عبدالباری عطوان: بسیاری درباره سخنان کوتاهی که اشتفان زایبرت، سخنگوی دولت آلمان که دوشنبه اعلام کرد سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی در نشست گروه 20 شرکت نمی‌کند، تأمل کردند. موضوع تعجب‌برانگیز این است که طبق اخبار اولیه عربستان قرار است محمد الجدعان، وزیر دارایی این کشور را برای حضور در این نشست به نمایندگی از خود بفرستد در حالی ‌که انتظار می‌رفت محمد بن‌سلمان، ولیعهد برای این ماموریت فرستاده شود، نه تنها به این دلیل که ولیعهد است بلکه به دلیل اینکه بن‌سلمان پرونده اقتصادی عربستان را به عنوان مسؤول چشم‌انداز 2030 برعهده دارد و این نشست که در آن 20 رهبر جهان مشارکت می‌کنند از جمله رهبران روسیه، آمریکا و اروپا، یک فرصت طلایی برای ارتباط و تبادل دیدگاه‌هاست. عربستان اکنون در یک تشنج و شلوغی به لحاظ حوادث سیاسی و اقتصادی و امنیتی در این کشور به‌سر می‌برد که بار بیشتری بر دوش مسؤولان سعودی می‌گذارد. کمبود اطلاعات و نبود شفافیت، درها را به روی گمانه‌زنی‌ها و شایعه‌ها درباره اینکه چرا سران سعودی در نشست گروه 20 شرکت نمی‌کنند در شبکه‌های اجتماعی باز کرده است. تاکنون 3 تفسیر درباره عدم شرکت پادشاه عربستان یا پسرش محمد بن‌سلمان در نشست گروه 20 وجود دارد، نشستی که از اهمیت بسیار بالایی برای عربستان برخوردار است و همیشه در میان کشورهای همسایه به عضویتش در این گروه افتخار می‌کند و آن را نشان‌دهنده جایگاه بالای اقتصادی‌اش در خاورمیانه و جهان می‌داند. نخست: تفسیری که می‌گوید اوضاع جسمی ملک سلمان خوب نیست و صاحبان این تفسیر به غیبتش از صحنه سیاسی عربستان برای مدت بیش از 2 هفته پس از صدور دستور عزل شاهزاده محمد بن‌نایف از ولیعهدی این کشور و تعیین پسرش شاهزاده محمد بن‌سلمان به جای وی اشاره می‌کنند و این افراد به این مساله اشاره می‌کنند که ملک سلمان در مراسم بیعت کردن علمای دینی، شاهزاده‌ها، وزرا و دولتمردان برجسته با ولیعهد جدید، حضور نداشت اما برخی تشریح می‌کنند که براساس عرف، پادشاه در این مراسم شرکت نمی‌کند. دوم: سرگرم شدن عربستان سعودی به بحران خلیج‌فارس و تحولات مرتبط با آن بویژه پایان مهلت داده شده به کشور قطر برای برآورده کردن 13 شرطی که به این کشور برای از سرگیری روابط ارائه شده بود و به مدت 2 روز تمدید شد و این تمدید نیز سه‌شنبه‌شب به پایان رسید؛ امری که نیازمند حضور سران عربستان در منطقه است زیرا احتمال وقوع تحولات تنش‌زا علیه قطر به لحاظ اقتصادی و چه بسا به لحاظ نظامی وجود دارد. سوم: افزایش پیش‌بینی‌ها داخل و خارج عربستان درباره صدور دستورهای پادشاهی جدید در عربستان توسط ملک سلمان به منظور کامل کردن تغییرات رأس هرم قدرت و سازماندهی نهادهای آن به گونه‌ای است که جایگاه ولیعهد جدید را تقویت کند. همچنین اخباری به بیرون درز کرده است که حکایت از آن دارد که برخی از شاخه‌های خاندان حاکم از عزل شاهزاده بن‌نایف ناراضی هستند و روزنامه‌های آمریکایی و انگلیسی مانند نیویورک‌تایمز نوشتند خروج بن‌نایف از کاخش در شهر جده ممنوع شده و برخی کارشناسان امور خاندان حاکم بر عربستان بر این باورند که ادامه ماندن شاهزاده متعب بن‌عبدالله در رأس گارد ملی تهدیدی برای قدرت شاهزاده بن‌سلمان در آینده است؛ زیرا این گارد ارتشی موازی است و بیشتر نیروهای آن از فرزندان قبایل هستند و فرماندهانش نیز از «شاهزاده‌های به حاشیه رانده‌شده» یا خارج از دایره فرزندان و نوه‌های عبدالعزیز آل‌سعود، موسس عربستان یا به عبارتی از شاخه‌های دوم آل‌سعود هستند. برخی تعداد افراد وابسته به گارد ملی را بیش از 150 هزار نفر تخمین زده‌اند و سلاح‌های آن نیز از تفنگ‌های خفیف گرفته تا تانگ و زره‌پوش و بالگرد است. از همه این تفاسیر می‌توان دریافت که غیبت پادشاه عربستان از نشست گروه 20 در هامبورگ در پایان هفته غیبتی سیاسی است و هدف از آن حضور در کشورش برای تکمیل سازماندهی نهادهای حاکمیتی است و چه بسا چشم‌پوشی از قدرت به نفع ولیعهد و نشاندن او به جای خود به بهانه‌های چندی از جمله بیماری و کهولت سن است. توفان تعیین بن‌سلمان به عنوان ولیعهد به ظاهر اندکی فروکش کرده و بعید نیست این آرامش کنونی گمراه‌کننده باشد و زمینه‌ای برای توفان‌های کوچک یا بزرگ دیگر باشد زیرا روند تغییرات هنوز همانطور که گزارش‌های غربی اشاره می‌کنند کامل نشده است و مطابق آنچه در رسانه‌های رسمی این کشور با آرامش و اطمینان از آن صحبت می‌کنند نیست و عربستان اکنون در انتظار حوادث غیرمترقبه جدید در چندین عرصه است.
 

تیراندازی نظامیان سعودی در العوامیه
نظامیان سعودی سه‌شنبه در پنجاه و ششمین روز محاصره العوامیه بار دیگر به شمال این منطقه شیعه‌نشین یورش برده و به سمت اهالی این شهر تیراندازی کردند. روستای المسوره در منطقه العوامیه در استان قطیف در شرق عربستان، زادگاه شهید آیت‌الله نمر النمر است که مثل سایر نقاط این شهر هدف حمله نظامیان سعودی است. چند ماهی است که نظامیان سعودی با ابلاغ دستور تخلیه به ساکنان روستا، درصدد تخریب آن هستند.