مشکل موصل در حال حاضر که زمزمه‌های نزدیک شدن عملیات آزادسازی آن بلند شده است، در این نیست که تروریست‌ها این شهر را اشغال کرده‌اند بلکه مشکل اینجاست که این شهر به محور تقابل کردی- عربی و شیعی- سنی تبدیل شده است. عوامل منطقه‌ای، بین‌المللی و داخلی متعددی در این درگیری‌ها حضور دارند، این عوامل به گونه‌ای در هم تنیده شده‌اند که امکان تخیل آزادسازی امن و ساده این شهر را در ذهن انسان بعید قرار داده و تصور حجم بالای درگیری‌های سیاسی و نظامی و سخت بودن تقابل بعد از آزادسازی آن را در ذهن تسهیل می‌کند. تسلط بر این شهر، از یک‌سو از اولویت‌های مهم آمریکاست؛ موصل خاستگاه اساسی پروژه آمریکایی مبنی بر تجزیه عراق به دولت‌های کوچک تحت سلطه خود است. به همین علت آمریکایی‌ها به همراه متحدان کُرد و عشایر خود اصرار دارند نیروهای الحشد الشعبی (بسیج مردمی) در آزادسازی این شهر نقش نداشته باشند. این شهر همچنین برای ترک‌ها نیز مهم است؛ آنکارا به دنبال ایجاد سلطنت عثمانی جدید است و به موصل به‌عنوان پایگاه حیاتی نفوذ خود در این سلطنت در شرایط شکست در سوریه نیاز دارد. در همین راستا، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه چند روز پیش در گفت‌وگو با یک شبکه تلویزیونی سعودی در اظهاراتی تفرقه‌‌آمیز گفت: «بعد از اینکه موصل از دست داعش آزاد شد، فقط اعراب سنی، ترکمن‌ها و کردهای سنی باید در آنجا باقی بمانند و این شهر نباید به دست شیعیان بیفتد». اردوغان همچنین تأکید کرد هیچ کس نمی‌تواند جلوی مشارکت ترکیه در عملیات آزادسازی موصل را بگیرد. در این میان، اصرار ترکیه به مشارکت در عملیات آزادسازی موصل به درخواست اقلیم کردستان عراق و به‌رغم مخالفت‌های گسترده دولت مرکزی بغداد و نگاه سرد واشنگتن به آن، به موضوع داغ محافل سیاسی تبدیل شده است و واکنش‌های مقام‌های سیاسی و نظامی در عراق به این مداخله نظامی ترکیه، بار دیگر روابط دوجانبه را بحرانی‌تر کرده است. نخست‌وزیر عراق نسبت به تبدیل «ماجراجوییهای ترکیه» در عراق به درگیری‌های منطقه‌ای هشدار داد و مخالفت خود را با متوسل شدن به راهکار نظامی برای بیرون کردن نیروهای ترکیه از شمال عراق اعلام کرد. حیدر العبادی گفت: ورود نیروهای خارجی به عراق برای مشخص کردن اوضاع اقدامی «غیرقابل قبول» است و ما با حضور هرگونه نیروی خارجی در خاک کشورمان مخالفیم. ما بارها از ترکیه خواسته‌ایم در امور عراق دخالت نکند. من نگرانم که ماجراجویی ترکیه به یک جنگ منطقه‌ای تبدیل شود. هادی العامری، دبیرکل سازمان بدر عراق نیز به جار و جنجال‌های مقام‌های ترکیه درباره موصل، واکنش شدیدی نشان داد و ترکیه را تهدید به مقابله کرد. هادی العامری که از فرماندهان بارز الحشدالشعبی است، در بیانیه‌ای گفت: نیروهای امنیتی با هر نیروی خارجی که بخواهد خودش را وارد عملیات موصل کند به مثابه تروریست‌های داعش برخورد خواهند کرد و موصل را فقط نیروهای عراقی باید آزاد کنند.
