درست یک ماه پس از برگزاری همهپرسی جدایی در اقلیم کردستان عراق، دولت مسعود بارزانی که دچار انزوا و بحران فزاینده سیاسی و اقتصادی شده، در تلاشی دیرهنگام برای خروج از این مخمصه از آمادگیاش برای لغو نتیجه این طرح تجزیهطلبی و مذاکره با بغداد برای رفع تنش خبر داد. دولت اقلیم کردستان عراق، بامداد دیروز در بیانیهای اعلام کرد: اقلیم کردستان به منظور جلوگیری از بروز خشونتهای بیشتر و درگیری با ارتش عراق مسؤولانه و متعهدانه رفتار خواهد کرد. در این بیانیه همچنین آمده است؛ تداوم برخورد و درگیری میان ارتش عراق و نیروهای بارزانی که 16 اکتبر 2017 رخ داد باعث خسارت به هر دو طرف و بروز ناآرامی در بخشهای مختلف عراق شد. ادامه این تقابل و درگیری ضمن اینکه هیچ پیروزیای نخواهد داشت منجر به هرج و مرج و بینظمی خواهد شد و بر زندگی همه تاثیر خواهد گذاشت.
این بیانیه در حالی صادر میشود که دولت اقلیم طی هفته گذشته در پی عملیات نیروهای عراقی، مجبور به عقبنشینی از کرکوک و بخشهایی از استانهای نینوا و دیاله که جزو مناطق مورد منازعه هستند، شد در پی این اقدام، بسیاری از چاههای نفت را که منبع اصلی درآمدش است از دست داد. نیروهای بارزانی با یورش داعش به مناطقی در عراق، از ناآرامیهای موجود سوءاستفاده کرده و استان کرکوک را به بهانه مبارزه با داعش به اشغال خود درآوردند. مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق 25 سپتامبر/ سوم مهرماه، همهپرسی استقلال کردستان را برگزار کرد. اسرائیل تنها طرفی بود که به صورت رسمی از برگزاری این همهپرسی حمایت کرد.
واکنش بغداد به پیشنهاد اربیل
در واکنش به این عقبنشینی دولت مسعود بارزانی، بغداد اعلام کرده آغاز گفتوگوها مشروط به لغو نتایج همهپرسی است نه تعلیق آن. در همین راستا، یک منبع آگاه در دولت عراق اعلام کرد بغداد از منطقه کردستان میخواهد نتایج همهپرسی جدایی را لغو کند. همزمان سخنگوی نیروهای بسیج مردمی عراق تأکید کرد تعلیق نتایج همهپرسی در منطقه کردستان عراق ارزشی ندارد و چیزی را تغییر نمیدهد و نتایج این همهپرسی باید کاملا لغو شود. احمد الاسدی که از نمایندگان مجلس عراق نیز هست در گفتوگو با العالم تصریح کرد به محض اینکه نتایج همهپرسی لغو شود همه درهای گفتوگو باز خواهد شد. الاسدی افزود: «تعلیق نتایج همهپرسی ارزشی ندارد. تعلیق نتایج به معنای آن است که فرداروزی دوباره مطرح خواهد شد. موضع دولت عراق در قبال این همهپرسی ثابت است و پیشبینی میکنم این موضع قانونی ادامه خواهد یافت. نه تعلیق و نه متوقف کردن، هیچ کدام را قبول نداریم، بلکه نتایج این همهپرسی باید لغو شود». حیدر العبادی، نخستوزیر عراق هم سهشنبهشب در کنفرانس خبری هفتگی خود تاکید کرد: ما تلاشها برای تقسیم را با وحدت و همبستگی پاسخ دادیم. نخستوزیر عراق تصریح کرد: شهروندان کرکوک بهرغم تلاشهای تحریکآمیز همکاری بسیاری با دولت فدرال داشتند و هر مقاومتی که علیه نیروهای مشترک صورت بگیرد به منزله حمایت از فساد و قاچاق نفت است. وی در ادامه به سفر منطقهای خود به ترکیه و بعد از آن ایران اشاره کرد که حامل دیدگاه عراق درباره آینده منطقه خواهد بود. العبادی تاکید کرد: عراق آماده است نقش واقعی خود را درباره آینده منطقه ایفا کند. همچنین نخستوزیر ترکیه در واکنش به تصمیم اقلیم کردستان عراق برای تعلیق نتیجه همهپرسی جدایی، گفت از ابتدا نباید این اشتباه را انجام میدادند. بنعلی ییلدریم با اشاره به این حرف بارزانی مبنی بر بازگشت به شرایط قبل از همهپرسی، گفت: «پس چرا از ابتدا بر انجام دادن این اشتباه اصرار کردید؟ چرا برخلاف نظر ترکیه که برای سالها از شما محافظت کرده بود، عمل کردید؟» وی همچنین افزود: «بزرگترین مانع بر سر راه منطقه ما، نبود قدرت سیاسی در سوریه و عراق است که میتواند به جنگ داخلی منجر شود».
