ضعفهای ساختاری توافق هستهای که از همان روزهای آغاز برجام با تحریمهای آمریکا رفتهرفته خود را نشان داده بود، این روزها با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، نمود عینیتری به خود گرفته است. به گزارش «وطن امروز»، وزارت خزانهداری آمریکا بتازگی 12 شرکت و نهاد و همچنین 13 فرد مرتبط با ایران را در هفتههای ابتدایی تغییر دولت در این کشور، در لیست تحریمهای خود جای داد. این اقدام آمریکا در شرایطی صورت میگیرد که بر اساس برجام، طرف غربی اجازه وضع تحریمهای جدید علیه ایران را ندارد. کارشناسان در ایران میگویند اعمال تحریمهای جدید علیه ایران به دلیل ساختار ضعیف برجام و همچنین ضعف عملکرد دولت روحانی در مواجهه با آمریکا است. به اعتقاد آنان، اشکالات اساسی در متن نهایی برجام اجازه سوءاستفاده را به دشمن داده است. کارشناسان با اشاره به همین ضعفها، مذاکره مجدد درباره برجام را «سم مهلک» میدانند.
به گزارش خبرگزاریها، محمدجواد لاریجانی، معاون بینالملل قوه قضائیه و تحلیلگر مسائل بینالملل شامگاه یکشنبه در گفتوگوی ویژه خبری با اشاره به اینکه مسیر مذاکرات دوباره برجام توسط دولت اوباما برای ترامپ فراهم شده است، ادامه داد: برجام نقاط ضعف بسیار اساسی دارد به طوری که آمریکاییها میتوانند 2 سوءاستفاده از آن داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه آنها به دنبال نابودی توانمندی هستهای ایران هستند، اضافه کرد: آنها احساس میکنند با نابود کردن اراک عملا میتوانند به اهداف مورد نظرشان دست یابند.
لاریجانی با بیان اینکه در نطنز حداکثر میتوانیم 300 کیلو اورانیوم غنیشده داشته باشیم، ادامه داد: آنها باز دبه درآوردند و مسیر بازخوانی را دوباره گشودند و گفتند اضافه آب سنگین را در معرض فروش بگذاریم و حالا گفته اند
اضافه آن نباید در ایران باشد، لذا اشتباه کردیم حرفهای آنها را قبول کردیم.
وی با اشاره به اینکه بازخوانی مذاکرات از سوی اوباما باب شد، گفت: اوباما اعلام کرد سازمان تحریمهای جدید را نمیخواهد از بین ببرد و کاملا با این حرف معلوم شد که کنار رفتن تحریمها صوری است و به صورت قطرهچکانی خواهد بود.
تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: مرکب برجام خشک نشده بود که لیست جدیدی از تحریمها را مطرح کردند و لذا اشتباه استراتژیک دیپلماتهای ما این بود که آنها گفتند این مساله با روح برجام مخالف است. بنده از روح برجام خیلی متنفر هستم زیرا اصلا روح ندارد، روح آن شیطانی است.
لاریجانی با اشاره به اینکه راه برای تیم جدید آمریکا باز شده است، عنوان کرد: این راه را رؤسای قبلی آمریکا باز کردهاند حتی لیستهای جدید تحریم کاملا مشخص است که از قبل نوشته شده است. تئوری آمریکا این است که آنقدر به ما فشار بیاورد که ایران نبرد تا با ادامه دادن کار صنعت اتمی کشور بتدریج مضمحل شود.
وی افزود: بنده طرفدار این مساله هستم که نطنز آرامآرام کار نکند، به این خاطر که اگر نطنز شروع به کار کند بعد از مدتی تمام سانتریفیوژهایی که داریم از بین میرود لذا جایگزین هم نداریم، پس ما تبدیل شدهایم به کسی که کیک زرد را غنی میکنیم و میفرستیم خارج و در نهایت سانتریفیوژ ما از رده خارج میشود.
لاریجانی هر تحریم را تجاوز به حقوق ملت ارزیابی کرد و گفت: متن نهایی برجام دچار اشکالات اساسی است. مذاکره دوباره در رابطه با ماهیت برجام سم مهلک است، متن نهایی برجام دچار اشکالات اساسی است که به دشمن اجازه سوءاستفاده داده است.
وی با اشاره به اینکه ما دشمنیها را به حساب خودمان نمینویسیم، افزود: باید از در باغ سبز دل بکنیم. ما زمینههای آسیبپذیری را پیدا کردهایم، ملت و نظام از پیچ تاریخی گذر خواهند کرد و با تجربهای بزرگ از آن عبور میکنند.
تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به اینکه کارهایی که دولت ترامپ انجام میدهد منقطع از گذشته نیست، گفت: نباید سیگنالهای غلط به آمریکا داد. نباید حتی سر یک گرم با آمریکا مذاکره کرد، نباید این باب را ایجاد کنیم.
تحریم جدید به دلیل «ساختار ضعیف برجام»
هر چند یکی از وعدههای دونالد ترامپ، پاره کردن برجام بود اما وجود حفرههای آسیبزننده در این توافق علیه ایران، آن چیزی را که طرف غربی به آن نیاز دارد تامین کرده است. تحریمهای جدید آمریکا نیز در همین چارچوب علیه ایران وضع شده است. ابوالفضل ظهرهوند، سفیر اسبق ایران در ایتالیا در این باره میگوید: تحریمهای جدید با عنوان تحریمهای غیرهستهای و به بهانه آزمایشات موشکی صورت گرفته است اما در برجام صرفا تحریمهای مربوط به هستهای مطرح شده و این دوگانگی دست طرفین آمریکایی را بازگذاشته که با حفظ ساختارهای تحریمی هر وقت که بخواهد بتواند با هر بهانهای و با استناد به بخشهایی از ساختارهای تحریمی، تحریمهای جدیدی را علیه ما وضع کند که این از جمله ضعفهای برجام است و در حال حاضر نیز که ترامپ پایبندی خود را به برجام اعلام میکند و با محتوای برجام آشنا میشود که چه دستاوردی برای آنها داشته، بر همین اساس روی تحریمهای غیرهستهای تمرکز میکند.
وی اظهار داشت: ما وارد یک شرایط بسیار دشوار و پیچیدهای شدهایم که امکان بازگشت به زمان قبل از برجام در هستهای ساده نیست و یک تصمیمسازی و تصمیمگیری و نقشه راه جدید را میطلبد که از این دولت ساخته نیست یعنی نوع نگاه و رویکرد تبیینکننده و پیریزیکننده استراتژیهای ملی خواهد بود که با این نگاهی که الان در دولت یازدهم حاکم است هیچگونه استراتژیای که بتواند ما را در مسیر راهبری و پشتیبانی کند برنخواهد خاست.
وی در ادامه این مطلب با بیان اینکه مشکل ما با غرب یک مشکل پارادایمی است به بسیج گفت: باید بدانیم اقداماتی که صورت میگیرد بازتاب و عکسالعملی است در مقابل ضعفی که این دولت نشان داده یعنی به دشمن نشان دادند تحریمها معتبرند و میتوانند ما را تحت تاثیر قرار دهند و اتفاقا اگر در تحریمها گشایش ایجاد نشود آبمان نیز قطع میشود!