عبدالباری عطوان: زمانی ‌که رژیم اشغالگر اسرائیل تنها طرفی در جهان باشد که همه‌پرسی برای استقلال اقلیم کردستان عراق را - که مسعود بارزانی، رئیس این منطقه دعوت به برگزاری آن در 25 سپتامبر کرده - تایید می‌کند، این مساله نه برای کردها و نه برای بارزانی افتخاری محسوب نمی‌شود، بلکه 2طرف را در مواجهه با همه جهان قرار می‌دهد. اگر این نظریه که می‌گوید بارزانی که 2 سال پیش ریاستش بر اقلیم به پایان می‌رسید، تلاش می‌کند از اصرارش بر همه‌پرسی به‌عنوان اهرم فشار علیه بغداد و تقویت مذاکراتش با دولت مرکزی در زمینه صادرات نفت و معامله بر سر آینده شهر کرکوک استفاده کند، درست باشد باید گفت نتایج این «ماجراجویی» منفی بوده و اقلیم کردستان را تضعیف کرده است و از سوی دیگر، همین مساله موضع دولت مرکزی در بغداد و احزاب مخالف را که برای ضربه زدن به بارزانی، در اردوگاه مخالف همه‌پرسی ایستادند تقویت کرد. دادگاه قانون اساسی فدرال در بغداد که بالاترین مقام قضایی در کشور است با صدور حکمی خط بطلان بر همه‌پرسی کشید و آن را غیرقانونی دانست و خواستار لغو آن شد. هادی العامری، رئیس حشدالشعبی نیز نسبت به برگزاری این همه‌پرسی هشدار داد و گفت این همه‌پرسی جنگ داخلی در کشور راه می‌اندازد. زمانی‌که کردها علیه رژیم صدام قیام کردند از همبستگی منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردار شدند ولی اکنون ماجرا فرق کرده است و کردستان عراق از خودمختاری و وضع اقتصادی خوبی برخوردار است و اگر جرقه جنگ داخلی زده شود یا به جنگ منطقه‌ای تبدیل شود، دور از ذهن است کسی پیدا شود در منطقه یا خارج از آن که به اقلیم کمک کند. عراق امروز از دموکراسی کنفدرالی برخوردار است و حکومتش از حمایت ایالات متحده آمریکا و ایران با هم برخوردار است و بارزانی مانند گذشته همچنان در فرآیند سیاسی که از رحم اشغالگری آمریکا بیرون آمد شریک است و نمایندگانش در تدوین بندهای قانون اساسی کنونی و همه توافقنامه‌های نفتی امضاشده سهیم بوده‌اند، پس بارزانی در صورتی ‌که خودش را درگیر جنگ داخلی یا جنگ با کشورهای همسایه ببیند چه بهانه‌ای می‌تواند برای این کارش بیاورد. آمریکا - همپیمان کردها - با این همه‌پرسی مخالفت کرد و انگلیس نیز مایکل فالون، وزیر دفاعش را به اربیل فرستاد تا بارزانی را از برگزاری همه‌پرسی منع کند و فرانسه نیز همین کار را کرد. ترکیه نیز با شرکت صدها تانک و زره‌پوش‌های مجهز در مرزهای خود با عراق در حال برگزاری رزمایش است تا در صورت برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان، دخالت نظامی کند، زیرا همه‌پرسی را اقدامی تحریک‌آمیز برای اقلیت کردها در ترکیه تلقی می‌کند. مطمئنا بارزانی از عراق، سوریه و ترکیه در منطقه و آمریکا، انگلیس، فرانسه و روسیه در سطح بین‌المللی قوی‌تر نیست و نمی‌تواند موضعش را بر همگان تحمیل کند و گامی در مسیر همه‌پرسی‌اش بردارد. حمایت آشکار اسرائیل و استقبال بارزانی و برخی هوادارانش از این حمایت و بالا بردن پرچم‌های ستاره داوود آبی در مرکز اربیل افتخاری برای برادران کرد نیست بلکه منشأ تحریک میلیون‌ها عرب و مسلمان است. چه‌بسا بد نیست در این زمینه از بارزانی بخواهیم نتایج فاجعه‌بار آخرین همه‌پرسی در انگلیس که دیوید کامرون، رئیس حزب محافظه‌کار در آن زمان برای جدایی از اتحادیه اروپایی را گرفتار کرد، مطالعه کند؛ همه‌پرسی‌ای که باعث شد حزب کامرون اکثریت را در پارلمان انگلیس از دست دهد و خودش شکست‌خورده و تحقیرشده استعفا کند و حالا کشورش باید قبض طلاق حداقل به اندازه 70 میلیارد پوند استرلینگ را بپردازد، همچنین انگلیس بخش عمده از قدرت اقتصادی‌اش را از دست داد و مانند یک یتیم در منطقه‌اش قرار گرفت. بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها اگر امروز بار دیگر در انگلیس همه‌پرسی ‌برگزار شود، قطعا جدایی سقوط پر سروصدایی می‌کند و انگلیسی‌ها رای به ماندن در اتحادیه اروپا می‌دهند. بارزانی در همه احوال بازنده بزرگ است؛ خواه در مسیر همه‌‌پرسی جدایی گام بردارد و همه را به چالش بکشد و خواه به فشارها تن دهد و تصمیم به لغو همه‌پرسی یا به تاخیر انداختن آن بگیرد. در پایان باید بگوییم این مرد با این اقدامش و به چالش کشیدن همسایگانش، آنها را در یک جبهه در رویارویی با خودش قرار داد. چه کسی می‌‌تواند بدون حمایت صریح و واضح آمریکا، اروپا و روسیه در این اقدامات جدایی‌طلبانه، ایران، ترکیه، سوریه و عراق را شکست دهد؟ ما نمی‌دانیم تفسیر بارزانی و حزبش برای این ماجراجویی یا ریسک خطرناک چیست، شاید خودش اموری را می‌داند که ما و بسیاری مانند ما نمی‌دانیم.