گروه اقتصادی: عباس آخوندی، وزیر راهوشهرسازی روز گذشته در مجلس سوال یک نماینده درباره جزئیات قرارداد خرید هواپیما را پیچاند و فقط چند جمله کلی برای فرار از دریافت کارت زرد نمایندگان گفت. وزیر راهوشهرسازی در پاسخ به انتقادات نماینده مشهد مبنی بر محرمانه بودن قرارداد واردات هواپیما، باز هم جزئیات این قرارداد را فاش نکرد. در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی بررسی سوال جواد کریمیقدوسی از وزیر راهوشهرسازی درباره علت اعلام انعقاد قرارداد با ایرباس برخلاف واقع در دستور کار صحن علنی مجلس قرار گرفت.
وزارت راه متن توافق با ایرباس و بوئینگ را به مجلس ارائه نداد
در گزارش کمیسیون عمران آمده است بهرغم گذشت بیش از یک ماه و پیگیریهای مکرر کمیسیون، متن توافقات مبادله شده در خرید هواپیما در اختیار کمیسیون عمران قرار نگرفت. چگونگی تعیین تعداد و نوع هواپیماهای مورد نیاز و مطالعات کارشناسی از محورهای مورد سوال آقای قدوسی بود که پاسخهای روشنی مبنی بر وجود و ارائه مطالعات کارشناسی مورد نظر دریافت نشد و از حیث ضرورت اطلاع و دسترسی به متن توافق و مطالعات کارشناسی و اخذ مجوز مجلس در انعقاد توافقنامه، دغدغههای سوالکننده وارد تشخیص داده شد.
آخوندی: از ۱۲۸ هواپیمای مورد قرارداد
۷ فروند وارد ایران شد
در ابتدای جلسه عباس آخوندی گفت: یکی از صنایعی که در جریان تحریم بیشترین آسیب را دید صنعت هوانوردی بود. ناوگان هوایی ایران بسیار کهنه است. به نظر من یکی از بزرگترین اقدامات دولت یازدهم خرید هواپیما بود. تعداد کل هواپیماهایی که بعد از سال ۲۰۰۰ وارد ایران شدهاند، بیش از ۸ فروند نیست؛ بنابراین نیازمند نوسازی ناوگان هوایی هستیم. وی اظهار داشت: پس از برجام 3 قرارداد با شرکتهای ایرباس، ایتیآر و بوئینگ بسته شد که بر این اساس 100 فروند ایرباس، ۲۰ فروند ایتیآر و ۸ فروند بوئینگ وارد کشور شود که تا امروز 3 فروند ایرباس و 4 فروند ایتیآر وارد ایران شده است. در ادامه جواد کریمیقدوسی با بیان اینکه در توافق واردات هواپیما همهچیز محرمانه بود، گفت: چرا نباید نمایندگان از متن این قراردادها که براساس آن جمهوری اسلامی باید 100 میلیارد دلار پرداخت کند، اطلاع داشته باشند؟ الگوی اقتصادی این قراردادها چیست؟ نماینده مردم مشهد در مجلس ادامه داد: رئیس کمیسیون عمران در نامهای به پرورش، رئیس سازمان هواپیمایی خواستار ارائه متن توافقنامهها به مجلس شده است که بهرغم گذشت بیش از یک سال هنوز متن این قراردادها به مجلس ارائه نشده است. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان اینکه همه ما به دنبال نوسازی ناوگان هوایی، ریلی و دریایی کشور هستیم، گفت: باید مشخص شود از چه طریقی اعتبارات مورد نیاز برای این قراردادها تامین میشود. وی ادامه داد: وزارت راه باید اعلام کند برای واردات ۷ فروند هواپیمایی که اخیرا به ایران داده شده، چه مقدار پول پرداخت و از چه محلی این اعتبارات را تامین کردهاند؟ مدل اقتصادی خرید این هواپیماها چه بوده؟ چه توجیه اقتصادی برای خرید این نوع هواپیما وجود داشته است؟ قدوسی گفت: از هواپیماهای ایرباس برای مسیرهای دور استفاده میشود، اما این هواپیماها در ایران در مسیرهای داخلی به کار گرفته شدهاند. وی اظهار داشت: براساس این قراردادها شرکت هما چند روز دیگر با بیش از 100 هواپیمای نو وارد ناوگان حملونقل میشود. در این شرایط شرکتهای خصوصی ورشکسته خواهند شد، چه فکری به حال شرکتهای خصوصی شده است؟ قدوسی ادامه داد: دست دوم بودن ایرباسها توسط یکی از وزرا مورد تایید قرار گرفته است. وزارت راه درباره مدل و نوع این هواپیماها گزارش دهد.
آخوندی: خردادماه سال ۹۵ گزارش کامل و دقیقی از قرارداد واردات هواپیما به رئیس مجلس ارائه شد
آخوندی در بخش دوم اظهارات خود گفت: در جریان خرید این هواپیماها حتی یک سنت به کسی حق حساب پرداخت نشد. این خرید کلا بدون تعهد دولت صورت گرفت و صرفا با ضمانت شرکت هما قراردادها منعقد شد. وزیر راه اظهار داشت: دوستان من در دولت میگفتند اگر این قراردادها بدون ضمانت دولت و بانک مرکزی بسته شود، اسم خود را عوض میکنیم. وی ادامه داد: شورای اقتصاد این قرارداد را تصویب کرده و اجازه خرید داده بود. دستگاههای نظارتی نیز بر این قرارداد نظارت داشتند.آخوندی گفت: انعقاد قرارداد ایران ایر برای واردات هواپیما موجب شده است که شرکتهای خصوصی نیز برای رقابت اقدام به نوسازی ناوگانهای خود کنند. در ادامه جواد کریمیقدوسی، نماینده مشهد گفت: آخوندی از مدیران باسابقه است، این نوع صحبتها برای کسانی است که تاکنون به میدان نرفتهاند، سوال نماینده برای تشویش نیست، آن کسی که به من اجازه داده سوال کنم قانون است، چرا اینگونه صحبت میکنید؟ ظرفیت خود را بالا ببرید. وی ادامه داد: ماهان چندی قبل دهها فروند هواپیمای دست اول خریداری کرد اما مثل شما جشن نگرفت و در بوق و کرنا نکرد. کریمیقدوسی تصریح کرد: ما در توافق ژنو که منجر به برجام شد متعهد شدیم غنیسازی ۲۰ درصد را تعطیل کنیم و در ازای آن ۲ میلیارد دلار از داراییهای ما آزاد شده و ۱۲۰ موتور هواپیما که نیاز به قطعات داشت تعمیر شود، تا زمان بررسی سوال در کمیسیون از ۱۲۰ موتور تنها ۲۰ موتور تعمیر شده بود. وی افزود: در جایی که شرکتهای خصوصی نیز میتوانند تولید هواپیما کنند، واردات هواپیما جشن ندارد. کریمیقدوسی تصریح کرد: شرکت هما شرکت دولتی است، این شرکت حتی پول ندارد حقوق کارمندان خود را بپردازد، چطور هواپیما خریداری کرده است؟ باید محل تامین این اعتبارات مشخص شود، نباید ۲ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران تبدیل به هواپیما شود. در پایان کریمیقدوسی اعلام کرد از پاسخهای وزیر راه قانع نشده است و سوال به رای نمایندگان گذاشته شد. نمایندگان نیز با ۷۸ رای موافق نماینده مشهد، ۱۲۵ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از مجموع ۲۳۲ رای اعلام کردند از پاسخهای وزیر قانع شدهاند.