تاریخ کنارهگیری بارزانی از قدرت
بهنظر میرسد دومین گام دولت اقلیم کردستان عراق در عقبنشینی برابر بغداد، استعفای مسعود بارزانی از ریاست این اقلیم باشد. بارزانی که حسابنشده همهپرسی جدایی در شمال عراق را برگزار کرد، به دلیل تحمیل شکستهای سیاسی و نظامی بر این منطقه بشدت مورد انتقاد احزاب قرار گرفته است. در همین راستا، اشواق الجاف از رهبران حزب دموکرات کردستان به خبرگزاری «بغداد الیوم» اعلام کرد، پایان ماه جاری میلادی دوره ریاست مسعود بارزانی بر اقلیم تمام خواهد شد و وی به صراحت اعلام کرده است در پی تمدید دوره ریاست خود نیست و با نامزد شدن هر یک از اعضای خانوادهاش در این پست مخالفت میکند. الجاف تصریح کرد: پروسه انتخاب رئیس اقلیم کردستان بعد از پایان مدت قانونی ریاست بارزانی آغاز خواهد شد و این اقدام جزو اختیارهای پارلمان کردستان است. با این حال، برخی منابع نزدیک به حزب تحت رهبری رئیس اقلیم، ادعاها درباره استعفای قریبالوقوع بارزانی را رد کرده و گفتهاند اخباری که در رسانهها مبنی بر استعفای بارزانی منتشر شده است، صحت ندارد.
روابط محرمانه رژیم صهیونیستی با اقلیم کردستان
نخستوزیر رژیم صهیونیستی که از حامیان پر و پا قرص همهپرسی جدایی اقلیم کردستان عراق بوده، ضمن اذعان به داشتن روابط محرمانه با کردستان عراق از دهه 70، از کشورهای جهان خواست به امنیت و آینده کردها توجه داشته باشند. بنیامین نتانیاهو، سهشنبه در سالروز کشته شدن «رحبعام زئیوی» وزیر گردشگری این رژیم که سال ۲۰۰۱ به دست فلسطینیها در قدس به هلاکت رسید، گفت: زئیوی اوایل دهه 70 قرن گذشته برای یک مأموریت محرمانه به کردستان عراق رفت و نظارت بر یک بیمارستان میدانی را که به دست ارتش اسرائیل ساخته شده بود، برعهده داشت. وی گفت: زئیوی شاهد حمایت و تأیید صادقانه! اسرائیل در کردستان عراق بود و این تأیید تا به امروز باقی است. ما همدردی زیادی با کردها داریم و از جهان میخواهیم به امنیت و آینده آنها توجه کنند. در چارچوب همین روابط محرمانه و دیرینه صهیونیستها با اقلیم کردستان، برادر مسعود بارزانی در برلین با یک مقام اسرائیلی و شماری از چهرههای نزدیک به این رژیم دیدار کرد و گفت دوستی اربیل و اسرائیل قدمت دارد. روزنامه الاخبار لبنان در گزارشی در اینباره نوشت، در حالیکه نیروهای ارتش عراق در حال پیشروی به سوی گذرگاههای مرزی عراق و ترکیه هستند تا دامنه نفوذ بارزانی را تنگتر کنند، دیداری در پایتخت آلمان میان دلشاد بارزانی و یک مسؤول اسرائیلی برگزار شده است. «منذر الصفدی» که به دلال توافقهای رژیم صهیونیستی در سوریه معروف است و خود را رئیس مرکز دیپلماسی و تحقیقات بینالمللی صفدی در تلآویو مینامد، برنامه این دیدار را تدارک دیده و در سخنرانی اولیه خود در ابتدای این دیدار، آن را دیداری تاریخی توصیف کرده است. دلشاد بارزانی در این دیدار گفته است: دوستی ما با اسرائیل امروز شروع نشده و فردا نیز تمام نخواهد شد، تاریخچه قدیمی و مشترکی داریم که اجازه نمیدهیم کسی آن را تخریب کند. وی همچنین تأکید کرده است: هماهنگی و ارتباط میان قدس [اشغالی] و اربیل هرگز پنهانی نبوده است و کُردها خوشحال هستند که اسرائیل به پیمان خود متعهد است. بارزانی گفته خواسته آنها همواره ایجاد دولتی برای کردها بوده است که آمریکا و غرب این بار با سکوت خود پشت کردها را خالی کردند.
