نمایش لاشههای یک موشک توسط نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، مقدمهای بود برای آنکه آمریکاییها به همراه انگلیس، فرانسه و آلمان مقدمات پروژه محدود کردن برنامه دفاع موشکی ایران را کلید بزنند. دفاع موشکی نیروهای مقاومت یمن در مقابل حملات گسترده عربستان سعودی به خاک این کشور، بهانهای بود تا دولت آمریکا از طریق آن قطعنامه 2231 را علیه ایران فعال کند و پس از آن، پروژه محدود کردن برنامه دفاع موشکی ایران را با شتاب بیشتری به پیش ببرد؛ پروژهای که حالا 3 کشور اروپایی حاضر در برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان همراهی تمامقد خود را با آن نشان دادهاند. به گزارش «وطنامروز»، نمایش آمریکا و دوستانش در سازمان ملل، دوشنبهشب در قالب قطعنامه پیشنهادی علیه ایران بهخاطر حمایت از مردم یمن شروع شد. این قطعنامه توسط نماینده انگلیس در سازمان ملل پیشنهاد شد. موضوع قطعنامه «تمدید تحریمهای یمن» بود اما در آن از اقدامات ایران در قبال یمن ابراز نگرانی شده بود. این یعنی مرتبط کردن این قطعنامه با ایران و در ادامه مانور روی قطعنامه 2231 و افزایش فشار بر ایران و احتمال تحریمهای جدید. پیشنویس این قطعنامه اما تصویب نشد و روسها آن را وتو کردند تا مشخص شود ائتلاف 2 سوی آتلانتیک علیه ایران، یک مخالف جدی و سخت به نام روسیه دارد. بر اساس این گزارش، روسیه پیشنویس یک قطعنامه شورای امنیت را که در آن ادعا شده بود ایران به تحریمهای سازمان ملل متحد در قبال یمن تعرض کرده و نسبت به این تعرض ابراز نگرانی شده بود، وتو کرد. اگرچه پشتپرده این قطعنامه نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل بود اما نماینده انگلیس آن را پیشنهاد داد. قطعنامهای که انگلیس پیشنویس آن را ارائه داده بود، در شورای امنیت به رأی گذاشته شد. در این رأیگیری ۱۱ کشور به پیشنویس یادشده رأی موافق، 2 کشور رأی مخالف (روسیه و بولیوی) و 2 کشور رأی ممتنع (قزاقستان و چین) دادند که در نهایت این پیشنویس از سوی روسیه وتو شد. واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل متحد درباره این قطعنامه گفت مسکو نمیتواند نتیجهگیریهای مورد اشاره در پیشنویس انگلیسیها را بپذیرد. وی در ادامه با بیان اینکه وضعیت کنونی در یمن بسیار پیچیده است، تأکید کرد: پیشنویس پیشنهادی انگلیس خطرناک خواهد بود و به تشدید تنشهای منطقهای منجر خواهد شد. از همین رو، روسیه نمیتواند از این قطعنامه حمایت کند. روسها پس از وتوی پیشنویس قطعنامه انگلیسیها، خودشان پیشنویسی تهیه کردند و آن را به رای گذاشتند. قطعنامه پیشنهادی روسها که بر اساس آن پیشنهاد داده شده بود تحریمهای یمن تا سال 2019 تمدید شود، به اتفاق آرا تصویب شد. با این حال در پیشنویس تصویب شده قطعنامه روسها، موضوع ایران به طور کلی حذف شد تا نمایندگان آمریکا، انگلیس و فرانسه با دست خالی به خانه بازگردند. خبرگزاری رویترز درباره این ماجرا گزارش داد قطعنامه پیشنهادی انگلیس، با هماهنگی آمریکا و فرانسه مطرح شد. بر اساس گزارش رویترز، نمایندگان آمریکا، انگلیس و فرانسه در شورای امنیت پیشنویس قطعنامهای را تهیه کرده بودند که قصد داشت ضمن تمدید تحریم تسلیحاتی یمن برای یک سال دیگر، ایران را با ادعای واهی ناکامی در ممانعت از ارسال موشک به حوثیها محکوم کند. بر اساس گزارش رویترز، نماینده روسیه در سازمان ملل گفته بود: به طور کلی ما طرفدار محکوم کردن کسی نیستیم. موضوع قطعنامه یمن است. موضوع قطعنامه تمدید مأموریت کارگروه یمن است، نه ایران. برای همین باید اول روی تمدید کار این گروه تمرکز کنیم.
