عبدالباری عطوان: ترور آندری کارلوف، سفیر روسیه در ترکیه به ضرب 8 گلوله یک نیروی امنیتی ترکیه که با صدای بلند فریاد می‌زد: «حلب»، «انتقام» و «تقاص»، خلاصه محنت ترکیه و محنت همه منطقه است و ما پیامدهای این ترور را در ماه‌ها و سال‌های آینده نظاره‌گر خواهیم شد. این ضارب با هر گلوله‌ای که از تفنگش شلیک می‌کرد: شعار «الله‌اکبر... الله‌اکبر» می‌گفت؛ این گلوله‌هایی که سفیر روسیه را کشت پیام اعتراضی بخشی از جامعه 

ترکیه- به‌طور دقیق حجم آن را نمی‌دانیم- علیه نزدیک شدن روزافزون مسکو و آنکاراست. این همگرایی باعث شده است در موضع ترکیه نسبت به بحران سوریه تغییر «شبه‌ریشه‌ای» صورت گیرد و در عدم دخالت نظامی برای کمک به گروه‌های مسلح در شرق حلب و مشارکت گسترده‌تر رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، دولت و دستگاه امنیتی‌اش در جنگ علیه گروه‌های تروریستی و تندرو در سوریه و عراق نمود پیدا کرد. کارلوف سفیری معمولی نبود و نقش بزرگی در نزدیکی ترکیه و روسیه طی ماه‌های گذشته بازی کرد. وی را «مهندس» توافقی توصیف می‌کنند که منجر به خروج گروه‌های مسلح از شرق حلب شد و افسر تماس میان روسیه و سوریه خوانده می‌شد. وی مهارت دیپلماتیکی به مدت بیش از 30 سال داشت به همین دلیل در چنین زمانی ترورش خسارت بزرگی برای ترکیه به شمار می‌رود. اینکه یکی از نیروهای امنیتی ترکیه چنین عملیات تروری را انجام دهد و تمایلات «جهادی» و افراطی خود را فاش کند، مساله‌ای است که نفوذ بزرگ گروه‌های تندرو را در 2 نهاد نظامی و امنیتی ترکیه و چه‌بسا وجود باندهای خفته در لایه‌های این دو نهاد را مورد تاکید قرار می‌دهد که آماده هستند بعدها عملیات انفجار و ترور را به اجرا دربیاورند؛ امری که نگرانی بزرگی را برای دولت ترکیه در زمانی شکل می‌دهد که با انفجارهای تروریستی توسط چندین طرف روبه‌رو است، انفجارهایی که برخی از آنها را جریان افراطی‌ داعش و برخی را نیز کردهای داخلی و خارجی انجام می‌دهند. بی‌تردید گلوله‌هایی که سفیر روسیه را ترور کرد تاثیری منفی بر روابط روسیه و ترکیه خواهد گذاشت، لیکن بعید نیست که درجه نزدیکی این دو کشور را بویژه در پرونده سوریه افزایش دهد. چه‌بسا این قابل فهم باشد که تندروهای سوری دست به انفجارها و ترورها در عمق ترکیه در اعتراض به عمل نکردن اردوغان به وعده‌های خود و جانبداری نکردن از افراد مسلح محاصره شده در حلب شرقی بزنند اما اینکه یک نیروی امنیتی ترکیه دست به این عملیات ترور بزند پدیده‌ای کاملا نگران‌کننده برای دولت ترکیه است بویژه آنکه مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه قرار بود بعدازظهر روز دوشنبه برای مشارکت در نشست سه‌جانبه با همتاهای روس و ایرانی خود برای تدوین طرح‌هایی برای نابود کردن گروه‌های تندرو در سوریه و فراهم کردن مقدمات برای مذاکرات زیر چتر این 3 کشور میان دولت سوریه و معارضان میانه‌رو برای رسیدن به راه‌حلی سیاسی و پایدار که منجر به تشکیل دولت وحدت ملی و با کنار زدن آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و عرب‌ها شود، به مسکو پرواز کند. خطرات این عملیات ترور که در قلب آنکارا، پایتخت ترکیه رخ داد و سفیر کشوری بزرگ را هدف قرار داد در این نهفته است که ضربه مهلکی به چهره و هیبت امنیتی ترکیه وارد می‌کند؛ امری که پیامدهای منفی بر اقتصاد این کشور نیز خواهد داشت؛ اقتصادی که از کاهش میزان تولید ملی که به پایین‌ترین میزان آن در 

20 سال اخیر رسیده و افزایش بیکاری و کاهش ارزش پول ملی به نزدیک به نصف اگر نگوییم بیشتر، رنج می‌برد. ما بر این باور نیستیم که این عملیات ترور منجر به عقب‌نشینی رئیس‌جمهوری ترکیه از نزدیکی‌اش با روسیه می‌شود و چه‌بسا کاملا برعکس شود یعنی‌ بیشتر به سمت مسکو برود و وارد تماس‌ها و چه‌بسا هماهنگی با دولت سوریه برای رویارویی با تروریسم شود که بتدریج تبدیل به دشمن مشترک میان 2 کشور می‌شود. 

3 سال قبل بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه در گفت‌و‌گویی با یک روزنامه غربی گفت: «هر کسی در جیبش عقربی می‌گذارد باید منتظر بماند که روزی او را نیش بزند...» به نظر می‌رسد اردوغان این روزها جیبش پر از عقرب و افعی و مارهای سمی است که نیش‌های آن علیه این رئیس‌جمهور نیز بیشتر شده است.