گروه اقتصادی: شاید سهامداران بانک‌‌های بزرگ بورسی کشور بیش از همه بدانند که سیاست‌های اقتصادی دولت یازدهم چه بلایی سر مردم آورده است. به گزارش «وطن‌امروز» در دوران دولت رکود و خسته روحانی سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری سقوط چشمگیری داشته و شاهد زیان‌های چند هزار میلیارد تومانی بودیم. ضرر و زیان بانک‌ها در کشور آنقدر بی‌سابقه بوده که در کنار سیاست‌های پولی و بانکی، سپرده‌گذاران بانکی در اعتماد به بانک‌ها بیش از پیش احتیاط به خرج داده‌اند. سیاست دولت در مواجهه با ضرر و زیان بانک‌ها بسته نگه‌داشتن نماد بانک‌ها و بلوکه کردن سرمایه‌ها بوده تا در زمان مناسب اقدام به بازگشایی کند اما تجربه بازگشایی نماد 2 بانک ملت و تجارت در زمستان سال گذشته موج زیان سهامداران بورسی و افت شدید شاخص کل بازار سرمایه را در پی داشت. به همین علت نماد بانک صادرات بعد از 9 ماه هنوز بسته است تا میلیارد‌ها تومان سرمایه بانک بلوکه باقی بماند و فعلا تدبیری حس نشود. همین اتفاق برای نماد بانک‌هایی مثل دی رخ داده و سهامداران بانک دی بعد از 8 ماه سرگردان هستند.  در گزارش زیر کارنامه ضرر و زیان بانک‌ها و تخلفاتی را که بانک‌های بزرگ در دولت یازدهم انجام داده‌اند مرور می‌کنیم.
ملت
بانک ملت را می‌توانیم سرگروه ضرر و زیان بانکی‌ها بدانیم. چند ماه بعد از خداحافظی مدیرعامل بانک ملت که رسوایی نجومی بودن و تخلفات عدیده بانکی وی زبانزد خاص و عام بود، سهام بانک ملت 5 بهمن بازگشایی شد تا یک روز سیاه برای بورس رقم بخورد. سهامداران بانک ملت در روز بازگشایی نماد با زیان 3 هزار میلیارد تومانی مواجه شدند. بانک ملت که نخستین پیش‌بینی درآمد هر سهم خود را با برآورد سود 501 ریال ارائه کرده بود پس از اجرای دستورالعمل بانک مرکزی و تغییر صورت‌های مالی خود براساس استانداردهای حسابداری بین‌المللی بودجه جدید را با سود برآوردی 102 ریالی تدوین و ارائه کرد. بدین ترتیب «وبملت» با تعدیل منفی 80 درصدی سود برآوردی مواجه شد. براساس این گزارش، نماد بانک ملت که طی 27 تیرماه سال جاری با قیمت 1930 ریالی بسته شده بود، با افت
38 درصدی قیمت هر سهم به تابلوی معاملات بازگشت و این به معنی ضرر 3600 میلیارد تومانی سهامداران بود. علی رستگار، مدیرعامل بانک ملت، اسفند 93 با حمایت‌های دولتی به مدیرعاملی بانک ملت رسید اما در جریان ماجرای حقوق‌های نجومی از کار برکنار شد و هنوز در بازداشت به سر می‌برد.
تجارت
در جریان معاملات 13 بهمن «وتجارت» پس از حدود 6 ماه توقف با افت قیمتی 33 درصدی به تابلوی معاملات بورس بازگشت و ارزش بازاری آن از 4588 میلیارد ریال به 3061 میلیارد ریال کاهش یافت تا بیش از 1500 میلیارد ریال سرمایه سهامداران دود شود و بدین ترتیب زیان سنگینی را بر سهامدارانش تحمیل کند. در این شرایط بازگشایی نماد معاملاتی بانک تجارت تأثیر منفی 369 واحدی بر شاخص کل بورس اعمال کرد و نماگر بازار سرمایه را به نیمه مدار 77 هزار واحدی پایین کشید. بانک تجارت در حالی نیمه بهمن سال گذشته  طی ارسال نامه شفاف‌سازی روی سامانه کدال درباره آخرین وضعیت عملیاتی خود شفاف‌سازی کرد که در پی آن نماد معاملاتی «وتجارت» در جریان معاملات روز جاری بازگشایی شد. بانک تجارت پیش‌تر با اعمال دستورالعمل بانک مرکزی مبنی بر اصلاح صورت‌های مالی بانک‌ها براساس استانداردهای حسابرسی بین‌المللی سود برآوردی 167 ریالی برای سال مالی جاری را به 93 ریال زیان تبدیل و بدین ترتیب تعدیل منفی 156 درصدی سود برآوردی را اعلام کرد. علاوه بر این بانک تجارت براساس عملکرد 9 ماهه سال مالی جاری 164 ریال زیان محقق کرده است.
