اسدالله خسروی: کاهش نرخ سود بانکی به 15 درصد و الزام همه بانکها و موسسات مالی به رعایت دستورالعمل بانک مرکزی اگر چه رویکردی درست به نظر میرسد اما برای اجرای عدالت باید نرخ سود تسهیلات نیز همزمان و البته با 2 تا 3 درصد اختلاف کاهش یابد، از طرفی اقتصاد کشور نیز در پی اجرای چنین تصمیمی باید آمادگی کامل و لازم را برای جذب منابع حاصل از خروج احتمالی سپردههای بانکی داشته باشد. به گزارش «وطن امروز»، بانک مرکزی برای پایان پرداخت نرخهای متفاوت سود بانکی، اخیرا با ابلاغ بخشنامهای جدید بانکها و موسسات اعتباری را موظف کرد نرخ سود علیالحساب سرمایهگذاری مدتدار یک ساله را حداکثر ۱۵ درصد و سپردههای کوتاهمدت را نیز حداکثر ۱۰ درصد محاسبه کنند. اقدام به چنین عملی آن هم به شیوهای دستوری و در شرایطی که اقتصاد کشور از حال و روز چندان مطلوبی برخوردار نیست، نیازمند دقت است تا تبعات اجرای چنین تصمیمی بخوبی نمایان شود. البته کارشناسان، کاهش نرخ سود سپردههای بانکی متناسب با کاهش نرخ تورم را رویکردی علمی و بجا میدانند اما با توجه به حساسیت ورود و خروج پول به بازار و وضعیت اقتصاد کشور، در چنین شرایطی عواقب ناشی از این تصمیم مهم باید به دقت مورد واکاوی قرار گیرد تا تبعات منفی آن اقتصاد کشور را تهدید نکند. به طور مثال کاهش نرخ سود سپردهها این امکان را ایجاد میکند تا بخشی از منابع از بانکها خارج شود و چون رکود اقتصادی حاکم است و بخش تولید از تحرک خاصی برخوردار نیست، این پولهای سرگردان جذب بازارهای موازی غیررسمی شود. از طرفی کاهش نرخ سود بانکی اکنون تاثیر خود را بر بازار اجارهبها به جا گذاشته و موجران به جای دریافت ودیعه، کرایهها را بالا بردهاند.
نرخ سود بانکی باید تدریجی کاهش یابد
رئیس سابق هیات مدیره بانک قرضالحسنه مهر ایران درباره تبعات کاهش نرخ سود بانکی در اقتصاد کشور به «وطن امروز» گفت: از آنجایی که اجرای سیاست کاهش نرخ سود بانکی از حساسیت بالایی برخوردار است، بنابراین هرگونه تصمیمگیری در این باره چنانچه به تبعات آن توجه نشود فرار سرمایه از بانکها را در پی خواهد داشت. اسماعیل صابری کاهش نرخ سود بانکی به صورت تدریجی با توجه به کاهش نرخ تورم کشور را مطلوب عنوان کرد و افزود: مزایای کاهش نرخ سود بانکی تحرکبخشی تولید، تامین منابع مالی مراکز صنعتی و... است اما اگر اقتصاد کشور از بستر لازم و زیرساختهای خاصی برخوردار نباشد، این عمل به خروج سپردههای بانکی و جذب آن در بازارهای غیررسمی و سفتهبازی منجر خواهد شد که نابسامانی اقتصادی را به بار میآورد. وی تصریح کرد: زمانی که بازار مطمئن و جذابی برای بازگشت سرمایه و سودآوری رضایتبخش وجود نداشته باشد، سپردهگذاران ترجیح میدهند پولهای خود را همچنان در بانکها نگه دارند و اکنون با توجه به رکود حاکم بر بخشهایی از اقتصاد کشور هنوز هم خیلی از سرمایهگذاران بانکها را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند. صابری افزود: بهتر بود بانک مرکزی همزمان با سختگیری برای اعمال سقف سود 15 درصدی، بخشنامه رعایت سود تسهیلات 18 درصدی را هم ابلاغ میکرد تا این دستورالعمل یکطرفه نباشد.
کوچ بخشی از سپردههای بانکی به بورس
معاون شرکت بورس اوراق بهادار تهران نیز در گفتوگو با «وطن امروز» درباره چگونگی تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر اقتصاد کشور بویژه بازار سرمایه گفت: کاهش نرخ سود بانکی که بانک مرکزی اخیرا بانکها را ملزم به رعایت آن کرده است در حوزه اقتصاد کشور تاثیر بسیار زیادی به جا میگذارد، چرا که با کاهش سود بانکی بخش عمدهای از سپردههای مردم برای سودآوری بیشتر روانه بازار سرمایه میشود که این موضوع باعث افزایش تقاضا برای محصولات در بازار سرمایه و رونق تولید میشود. علی صحرایی با بیان اینکه هدایت منابع مالی از بانکها به سمت بازار سرمایه موجب میشود تحرک خاصی در مراکز تولید و صنعت کشور ایجاد شود، گفت: کاهش نرخ سود بانکی که ترقی بنگاههای اقتصادی به موجب تامین منابع مالی را به دنبال دارد موجب میشود هزینه تامین مالی شرکتها نیز کاهش یابد و سودآوری قابل توجهی نصیب شرکتها شود.
از رونق اشتغال تا کاهش هزینه تولید
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: بانکها در گذشته از فرمولهایی که در آن تخصص دارند به منظور افزایش نرخ سود بانکی استفاده میکردند تا نرخ واقعی سود تسهیلات بسیار بیشتر از نرخ سود اعلام شده باشد. حمید گرمابی درباره کاهش نرخ سود بانکی و تاثیرات این مساله بر صنعت و تولید کشور، اظهار داشت: طبق برنامه ششم توسعه سود بانکی باید بهصورت پلکانی کم شود تا یک فاصله اندکی با نرخ تورم داشته باشد. امیدوارم کنترل کافی بر اجرای کاهش نرخ سود بانکی وجود داشته باشد تا نرخ سود 15درصدی که اعلام شده است بهصورت واقعی اجرا شود و بانکها با فرمولهای خاص خود اقدامی نکنند که باز هم نرخ سود بانکی بیش از 15درصد باشد. وی با اشاره به اینکه در مراحل قبل نیز نرخ اجرا شده در دریافت تسهیلات با نرخ اعلام شده تفاوت داشت، اضافه کرد: امیدواریم نرخ اعلام شده سود بانکی اجرا شود. در صورت اجرایی شدن این نرخ سود، تسهیلات اثرات بسیار مثبتی بر تولید و صنعت کشور دارد. گرمابی افزود: بانکها در گذشته از فرمولهایی که در آن تخصص دارند به منظور افزایش نرخ سود بانکی استفاده میکردند تا نرخ واقعی سود تسهیلات بسیار بیشتر از نرخ سود اعلام شده باشد.