کد خبر: 167914تاریخ: 1395/9/2 00:00
ترامپ از سعودی‌ها نفت نمی‌خرد
عقب‌نشینی تدریجی عربستان در منطقه
تنش در روابط میان آمریکا و عربستان سعودی پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری بویژه پس از اتهامات نسبت داده شده از سوی وی علیه ریاض در مرحله مبارزه انتخاباتی‌اش، حاکم شده است. یکی از اتهامات نسبت داده شده علیه عربستان حمایت از باندهای جنایتکار در منطقه خاورمیانه و بر هم زدن ثبات در منطقه و تلاش جهت تسلط یافتن بر نفت در یمن است. مجله آمریکایی فوربس در همین راستا نوشته، ترامپ متعهد شده است به جای واردات نفت خام از آنچه دشمنان و باندهای نفتی می خواند، استقلال کامل نفتی ایجاد کند. وزیر نفت عربستان هم در واکنش به این اظهارنظر ترامپ گفت: او باید منافع تعامل با عربستان را درک کند. این موضع‌گیری در حالی از سوی ترامپ اعلام می‌شود که ریاض بیش از 2 سال است با فشارهای اقتصادی روبه‌رو است. اما دردسر دولت ترامپ به عربستان تنها در این زمینه محدود نمی‌شود. ترامپ گفته است از قانون «عدالت علیه حامیان تروریسم» موسوم به «جاستا» که به خانواده‌های قربانیان حملات یازدهم سپتامبر این مجوز را می‌دهد که از عربستان سعودی به دلیل حمایت از تروریسم شکایت و درخواست غرامت کنند، حمایت می‌کند. ترامپ همچنین در طول مبارزات انتخاباتی خود، عدم دوستی خود را نسبت به این کشور نشان داد و بر عدم واردات نفت آن تأکید کرد و خواستار پرداخت حدود یک‌چهارم از درآمدهای نفتی عربستان در مقابل حمایت کشورش از آن شده است. همین نگرانی‌ها، عربستان سعودی را به اتخاذ 2 گام اصلی و مهم در راستای تلاش برای کاستن از میزان خسارت‌های احتمالی وادار کرده است: نخست: اعزام عادل الجبیر، وزیر خارجه‌اش به آمریکا جهت انجام ماموریتی «پیشگیرانه» که هدف از آن، محدود کردن هرگونه ضرری است که می‌تواند در نتیجه پیروزی ترامپ بر این کشور وارد شود و همچنین تقویت ائتلاف سابق بین 2 کشور که به مدت 80 سال ادامه داشته است. دوم: انعقاد قرارداد با بیش از 12 شرکت غول‌پیکر روابط عمومی و استخدام بسیاری از شخصیت‌های آمریکایی فعال مانند وزرا و دیپلمات‌های سابق برای دفاع از منافع (عربستان) در رسانه‌های خبری و نهادهای سیاسی و اقتصادی آمریکا. درباره مورد نخست می‌توان گفت این مورد در 2 بازدید الجبیر از کنگره طی چند روز اخیر هفته گذشته که در راس هیاتی از جمله شامل «محمد آل‌شیخ» وزیر مشاور انجام شد، منعکس شده است. الجبیر در این بازدید با 2 شخصیت ارشد و تاثیرگذار یعنی جان مک‌کین، رئیس کمیته نیروهای مسلح در مجلس نمایندگان و سناتور اروین هش، رئیس کمیته مالی در مجلس سنای آمریکا دیدار کرد. ولی درباره اقدام دوم باید گفت شخصیت‌هایی مانند دنیس راس، فرستاده سابق (رئیس‌جمهور آمریکا) در خاورمیانه و زلمای خلیل‌زاد، سفیر اسبق در عراق استخدام شده‌اند تا در راس سرنیزه در اقدامات روابط عمومی معکوس ترامپ قرار گیرند. تمرکز الجبیر بر 2 مجلس سنا و نمایندگان گام مهمی، هرچند دیرهنگام محسوب می‌شود؛ زیرا این دو مجلس بودند که وتوی «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا برای جلوگیری از صدور قانون جاستا را خنثی کردند. این ماموریت الجبیر احتمالا دشوار است؛ زیرا جمهوری‌خواهان در حال حاضر به هر دو مجلس سیطره و اکثریت آن را در اختیار دارند و اینها پشت رئیس‌جمهور جدید صف کشیده‌اند و بخوبی می‌دانند که دولت‌های سعودی و قطر از خانم «هیلاری کلینتون» در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت می‌کردند و به ستاد انتخاباتی وی کمک‌های مالی غیرمستقیمی کردند. روزنامه رای‌الیوم در تحلیلی درباره سفر الجبیر به واشنگتن در چنین برهه‌ای، نوشته است: این سفر در سایه تحولات خطرناکی انجام شد که اخیرا در پرونده‌های سوریه، عراق و یمن حاصل شده است؛ جنگ حلب به اوج خود رسیده و جنگ موصل نیز همچنین، از سوی دیگر سفر جان کری، وزیر خارجه آمریکا به مسقط و دیدارش با هیات انصارالله به‌منظور بسترسازی برای ازسرگیری گفت‌وگوها انجام شده است. این غیبت الجبیر از این تحولات شتابنده نشان‌دهنده این است که دولت سعودی عقب‌نشینی تدریجی از پرونده‌های مربوط به منطقه را شروع کرده و روابطش با دولت جدید آمریکا را در صدر اولویت‌های خود قرار داده است. به نظر می‌رسد احتمال موفقیت الجبیر با توجه به بزرگی و ضخامت چالش‌های فراروی ماموریتش، از جمله خصومت قوی
2 موسسه قدرت آمریکا یعنی مجلس سنا و مجلس نمایندگان خیلی اندک است.