آمریکا: مأیوس شدیم
واکنش آمریکاییها به وتوی قطعنامه ضدایرانی آنها و دوستانشان توسط روسیه قابل توجه بود. آنها در واکنش به وتوی این قطعنامه گفتند مایوس شدند اما از راههای دیگر و با ایجاد ائتلافهایی، برنامه فشار بر ایران را دنبال خواهند کرد. بلافاصله پس از وتوی قطعنامه مورد نظر آمریکا توسط روسیه، کلی کری، نماینده آمریکا در امور اقتصادی و اجتماعی در سازمان ملل متحد اظهار داشت: امروز روسیه اکثریت این شورا را متهم به تلاش برای بیثبات کردن منطقه از طریق پشتیبانی از متن انگلیس کرد. این حقیقت دارد که در واقع، وتوی حقوقی روسیه تنها برای حفاظت از تلاشهای ایران برای بیثبات کردن منطقه و گسترش نفوذ بدخواهانه آن است. کری با بیان اینکه نتیجه این رأیگیری در شورای امنیت عمیقا مأیوسکننده بود، ادامه داد: ناکامی شورای امنیت در تصویب قطعنامه انگلیس امروز تلاشهای جمعی ما برای ترویج صلح در یمن را از بین برده است. همه کشورهای عضو مسؤول این شکست جدی نیستند اما همه ما باید با عواقب آن مواجه شویم؛ ادامه درگیری و رنج در یمن و احتمال جنگ گسترده در منطقه.
نیکی و تهدید؟
اما بازنده بزرگ این ماجرا یعنی نیکی هیلی هم در واکنش به وتوی روسیه، ایران را تهدید کرد از راههای دیگر اقدامات چندجانبهای علیه ایران اعمال خواهد کرد. سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت: اگر روسیه به پشتیبانی خود از ایران ادامه دهد، در آن صورت آمریکا و شرکایش (انگلیس، فرانسه و آلمان) نیاز دارند اقدامات جدیدی را به صورت چندجانبه علیه ایران انجام دهند. اگر نتوانیم اقدامات متناسبی را در شورای امنیت علیه ایران انجام دهیم، باید خودمان دست به کار شویم. او مدعی شد اقدامات روسیه باعث خواهد شد ایران به اقدامات خطرناک و رفتارهای غیرقانونی خود ادامه دهد.
اما در کنار آمریکایی ها، نمایندگان فرانسه و انگلیس نیز مواضع تندی علیه ایران اتخاذ کردند. نماینده فرانسه در شورای امنیت در اینباره در ادعاهایی واهی گفت پاریس ارسال سلاح توسط ایران به یمن را محکوم میکند.
تحلیل حمید و تبرئه الی؟!
همراهی و همآوازی انگلیس و فرانسه با آمریکا در موضوع فشار بر ایران برای محدود شدن برنامه دفاع موشکی تهران حالا دیگر کاملا آشکار شده است. دولتهای انگلیس و فرانسه طی چند ماه اخیر بارها اعلام کردند در موضوع ضرورت فشار بر ایران برای عقبنشینی از منطقه و برنامه دفاع موشکی، با آمریکا همنظر هستند و تلاشهایشان برای تحقق این اهداف را ادامه میدهند. روز دوشنبه، این همآوازی در جریان پیشنویس پیشنهادی درباره یمن دوباره آشکار شد. بهگونهای که خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد پیشنویس پیشنهادی قطعنامه اگرچه توسط انگلیس ارائه شد اما در واقع با هماهنگی انگلیس، آمریکا و فرانسه مطرح شده بود. در این میان، اظهارات حمید بعیدینژاد، سفیر دولت حسن روحانی در انگلیس درباره پیشنویس قطعنامه و وتوی روسیه قابل تامل بود. بعیدینژاد به ارزیابی اهداف این قطعنامه پرداخت اما در کمال تعجب نهتنها نامی از انگلیس نیاورد بلکه تلاش کرد آمریکا و نیکی هیلی را به عنوان عامل بازنده این وتو معرفی کند. سفیر ایران در انگلیس که انتقادات زیادی درباره رفتار او در انگلیس وجود دارد، درباره ماجرای این قطعنامه در کانال تلگرامی خود نوشت: «دیروز شورای امنیت به هنگام بحث پیرامون یمن، بهجای تلاش برای یافتن راهحل جامع برای توقف جنگ و فشار بر سعودی و حامیانش برای پایان دادن به کشتار انسانهای بیگناه، به عرصه اختلافات سیاسی پیرامون ایران تبدیل شده بود. آمریکا در قطعنامهای که درباره یمن بود هیچ توجهی به یمن نداشت. آمریکا 3 هدف را دنبال میکرد: ایران ناقض تحریمهای علیه یمن اعلام شود، به بهانه بحث موشک، قطعنامه یمن و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ مرتبط شده و بحث موشکهای ایران در دستور کار شورای امنیت قرار گیرد و درنهایت با ناقض دانستن ایران، امکان وضع تحریمهای جدید شورای امنیت علیه ایران فراهم شود. آمریکا در تحقق این اهداف حتی حمایت کامل کشورهای غربی را هم نداشت و در نتیجه متن تغییرات زیادی کرد و محکومیتها جای خود را به ابراز نگرانی داد ولی این تغییرات هم به حدی نبود که نگرانیهای روسیه را تامین کند لذا قطعنامه وتو شد و شکست کاملی برای آمریکا و شخص نیکی هیلی رقم خورد». این نوشته عجیب بعیدینژاد به گونهای است که اگر مخاطبی در جریان جزئیات پیشنویس قطعنامه نباشد، تصور میکند این پیشنویس توسط آمریکا ارائه شده و انگلیس هیچ نقشی در آن نداشته است! شاید حالا این سوال مطرح شود که بعیدینژاد واقعا سفیر ایران در انگلیس است یا... .