printlogo


کد خبر: 177884تاریخ: 1396/4/18 00:00
گزارشی از آثار و فعالیت‌های استاد مجید انتظامی
برای همیشه استاد موسیقی ایران

«مجید انتظامی» نامی است که این روزها به دلیل بیماری وی، بیشتر بر سر زبان رسانه‌ها افتاده است، در حالی که این نام همواره بر سردر موسیقی دفاع‌مقدس و در خاطرات مشترک ایرانی‌ها درخشان مانده است. بدون شک ماندگاری « از کرخه تا راین»، «آژانس شیشه‌ای»، «روز واقعه»، «دوئل» و... مرهون نوازش دستان انتظامی بر نت‌های موسیقی است. سمفونی‌های «ایثار»، «خرمشهر»، «کربلا، جغرافیای یک تاریخ» و... نیز در زمره خاطرات مشترک و به‌یادماندنی ما ایرانی‌ها قرار می‌گیرد که در طول پیش و پس از انقلاب جزو ماندگارترین‌ها محسوب می‌شود. انتظامی قدرت اعجاب‌انگیزی در تولید موسیقی متن فیلم دارد به‌گونه‌ای که می‌توان اقرار کرد این نت‌ها از دل فیلم برخاسته و خود، دیالوگی مجزا برای انتقال احساس محسوب می‌شوند. به گزارش رسانه انقلاب، در دیالوگ حاج کاظم و ابوذر از پشت فنس آژانس، موسیقی در ابتدا آرام و همراه با صحبت‌های پدر و پسر گام برمی‌دارد و نه از آنها جلو می‌زند و نه عقب می‌ماند و بعد درست در لحظه‌ای که پدر مچ پسر را می‌خواباند، یکباره موسیقی حس عاطفی عجیبی ایجاد می‌کند و بیننده همراه اشک‌های حاج‌کاظم و پسرش به گریه می‌افتد. او برای بیشتر آثار «حاتمی‌کیا» موسیقی ساخته است و بدون شک در شکل‌گیری ماهیت موسیقی فیلم‌های وی موثر بوده است. آثار «حاتمی‌کیا» با موسیقی «انتظامی» جان واقعی دارد. باز اگر بخواهیم مثال دیگری بزنیم خوب است 2 سکانس از فیلم‌های «از کرخه تا راین» و «بوی پیراهن یوسف» را به بیاد بیاوریم؛ در صحنه ابتدایی فیلم «از کرخه تا راین» که هواپیمای حامل سرنشینی به نام «سعید»، مجروح شیمیایی فرود می‌آید، یک موسیقی سنگین که انگار روی سینه انسان فشار می‌آورد، شنیده می‌شود که انگار می‌خواهد خبری بدهد، خبر درد بزرگی که از ایران برای شنیده شدن به آلمان آمده است. اگر به این صحنه دقت نکرده‌اید، یک بار دیگر آن‌ را ببینید. این فیلم البته قطعات بسیار شنیدنی دیگری نیز دارد، مانند قطعه اصلی فیلم که مردی درحال فلوت زدن در خیابان است. یا در قطعه پایانی و اصلی «بوی پیراهن یوسف» حس انتظار و وصل و رسیدن به مرادی بعد از مدت‌ها بخوبی در 2 فراز و فرود منتقل می‌شود؛ ابتدا صدایی که بعضا در برخی دیگر از قطعات موسیقی انتظامی شنیده می‌شود مانند نوایی است که از هجران شکایت می‌کند و بعد هم موسیقی با دف حالت هیجانی پیدا می‌کند و حس رسیدن به مقصود را در شنونده ایجاد می‌کند؛ هنرمندانه و تاثیرگذار. استاد «انتظامی» در شناخت آلات و ادوات موسیقی نواحی و محلی ایران و حتی جهان و به کار بستن آنها در سکانس‌های مربوط تبحر بسیاری دارد، مثلا در فیلم «روز واقعه» با توجه به آنکه فضای فیلم در میان اعراب و فضای بادیه‌نشینی و صحراگردی می‌گذرد، سازهای عربی و کوبه‌ای استفاده می‌شود و هلهله و کل کشیدن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. یا در فیلم «دوئل» که در فضای جنوبی ایران می‌گذرد، استفاده از نی‌عنبان و نواهای جنوبی که لحظات کار ماهیگیران و صیادان در بندر را یادآوری می‌کند بخوبی ما را به آن شهر و دیار می‌برد. ایشان حتی در فیلمی مثل «مریم مقدس» که داستان زندگی مریم مقدس است و اتمسفر مسیحیت بر آن حاکم است از لحن و سبک کلیسایی برای موسیقی فیلم استفاده کرده و حتی نواهایی مثل تسبیح عبرانی کلیسا را در لحظاتی از فیلم قرار داده است. اینها همه نشان از فهم، دقت و ذوق سرشار این استاد دارد. اگر به عناوین قطعات موسیقی‌ فیلم ساخته شده توسط وی و خود ترانه دقت کنید، متوجه می‌شوید که از چه همخوانی خوبی برخوردارند و نام قطعه با آنچه ساخته شده است کاملا منطبق است اما بعد از فیلم‌ها باید سراغ سمفونی‌ها رفت، سمفونی‌های «انتظامی» کم از موسیقی فیلم‌های وی نیست. سمفونی‌ها که غالبا با نمایش موزیکال همراهند چه در لحظات حزن و اندوه و چه البته در لحظات حماسی کم‌نظیرند. «انتظامی» در مقام رهبر یک سمفونی که متشکل از چندین و چند نوع ساز زهی و کوبه‌ای و رشته‌ای است، اتحاد و همنوایی بسیار عالی ایجاد می‌کند. دف‌ها و طبل‌ها همراه با سنج و دمام و نی‌عنبان به عنوان ساز و آلات هیجان‌ساز که رو و سطح اثر هستند، همراه با ویولن و ویولن‌سل که در زیر زمینه‌سازی می‌کنند ترکیب خوبی را پیدا می‌کنند و از هارمونی مناسبی برخوردار می‌شوند. قطعه «خیزش» از سمفونی «خرمشهر» استاد یکی از شاهکارترین قطعات موسیقی حماسی ایران است.
استاد بیش از موسیقی 80 فیلم، ۵ مجموعه تلویزیونی و ۶ سمفونی را ساخته‌اند که در نوع خود و در میان آهنگسازان موسیقی دنیا کم‌نظیر است. «جان ویلیامز» که از برترین چهره‌های موسیقی غرب است و در آثار سینمایی زیادی مانند «فهرست شیندلر» موسیقی ساخته است و از سال ۱۹۵۸ مشغول کار است؛ ۸۶ کار تولید کرده که در قیاس با استاد «انتظامی» بسیار کمتر است. استاد انتظامی ۱۶ بار نامزد جوایز هنری در جشنواره‌های سینمایی شده است که از این تعداد ۹ بار برنده جوایزی از جمله سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن برای فیلم «آژانس شیشه‌ای» در شانزدهمین جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن برای فیلم «روز واقعه» در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر و دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن برای فیلم «از کرخه تا راین» در یازدهمین جشنواره فیلم فجر شده است.
 


Page Generated in 0/0047 sec