سعید حاجیپور: «نیروی دریایی امروز در بسیاری از نقاط عالم و در کشور ما یک نیروی راهبردی است؛ به چشم یک نیروی راهبردی به نیروی دریایی باید نگریسته شود». این جمله، جملهای ویژه و قابل تأمل از بیانات رهبر معظم انقلاب در دانشکده علوم دریایی نوشهر در تاریخ 14 مهر88 است؛ جملهای که عبارت و اصطلاح «نیروی دریایی راهبردی» را به ادبیات دفاعی جمهوری اسلامی افزود و پس از آن مسؤولان و فرماندهان نظامی کشور در تدوین برنامهها، راهبردها و مأموریتهای نیروی دریایی به چشم یک نیروی راهبردی به آن مینگرند. کشور ما در مجاورت منطقه حساس مثلث طلایی تنگههای مالاکا، هرمز و بابالمندب قرار دارد که یکسوم مبادلات تجاری جهان از این منطقه صورت میگیرد لذا بنا بر تأکیدات فرمانده معظم کل قوا، مدار 10 درجه به عنوان حوزه مأموریت نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی تعیین میشود و پس از آن، این نیرو حضور موفق، مستمر و مقتدرانهای را در این حوزه داشته است. مدار 10 درجه در منطقه ما- که از شمال سواحل مکران در دریای عمان و از جنوب از یک سو، هند و از سوی دیگر خلیج عدن را شامل میشودـ از جمله حیاتیترین مسیرهای ترانزیت دریایی در جهان است. طبق آمارهای بینالمللی در سال 2014 میلادی بالغ بر 3827 میلیون تن کالا در آسیا از مسیرهای دریایی حمل شده است که بخش اعظم آن از حوزه مدار 10 درجه عبور کرده است، لذا حضور در این منطقه به معنای امکان تسلط بر مسیرهای اصلی کشتیرانی تجاری شرق به غرب دنیاست. امروز حملونقل دریایی بیشترین سهم را در ترانزیت کالاها در جهان و کشور ما داراست لذا امنیت دریا به معنای امنیت صادرات و واردات این حجم از کالاها و در نهایت کاهش هزینههای ترانزیتی این تولیدات است. تنگه هرمز، دریای عمان و اقیانوس هند- به طور خلاصه مدار 10 درجه- آنجا اهمیت مضاعف پیدا میکند که شاهراه صادرات انرژی خاورمیانه- به عنوان قلب انرژی جهان- نیز محسوب میشود. بر اساس آمارهای بینالمللی، روزانه بیش از 17 میلیون بشکه نفت خام و فرآوردههای نفتی جهت صادرات از تنگه هرمز عبور میکند لذا ثبات، امنیت و کنترل منطقه خلیجفارس و دریای عمان برای جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورها از اهمیت ویژهای برخوردار است. حضور مستمر ناوگان نظامی کشورهای غربی در خلیج فارس و دریای عمان نیز به دلیل اهمیت استراتژیک این منطقه است تا آنجا که ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده در بحرین مستقر میشود. در این منطقه اقتصاد، سیاست و قدرت نظامی بهم پیوند خورده است. راهبرد دریایی جمهوری اسلامی دستیابی به قدرتی است که بتواند ضمن جلوگیری از استفاده دشمن از راههای آبی، حق استفاده از این راهها را برای خود محفوظ دارد. از طرفی، وجود تنوع در ماموریتها و تجهیزات نیروی دریایی یک کشور، سیادت دریایی آن کشور در دریا را هم فراهم میکند. لذا از نیروی دریایی به عنوان یک نیروی «فناوریمحور» یاد میشود. در این راستا تجهیز نیروی دریایی به انواع شناورهای سطحی و زیرسطحی در کلاسهای مختلف از برنامههای اصلی کشورها در عرصه نظامی است. حضور مستمر نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی- به عنوان نیروی دریایی راهبردی- در آبهای آزاد بینالمللی نیازمند تجهیزاتی خاص مانند انواع ناوشکنها و زیردریاییها در کلاسهای متفاوت است که به لطف تلاشهای دانشمندان و متخصصان داخلی، امکان تولید این تجهیزات در داخل کشور بهوجود آمده است. طراحی، ساخت و بهکارگیری ناوشکن جماران نمونهای بارز از این قابلیت جوانان و دانشمندان ایرانی است. پیشرفتهای چشمگیر محققان دفاعی کشور به همینجا ختم نمیشود. رهبر حکیم انقلاب بهمن 88 در دیدار دستاندرکاران ساخت ناوشکن جماران فرمودند: «من میخواهم روی شناورهای زیرسطحی هم تأکید کنم. نیروی دریایی یکی از هدفها و جهتگیریهای کلیاش باید مساله شناورهای زیرسطحی باشد. امروز
- همانطور که قبلا گفتهایم- نیروی دریایی یک نیروی راهبردی است و در دفاع از کشور جزو خطوط مسلم و حتمی است، باید با زیرسطحیها منطقه را در دست بگیرید». این فرمان جدید، جوانان غیور ایران اسلامی را برآن داشت با تلاش گسترده خود اقدام به طراحی و ساخت زیرسطحیهایی در کلاس بینالمللی کنند. طراحی و ساخت زیردریاییهای کلاس فاتح و بعثت از این قسم اقدامات است. همچنین جدیدترین تحقیقات در این حوزه مربوط به طراحی و ساخت زیردریاییهایی با تکنولوژی پیشرانش مستقل از هواست؛ فناوریای که کشورهای قدرتمند جهان، یا به دنبال دستیابی یا به دنبال گسترش و پیشرفت آن هستند. حضور مستمر ناوگروههای اعزامی نیروی دریایی ارتش در خلیج عدن و مبارزه مقتدرانه با دزدان دریایی و تأمین امنیت و اسکورت بیش از 3800 کشتی ایران و سایر کشورها نویدبخش حضور این نیرو در دریاها و اقیانوسها بود که این امر امروز با حضور ناوگروه نیروی دریایی ارتش در اقیانوس اطلس به وقوع پیوسته. ناوگروه 44 نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی شامل ناوشکن الوند و ناو لجستیک بوشهر در بندر دوربان آفریقای جنوبی پهلو گرفتهاند تا مؤید این فرمایش رهبر معظم انقلاب باشند که فرمودند: «اقدامات نیروی دریایی میتواند مانند وزارت امور خارجه در عمق دادن به دیپلماسی کشور مؤثر باشد». این روند متوقف نخواهد شد و به گفته فرمانده نیروی دریایی ارتش، غیورمردان این نیرو با تغییراتی که در ناو خارک ایجاد کردهاند خود را برای پیمودن عرض اقیانوس اطلس و رسیدن به سواحل قاره آمریکا آماده میکنند تا کشتی دیپلماسی کشور با گذر از اقیانوس اطلس در سواحل قاره آمریکا پهلو بگیرد و به همگان نشان دهد گسترش دیپلماسی راههای دیگری نیز دارد.