«یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی شنبهشب (6 آبان) در راس هیاتی وارد تهران میشود. وی قرار است یکشنبه با «علیاکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفتوگو کند. آمانو در این سفر با دیگر مقامات عالیرتبه کشورمان نیز ملاقات خواهد کرد.
به گزارش «وطنامروز»، آنگونه که وزارت خارجه میگوید آمانو به تهران میآید تا پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام را اعلام کند، از این رو سفر او به تهران در راستای حمایت از برجام صورت میگیرد. بهرام قاسمی در اینباره اظهار داشت: در ادامه دیدارهای متقابل میان مدیران آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مقامات ذیربط در جمهوری اسلامی ایران و با هدف مرور آخرین وضعیت همکاریها و ارتباطات 2طرف در زمینههای مختلف مرتبط با برجام، امور پادمانی و همکاریهای هستهای در امور صلحآمیز، یوکیا آمانو روز شنبه برای دیداری کوتاه وارد تهران میشود. وی افزود: سفر آمانو که در تمام گزارشهای رسمی خود به شورای حکام، پایبندی کامل ایران به تعهدات هستهای خود وفق برجام را تایید کرده است، در فضای کنونی که بر اثر اظهارات بیپایه و غیرقابل قبول مقامات آمریکایی علیه برجام ایجاد شده، نشانهای مستحکم مبنی بر حمایت قاطع این نهاد بینالمللی از برجام محسوب میشود.
با این حال اما نگرانیهایی درباره رفتار آژانس در قبال زیادهخواهیهای جدید دولت آمریکا وجود دارد. یوکیا آمانو پیش از این 2 بار بر امکان بازرسی از مراکز نظامی ایران بر اساس مفاد برجام اشاره کرده است. پس از دیدار چندی پیش نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل با آمانو در وین، مدیرکل آژانس در 2 نوبت اظهار داشت براساس برجام (بند T از ضمیمه اول برجام) بازرسان آژانس میتوانند از مراکز نظامی ایران بازرسی کنند. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی 31 آگوست تاکید کرد این سازمان در صورت لزوم میتواند از مراکز غیرنظامی و نظامی ایران بازدید کند. به گزارش آسوشیتدپرس، وی گفت با توجه به بندهای مورد توافق در توافق هستهای با ایران، آژانس میتواند بدون توجه به نظامی بودن یا غیرنظامی بودن مراکز از آنها بازدید کند. بازرسی از مراکز نظامی ایران، بهانهای است که دولت آمریکا با استناد به آن به دنبال تغییر در مختصات توافق هستهای و اعمال محدودیتهای جدید هستهای و غیرهستهای در این توافق است. با این حال اما در مقابل این مواضع آمانو، مسکو اعلام کرد تفسیر آمریکا از بند T ضمیمه نخست برجام اشتباه است و مرجع تصمیمگیرنده درباره فعالیتهای ممنوعه هستهای که دارای کاربرد نظامی هستند، کمیسیون مشترک برجام است. این موضوع باعث شد آمانو مقداری مواضع خود را تغییر دهد. او چندی بعد از مسکو و واشنگتن خواست تفسیرهای خود درباره بند T از ضمیمه نخست برجام را یکسان کرده و به آژانس ارائه دهند. روسها البته اخیرا توسط سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه اعلام کردند بررسی بند T در حوزه اختیارات آژانس نیست و آمانو نمیتواند درباره موارد گنجانده شده در این بند از برجام اظهارنظر کند. در آمریکا اما کنگره در حال تصویب طرحهایی علیه ایران است که بازرسی از مراکز نظامی، بخشی از این طرحهاست. هم مجلس نمایندگان از طریق پیتر روسکام و هم سنا از طریق باب کورکر و تام کاتن طرحهایی در دست اقدام دارند که ضرورت بازرسی از مراکز نظامی ایران در این طرحها گنجانده شده است. در چنین شرایطی حالا آمانو در راه تهران است. در افکار عمومی ایرانیها فضای بیاعتمادی نسبت به داور برجام وجود دارد. اعلام پایبندی ایران به برجام، خبر یا اتفاق مهمی نیست که اگر در جریان سفر آمانو به تهران از جانب او مطرح شود، به معنای حمایت او از موضع ایران در مخالفت با بازرسی از مراکز نظامی تلقی شود. این موضع رسمی و همیشگی آژانس طی 21 ماه اخیر بوده و در واقع روایت رسمی آژانس از آن چیزی است که ایران در حال انجام آن است. باید دید در این سفر آیا آمانو رایزنیهایی درباره بازرسی از مراکز نظامی ایران را مطرح میکند یا خیر. این گمانه از آنجا تقویت میشود که در آمریکا دونالد ترامپ پاره شدن رسمی برجام را به عنوان چماق مطرح کرده است و در واشنگتن این امید وجود دارد که دولت ایران در حوزه بازرسی از مراکز نظامی خود، عقبنشینی کند.