گروه سیاسی: توافقی که قرار بود چرخ سانتریفیوژها و اقتصاد را با هم بچرخاند، برای مردم گشایش اقتصادی به دنبال داشته باشد و مشکل ازدواج و حتی آب خوردن مردم را حل کند در این یک‌سال نه تنها گشایشی حاصل و مشکلی را حل نکرد که خودش به مشکلی بزرگ‌تر تبدیل شد تا این روزها در آستانه یک‌سالگی برجام که آمریکا با تصویب قانون تمدید 10 ساله تحریم‌های ایران(ISA)، به دنبال نقض این توافق است، تنها توجیه دولت برای حفظ برجام که به اعتقاد حسن روحانی و تیم مذاکره‌کننده‌اش براساس منافع طرفین به صورت «برد- برد» تدوین شده است، این باشد که ادامه حیات برجام به نفع آمریکاست! به گزارش «وطن‌امروز» شاید سرسخت‌ترین منتقد برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام نیز گمان نمی‌کرد حسن روحانی و مسببان به بار آمدن برجام که در یک سال گذشته تنها به دنبال توجیه تحریم‌های آمریکا و تاکید بر عدم مغایرت آن با برجام بودند، با تصویب تمدید تحریم‌های 10 ساله علیه کشورمان، به بخش کوچکی از واقعیت‌های نهفته برجام اعتراف کنند؛ واقعیتی که نشان می‌دهد اولا تحریم‌ها تاثیر آنچنانی بر اقتصاد ایران نداشته و ندارد و در ثانی ایران هیچ ابزار قابل توجهی برای مقابله با نقض برجام از سوی آمریکا ندارد و همین مساله نیز باعث شده است قانونگذاران آمریکایی به دنبال تصویب قوانین تحریمی جدید علیه ایران باشند تا به کمک آن ابزار تغییر برجام را برای دولت آینده آمریکا فراهم کنند. اما در چنین شرایطی که عملا ادامه حیات برجام به خطر افتاده است و ایران باید راهکارهای عملیاتی خود را برای نقض برجام از سوی طرف آمریکایی تدوین و تشریح کند، محمدجواد ظریف عامل اصلی به وجود آوردن برجام، سخن از منافع آمریکا در تداوم اجرای برجام گفته است. ظریف که عصر پنجشنبه به وقت محلی در جمع اعضای موسسه امور بین‌الملل ژاپن سخنرانی می‌کرد، در پاسخ به سوالی درباره ترامپ و موضع وی در قبال پایان دادن به توافق هسته‌ای گفت: توافق هسته‌ای یک توافق یکجانبه میان ایران و آمریکا نیست، بلکه توافقی چندجانبه است که از سوی دیگر کشورها تقویت شده و اتحادیه اروپایی به طور مستقیم در آن مشارکت داشته و در نهایت از سوی سازمان ملل و در قالب قطعنامه‌ای تصویب شده است.
به گزارش تسنیم، وی افزود: به نظر من این به نفع آمریکا و بقیه جامعه بین‌المللی است که به این توافق بین‌المللی پایبند باشند. بنابراین نکته اول این است که این یک توافق دوجانبه نیست که آمریکا بخواهد بسادگی سخن از مذاکرات مجدد یا خروج از آن را به میان آورد و دوم اینکه این به نفع خود آمریکا نیز هست که به توافق پایبند باشد. چرا این را می‌گویم؟ دلیش این است که از نظر آمریکایی‌ها بهترین حالت این خواهد بود که بتوانند تحریم‌ها را آنگونه که قبل از برجام داشتند اعمال کنند. در صورتی هم که آمریکا این توانایی را داشته باشد که تحریم‌ها را اعمال کند چه چیزی عایدش خواهد شد؟ اصلا چرا از همان ابتدا آمریکا پای میز مذاکرات آمد؟ اگر با اعمال تحریم‌ها می‌توانست اقتصاد ما را نابود کند چرا پای میز مذاکره آمد. وی با اشاره به روند گسترش تحریم‌ها مانند تزریق واکسن گفت: به سبب اقدام آمریکا ما واکسینه شده‌ایم و یاد گرفتیم چگونه روی پای خود و بر پایه اقتصاد خود بایستیم. ما یادگرفتیم چگونه امنیت خود را بر پایه اتکا به مردم تضمین کنیم. اگر چه برای تعامل با دنیا آمده‌ایم اما اگر این رابطه قطع شود نخواهیم مرد. آنها به این نتیجه رسیدند و به همین دلیل پای میز مذاکره آمدند. دانستند که تحریم‌ها با وجود فلج‌کنندگی، اثرگذار نخواهد بود.