صادرات
۲۹ تیرماه سال گذشته بود که نماد بانک صادرات ایران بابت مجمع عمومی سالانه متوقف شد. در آن زمان کمتر کسی از سهامداران خرد این بانک تصور می‌کرد نماد آن ماه‌ها بسته بماند و دارایی‌اش برای مدت طولانی بلوکه شود. بانک ملت و بانک تجارت هم در همان زمان‌ها نمادشان متوقف شد ولی بازگشایی این دو بانک به سال ۱۳۹۶ نکشید و این دو نماد بعد از حدود ۶ ماه بازگشایی شدند. بانک صادرات ایران از تحقق زیان 753 ریالی به ازای هر سهم در پایان عملکرد 9 ماهه منتهی به پایان آذرماه 95 خبر داده است. قرار بود نماد این بانک نیز زمستان 1395 بازگشایی شود اما هنوز این موضوع تحقق نیافته است. بانک صادرات با سرمایه اسمی بیش از 7/5 هزار میلیارد تومانی بزرگ‌ترین بانک حاضر در بورس به‌شمار می‌رود. این در حالی است که «وبصادر» پس از شناسایی ذخایر مورد نظر حسابرس و بانک مرکزی، سود 160 ریالی به ازای هر سهم خود در بودجه برآوردی سال مالی 95 را به 267 ریال زیان به ازای هر سهم تغییر داده است. به این ترتیب بانک صادرات ایران در عملکرد 9 ماهه امسال توانسته با سرمایه
5 هزار و 780 میلیارد تومانی تا 282 درصد از زیان برآوردی در بودجه سال مالی منتهی به پایان اسفندماه 95 را محقق کند. بانک صادرات در عملکرد 276 روزه خود تا پایان پاییز  سال گذشته در هر روز 15 میلیارد و 758 میلیون و 946 هزار و 15 تومان زیان ساخته که با تقسیم بر هر شبانه‌روز این زیان به اندکی بیش از 656 میلیون و 622 هزار تومان در هر روز می‌رسد. البته در این محاسبه چنانچه روزهای تعطیل در 9 ماه اخیر را جدا کنیم و تنها 8 ساعت کاری در روز را در نظر بگیریم، زیان بانک صادرات میلیاردی خواهد بود. بانک صادرات در پایان عملکرد سال مالی منتهی به اسفندماه 94 نیز توانسته به ازای هر سهم زیان 340 ریالی را محقق کند و در عملکرد 9 ماهه همین دوره مالی با پوشش 40 درصدی، زیانی به مبلغ 138 ریال به ازای هر سهم محقق سازد. تحقق زیان 4 هزار و 349 میلیارد تومانی بانک صادرات در پایان پاییز سال گذشته در حالی است که این بانک در همین دوره عملکردی بیش از 10 هزار و 260 میلیارد تومان سود علی‌الحساب به سپرده‌های سرمایه‌گذاری در نزد خود داده است. بر این اساس زیان انباشته بانک صادرات در پایان عملکرد 3 ماهه سوم سال 1395 به 6 هزار و 286 میلیارد و 954 میلیون و 400 هزار تومان و چیزی در حدود 3 برابر زیان انباشته در پایان سال مالی 94 بالغ شده است. نکته‌ای که درباره بانک صادرات وجود دارد اینکه چندی پیش بورس تهران اعلام کرد احتمال دارد نماد بانک صادرات از بورس به بازار پایه فرابورس منتقل شود و این موضوع نگرانی سهامداران خرد این بانک را بیش از پیش کرده است؛ هر چند تعدادی از فعالان بازار سرمایه معتقدند هدف بورس تهران صرفا عرض اندام بوده و احتمال وقوع این موضوع در عمل کم است.
بانک‌های دیگر
زیانی که تعدادی از نمادهای بانکی در صورت‌های مالی خود داشتند، باعث شد تا نماد آنها در روز اول بازگشایی روند بشدت رو به افول را نشان دهد. این روزها سهامداران خرد بانک صادرات نیز نگران از سرمایه‌گذاری خود منتظرند تا ببینند قیمت پایانی سهم‌شان در روز ابتدایی بازگشایی به چه مقداری می‌رسد. بررسی‌ها نشان می‌دهد مدیران بانک صادرات برخلاف 2 بانک دیگر و حتی دیگر بانک‌های کوچک‌تر مانند پست بانک، درخواست سازمان بورس و مطالبه سهامداران مبنی بر ارائه آخرین وضعیت برای فراهم شدن بازگشایی نماد را اجابت نکرده و تا به امروز گزارش حسابرسی شده 6 ماهه و عملکرد 9 ماهه را در کدال منتشر نکرده اند و حتی حاضر به ارائه توضیحات درباره دلایل شاید منطقی این تاخیر و زمان تقریبی انتشار اطلاعات هم نشده‌اند. بیان این نکته لازم است که به این ترتیب و در حالی ‌که در ابتدای سال جاری به گفته بسیاری از تحلیلگران بازار سرمایه، گروه بانکی از جمله گروه‌های مستعد رشد در سال 95 به‌حساب می‌آمد به پرریسک‌ترین گروه تبدیل شد. توافق برجام و همچنین عدم رشد همگام با سایر گروه‌های بازار در اواخر سال 94 از جمله مهم‌ترین دلایلی بود که این گروه را برای بسیاری از سهامداران کم‌ریسک به یک گروه جذاب تبدیل کرده بود اما به هر حال اگر چه ضرر سهامداران، نیمه خالی لیوان است اما این قضیه یک نیمه پر هم دارد. براساس اطلاعات موجود، نماد معاملاتی حدود 50 شرکت فعال در بازار سرمایه متوقف است که در این میان نمادهایی همچون «وبصادر»، «وپارس»، «وپاسار» و «ونوین» بیشترین زمان توقف نماد را به خود اختصاص می‌دهند.