سرانجام رژیم عربستان قانون قرون وسطایی منع رانندگی زنان را لغو کرد اما این حرکت نهتنها به یک رسوایی بزرگ برای دستگاه مذهبی وهابیت سعودی تبدیل شده است، بلکه وجوه غیرانسانی حاکمیت ریاض بر حجاز طی دهههای اخیر را بیش از پیش مقابل چشم جامعه عرب و جهان نمایان کرده است. سهشنبه شب، سلمان بن عبدالعزیز پادشاه فرتوت سعودی احتمالا در آخرین حکم مهمش پیش از بازنشستگی که به طور کاملا مشخصی با نفوذ پسر و ولیعهد همه کارهاش صادر شده در اتفاقی تاریخی در عربستان به زنان اجازه رانندگی داد. با این حال عربستان تا تابستان آینده همچنان به عنوان تنها کشور جهان که زنان در آن اجازه رانندگی ندارند باقی میماند. از طرف دیگر مقررات بسیار سختگیرانه سعودیها در ارتباط با پوشش زنان و لزوم داشتن همراه برای خروج از منزل کماکان در تناقض با اجازه رانندگی زنان قرار میگیرد. واس، خبرگزاری رسمی سعودی اعلام کرد فرمان مزبور از ژوئن ۲۰۱۸ (تابستان سال آینده) اجرایی خواهد شد. بر همین اساس یک کمیته تخصصی در ریاض ماموریت پیدا کرده این مساله را به دقت بررسی و ظرف ۳۰ روز آینده پیشنهادات عملی را برای اجرای آن ارائه کند. این فرمان بخشی از اصلاحات ضد دین (وهابیت) بنسلمان است که با قلم پدرش صادر شده است. او در حقیقت در حال اجرای طرح بزرگ اسلامزدایی از عربستان و شیخنشینهای عربی با هدایت آمریکا و اسرائیل است که به نوعی افتادن از آن طرف بام محسوب میشود. منع رانندگی زنان شکستن یک تابوی نمادین از سوی او برای کسب محبوبیت در میان نسل جدید عربها و رسیدن به تاج و تخت محسوب میشود. قوانین عربستان بشدت ضدزن، سختگیرانه و تبعیضآمیز است اما حاکمیت جدید ریاض به رهبری بنسلمان که قصد ایجاد اصلاحات به سبک غربی را دارد. در همین راستا هفته گذشته در روز جشن ملی سعودی، برای نخستین بار زنان اجازه یافتند در کنار مردان خانوادهشان برای شرکت در مراسم وارد استادیوم شوند. تابستان پیش نیز نیز وزارت آموزشوپرورش عربستان اجازه داد دختران دانشآموز در کلاس ورزش مدارس دولتی شرکت کنند. واکنشهای اجتماعی به فرمان اخیر سلمان چندان هم مثبت نبوده و حاکی از تمسخر تناقضهای میان تحجر آلسعود و میل به مدرنیته در آنها و همچنین مضحکه مفتیهای وهابی بوده است. طنزهای بسیاری درباره رانندگی شرعی مورد نظر آلسعود در فضای مجازی میان کاربران عربستانی دست به دست میشود. همچنین پیامهای متناقض عبدالعزیز آلشیخ، مفتی اعظم وهابی و رئیس هیات کبارالعلمای سعودی به مناسبت فرمان اخیر، سیلی از انتقادات را به دنبال داشته است. صفحات این هیات در فضای مجازی در حالی از حکم جدید پادشاه تحت عنوان اینکه او خیر و صلاح ملت را میداند استقبال کردهاند که کمی آن طرفتر فتوای آلشیخ درباره نهی رانندگی زنان جلب توجه میکند: «رانندگی زنان امری خطرناک است که درهای شر و شیطان را باز کند... بهتر است که آن را به رسمیت نشناسید». همچنین اشارات بسیار زیادی در فضای مجازی وجود دارد که آلسعود چنان با شتاب جت مدرنیزاسیون عربستان را میرانند که هر آن ممکن است خودشان از ماشین قدرت جا بمانند و سازندگان ماشین (آمریکا و غرب) کنترل آن را به دست زنان بسپارند. اشارهای عمیق به از درون تهی شدن فرهنگی عربستان که میتواند به فروپاشی اجتماعی این کشور بشدت مردسالار بینجامد.
یک زن بیحجاب سخنگوی سفارت سعودی
در راستای همین نمایش غربی، رژیم ریاض همزمان با اعطای حق رانندگی به زنان یک زن را نیز برای نخستینبار به عنوان سخنگوی سفارتسعودی در واشنگتن منصوب کرد. فاطمه سالم باعشن، همچون نماینده سعودیها در شورای حقوق بشر سازمان ملل یک زن بیحجاب است حال آنکه در عربستان زنان حتی اجازه نشان دادن صورتشان در ملأعام را ندارند. تخصص اصلی عشن که فارغالتحصیل دانشگاه شیکاگو است و پیش از این ریاست مؤسسه الجزیره العربیه در واشنگتن را عهدهدار بوده در زمینه سرمایهگذاری است. او قبل از این با وزارت اقتصاد سعودی در زمینه اشتغال زنان همکاری داشت. گفته میشود باعشن انتخاب روتشیلدها به عنوان مشاور در امور استراتژی اجتماعی و اقتصادی بانک جهانی و بانک توسعه اسلامی بود و قبلا هم در امارات در مؤسسه رشد جوانان فعالیت داشت.