گروه اقتصادی: طرح سهام عدالت که در دولت یازدهم به یک پروژه تبلیغاتی و انتخاباتی تبدیل شده پول نقد از مردم میگیرد و وعده قسطی میدهد! به گزارش «وطنامروز»، دولت یازدهم بعد از حدود 4 سال فعالیت و زمانی که انتقادات فراوانی در حوزه اقتصادی به آن وارد است، تازه به فکر سهام عدالت افتاد و اعلام کرد مردم میتوانند صورتحساب خود را ببینند. بسیاری از مردم با تصور اینکه قرار است دولت سود 10 سال فعالیت شرکتها را واریز کند به سامانه سهام عدالت مراجعه کردند اما در کمال ناباوری دیدند نه تنها از پول خبری نیست بلکه باید پول هم واریز کنند تا در زمانی نامعلوم سهام آنها آزاد شود! دولت در حالی در آستانه انتخابات تصمیم به واریز سود سهام عدالت گرفته که به دارندگان سهام اعلام کرده سود به حساب فردی اعضای خانواده واریز خواهد شد، یعنی هر نفر برای ۳۰ هزار تومان سود باید ۲۰هزار تومان خرج کند و حداقل ۴۰۰ میلیارد هم به جیب بانکها برود. هر چه روزشمار تاریخ به زمان انتخابات ریاستجمهوری نزدیکتر میشود، حجم فعالیتهای تبلیغاتی- انتخاباتی دولت نیز بالاتر میرود. یکی از فعالیتهای انتخاباتی دولت یازدهم، «سهام عدالت» است؛ طرحی که سالها در دولت خاک میخورد یکباره در ماههای پایانی عمر دولت از بایگانی خارج شد. در سال 85 طرحی با عنوان سهام عدالت به تصویب رسید و اجرایی و عملی شد تا براساس آن پس از 10 سال، اقساط این سهام از محل سود آن تا پایان سال 94 تسویه شود و مشمولان این طرح که حالا حدود 50 میلیون نفر را شامل میشوند بتوانند از ابتدای سال 95 نسبت به خرید و فروش سهام خود اقدام کنند. دولت روحانی که تا یکی، دو ماه قبل از اجرای این طرح ممانعت میکرد، در آستانه انتخابات از سامانه سهام عدالت رونمایی کرد، البته در زمان رونمایی از سامانه دولتیها اعلام کردند سود سهام عدالت نیمه دوم سال 96 پرداخت خواهد شد. با این حال اما پوریحسینی، رئیس سازمان خصوصیسازی روز گذشته از برنامه جدید دولت برای واریز سود سهام عدالت در بحبوحه انتخابات خبر داد. پوریحسینی اعلام کرد مردم شماره حساب خود را بابت دریافت سود به دولت اعلام کنند. طبق اعلام رئیس سازمان خصوصیسازی که مجری طرح سهام عدالت هم است، از تاریخ 30 فروردین ماه جاری (نیمه شب سهشنبه) سامانه سهام عدالت به نشانی
samanese.ir پاسخگوی مشمولانی است که در گذشته وارد سایت شده و صورتحساب و قبض دریافت کردهاند. البته از این پس به غیر از آن، مشمولان باید شماره شبای بانکی خود و شماره تلفن همراه را در سامانه ثبت کنند. در این مرحله هر شخص باید به نام خود و نه به نام سرپرست خانوار حسابی نزد بانکها و موسسات ذکر شده داشته باشد تا در وقت مناسب، سود سهام فقط به حساب خود مشمولان واریز شود. نکته قابل تامل در دریافت شماره حساب از دارندگان سهام عدالت این بود که دولت در این طرح بنا دارد از هر یک از اعضای خانواده شماره حساب دریافت کند. این درحالی است که در طرحهای قبلی از جمله هدفمندی یارانهها، مبلغ واریزی از سوی دولت به حساب سرپرستان خانوار واریز میشد اما در سناریوی جدید دولت، قرار است هر یک از اعضای خانواده سود سهام عدالت را دریافت کنند؛ این درحالی است که در اکثر خانوادههای مشمول سهام عدالت چند نفری هستند که حساب بانکی ندارند و تنها پدر و مادر شماره حساب بانکی دارند. بنابراین با اعلام دولت، موجی از دارندگان سهام عدالت برای دریافت سودشان باید به بانکها مراجعه کنند و با افتتاح حساب بانکی نسبت به دریافت سود سهام عدالت اقدام کنند. نکته اینجاست که بسیاری از فرزندان مشمول سهام عدالت که سن آنها زیر 15 و 18 سال است، حساب بانکی ندارند و برای افتتاح حساب باید حداقل رقمی معادل 20 هزار تومان به بانک بپردازند تا شاید مثلا هر سال سود 30 تا 50 هزار تومانی بابت سهام عدالت از دولت دریافت کنند. این اقدام