مصوبه پارلمان عراق علیه ترکیه
پارلمان عراق نیز بعدازظهر سه‌شنبه با اکثریت قاطع بیانیه‌ای را تصویب کرد و در آن از دولت عراق خواست با اشغالگر نامیدن دولت ترکیه، از حضور نظامی این کشور در شمال عراق به مجامع بین‌المللی شکایت کند. در این بیانیه آمده است: تصمیم پارلمان ترکیه در جهت حضور نیروهای ترکیه در خاک عراق را رد می‌کنیم؛ حضور هر نیروی خارجی در خاک عراق پذیرفتنی نیست و دولت عراق باید تمام اقدامات قانونی و دیپلماتیک را برای حفظ تمامیت ارضی عراق به کار برد و در روابط تجاری و اقتصادی با ترکیه تجدیدنظر کند. در ادامه بحران بر سر حضور نیروهای ترکیه در شمال عراق و سخنان اخیر اردوغان و واکنش دولت و پارلمان عراق به آن، 2 کشور صبح سه‌شنبه، سفرای یکدیگر را احضار کردند. همزمان، معاون نخست‌وزیر ترکیه ادعا کرد وقتی عراق دچار افتراق‌ها و اختلافات سیاسی بسیار است، هیچ کس حق ندارد با حضور نیروهای ترکیه در شمال عراق مخالفت کند. نعمان کورتولموش با تاکید بر موضع آنکارا برای حضور در عملیات آزادسازی «موصل» از دولت عراق پرسید: «شما کجا بودید زمانی که داعش موصل را تصرف کرد؟» ترکیه علاوه بر دخالت در عراق، اکنون در سوریه نیز دخالت نظامی می‌کند. ارتش ترکیه پیش‌تر، از اوایل شهریور ماه به بهانه مقابله با شبه‌نظامیان کُرد سوریه و دور کردن تروریست‌های داعش از مرزهای خود، عملیاتی با عنوان «سپر فرات» را شروع کرد و با کمک معارضان سوری مورد حمایت آنکارا، حد فاصل شهر مرزی جرابلس سوریه تا اعزار را به تصرف خود درآورد. نیروهای وابسته به ترکیه همچنان در عمق خاک سوریه به پیشروی خود ادامه می‌دهند و امروز روستای «ترکمن بارح» را در شمال ریف حلب به تصرف خود درآوردند. در همین راستا و در واکنش به اظهارات مقام‌های ترکیه، سرگرد دوریان، فرمانده ائتلاف ضد داعش به‌رهبری آمریکا حضور نظامی ترکیه در شمال عراق را «غیرقانونی» اعلام کرد. پیش‌تر سخنگوی نیروهای بسیج مردمی عراق نیز گفته بود علت تأخیر در آغاز عملیات آزادسازی شهر موصل از دست داعش ترکیه است.
ادامه حملات آمریکا به نیروهای عراقی
همزمان با این تحولات، جنگنده‌های آمریکایی، روز گذشته بار دیگر به مواضع نیروهای عراقی حمله کردند که در پی آن 21 تن از نیروهای «الحشد العشایری» کشته و 5 تن دیگر زخمی شدند. یک منبع در میان نیروهای الحشد العشایری با اعلام این خبر افزود: این حمله، امروز چهارشنبه رخ داد و نیروهای ما در حالی که داخل مقر خود بودند مورد هدف بمباران ائتلاف بین‌المللی قرار گرفتند. به گفته وی، این حمله در روستای «خرائب جبر» در بخش غربی القیاره در جنوب موصل رخ داد. در این حمله همچنین تزهان اللهیبی، فرمانده نیروهای الحشد العشایری نیز کشته شد. نیروهای الحشد العشایری در کنار ارتش عراق در جنوب موصل حضور دارند؛ آنها در عملیات غرب الانبار نیز نقش بالایی دارند. بمباران مواضع نیروهای عراقی برای اولین بار نیست که اتفاق می‌افتد و پیش از این نیز بارها هواپیماهای آمریکایی به جای تروریست‌های داعشی، مواضع ارتش عراق و نیروهای الحشد الشعبی را بمباران کرده‌اند که هر دفعه ائتلاف آمریکایی آنها را سهوی دانسته است.
قربانی شدن ده‌ها غیرنظامی در حمله ترکیه به حلب
در پی توقف همکاری آمریکا و روسیه درباره آتش‌بس انسان‌دوستانه در سوریه، ترکیه اعلام کرد برای احیای این آتش‌بس، پیشنهادی تازه دارد. سخنگوی رئیس‌جمهور ترکیه، سه‌شنبه گفت آنکارا پیشنهادی را برای احیای توافق آتش‌بس در سوریه مطرح خواهد کرد. ابراهیم کالین افزود اردوغان ممکن است درباره این موضوع با باراک اوباما و ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، تلفنی گفت‌وگو کند. ترکیه در حالی دم از اقدامات انسان‌دوستانه در سوریه می‌زند که جنگنده‌های این کشور روز گذشته طی حمله‌ای به شهر الباب در حومه شرقی حلب، ده‌ها غیرنظامی را به قتل رساند. شورای دموکراتیک سوریه اعلام کرد در حمله هوایی ارتش ترکیه به روستایی در شمال سوریه ده‌ها غیرنظامی کشته و زخمی شدند. بر این اساس، توپخانه‌ها و جنگنده‌های ارتش ترکیه در نزدیکی مرز سوریه به بهانه حضور تروریست‌های داعش، شهر کردنشین الباب را هدف گلوله و موشک قرار دادند که درپی آن حداقل 28 غیرنظامی کشته و 100 نفر دیگر مجروح شدند. این شورا از سازمان‌های بین‌المللی خواست ضمن ارائه کمک‌های دارویی و انسانی، برای بررسی این موضوع کمیته ویژه تشکیل دهند و آن را «تجاوز ترکیه» به سوریه نامید.