عادل الجبوری*: بیست و نهمین نشست سران اتحادیه عرب چندی پیش در مرکز فرهنگی «ملک عبدالعزیز» در شهر ظهران در شرق عربستان برگزار شد. این در حالی است که پیش‌تر عربستان شهر ریاض را برای میزبانی نشست‌های سران اتحادیه عرب برمی‌گزید. در این نشست، سران کشورهای عربی به جای رسیدگی به مشکلات، معضلات و بحران‌های حاکم بر جوامع عرب و اهتمام به نیازمندی‌های ملت‌های عربی، به مسائلی پرداختند که نشان‌دهنده سیاسی‌کاری‌های آنها در برخورد با بحران‌های گوناگون و مسائل مختلف است. مدح و ستایش عربستان سعودی، محکومیت‌های مکرر جمهوری اسلامی ایران و متهم کردن آن به دخالت در امور کشورهای عربی، تروریستی توصیف کردن گروه‌های مقاومت و شبه‌نظامی خواندن آنها، از جمله مواردی است که در این دور از نشست سران اتحادیه عرب مورد توجه و اهتمام حاضران قرار گرفت. می توان گفت بیست و نهمین نشست سران اتحادیه عرب همچون نشست‌های گذشته اعضای این اتحادیه نتیجه ملموس و قابل اتکایی نداشت. هیچ دستاورد قابل احترامی درباره نشست برگزار شده در شهر ظهران عربستان وجود ندارد که مستحق ستایش باشد، بلکه کاملا برعکس، آنچه در جریان این نشست و نشست‌های گذشته اتفاق افتاده، بخوبی حاکی از مواضع دوگانه و یک بام و دوهوای حکام عرب است. برای اثبات این مسأله کار زیادی لازم نیست انجام شود؛ تنها کافی است مخاطب به بیانیه پایانی نشست سران عرب مراجعه کند تا به عمق دوگانگی مواضع اعضای اتحادیه پی ببرد. بیانیه پایانی نشست سران عرب علیه ایران و گروه‌های مقاومت و همچنین بندهای دیگر آن حاکی از عمق نفاق، گمراهی و رسوایی آشکار اتحادیه عرب است.
خجالت‌آور است!
نشست سران اتحادیه عرب در شهر «ظهران» عربستان در شرایطی برگزار شد که خاک سوریه توسط ایالات متحده آمریکا و 2 متحدش یعنی فرانسه و انگلیس مورد تجاوز نظامی آشکاری قرار گرفته است. برهمین اساس، آنچه طبیعی، معقول و منطقی به نظر می‌رسید، این بود که حاضران در نشست سران عرب بررسی پرونده «تجاوز نظامی خارجی» به سوریه را در رأس اولویت‌های کاری خود قرار دهند. با این حال، آنچه در جریان این نشست اتفاق افتاد با منطق و عقل سلیم فاصله زیادی دارد. این بسیار خجالت‌آور است که رهبران کشورهای عربی به جای محکومیت شدید حملات تجاوزکارانه آمریکا و غرب به خاک سوریه و اعلام همبستگی با دولت و ملت این کشور، در محکومیت دولت دمشق بیانیه پایانی را صادر کنند. این مسأله نشان‌دهنده آن است که مواضع دولت‌های عربی در قبال تجاوز سه‌جانبه به سوریه بسیار ذلت‌بار است.
یمن هم از دستور کار خارج شد
مسأله دیگری که انتظار می‌رفت اتحادیه عرب در بیست و نهمین نشست خود در شهر ظهران عربستان بدان بپردازد، دردها و رنج‌های ملت بی‌دفاع و بی‌گناه یمن بود. مردم یمن اکنون که بیش از 3 سال از تجاوز نظامی سعودی‌ها و ائتلاف تحت سرکردگی آنها به کشورشان سپری می‌شود، با شدیدترین دردها و رنج‌ها و مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند و این بسیار غم‌انگیز است. اعضای اتحادیه عرب حتی این زحمت را به خود ندادند مشخص کنند چه کسی مسؤول قانونی، اخلاقی و انسانی قتل و غارت‌های امروز در یمن است و این فاجعه انسانی به نام چه کسی باید نوشته شود؟ اتحادیه عرب با نادیده گرفتن مسأله یمن و کشتارهای بی‌رحمانه مردم این کشور، در واقع ماهیت «ائتلاف عربی» به سرکردگی عربستان را نادیده گرفته و ترجیح داده است نامی از ریاض و ابوظبی به عنوان عاملان جنایت جنگی در یمن در میان نباشد.
