عبدالباری عطوان*: در پرتو تلاش نافرجام نخستوزیر رژیم صهیونیستی برای تحریک روسیه علیه ایران و با توجه به سابقه شکستهای این رژیم در جنگهای منطقهای از لبنان گرفته تا غزه، باید پرسید آیا بنیامین نتانیاهو در ملاقات با دونالد ترامپ برای تحریک علیه ایران شانسی خواهد داشت؟ برای پی بردن به نتیجه جنگ خونین 7 ساله در سوریه چارهای نداریم جز اینکه در واکنشهای سیاسی و میدانی اسرائیل تامل کنیم. اگر بگوییم رژیم اشغالگر اسرائیل اکنون در نوعی ترس بهسر میبرد، مبالغه نکردهایم بویژه اینکه ارتش سوریه در نبردی تعیینکننده موفق شد محاصره دیرالزور را پایان دهد و چهبسا این آخرین نبرد بزرگ در سوریه بوده و روند تسلط بر چاههای نفت و گاز را تکمیل کند و به این ترتیب دولت سوریه خواهد توانست مانند وضعیت پیش از بحران در سال 2011، روزانه 300 هزار بشکه نفت صادر کرده و بیشتر نیاز گازی خود را نیز تامین کند. با توجه به موارد بالا باید گفت 4 دلیل برای ترس و وحشت اسرائیل میتوان برشمرد که عبارتند از: اول- شکست محاصره دیرالزور و بیرون راندن عناصر داعش از اکثر مناطق این شهر و اطراف آن به گونهای که این پیروزی امکان گشودن راههای امدادرسانی راهبردی از ایران به حزبالله در لبنان از طریق خاک سوریه و عراق را فراهم میکند؛ مسیری که در طول 3 سال گذشته بسته شده بود. دوم- نزدیک شدن پایان جنگ در سوریه به این معنی است که نیروهای حزبالله به جنوب لبنان بازگشته و بار دیگر بر دشمن یعنی اسرائیل متمرکز میشوند آن هم پس از اینکه در سوریه در 2 بخش جنگ کلاسیک و چریکی مهارتهای میدانی زیادی به دست آوردهاند. سوم- بیتاثیر بودن 6 سال جنگ بر ارتش سوریه به گونهای که انسجام ارتش این کشور حفظ شده و مهارت و تجربه آن نیز دوچندان شده است و به این ترتیب با وجود جنگ فرسایشی شدید علیه سوریه، این کشور به یک نیروی نظامی منطقهای تبدیل میشود که نمیتوان آن را نادیده گرفت. چهارم- قوت گرفتن حضور سیاسی و نظامی ایران در سوریه و منطقه به عنوان کشوری که در کنار روسیه نقش بزرگی در حفظ نظام حاکم سوریه و تثبیت آن ایفا کرد. پایگاه استراتفورد آمریکا چند روز پیش گزارشی را منتشر کرد که در آن تاکید شده بود اسرائیل در تکاپوی جنگی جدید قبل از پایان جنگ سوریه است، زیرا از قدرت ارتش سوریه بیم دارد، از همین رو رزمایشهای بزرگی را با 2 رویکرد هجومی و دفاعی اجرا کرد. آنچه به این گزارش اعتبار زیادی میبخشد و مهر تاییدی بر نگرانی و وحشت اسرائیلیهاست، اظهارات ایالیت شکید، وزیر دادگستری اسرائیل در کنفرانس بینالمللی مبارزه با تروریسم است مبنی بر اینکه «اگر اسد بخواهد در قدرت بماند باید ایران را بیرون از مرزهای خود نگاه دارد و اسرائیل کشورهای بزرگ جهان را تحت فشار قرار خواهد داد تا مانع از این شوند که ایران در سوریه و لبنان زیرساختهای نظامی (تولید موشک) داشته باشد و چنانچه به خواست اسرائیل پاسخ داده نشود، میداند چه باید بکند». از سوی دیگر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی با همین ترس و وحشت عازم مسکو شد و از ولادیمیر پوتین خواست به حضور ایران در سوریه پایان دهد و آماده است همین نگرانی را تا چند روز دیگر در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز در میان بگذارد. نکته قابل توجه اینکه پوتین به صحبتهای نتانیاهو گوش داد اما در پاسخ به او اعلام کرد روسیه بر اساس منافع خود و نه منافع اسرائیل عمل میکند و ایران متحد قوی روسیه است و اینجا بود که نتانیاهو برای بمباران حمص به نیروی هوایی چراغ سبز داد تا با این کار روسیه را تحریک کرده و پوتین را در تنگنا قرار دهد. اما خونسردی روسیه در قبال این اقدام تحریکآمیز اسرائیل بسیار سنگین بود و تلاش برای رویارویی جدید و سوق دادن روسیه و سوریه و ایران به سمت جنگ را ناکام گذاشت. با این توضیحات هر چند معلوم نیست آیا نتانیاهو پس از ملاقات با پوتین در دیدار با ترامپ خوششانستر خواهد بود یا خیر اما در پرتو بحران با روسیه و اختلافات متحدان عرب در منطقه خلیجفارس و نیز افزایش چالشطلبی هستهای کرهشمالی در اینکه بخت با نتانیاهو یار باشد، تردید است، بویژه اینکه ارزش راهبردی اسرائیل در نقشههای آمریکا کاسته شده است. نکته قابل توجه اینکه اسرائیل از اکتبر 1973 تاکنون تمام جنگها را در منطقه باخته است و ارتش این رژیم حتی در یک نبرد در لبنان و غزه پیروز نشده و در این میان هرجنگ جدیدی با سوریه و ایران یا حزبالله نیز برای اسرائیل شکست هرچه بیشتر به بار خواهد آورد.
*تحلیلگر برجسته جهان عرب