشكيلات خودگردان مادامي كه با ارتش عبري دست در دست هم به جنگ حماس مي‌روند، براي بازسازي غزه هيچ اقدامي انجام نخواهند داد، از اين رو تمامي مبالغي كه از جانب مجامع بين‌المللي و دولت‌ها براي كمك به مردم غزه تخصيص داده شده بود، نه‌تنها صرف اين منطقه نشد كه تماما جيب افرادي نظير سلام فياض و محمد دحلان و ديگر اعضا و سران رژيم صهيونيستي را پر كرد. در حال حاضر نيز تشكيل مجدد دولت انتصابي فلسطين به نخست‌وزيري سلام فياض را بايد آخرين ميخ بر تابوت مذاكرات گروه‌هاي فلسطيني دانست چرا كه ابومازن عملا با اين اقدام بر مذاكراتي كه مي‌توانست همگرايي گروه‌هاي فلسطيني را در پي داشته باشد، خط قرمز كشيد. فارغ از آنكه محمود عباس به عنوان كسي كه دوران زعامتش بر تشكيلات خودگردان در20 دی‌ماه سال گذشته پايان يافته و صلاحيت عزل و نصب دولتي را ندارد، اين دولت انتصابي جديد نيز مانند دولت قبلي خود را به رأي پارلمان نگذاشت و اين دو موضوع سبب مي‌شود كه دولت سلام فياض كماكان دولتي فاقد هرگونه مشروعيت قلمداد شود و با بحران مشروعيت موجود دست و پنجه نرم كند. از سوي ديگر تشكيل اين دولت را به دستور ابومازن بايد مانور تشكيلات خودگردان فلسطين در تقابل با حماس دانست. پس از آنكه حماس در جريان مذاكرات قاهره خواسته‌هاي زياده‌خواهانه تشكيلات خودگردان را نپذيرفت، محمود‌عباس به تهديد خود عمل كرد و با تشكيل دولتي جديد عملا سناريوي تشكيل دولت وحدت ملي را در آتش انداخت و سوزاند. حال آنكه از ابتداي مذاكرات نيز مشخص بود كه حماس شروط تشكيلات خودگردان مبني بر اصلاح قانون انتخابات، بازسازي غزه و همچنين اداره امنيت غزه به دست فتح را نخواهد پذيرفت. به واقع تشكيلات خودگردان با اداره غزه از سوی خود و پذيرفتن مسؤوليت بازسازي اين منطقه جنگزده تلاش داشت كه حماس را مسؤول جنگ و خرابي و نابودي غزه و خود را مسؤول بازسازي آن نشان دهد تا از اين رهگذر بتواند آراي اين مردم را نيز براي انتخابات آتي فلسطين به خود اختصاص دهد و محبوبيت قابل‌توجهي ميان آنها به دست آورد. در حال حاضر و در دولت جديد و انتصابي سلام فياض علاوه بر اينكه هيچ نماينده‌اي از حماس وجود ندارد، جنبش فتح نيز به علت آنكه محمود‌عباس براي تشكيل دولت هيچ مشورتي با آنها نكرده است دولت را تحريم كردند تا اختلافات داخلي آنها بيش از هر زمان ديگري نمايان شود. اكنون کابینه انتصابي جدید شامل ۲۴ وزارتخانه است و سلام فیاض افزون بر مقام نخست‌وزیری، پست وزارت دارایی را هم در اختيار دارد. هفت تن از وزیران کابینه جدید در دولت قبلی سلام فیاض نیز حضور داشته‌اند و بقیه آنها چهره‌های تازه‌ای هستند. با اين وجود با مخالفت گسترده گروه‌هاي فلسطيني و حتي فتح، نمي‌توان هيچ آينده روشني را براي اين دولت انتصابي پيش‌بيني كرد و اساسا انتظار انجام فعاليت‌هاي مثبت نيز از اين دولت انتصابي واهي به نظر مي‌رسد و دولت سلام فياض تنها روي كاغذ دولت انتصابي فلسطين است و كارايي نخواهد داشت، چنانكه حكومت دور قبل سلام فياض نيز اين مسأله را به عينه ثابت كرد. به نظر مي‌رسد در حال حاضر اميد محمود عباس تنها به مصر به عنوان متحد قديمي خود است. ابومازن از دولت قاهره انتظار دارد كه از طريق فشار بر گروه‌‌هاي مختلف فلسطيني زمينه را براي به رسميت شناخته شدن دولت تكنوكرات سلام فياض مهيا كند. اين در حالي است كه دولت مصر عملا هيچ تسلطي بر حماس ندارد و اساسا فاصله حماس با دولت قاهره بسيار زياد است و شكست مذاكره قاهره نيز اين مسأله را به خوبي اثبات كرد. سفر چندي پيش محمود عباس به دمشق نشان داد كه ابومازن به سران سوريه دل بسته است و تلاش دارد با استفاده از نفوذ دمشق بر گروه‌هاي مقاومت فلسطيني بویژه حماس به عنوان دولت منتخب فلسطين، راه را براي پذيرش دولت انتصابي سلام فياض مهيا كند؛ سناريويي كه فاصله بسياري با واقعيت دارد.