گروه اقتصادی: صنایع کوچک نقش مهمی در اشتغالزایی و تولید دارند اما با بی‌توجهی به این بخش مهم اقتصادی بسیاری از آنها به تعطیلی کشیده شده‌اند. از سال 93 به منظور تکریم و تجلیل از جایگاه تلاشگران عرصه صنایع کوچک و همچنین متولیان و دست‌اندرکاران حوزه ایجاد و توسعه زیرساخت‌های صنعتی، 21 مردادماه روز حمایت از صنایع کوچک نامگذاری شد. در پیش‌خطبه‌های نمازجمعه اخیر نیز علی یزدانی، رئیس شهرک‌های صنعتی گفت: در تقویم بسیاری از کشورها نه در یک روز بلکه یک هفته به موضوع صنایع کوچک اختصاص داده شده البته حمایت از تولید، صنعت و بنگاه‌های کوچک و متوسط نباید محدود به یک روز باشد و همه در طول سال باید نسبت به این بنگاه‌ها نگاه حمایتی داشته باشند. صنایع کوچک و خرد در بسیاری از کشورها بخش عمده تولید و نیاز را تامین می‌کنند و به نوعی موتور محرکه اقتصادهای صنعتی هستند و به لحاظ اشتغالزایی سهمی عمده در کاهش نرخ بیکاری دارند. طبق بررسی‌ها، 42 درصد اشتغال صنعتی کشور در شهرک‌های صنعتی و صنایع کوچک هستند و چنانچه واحد‌های تولیدی که بالای 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارند، مورد حمایت قرار گرفته و راه‌اندازی شوند، اشتغال 97 هزار نفر را به همراه خواهد داشت اما این بخش با وجود مزیت‌های فراوان به جهت آسیب‌پذیری بویژه در برابر تکانه‌های خارجی (تحریم) و رکود از سایر بخش‌ها شکننده‌تر است و همچنان به تعطیلی کشیده می‌شود. در حالی که در سال‌های گذشته چتر رکود بر اقتصاد ایران سایه افکنده شاهد افت شدید تولیدات از سوی واحدهای کوچک و متوسط هستیم. از آنجا که مهم‌ترین مشکل واحدهای تولیدی در کشور سرمایه در گردش و نقدینگی است، به منظور احیای صنایع کوچک، دولت برنامه‌های حمایتی را از سال گذشته در قالب اعطای تسهیلات بانکی آغاز کرد اما مسیر پرپیچ و خم و بروکراسی پیچیده و سود بالای تسهیلات عملا گره‌گشا نبود، از سوی دیگر مشکلات مالیاتی و بیمه واحدهای تولیدی موجب شده تا رونق محسوسی در اقتصاد کشور روی ندهد. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه روز حمایت از صنایع کوچک درباره نقش صنایع کوچک در اقتصاد ایران گفت: بیش از 95 درصد بخش صنعت از صنایع کوچک و متوسط یعنی بنگاه‌هایی که زیر 100 نفر شاغل دارند، شکل گرفته است. وی افزود: این صنایع در بخش‌های مختلف از جمله صنایع دانش‌بنیان که جزو اولویت‌های ماست فعال هستند. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، صنایع کوچک نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی دارند و در ایران ظرفیت این بخش بسیار مناسب بوده به طوری که فقط در صنعت پتروشیمی بیش از 10 هزار واحد کوچک و متوسط وجود دارد که می‌توان از این ظرفیت‌ها برای تامین نیازهای داخل استفاده کرد.
تعطیلی بیش از 5 هزار واحد تولیدی کوچک و متوسط
علی یزدانی، رئیس سازمان صنایع کوچک و مدیرعامل شهرک‌های صنعتی کشور درباره وضعیت صنایع کوچک در ایران به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: این بخش تاثیر بسزایی در اقتصاد هر کشور دارد و با بررسی کشورهای صنعتی دنیا درمی‌یابیم که نزدیک به 90 درصد بنگاه‌های اقتصادی آنها واحدهای کوچک و متوسط هستند. وی افزود: استارت‌آپ‌ها و بنگاه‌های کوچک در زمینه‌های مختلف در جهان مطرح بوده و در کشور ما نیز توجه ویژه به این بخش برای تولید بیشتر و اشتغالزایی شده است.  یزدانی افزود: واحدهای تولیدی باید خود را به علم و دانش روز در تولید تجهیز کنند و اگر کیفیت و بازار را مورد توجه قرار ندهند در آینده دچار مشکل خواهند شد. معاون وزیر صنعت با اشاره به مشکلات بنگاه‌های کوچک، گفت: در این بخش معضلات متعددی وجود دارد اما یکی از این مشکلات تعداد زیاد واحدهای صنعتی است که موجب می‌شود تعطیلی، راکد بودن یا فعالیت زیر ظرفیت آنها بیشتر نمایان شود. مدیرعامل شهرک‌های صنعتی کشور با مقایسه صنایع کوچک و بزرگ اظهار داشت: تنها 3 هزار و 500 بنگاه‌ بزرگ اقتصادی در کشور وجود دارد، در حالی که 96 درصد صنعت از بنگاه‌های کوچک و متوسط تشکیل شده، ضمن اینکه در بنگاه‌های کوچک نزدیک به یک‌میلیون و 300 هزار نفر اشتغال صنعتی در سال‌های گذشته صورت گرفته اما بنگاه‌های بزرگ ارزش افزوده بیشتری تولید می‌کنند. وی در پاسخ به این سوال باشگاه خبرنگاران جوان که اکنون چه تعداد واحد تولیدی خرد و کوچک تعطیل است، بیان کرد: بررسی‌ها برای دقیق‌تر شدن آمار در حال انجام است، با این حال تا پایان سال گذشته از 39 هزار بنگاه کوچک و متوسط حدود 5/14 درصد یعنی چیزی حدود 5 هزار و 200 بنگاه تعطیل بوده است.
لزوم بازنگری در حمایت از تولید
علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران نیز درباره حمایت‌ها از صنایع کوچک و واحدهای تولیدی خرد گفت: ساختار اقتصاد کشورهای صنعتی را بنگاه‌های کوچک و متوسط و واحدهای تولیدی خرد، خدمات فنی و توزیعی شکل می‌دهند و تقویت این بخش جزو الزامات اقتصادی محسوب می‌شود. وی افزود: برخلاف دنیا که تقویت بنگاه‌های کوچک را مدنظر قرار می‌دهند و امروز کشورهای توسعه‌یافته توسط همین بنگاه‌ها پیشرفت داشته‌اند اما در کشور ما حمایت به صورت واقعی از این بخش صورت نگرفته است. وی با بیان اینکه بخشی از بنگاه‌ها در قالب صنعت از برخی حمایت‌ها و تسهیلات برخوردار بوده‌اند، گفت: اما بسیاری از واحدهای دیگر شامل این حمایت‌ها نشده‌اند، ضمن اینکه میزان بهره بانکی آنقدر بالاست که آن تعداد واحدهایی هم که موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند با مشکل بازپرداخت روبه‌رو هستند.  فاضلی با اشاره به اینکه دریافت تسهیلات توجیه اقتصادی برای تولیدکنندگان ندارد، بیان کرد: در 2 دهه اخیر بانکداری به سمت دلالی و سوداگری میل کرده و بخشی از اصناف که جزو واحدهای کوچک و متوسط هستند از هیچ‌گونه تسهیلات و اعتباری استفاده نکرده‌اند. وی تصریح کرد: با شعار نمی‌توان از تولید حمایت کرد و متولیان باید این را بپذیرند و قوانین نیز باید در این امر بهبود یابد.