فرشچیان گفت: نیت و خواست افراد، مهمترین بخش کار هنری است. کاشیکاریها و فرشها باید مسیری برای نزدیک شدن انسان به خدا باشد در غیر این صورت فلز و چوب به نوع خود قابل ستایش و تحسین نیستند. به گزارش فارس، نشست نگارههای مینیاتور در تاریخ هنر اسلامی در جوار عتبه علویه عصر روز سهشنبه 15 فروردینماه به مناسبت هزار و بیست و پنجمین سالروز وفات شیخ مفید با حضور ارتکین ارطغل متخصص در نگارههای اسلامی از ترکیه، علیالحجی استاد دانشگاه کوفه و سخنرانی از راه دور استاد محمود فرشچیان به همت مجموعه فطرسمدیا و تحت اشراف بیت آیتاللهالعظمی سیستانی برگزار شد.
فرشچیان: عصر عاشورا عنایت غیبی بود
محمود فرشچیان درباره زندگی شخصی خود در ایران و همچنین مسیر رشد خود توضیحاتی ارائه داد و در ادامه چگونگی خلق یک اثر را وابسته به نیرویی ماورای خواست و فکر بشر دانست که بشر را وادار میکند یک اثر را به وجود آورد. وی با اشاره به ماجرای خلق خیالانگیز و غمانگیز «عصر عاشورا» اظهار داشت: عصر عاشورا بود، مادرم از من خواست تا به مجلس روضه بروم و سوال کرد که چرا روز عاشورا مشغول کار هستی؟ ناگهان فکری به ذهنم آمد بدون اینکه قبل از آن ارائهای داشته باشم یا حتی ارادهای. گفتم مادر من به اتاق کار میروم و برای خود روضهایی میخوانم. به امید اینکه مقبول قرار گیرد و بعد بدون هیچ طرح و فکر اولیه و با قلمزنی به سرعت طرح عصر عاشورا را به تصویر کشیدم. گویا عنایت غیبی بود. فرشچیان همچنین پیرامون دوره نوجوانی خود در اصفهان و نحوه آموزش خود عنوان کرد: هنر در ذهن مردم اصفهان با دیدن نقوش و کاشیکاریها نقش میبندد و من هم از این قاعده مستثنا نبودم. وی نیت و خواست افراد را مهمترین بخش کار هنری برشمرد و گفت: درباره امور مذهبی و احیای آن مانند کارهای صورت گرفته اینجانب و دیگران مانند ساخت ضریح و... باید بگویم که کاشیکاریها، فرشها و... اینها باید فقط و فقط مسیری برای نزدیک شدن انسان به خدا باشد. در غیر این صورت فلز و چوب به نوع خود قابل ستایش و تحسین نیستند. در این نشست ارتکین ارطغل پژوهشگر و مترجم مؤسسه علمی، فرهنگی و انتشاراتی کوثر استانبول محور سخنانش را نسخه مصور شقایق النعمانیه تألیف تاشکوپروزاده قرار داد و گفت: تاشکوپروزاده از علمای دوره سلطان سلیمان قانونی بود و در سال 965 هجری قمری کتاب معروف «شقایق» را به رشته تحریر درآورد، این کتاب حاوی زندگینامه 150 شیخ و 371 عالم است که از ابتدای دولت عثمانی، از دوره عثمان غازی تا زمان مؤلف زیستهاند. وی افزود: «شقایق» در ادبیات عثمانی در نوع خود نخستین اثر است، کتاب در بدو تألیف مورد استقبال قرار گرفت و در زمان حیات مؤلف به ترکی عثمانی ترجمه شد و در گذر زمان با اضافه زیلهای گوناگون بسیار استنساخ شده است به طوری که در آن زمان افرادی پیدا شده بودند که با استنساخ یک نسخه شقایق میتوانستند معیشت یک ماههشان را به دست آورند. ارطغل با تأکید بر اینکه یکی از شاخصههای پیام کتاب، زندگینامه علمایی است که برای تصویرپردازی انتخاب شدهاند، گفت: اگر به زندگینامه علمای منتخب توجه کنیم، میبینیم به جز یک استثنا تمام علمای غیر سنی از متن و بنابراین از برنامه تصاویر کتاب اخراج شدهاند، آن یک استثنا زندگینامه و تصویر شیخ بدرالدین است که وی به خاطر بکتاشی بودن و قیام علیه سلطان در یک زندان دژی، یعنی در اثنای مجازات نشان داده شده است، مجازات شیخ گویا یک عبرت است، در شخص شیخ، به تمام علما و مشایخ غیرسنی پیام تهدیدآمیزی داده میشود و این پیام تهدیدآمیز، مطابق فایدههای کتاب شقایق است که در خاتمه آن شمرده شده است. وی ادامه داد: در واقع اگر فایدههای کتاب را در نظر بگیریم، شقایق به یک اندرزنامه تبدیل میشود، از این رو، انتخاب ترجمه شقایق در قرن 17 میلادی که اندرزنامهها خیلی رواج داشتند معنی دیگری مییابد.