ایران را با داعش اشتباه گرفتند!
در ادامه این مواضع سست و ذلت‌بار است که اعضای اتحادیه عرب در نشست مضحک و ناامید‌کننده خود، جمهوری اسلامی ایران را با تروریسم تکفیری داعش اشتباه گرفتند! علت اصلی این مسأله هم آن است که شرکت‌کنندگان در نشست اتحادیه عرب بیش از آنکه به تهدیدات تکفیری‌ها بپردازند و آن را بررسی کنند، جمهوری اسلامی ایران را آماج حملات گسترده خود قرار داده‌اند. اعضای اتحادیه عرب حتی همپیمانان ایران همچون حزب‌الله لبنان، حشدالشعبی عراق و انصارالله یمن را به عنوان تروریست خطاب کرده‌اند. این درحالی است که به ضرس قاطع می‌توان گفت اگر تلاش‌ها و حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران نبود، امروز وجب به وجب خاک کشورهای عربی و اسلامی به جولانگاه تکفیری‌ها تبدیل شده بود اما با این حال، به نظر می‌رسد اعراب و بویژه شرکت‌کنندگان در نشست اتحادیه عرب این مسأله را به طور کامل فراموش کرده‌اند. اگر جمهوری اسلامی ایران نبود، امروز کوچه‌ها و خیابان‌های ریاض و ابوظبی و همچنین لندن، پاریس، واشنگتن و نیویورک مملو از عناصر تکفیری بود که به قتل و غارت می‌پرداختند.
نمایش مضحک مدح سعودی
اتحادیه عرب و شرکت‌کنندگان حاضر در نشست اخیر آن، در بیانیه پایانی خود برای عربستان سعودی سنگ تمام گذاشته و به مدح و ثنای ریاض پرداختند اما اکنون افکار عمومی این سؤال را می‌پرسد: آیا عربستان سعودی و امارات مجموعا حتی به میزان یک دهم کمک‌های جمهوری اسلامی ایران در عرصه مبارزه با تروریسم در منطقه طی سال‌های گذشته را به جوامع عرب ارائه کرده‌اند؟ بدون شک پاسخ منفی است. اکنون این سؤال بزرگ نیز وجود دارد: آیا کشورهای عربی نظیر عربستان و امارات توانسته‌اند حتی بخش کوچکی از پیروزی‌های گروه‌های مقاومت همچون حزب‌الله لبنان در نبرد با صهیونیسم را حاصل کنند؟ قطعا پاسخ منفی است. این گروه‌هایی نظیر حزب‌الله بوده‌اند که عزت و کرامت را به امت عربی بازگرداندند و موجب شدند آن عزت از دست رفته بار دیگر به جوامع عربی بازگردد، نه عربستان سعودی و امارات عربی متحده. بنابراین مدح و ستایش عربستان سعودی در بیانیه پایانی نشست اتحادیه عرب بیش از هر زمان دیگری ما را درباره احتمال اصلاح وضعیت خفت‌بار سران عرب، ناامید کرد.
برگزاری نشست «قدس»؟
سران کشورهای عربی از همان ابتدا بیست و نهمین نشست سران اتحادیه عرب را نشست «قدس» نام نهادند تا اینگونه وانمود کنند که دل‌شان برای فلسطین و مقدساتش می‌سوزد و به آن اهتمام می‌ورزند. این چه نشستی است که قدس نام دارد اما در آن حتی یک کلام از محکومیت رژیم صهیونیستی سخن گفته نمی‌شود؟ این چه نشستی است که قدس نام دارد اما در آن برای همه کسانی که در برابر رژیم صهیونیستی قد علم کرده‌اند، خط و نشان کشیده می‌شود؟ به طور خلاصه باید گفت بیانیه پایانی نشست سران اتحادیه عرب در وزارت خارجه عربستان سعودی تهیه و تنظیم شده است. این بیانیه پس از تهیه و تنظیم در دفتر «محمد بن‌سلمان» ولیعهد سعودی نیز به امضا رسیده است. در این میان، سران کشورهای عربی نقشی جز تصویب بندهای بیانیه مصوب در وزارت خارجه عربستان نداشتند.
***
منبع: پایگاه العهد
* تحلیلگر عراقی
ترجمه: اکرم آزادی‌مهرگانی/ فارس