وی در ادامه با اشاره به پیشرفت‌های ایران با وجود تحریم‌ها گفت: همه اینها موید این امر بود که تحریم‌ها اثر ندارد و تحریم‌ها اراده ایرانی‌ها را نخواهد شکست. از این رو ما به همراه دوستان خود در جامعه بین‌المللی تلاش خواهیم کرد برجام و اجرای آن ادامه پیدا کند. در دیدارهایی که در این 2 روز در ژاپن با نخست وزیر و وزیر خارجه داشتم و در دیدارهایم در چین و قبل از آن هند، همه بر این امر تاکید داشتند که این توافق هسته‌ای یک توافق بین‌المللی است و باید به آن احترام گذاشت اما این به آن معنی نیست که گزینه‌های ما محدود است. من اعتقاد دارم توافق برجام به بقای خود ادامه خواهد داد.
تجویز برجام در سوریه
اما در شرایطی که با تصویب قانون ISA در آمریکا و احتمال بالای امضای آن توسط باراک اوباما، برجام عملا از سوی آمریکا نقض شده است، محمدجواد ظریف در اظهارنظری جالب و قابل‌تامل از الگوی شکست‌خورده برجام دفاع کرده و خواستار تعمیم آن به مساله سوریه شد(!) وزیر امور خارجه در بخشی دیگر از اظهارات خود به موضوع جهانی شدن و چالش‌های مربوط به این موضوع اشاره کرد و گفت: در مسائل جهانی و حل آنها نمی‌توان بازی «برد و باخت» داشت، یعنی به قیمت باخت دیگران به پیروزی رسید، این بازی‌ای است که نتیجه‌اش صفر است.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه  به بیان مثال‌هایی در این زمینه پرداخت و با اشاره به برنامه هسته‌ای ایران و  روند مذاکرات مربوط به آن گفت: فرض طرف مقابل به تلاش برای رسیدن به پیروزی باعث شد که سال‌ها مساله هسته‌ای حل نشود و هر کدام از طرفین  بر مواضع خود پافشاری  می‌کردند، ایران بر حق خود تاکید داشت و آمریکا نیز می‌گفت که ایران حتی نباید یک سانتریفیوژ داشته باشد اما وضع نمی‌توانست به این منوال ادامه پیدا کند چرا که توازن میان قوای دولتی و مخالفان را نمی‌توان با شیوه برد و باخت به هم ریخت.
ظریف تصریح کرد: کاری که ما کردیم این بود که با ریاست جمهوری  روحانی این مساله را بازتعریف کردیم که چطور می‌توانیم مساله هسته‌ای را حل کنیم و روش متفاوتی در قبال تعریف مساله در پیش گرفتیم.
این دیپلمات ایرانی در همین راستا افزود: اکنون می‌توان این امر را درباره سوریه اجرا کرد. آنطور که غربی‌ها می‌گویند که نمی‌توانیم آینده‌ای با اسد برای سوریه داشته باشیم، این موضوع، نتیجه صددرصدی مورد نظر مخالفان اسد است و اگر اسد مجبور به واگذاری قدرت باشد این امر از نظر او نتیجه صددرصدی مورد نظر برای مخالفان خواهد بود و اگر اسد نیز بماند این  از  نظر مخالفان اسد نتیجه صددرصدی برای  او است  و این صدمه‌ها تا ابد ادامه پیدا خواهد کرد. ظریف خاطرنشان کرد: از این رو باید واقعیت‌های  کنونی را درک و رویکردی عقلانی آغاز کرد. به‌جای تاکید بر یک فرد و شخصیت خاص باید بر روندی تاکیدکرد که چگونه همه سوری‌ها می‌توانند بخشی از راه‌حل مساله باشند، به محض اینکه رویکرد برد و باخت را کنار گذاشتیم می‌توانیم امیدوار به یافتن راهکاری در این رابطه باشیم.
