منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان که از سال ۸۹ مصوبه لازم برای فعالیت را دارد هنوز بدون سازمان متولی باقی مانده و عملا هیچ فعالیت اقتصادی در آن صورت نمی‌گیرد و بیم آن می‌رود که تا 3 سال آینده در صورت بی‌توجهی به آن و عدم سرمایه‌گذاری، مصوبه یادشده از آن سلب شود. لاهیجان یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای گیلان است که توجه به زندگی مدرن و لوکس شهری در آن به همراه فعالیت هتل‌های متعدد و همینطور ظرفیت میهمان‌پذیری این شهر باعث شده جاذبه‌های لاهیجان برای سرمایه‌گذاران حتی نسبت به برخی دیگر از شهرهای مهم استان گیلان از جمله رشت بیشتر باشد.
منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان؛ خالی از سرمایه‌گذار
لاهیجان بین 2 بندر چمخاله و انزلی قرار دارد و در عین حال یکی از مهم‌ترین شهرهای نزدیک به استان همجوار یعنی مازندران است. نزدیکی به فرودگاه‌های رشت و رامسر نیز از دیگر مزیت‌های شهر لاهیجان بوده که ارزش سرمایه‌گذاری در آن را بالا می‌برد اما با این همه، منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان که در کنار این شهر قرار گرفته، همچنان خالی از حضور سرمایه‌گذاران باقی مانده است. هدف از تشکیل و تعریف مناطق ویژه اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری با برخورداری از معافیت‌هایی است که بتواند رونق اقتصادی را برای منطقه به ارمغان آورد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران با حضور در منطقه ویژه اقتصادی، نه‌تنها با کاهش هزینه‌ها در تولید مواجه می‌شوند بلکه می‌توانند با بهره‌مندی از معافیت‌های موجود، از منطقه ویژه به خصوص مناطق ویژه اقتصادی که در جوار دریا قرار دارند به عنوان سکوی صادراتی نیز استفاده کنند؛ ویژگی‌ای که در منطقه ویژه لاهیجان نیز موجود است. در حال حاضر ۱۷ منطقه ویژه اقتصادی در سطح کشور فعالیت می‌کنند که در کنار این مناطق، ۴۸ منطقه ویژه اقتصادی دیگر نیز دارای مجوزهای لازم هستند اما هنوز اجرایی نشده‌اند. با اینکه طی سال‌های اخیر، 2 منطقه ویژه اقتصادی آستارا و لاهیجان- اگرچه بدون تامین زیرساخت‌های لازم- توانسته‌اند مجوزهای لازم را برای فعالیت کسب کنند اما از این میان منطقه ویژه لاهیجان در اغما به سر برده و هنوز بر سر میزان وسعت این منطقه که از سواحل دریا برخوردار است، بین برخی دستگاه‌های دولتی کش و قوس‌هایی وجود دارد.