العبادی با اسد دیدار میکند
گزارشها حاکی است حیدر العبادی در چارچوب سفر منطقهای خود، بزودی عازم سوریه خواهد شد و با بشار اسد، رئیسجمهوری این کشور دیدار میکند. جاسم محمد جعفر، نماینده ائتلاف دولت قانون در پارلمان عراق با تایید این خبر، خاطرنشان کرد این دیدار با اطلاع طرف آمریکایی صورت خواهد گرفت که اعتراضی نسبت به آن نداشته و قرار است نخستوزیر عراق در این سفر دیدگاه بغداد نسبت به خاورمیانه را با مسؤولان سوری در میان بگذارد. به گفته نماینده پارلمان عراق، حیدر العبادی تصمیم دارد در دیدار با مسؤولان سوری چشمانداز دولت عراق برای از بین بردن بحرانهای خاورمیانه و حمایت از ثبات و امنیت منطقه با همکاری کشورهای همسایه را بررسی کند. نماینده عراقی تأکید کرد سوریه بخش مهمی از پرونده مبارزه با تروریسم را تشکیل میدهد و نمیتوان از نقش این کشور چشمپوشی کرد. وی افزود طرح این رویکرد بعد از ترکیه، ایران، عربستان، مصر و اردن در دمشق میتواند دیدگاههای کشورهای مختلف را به هم نزدیک کند با وجود اینکه اهداف این کشورها متفاوت است. وی تأکید کرد ایالات متحده با دیدار حیدر العبادی با بشار اسد مخالفتی نداشته و در شرایط فعلی باقی ماندن اسد در قدرت برای آمریکا به یک ضرورت تبدیل شده است. حیدر العبادی در طول هفته جاری و از روز شنبه سفری را به کشورهای منطقه آغاز کرده است، او ابتدا به عربستان، مصر و اردن سفر کرده و قرار است راهی ایران و ترکیه نیز شود. در همین راستا، دیروز نخستوزیر عراق بعد از دیدار از ریاض، وارد آنکارا، پایتخت ترکیه شد. حیدر العبادی در سفر به ترکیه و متعاقباً ایران، با مسؤولان 2 کشور درباره راههای تقویت روابط دوجانبه، تقویت همکاریها در زمینههای سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تجاری و همچنین رویکرد عراق درباره آینده منطقه در مرحله پساداعش و حفظ حاکمیت و یکپارچگی این کشور گفتوگو خواهد کرد.
پاکسازی قومی کرکوک توسط بارزانی
هر روز اسناد تازهتری از اقدامات مافیای بارزانی برای پاکسازی قومی اعراب و ترکمانها در کرکوک منتشر میشود.به گزارش مشرق، جدیدترین اسناد حکایت از تلاش گسترده شبهنظامیان وابسته به حزب دموکرات اربیل برای پاکسازی قومیتی و تخریب دستکم 8 روستای عربنشین استان کرکوک با جمعیتی بالغ بر 4 هزار نفر و مجبور کردن ساکنان آنها به ترک منازلشان دارد. به گفته شاهدان عینی نیروهای بارزانی و تروریستهای پکک (حزب کارگران کرد ترکیه) شبانه روی دیوارهای منازل این روستاها پیامهایی هشدارآمیز نوشته و اهالی را تهدید به مرگ میکردند. این در حالی است که مافیای بارزانی در جریان همهپرسی غیرقانونی برای تجزیه اقلیم مدعی بود همه اقوام باید در این شهر براحتی سکونت داشته باشند.