رابرت فیسک*: ممکن است عربستانیها نخستوزیر لبنان را به گروگان گرفته باشند اما طرح آنها برای سرنگونی دولت بیروت شدیدا نتیجه عکس داد. ملت لبنان اکنون بدون اینکه شاهد فروپاشی کابینه دولتشان و بیرون افتادن وزرای وابسته به حزبالله از این کابینه باشند، به یکباره بیدار شده و علیه سعودیها متحد شدهاند. حکومت لبنان اعلام کرده بیانیه استعفایی را که سعد حریری مجبور به قرائتش از شهر ریاض شد نمیپذیرد و به یکباره بیلبوردهایی به طور شبانه در چند خیابان بیروت سربرآوردند با هشتگ «کلنا سعد» (ما همه سعد هستیم). حتی لبنانیهای سنی از همتایان سنی خود در عربستان بهخاطر این توهین ملی خشمگین شدهاند. در عین حال بزرگترین نگرانی در کشور کوچک لبنان این نیست که سعودی شهروندان اندکش را از لبنان فرابخواند، بلکه ممکن است بیش از 200 هزار شهروند لبنانی که عمدتا مدیران میانی بانکها و ادارات دولتی در عربستان هستند اخراج شوند. عربستان بدون آنها کارش دشوار میشود اما آیا چنین دستوری تاثیر اقتصادی وخیمی در لبنان نیز خواهد داشت؟
اسارت هرچند خیلی لوکس نخستوزیر لبنان که همسر و فرزندانش نیز در کنارش هستند، باعث شده مشتریان «بانکمد» (متعلق به خاندان حریری) در بیروت تا صدها هزار دلار از حسابهایشان بیرون بکشند. امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه در پرواز پنجشنبه گذشته به دوبی به یکباره فرمان را به سمت ریاض کج کرد تا از محمد بنسلمان، ولیعهد 32 ساله عربستان سوال کند دقیقا چه کار دارد میکند؟ تقریبا کل نشست 2 ساعته آنها صرف این شد که چرا و به چه خاطر سعد حریری دستگیر یا محدود یا ربوده یا به گروگان گرفته شده یا به عنوان میهمان افتخاری عربستان با او رفتار میشود؟
دیپلماتهای آمریکا، انگلیس، اتحادیه اروپایی و فرانسه اجازه ملاقات با حریری را پیدا کردند اما نیکولا سارکوزی، رئیسجمهور اسبق فرانسه اجازه این ملاقات را هنگامی که به شهر ریاض رفته بود به این بهانه که این یک «مساله صرفا داخلی عربستان است» پیدا نکرد اما مشخصا این مسالهای داخلی نیست. اینکه مقامهای سعودی اکنون تلاش میکنند آرایش دولت جدید در لبنان را دیکته کنند، نشان میدهد آنها میخواهند نقشی را که چندین دهه سوریه قبل از جنگ داخلی در داخل خود در قبال لبنان ایفا میکرد، پیدا کنند و عربستان شاید فکر میکند به اندازه قدرتی که حافظ اسد، رئیسجمهور فقید سوریه داشت، قدرت دارد اما لبنانیها دیگر نمیخواهند کسی سرپرست آنها شود. بازدیدکننده بعدی سعد حریری احتمالا بشاره الراعی، اسقف مسیحیان مارونی لبنان است که قرار است روز دوشنبه (فردا) در سفری رسمی به عربستان برود. الراعی یک روحانی بلندپرواز و نفوذناپذیر است که ظاهرا به او گفته شده میتواند با سعد حریری ملاقات کند. مکرون ظاهرا زمانی که دونالد ترامپ در چین بود با او تماس گرفت و از او خواست قبل از رسیدنش به ریاض با ولیعهد عربستان تماس تلفنی داشته باشد. ما نمیدانیم ترامپ چه چیزی گفت. البته او با تنبلی معمول خودش سراغ توئیتر رفت تا حمایتش را از ولیعهد عربستان اعلام کند و نوشت برخی از این مقامها و شاهزادگانی که در عربستان بازداشت شدهاند سالها مشغول دوشیدن کشورشان بودهاند اما ترامپ شاید نمیدانست یا اهمیتی نمیداده که یکی از این شاهزادههای بازداشت شده یعنی ولید بنطلال، شهروند آمریکا نیز هست. به این ترتیب رئیسجمهور آمریکا عملا به زندانی شدن شهروند خود به جرم فساد کمک کرده است.
*تحلیلگر روزنامه ایندیپندنت
15 میلیون دلار برای دزدیدن گولن
در ادامه تحقیقات مربوط به پرونده جنجالی دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری اخیر آمریکا، مایکل فلین، مشاور مستعفی امنیت ملی کابینه ترامپ در مظان اتهام دریافت رشوه از سوی آنکارا جهت دزدیدن فتحالله گولن، واعظ ترکیهای مقیم آمریکا قرار گرفته است. به نوشته والاستریت ژورنال، فلین در دسامبر 2016 در نیویورک با نمایندگانی از دولت ترکیه ملاقات کرده بود. موضوع این دیدار درخواست آنکارا از فلین برای ربودن گولن از اقامتگاهش در پنسیلوانیا و بردن او با یک جت اختصاصی به جزیره ایمرالی در دریای اژه بود.