گروه اقتصادی: سرانجام پس از اخطارهای شفاهی مسؤولان بانک مرکزی مبنی بر استفاده از ارزهای دیجیتال و مخاطرات آن، اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی به صورت رسمی استفاده از این ارزها را ممنوع اعلام کرد و آن را وسیله تامین مالی تروریسم دانست. به گزارش «وطن‌امروز»، طی بخشنامه‌ای که 28 فروردین‌ماه به تمام بانک‌های دولتی و غیردولتی و موسسات اعتباری مجاز توسط مدیریت کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی ارسال شد، خرید و فروش ارزهای دیجیتال به دلیل قابلیت ابزاری برای پولشویی و تامین مالی تروریسم ممنوع اعلام شد. بر این اساس تمام مراکز پولی و مالی کشور حق خرید و فروش یا هر کاری که باعث ترویج این ارزها شود را ندارند. اواخر سال گذشته بود که محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از حجم بالای خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی‌ها خبر داده و اظهار کرده بود بسیاری در این مسیر به دلیل نوسان بالایی که این ارزها دارند سرمایه خود را از دست داده‌اند. اصلی‌ترین راه فروش این ارزها صرافی‌های غیرمجاز و برخی وب‌سایت‌های بدون هویت هستند. حقه‌های باینری و پونزی که پیش از این در شرکت‌های هرمی وجود داشته، دروغ آزادی بی‌حدوحصر این ارز و فریب کسب ثروت در کوتاه‌مدت از اصلی‌ترین دلایل رغبت خریداران این ارزها در کشور بوده است. اساسا قانونگذاران و نهادهای اجرایی پیش از این برابر ارزهای دیجیتال در حالت خلسه بودند اما حالا به نظر می‌رسد با جدی شدن این موضوع به تب‌وتاب افتاده‌اند. باید توجه داشت که اکثر کشورهای توسعه‌یافته در حوزه فناوری اطلاعات اعم از اتحادیه اروپایی، هند و آمریکا به طور هماهنگ مقابل ارزهای دیجیتال سیاست سلبی را اتخاذ کرده و اجازه نفوذ این ارزها را در اقتصاد خود نداده‌اند.
چگونه با ارزهای دیجیتال پولشویی می‌شود؟
ارزهای دیجیتال روی بستر غیر متمرکز بلاکچین ارائه می‌شوند، همین موضوع باعث می‌شود هیچ نهاد متمرکزی مانند بانک مرکزی یا مراکز رصدگر بین‌المللی مانند FATF توانایی رهگیری تبادلات را در بستر ارزهای دیجیتال نداشته باشند. موضوع دیگر اینکه تبادلات ارزهای دیجیتال در خود شبکه بلاکچین توسط خود کاربران این ارز صحت‌سنجی می‌شود، با این توضیح که به دلیل قابلیت رمزنگاری شده‌ای که برای هویت افراد در شبکه بلاکچین وجود دارد شناسایی افراد هم ممکن نیست. برای مثال تصور کنید یک شخصیت حقیقی برای شخصیت حقیقی دیگر مقداری ارز دیجیتال در شبکه بلاکچین ارسال می‌کند، در اینجا به نسبت مقدار ارز تبادل شده نیاز به تایید دیگر کاربران یا در اصطلاح ارزهای مجازی معدنچی‌ها (ارزکاوها) است. نکته مهم اینجاست که ارزکاوی که می‌خواهد یک تراکنش را تایید کند به طور کلی هویت 2 شخص تبادل‌کننده را نمی‌داند و نباید هم بداند. اساسا در ارزهای دیجیتال هر فرد 2 هویت دارد، یکی هویتی که با آن به صورت عمومی شناخته می‌شود که می‌تواند شامل نام و نشان او نباشد و دوم هویتی خصوصی که حکم کلید کیف پول او را دارد و نباید در اختیار کسی قرار بگیرد. با توضیحات داده شده مشخص شد که هویت افراد در ارزهای دیجیتال با تعریفی که به صورت عمومی درباره هویت در دنیای واقعی وجود دارد تفاوت بسیاری دارد؛ نام و مشخصات اولیه همواره در ارزهای دیجیتال نامرئی است و افراد تنها از یکدیگر یک شناسه الکترونیکی دارند در این صورت بسیار راحت می‌توانند از ارز دیجیتال خود برای کارهای خلاف استفاده کنند و چه بسا با این ارز دست به پولشویی بزنند.
بازار مصرف ارزهای دیجیتال کجاست؟
ارزهای دیجیتال محبوب‌ترین پول Dark web هستند! یعنی بزرگ‌ترین محل فعالیت‌های غیرقانونی و خلافکارانه. اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان این ارز را خلافکارها، پولشوها و سفته‌بازها (افرادی که با افزایش قیمت کالایی را می‌خرند تا از نوسانات افزایش قیمت استفاده کنند) تشکیل می‌دهند البته اینکه خلافکارها از ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند مشکل اینگونه ارزها نیست اما نشان می‌دهد به کلی غیرقابل رصد است و در حال حاضر که تمام متخصصان از تمرکز و شفافیت بانک‌ها تحت عنوان بانک مرکزی یا هر مفهوم دیگری سخن می‌گویند، عملا ارزهای دیجیتال این موضوع را منتفی می‌کنند.
ارزهای دیجیتال از کجا آمدند؟
سال 2009 بیت‌کوین به عنوان نخستین ارز دیجیتال توسط فردی ناشناس که خود را «ساتوشی ناکاماتو» معرفی می‌کرد ایجاد شد. قیمت بیت‌کوین در آن زمان تنها چند سنت بود و در مجموع تاکنون بیش از 23میلیون «توکن» بیت‌کوین در جهان ایجاد شده است. پس از مدتی مشخص شد اساسا فردی به این نام وجود ندارد! شاید باور کردنی نباشد ولی ارزش میلیاردی بیت‌کوین روی یک هویت جعلی است. پولی بدون مکان و زمان و شکل؛ شاید باید به بیت‌کوین شبه‌پول گفت، زیرا در حالی که هست و تاثیر هم دارد اما مشخص نیست کجاست! طرفداران این پول معتقدند دلیل نبود اساس مکانی بیت‌کوین، حضور آن در فضای مجازی است! ادعایی که بیشتر به درد جمع‌‌های دانش‌آموزی می‌خورد، زیرا حتی ابرشرکت‌‌های حاضر در تکنولوژی مانند گوگل هم مکانی به عنوان مرکز سرور دارند. بستر بیت‌کوین تنها برای فضای مجازی ایجاد شده است و فروش آن در خارج آن غیرمعقول است. الگوبرداری بیت‌کوین در ایران از طرح‌ها و حقه‌های پانزی یا همان هرمی تنها به موضوعات فکری خلاصه نمی‌شود، آنها در عمل هم همان رفتار را دارند. اساس ارزش بیت‌کوین به استفاده‌کنندگان آن است و با محوریت عرضه و تقاضا ترسیم می‌شود، از این رو برخی کارشناسان اساسا بیت‌کوین را پول نمی‌دانند، بلکه معتقدند بیت‌کوین یک کالاست. با این توضیح کسی که بیت‌کوین دارد بسیار راغب است دیگران را هم به همین سمت بکشاند، زیرا ارزش پول خودش در طولانی‌مدت افزایش پیدا می‌کند و موضوع زمانی جالب می‌شود که این پرزنت رنگ و بوی پانزی هم می‌گیرد.