دولت درحالی است که مانند طرح هدفمندی یارانهها میتوانست سود سهام عدالت را به حساب سرپرستان خانوار واریز کند و نیازی به دریافت شماره حساب از اعضای خانواده نبود. اگر فرض را بر این بگیریم که 20 میلیون نفر از دارندگان سهام عدالت شماره حساب نداشته باشند، با سناریویی که دولت پیش گرفته رقمی معادل400 میلیارد تومان پول مردم به جیب بانکها میرود. البته از آنجایی که اکثر دارندگان سهام عدالت روستاییان و عشایر و مردم فقیر و محروم هستند، این احتمال هم وجود دارد که این افراد هم حساب بانکی نداشته باشند. با این فرضیه شمار کسانی که حساب بانکی ندارند و باید برای دریافت سود سهام عدالت نسبت به افتتاح حساب اقدام کنند از 20 میلیون نفر هم فراتر میرود. با توجه به پایان مهلت 10ساله قانونی، سازمان خصوصیسازی دیگر نمیتواند سود سالانه سهام عدالت را بابت اقساط سهامداران کم کند و به هر حال همه مشمولان سهام عدالت سود نقدی سهام عدالت خود را دریافت خواهند کرد. اما نکته قابل توجه در این زمینه، اعداد و ارقامی است که درباره میزان سود پرداختی در انتهای سال 96 عنوان میشود، بر این اساس رئیس کل سازمان خصوصیسازی در نشست اخیر خود در جمع خبرنگاران گفته در حال حاضر ارزش بازار برگههای یکمیلیونی سهام عدالت مشمولان حدود 2 میلیون تومان است که سود سالانه آنها بین 100 تا 200 هزار تومان برآورد میشود و مشمولان از سال آینده و در سالیان آتی در صورت نگهداشتن سهام خود میتوانند از آن بهرهمند شوند. این در حالی است که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اخیرا با اشاره به اینکه براساس برآوردها و محاسبات، کل ارزش پرتفوی سهام عدالت 55 هزار میلیارد تومان است، عنوان کرده سهم مردم با واریزی امسال از پرتفوی سهام عدالت 25 هزار میلیارد تومان میشود که حدود 45 درصد است و سهم دولت از پرتفوی 30 هزار میلیارد تومان بوده که 55 درصد میشود. از این رو براساس برآوردها، متوسط کل سود سهام عدالت در سال آینده حدود 3 هزار و 600 میلیارد تومان است که با توجه به اینکه 55 درصد سود متعلق به دولت و 45 درصد متعلق به مردم است، حدود هزار و 980 میلیارد تومان سود به دولت و هزار و 620 میلیارد تومان به مردم میرسد، بنابراین اگر هزار و 620 میلیارد تومان بین حدود 50 میلیون دارنده سهام عدالت توزیع شود، سالانه حدود 32 هزار تومان به هر نفر و ماهانه حدود 2 هزار و 700 تومان به هر فرد تعلق میگیرد که این عدد اعلامی توسط مجلسنشینها با آمار دولتمردانی که خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آماده میکنند تفاوتی آشکار دارد! از طرف دیگر با توجه به پایان مهلت 10ساله قانونی، سازمان خصوصیسازی دیگر نمیتواند سود سالانه سهام عدالت را بابت اقساط سهامداران کم کند و به هر حال همه مشمولان سهام عدالت در پایان سال آینده سود نقدی سهام عدالت خود را دریافت خواهند کرد.
ظرفیت19 هزار میلیارد تومانی دولت از دریافت مابهالتفاوت ارزش سهام عدالت
با نگاهی به آمار ارائه شده از سوی سبحانی، مشاور سازمان خصوصیسازی، میتوان نتیجه گرفت با توجه به اینکه مشمولان سهام عدالت که باید آورده نقدی خود را تکمیل کنند، 43 میلیون و 200 هزار نفر هستند، اگر تمام این افراد مابهالتفاوت 470 هزار تومانی ارزش سهام عدالت را پرداخت کنند، بیش از 19 هزار میلیارد تومان عاید دولت میشود. نگاهی به تاریخ 15 ساله واگذاریها نشان میدهد حدود 42 درصد در دولت یازدهم اتفاق افتاده است و در مجموع نیز رقمی بالغ بر 144 هزار میلیارد تومان هم اعم از مزایده، عرضه سهام و سهام عدالت در این مدت به خزانه واریز شده است. بنابراین میتوان با مقایسه ظرفیت دریافت 19 هزار میلیارد تومانی دولت در عرض 6 ماه پیشرو با 144 هزار میلیارد تومان در 15 سال گذشته، دریافت فرصت مناسبی برای کسب سود از سوی دولت وجود دارد.