گروه سیاسی: سایه ترور «آندری کارلوف» سفیر روسیه در آنکارا بر نشست‌های سه‌جانبه وزرای دفاع و خارجه ایران، روسیه و ترکیه در مسکو بسیار سنگین‌تر از آن چیزی بود که پیش‌بینی می‌شد و مراسم ابراز همدردی و اهدای گل اگرچه یک اقدام نمادین بود اما محمدجواد ظریف و مولود چاووش‌اوغلو آن را به جای آوردند. اما قطعا آنچه در افکار عمومی روسیه مطرح بوده است تفاوت ملموس همدردی ایران و ترکیه در ماجرای ترور سفیر روس‌ها در آنکارا بوده است. ظریف در حالی با روس‌ها ابراز همدردی کرد و به جایگاه یادبود کارلوف گل هدیه کرد که اکنون روس‌ها ایرانی‌ها را شریک غم خود می‌دانند و ترکیه را مجرم و متهم به قتل سفیر خود.  به گزارش «وطن امروز»، اگرچه منافع بزرگ و درازمدت همکاری‌های سه‌جانبه ایران، روسیه و ترکیه بر سر تحولات منطقه و مقوله مبارزه با تروریسم آنقدر هست که روس‌ها فعلا ترور سفیر خود در آنکارا را پیراهن عثمان نکنند و بر سر وارثان عثمانی نکوبند اما ادبیات همتایان روس و ایرانی در مذاکرات فیمابین به نوعی کنایه‌های دیپلماتیک به طرف ترک به حساب می‌آید. لاوروف تاکید کرد با وجود ترور سفیر روسیه در ترکیه، کشورش هرگز دست از حمایت از اسد و مبارزه با تروریسم برنخواهد داشت و ظریف نیز بر تداوم حمایت ایران و روسیه از دولت و مردم سوریه تاکید و از توجیه حامیان تروریست‌ها در سوریه برای دفاع از جنایات فجیع آنان انتقاد کرد. فضای کنایه‌های دیپلماتیک البته به اهالی رسانه نیز کشیده شد. برخی رسانه‌ها در ایران و روسیه با انتشار برخی عکس‌ها از تیم امنیتی چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه به نوعی بی‌اعتمادی به این تیم امنیتی را مطرح می‌کردند تا نشان دهند اساسا از نگاه افکار عمومی در روسیه و ایران، دولت ترکیه از اساس غیر قابل اعتماد است. در ایران کانال تلگرامی خبرگزاری مهر نیز با انتشار عکسی از ظریف و چاووش‌اوغلو، رفتار محافظ ایرانی در پاییدن محافظ وزیر ترک را مطرح و برجسته کرد.  اما جدای از کنایه‌های دیپلماتیک و رسانه‌ای، آنچه روز گذشته در مسکو بویژه در حوزه رایزنی‌های دیپلماتیک وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه مطرح شد، برای جریان مقاومت در منطقه بویژه در سوریه بسیار حائز اهمیت است. جریان مقاومت که اکنون با فتح حلب به دست سربازان سرلشکر حاج قاسم سلیمانی، دیپلمات‌های ایرانی و روس را با دست پر پشت میز مذاکره فرستاده است، روز گذشته شاهد تاکید مقامات ایرانی و روس بر تداوم حمایت از دولت قانونی بشار اسد و نیز حمایت از مردم مظلوم سوریه بود. از سوی دیگر، انفعال و رخوت مقامات ترکیه در نشست سه‌جانبه روز گذشته در مسکو نیز نشان داد دولت اردوغان تا چه اندازه از ماجرای میدان دادن به تفکر سلفیون در کشورش متضرر شده و وجهه بین‌المللی خود را مخدوش کرده است. این انفعال به گونه‌ای بود که نشانه‌های آن در مفاد بیانیه پایانی مشخص بود.

نشست 1+2

نشست سه‌جانبه وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه ظهر دیروز در مسکو برگزار شد. وزیر امور خارجه ایران در نشست سه‌جانبه که به همراه لاوروف و چاووش اوغلو برگزار شد، با بیان اینکه گزینه دیگری جز راه‌حل سیاسی برای سوریه وجود ندارد، بر تداوم مبارزه با تروریست‌ها نه تنها در سوریه بلکه در هر جای دیگر تأکید کرد. لاوروف نیز از عزم روسیه برای حمایت از دولت اسد و مبارزه با تروریست‌ها در سوریه گفت. به گزارش فارس، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در ابتدای اجلاس سه‌جانبه ضمن تشکر از تمام کشورهای جهان برای محکوم کردن اقدام تروریستی که منجر به کشته شدن سفیر روسیه در آنکارا شد، گفت: در نشست سه‌جانبه به دنبال آن هستیم که به حل بحران سوریه و کاهش درد و رنج مردم این کشور و تسهیل ارسال کمک‌های انساندوستانه و ایجاد آتش‌بس کمک کنیم. در ادامه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تسلیت به دولت، ملت و خانواده سفیر مقتول روسیه در ترکیه اظهار داشت: نشست سه‌جانبه برای آینده سوریه مهم است، ما بر این باوریم بحران سوریه از طریق راه‌حل سیاسی حل و فصل شود و گزینه دیگری برای آن وجود ندارد. وی تاکید کرد: باید با تروریست‌ها نه تنها در سوریه بلکه در هر جای دیگر مبارزه را ادامه دهیم. ظریف در ادامه با ابراز خرسندی از کمک به خروج مردم سوریه از مناطق محاصره شده، گفت: ما در این نشست می‌خواهیم درباره موضوعات مهمی از جمله ارسال کمک‌های انساندوستانه و آتش‌بس همه‌جانبه گفت‌وگو کنیم. چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه نیز ضمن تسلیت به روسیه درپی کشته شدن سفیر این کشور در آنکارا، از موافقت مسکو با تشکیل کمیته تحقیق مشترک برای بررسی این موضوع تشکر کرد و گفت: همکاری این سه کشور در حلب منجر به دستاوردهای خوبی شد. وی ابراز امیدواری کرد این همکاری مناطق دیگر سوریه را نیز شامل شود. 