ابزار جدید برای تغییر برجام
تجویز الگوی برجام برای مساله سوریه از سوی محمدجواد ظریف در حالی است که علاوه بر نقض برجام با تصویب قانون ISA در کنگره و سنا، قانونگذاران آمریکایی به دنبال تدوین قوانین تحریمی علیه ایران با هدف ایجاد ابزار لازم برای تغییر برجام و گرفتن امتیاز بیشتر در دولت دونالد ترامپ هستند. «لیندسی گراهام»، نماینده جمهوری‌خواه مجلس سنای آمریکا با بیان اینکه با معرفی طرح‌های تحریمی جدید اهرم فشار لازم برای تغییر برجام را فراهم خواهد کرد از ترامپ خواست به وعده‌هایش درباره توافق هسته‌ای عمل کند. به گزارش فارس، او در بیانیه‌ای در واکنش به اظهارات اخیر رئیس‌جمهور کشورمان درباره مقاومت در برابر پاره کردن برجام توسط آمریکا نوشت: «رئیس‌جمهور منتخب، ترامپ را به عمل به وعده‌های انتخاباتی‌اش مبنی بر رسیدن به توافقی بهتر با ایران درباره جاه‌طلبی‌های هسته‌ای این کشور ترغیب می‌کنم».
باز هم تهدید برجام و باز هم سایه جنگ
از تیرماه سال گذشته که برنامه جامع اقدام مشترک به نتیجه رسید، هر گاه این توافق بر اثر بدعهدی‌های آمریکا باعث تشدید بی‌اعتمادی افکار عمومی به اثرگذاری توافق هسته‌ای شده است، مقامات دولتی به جای توضیح درباره ایجاد شرایط فعلی و عدم تحقق مطالبات معیشتی مردم در برجام، یک ادعای عجیب مطرح کرده و مدعی شده‌اند امنیت کشور به خاطر توافق هسته‌ای است! نخستین‌بار مجید انصاری، معاون سابق پارلمانی حسن روحانی بود که در این باره اظهارنظر کرد و مدعی شد مقامات فرانسه به حسن روحانی گفته‌اند در صورت عدم توافق طرفین بر سر برجام، به ایران حمله نظامی می‌شد. این اظهارنظر انصاری کمی بعد با تایید حسن روحانی همراه شد و او به مناسبت سالگرد رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی گفت برجام سایه جنگ را از سر کشور برداشت! اما حالا و در آستانه نخستین سالگرد امضای برجام دولت برای توجیه برجام به دنبال «تهدیدتراشی» و سپس قرار دادن برجام به عنوان مانع این تهدید است. تازه‌ترین اظهارنظر در این باره را مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان در آستانه نقض برجام از سوی آمریکا مطرح کرده است. سلطانی‌فر در نخستین سفر استانی خود در جمع جوانان بوشهری، هیات‌ها و سمن‌های ورزشی و جوانان با اشاره به دستاوردهای دولت تدبیر و امید گفت: با درایت رئیس‌جمهور خطر جنگ از سر کشور برداشته شد. وی افزود: در جریان مذاکرات دکتر روحانی و اولاند رئیس‌جمهور فرانسه در بهمن‌ماه سال گذشته که بنده هم در این مذاکرات حضور داشتم، اولاند با صراحت گفت گروه 1+5 درباره اصل حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران اختلاف نظر نداشتند، فقط اختلاف نظر درباره زمان حمله بود. سلطانی‌فر گفت: مردم باید بدانند دولت تدبیر و امید با تصویب برجام توانست بسیاری از مشکلات کشور را کم کند و این اتفاق بزرگ تاریخی با همراهی و حمایت همه مسؤولان عالیرتبه رخ داد.