ظرفیت تبدیل منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان به مرکز فناوری حاشیه خزر
با این همه با گذشت7 سال از تصویب طرح منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان، اخیرا پیشنهاداتی مطرح شده که شاید بتوان نسبت به خروج این منطقه از اغمای کنونی، امیدوار شد؛ پیشنهاد تبدیل منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان به منطقه‌ای که در آن شرکت‌های بزرگ فناوری و دانش‌بنیان فعال شده و با بهره‌مندی از دانش روز و تولید محصول به صادرات محصولات مبتنی بر دانش و فناوری و خدمات آن اقدام کنند. این پیشنهاد نخستین بار توسط علیرضا نوروزی، معاون اقتصادی اداره کل امور اقتصادی و دارایی گیلان مطرح شد. علیرضا نوروزی در این باره می‌گوید منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان بهترین فضا برای توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان است. وی به مهر می‌گوید: کمبود عرصه از جمله مشکلات گیلان است در حالی که عرصه ۱۰۰ هکتاری منطقه ویژه
تجاری- اقتصادی لاهیجان مصوب بوده و می‌توان از آن به عنوان عرصه‌ای برای منطقه ویژه تولید و صادرات محصولات دانش‌بنیان استفاده کرد. وی می‌افزاید: این فضا می‌تواند فرصتی برای رشد و فعالیت شرکت‌های چندملیتی برای حضور در گیلان باشد تا بتوانیم در بازار پررونق خدمات و محصولات دانش‌بنیان در دنیای امروز، بویژه در حاشیه دریای خزر جایگاهی قرص و محکم برای ایران بسازیم. با توجه به اینکه متولی عمده فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در استان، پارک علم و فناوری است، رئیس این پارک با اشاره به اهمیت دانش و فناوری در رونق اقتصادی هر منطقه‌ای در دنیا به مهر اظهار می‌کند: در بزرگ‌ترین شرکت‌های موفق و قدرتمند دنیا در اقتصاد جهانی، نقش‌آفرینی دانش و فناوری، اصلی اجتناب‌ناپذیر در تجارت است و آمارها بخوبی بیانگر این موضوع است که اگر بخواهیم در آینده جایگاهی قابل توجه در اقتصاد داشته باشیم، ناچار به حرکت در مسیر بهره‌مندی از دانش و فناوری هستیم.
مسیر آزمون و خطای شرکت‌های دانش‌بنیان
از سوی دیگر، از نظر مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری گیلان، منطقه ویژه لاهیجان به این دلیل تاکنون بدون سازمان متولی باقی مانده است که سرمایه‌گذاران قوی و قابل توجهی برای حضور در آن مراجعه نکرده‌اند. آرش فرزام‌صفت در این باره به مهر می‌گوید: تبدیل منطقه ویژه
لاهیجان- که تاکنون بدون سازمان متولی باقی مانده- به یک منطقه دانش و فناوری پیشنهاد قابل توجهی است، هرچند باید از نظر کارشناسی مورد بررسی بیشتری قرار گیرد. وی می‌افزاید: استانداری بر توسعه فناوری و افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید ویژه دارد، حال اگر در قالب سرمایه‌گذاری، این شرکت‌ها بتوانند در منطقه ویژه اقتصادی فعالیت کنند مطمئنا امری مطلوب است اما آنچه ترجیح استانداری گیلان است اینکه منطقه ویژه لاهیجان یک منطقه چندوجهی باشد که یکی از وجوه فعالیت آن می‌تواند فعالیت‌های فناوری بوده و در کنار آن حتما باید فعالیت‌های بندری، تجاری و صنعتی بویژه صنایع تبدیلی و کشاورزی را داشته باشیم زیرا ظرفیت منطقه ویژه لاهیجان برای چنین فعالیت‌هایی بسیار قابل توجه است. از نظر فرزام‌صفت، شرکت‌های دانش‌بنیان هنوز قدم‌های اول را در سطح گیلان و حتی کشور برمی‌دارند و در حال طی کردن مسیری هستند که از آزمون و خطا می‌گذرد، بنابراین درباره اینکه فعالیت این شرکت‌ها در مناطق ویژه اقتصادی تا چه میزان می‌تواند موفق باشد باید مطالعات بیشتری کرد و سپس از مجموعه دولت انتظار حمایت و اعتماد داشت. مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری گیلان تاکید می‌کند: در نهایت، تبدیل منطقه ویژه لاهیجان به مرکز دانش و فناوری منطقه با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان باید مورد مطالعه بیشتری قرار گیرد. در برنامه چشم‌انداز ۱۴۰۴ و سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی تاکید شده است که باید شرکت‌های دانش‌بنیان، محور اقتصاد باشند. از سوی دیگر، ارزش صادرات با فناوری بالا در ایران در فاصله سال‌های ۹۰ تا ۹۵ بنا بر آمار، ۵۲۰ میلیون دلار بوده است در حالی که آمارها نشان می‌دهد متوسط ارزش صادراتی سالانه دنیا از این محل در فاصله سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی 2 هزار میلیارد دلار است.