صحبت‌های صریح در دیدار خودمانی 

اما دیدار مهمی که روز گذشته بیشتر نگاه‌ها به آن بود، دیدار دوجانبه مقامات ایرانی و روس بود. دیدار وزرای خارجه و وزرای دفاع ایران و روسیه از آن جهت حائز اهمیت بود که طرفین در یک جبهه واحد در سوریه می‌جنگیدند و از سوی دیگر پس از پیروزی خیره‌کننده حلب، اکنون با عصبیت‌های وحشیانه در آنکارا و قتل سفیر روسیه در ترکیه مواجه شده‌اند. اظهارات صریح وزرای خارجه ایران و روسیه در دیدار دوجانبه نیز حائز اهمیت بود. روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه ملاقات کرد. در ابتدای این ملاقات سرگئی لاوروف از ابراز همدردی جمهوری اسلامی ایران با روسیه درباره ترور سفیر این کشور در ترکیه تشکر و قدردانی کرد و گفت: این حادثه موجب تشدید مبارزه با تروریست‌ها خواهد شد و آنها به اهداف خود دست نخواهند یافت. وی ادامه داد: غیرقابل قبول خواهد بود که تروریست‌ها بخواهند با این اقدامات ما را مجبور کنند دست از حمایت دولت قانونی سوریه برداریم. وزیر خارجه روسیه تاکید کرد: در مذاکرات دوجانبه و سه‌جانبه گام‌های موثری برای عادی‌سازی شرایط در سوریه بر خواهیم داشت. لاوروف همچنین درباره روابط دوجانبه گفت: درباره روابط دوجانبه تلاش خواهیم کرد توافقات و تفاهمات رؤسای جمهور

2 کشور را اجرایی کنیم.

ظریف نیز در این دیدار جنایت تروریستی را که منجر به کشته شدن سفیر روسیه شد به دولت و ملت روسیه تسلیت گفت و اظهار داشت: ما روز دو شنبه شاهد 3 صحنه فجیع بودیم که همه از یک گروه نشأت گرفته بود. وی با بیان اینکه تروریست‌ها نه مکان و نه جغرافیا می‌شناسند و نیاز است همه جهان با تروریسم مبارزه کند، گفت: دولت و مردم جمهوری اسلامی ایران برای مبارزه با تروریست‌ها در کنار دولت روسیه قرار دارند. وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: ما هیچ توجیهی برای گروه‌های تروریستی و اقدامات تروریستی قائل نیستیم. همه کشورها باید مانند ایران و روسیه به این نتیجه برسند که تروریست‌ها برای مقاصد کوتاه‌مدت نیز مناسب نیستند و دولت‌های حامی تروریسم باید به ابعاد فاجعه‌آمیز حمایت خود از تروریست‌ها پی ببرند و این خطر را یک بار برای همیشه متوجه شوند.  ظریف افزود: ما و شرکای‌مان و روسیه در مبارزه با تروریست ها پیشگام بوده‌ایم و خوشحالیم که این همکاری با موفقیت همراه بوده و مسیر را برای کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم سوریه هموار کرده است. ظریف گفت: ما معتقدیم هیچ توجیهی نمی‌توان برای اقدامات گروه‌هایی که در سوریه یا دیگر نقاط جهان دست به حملات تروریستی می‌زنند یافت.  وی با اشاره به اجلاس سه‌جانبه ٥٣ روز قبل با روسیه و سوریه، جلسه سه‌جانبه دیروز با ترکیه برای اطمینان از پایان خونریزی را ضروری خواند و تصریح کرد: در چند روز گذشته ایران با همکاری روسیه و ترکیه به خروج شهروندان بی‌گناه و تخلیه گروه‌های مسلح از شرق حلب کمک کرد. وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: اکنون فرصت مناسبی برای اطمینان از پایان درگیری‌ها و کمک‌رسانی به همه و شروع مذاکرات سیاسی است. ما معتقدیم موضوع سوریه راه‌حل نظامی ندارد. ظریف در پایان با اشاره به مذاکرات سازنده رؤسای جمهور دو کشور، از گسترش و تعمیق روابط دوجانبه با هدایت رؤسای جمهور دو کشور ابراز رضایت کرد. ‌

تأکید وزرای دفاع ایران و روسیه بر تداوم مبارزه با تروریسم

در کنار میز دیپلماتیک وزرای خارجه، مذاکرات وزرای دفاع ایران و روسیه نیز برگزار شد. اگرچه خبرهایی کلی از محتوای این دیدار منتشر شد اما نکته قابل تامل آن است که در همان قالب خبر منتشرشده نیز طرفین بر مبارزه با تروریسم در سوریه تاکید کردند. به گزارش اداره کل تبلیغات دفاعی وزارت دفاع، سردار حسین دهقان، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران که صبح روز سه‌شنبه وارد مسکو شد با ژنرال سرگئی شویگو، وزیر دفاع جمهوری فدراتیو روسیه دیدار و پیرامون مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرد. در این دیدار طرفین ضمن بررسی و تبادل نظر پیرامون آخرین تحولات منطقه بویژه اوضاع سوریه و شهر حلب، بر اتخاذ هماهنگی‌های لازم و تداوم اقدامات مشترک در مبارزه با تروریسم و سایر مولفه‌های ناامنی در منطقه تأکید کردند.